Jonathan Klein: Dünyayı değiştiren fotoğraflar

Fotoğraflar tarihi belgelemekten fazlasını yapıyor-- tarihi yaratıyor. TED University'de, Getty Images'den Jonathan Klein tarihteki en sembolik fotoğraflardan bazılarını gösteriyor ve bir neslin gözünü ondan alamayacağı kadar etkili fotoğraflar ile karşılaşması durumunda ne olabileceği hakkında konuşuyor.

Benim sektörümde,

görüntülerin dünyayı değiştirebileceğine inanıyoruz.

Tamam, bizler ince düşünen istekli naif insanlarız.

Gerçek şu ki görüntülerin dünyayı

değiştirmeyeceğini biliyoruz,

ama aynı zamanda fotoğrafçılık başladığından beri

görüntüler insanların tepkilerini kışkırttı,

ve o tepkilerde değişimin olmasına neden oldu.

Bazı görüntüler ile başlayalım öyleyse.

Bu resimlerden çoğunu tanımıyor olsaydınız

gerçekten çok şaşırırdım.

Bu resimler en iyi sembolik olarak tanımlanabilir,

o kadar sembolikler ki belki de klişeler.

Aslında, o kadar bilinen fotoğraflar ki

belki de bunları biraz değişik veya

farklı şekillerde de görmüşsünüzdür.

(Gülüşmeler)

Ama sanırım başka birşeyler arıyoruz.

Daha fazlasını arıyoruz.

Biz, önemli sorunlara korkmadan ışık

tutan parlak görüntüler arıyoruz,

sınırları aşan görüntüler, dinleri aşan görüntüler,

bizi harekete geçip

bir şeyler yapmamız için kışkırtan

görüntüler arıyoruz.

Bu görüntüyü hepiniz görmüşsünüzdür.

Dünyaya dair görüşümüzü değiştirdi.

Gezegenimizi bu perspektiften daha önce hiç görmemiştik.

Çoğu insan, gezegenimizin

bu küçük ve kırılgan görüntüsünün

ilk kez görüntülenmesini

bir çok çevreci hareketin

başlangıcı olarak kabul ediyor.

40 yıl sonra, bu grup

türümüzün yıkıcı gücünün çevremiz üzerinde

etkisinin tamamen farkındalar.

Ve sonunda, bu konuda birşeyler yapıyor gibi görünüyoruz.

Bu yıkıcı güç bir çok farklı şekilde oluşabilir.

Örneğin, bu görüntüler Brent Stirton

tarafından Kongo'da çekildi,

bu goriller öldürüldüler, çarmıha gerildiler bile denebilir,

ve tabi ki,

tüm dünyadan insanların öfkesini ateşlediler.

Daha yakın zamana gelirsek,

maalesef Haiti'de olan depremle birlikte

doğanın yıkıcı gücünü hatırladık.

Bundan da daha kötüsü bana göre

insanın insan üstündeki yıkıcı gücü.

Auschwitz'ten sağ kurtulan Samuel Pisar

şöyle demişti,

"Nazi soykırımı bize, en zalim

zamanında bile doğanın, ahlak pusulasını

ve var olma sebebini kaybetmiş insandan

daha iyi huylu olduğunu gösterdi."

Bir başka çarmıha germe de burada.

Ebu Garip ve Guantanamo'dan

derin etkiler yaratan

görüntüler.

Bu resimlerin yayımlanması,

görüntünün aksine,

bir hükümetin politikasını değiştirmesine neden oldu.

Bazıları bu görüntülerin Irak'taki ayaklanmaları

neredeyse diğer her bir oluşumdan

daha fazla körüklediğini söyleyebilir.

Dahası, bu görüntüler işgal güçlerinin

meşruiyet zeminini ilelebet ortadan kaldırdılar.

Biraz gerilere gidelim.

1960'lar ve 70'ler,

hergün Amerika'lıların oturma odalarında

Vietnam Savaşından görüntüler gösterildi.

Haber fotoğrafları insanları savaşın kurbanları

ile yüzyüze getirdi, napalm bombasından yanmış bir kız,

protesto sırasında Ulusal Muhafızlar tarafından öldürülen

Ohio'daki Kent State Universitesi öğrencisi.

Aslına bakarsanız, bu görüntüler

protestoların sesi oldular.

Görüntüler şüphe, habersiz kalma

durumlarını anlamamız için bizlere

ışık tutuyor,

--aslında bu konuda birçok konuşma yaptım ama

şimdi sadece bir görüntü göstereceğim--

HIV/AIDS konusunda.

1980'lerde insanların hastalıkları damgalaması

onları tartışmak ve ele almak konusunda

bile çok büyük bariyer idi.

1987'de dünyanın en ünlü kadınından basit bir eylem,

Galler Prensesi, HIV/AIDS virüslü bir

bebeğe dokunuyor, özellikle Avrupa'da

bu hastalığı durdurmak için çok önemli bir iş başardı.

O, görüntünün gücünü çoğu insandan çok daha iyi biliyordu.

Etkili bir görüntü ile karşılaşırsak,

hepimizin bir tercihi vardır.

Ya kafamızı başka yöne çeviririz, ya da o resim üstüne düşünebiliriz.

Neyse ki, bu fotoğraflar 1998 yılında

the Guardian'da yayınlandıklarında,

çok büyük ilgi çektiler ve sonunda da Sudan'daki kıtlıkla

mücadele için büyük miktarda para toplandı.

Görüntüler dünyayı değiştirdi mi?

Hayır, ama çok büyük bir etkileri oldu.

Görüntüler genellikle bizleri temel inançlarımızı

ve birbirimize karşı sorumluluklarımızı sorgulamaya itiyor.

Katrina sonrası görüntüleri hepimiz gördük,

ve sanırım milyonlarca kişi için

bu görüntülerin çok büyük etkisi oldu,

ve sanırım Amerikalılar Kasım 2008'de

seçim sandığına gittiklerinde de bu

görüntüler hala akıllarındaydı.

Maalesef, bazı çok önemli görüntüler

çok çarpıcı ve rahatsız edici olarak algılanıyorlar.

Size burada bir fotoğraf göstereceğim,

Irak Savaşı gazisi Eugene Richards'ın çektiği

olağanüstü bir görüntü,

daha önce hiç bir yerde yayınlanmadı, adı "Savaş Kişiseldir".

Ama görüntülerin bizlere savaşın trajedisini

hatırlatması için çarpıcı olması gerekmez.

John Moore bu fotoğrafı Arlington mezarlığında çekti.

Çatışmanın yarattığı o tüm gergin anlardan sonra,

dünyadaki tüm çatışma bölgelerinden sonra,

beni diğerlerinden çok daha fazla etkileyen fotoğraf,

en sessiz mekanda çekilmiş olan bu fotoğraf.

Ansel Adams'ın katılmadığım bir sözü var,

"Siz fotoğraf çekmezsiniz, onu yaparsınız."

Bana göre, fotoğrafı yapan fotoğrafçı

değildir, sizsiniz.

Her resme kendi değerlerimizi,

kendi inanç sistemimizi getiririz

ve sonuç olarak da resim bizim ile birlikte yankılanır.

Şirketim 70 milyon görüntüye sahip.

Ofisimde ise sadece bir görüntü var.

İşte bu.

Umarım ki bir daha ki sefere bir görüntü

içinizdeki bir şeyleri harekete geçirdiğinde,

neden olduğunu daha iyi anlayacaksınız,

ve eminim ki

kesinlikle birşeyler yapacaksınız.

Ve tüm fotoğrafçılara teşekkür ederim.

(Alkışlar)