Jak wirusy przenoszą się ze zwierząt na ludzi? - Ben Longdon
-
0:08 - 0:11Na jarmarku w Maryland w 2017 roku
-
0:11 - 0:14pokazowe świnie nie wyglądały najlepiej.
-
0:14 - 0:19Farmerzy zgłaszali świnie z gorączką,
zaczerwienionymi oczami i katarem. -
0:19 - 0:22Podczas gdy organizatorzy
martwili się o świnie, -
0:22 - 0:28wydział zdrowia Maryland
martwił się o grupę chorych uczestników. -
0:28 - 0:32Niektórzy wcześniej głaskali świnie
lecz inni zaledwie stali obok zagród, -
0:32 - 0:38a niebawem u 40 z nich
zdiagnozowano świńską grypę. -
0:38 - 0:41Zazwyczaj chore zwierzęta
nie zarażają ludzi. -
0:41 - 0:45Lecz kiedy to się zdarza,
te zakażenia międzygatunkowe, -
0:45 - 0:47czy przeskoki,
-
0:47 - 0:50potencjalnie mogą powodować
śmiertelne epidemie. -
0:50 - 0:54Jak patogeny jednych gatunków
mogą atakować inne -
0:54 - 0:58i co sprawia,
że jest to tak niebezpieczne? -
0:58 - 1:03Wirusy są czymś w rodzaju pasożyta
infekującego prawie wszystkie formy życia. -
1:03 - 1:07Aby przetrwać i rozmnażać się,
muszą przejść trzy fazy: -
1:07 - 1:11kontakt z podatnym gospodarzem,
infekcję i replikację, -
1:11 - 1:15a następnie transmisję na inne jednostki.
-
1:15 - 1:18Weźmy jako przykład wirusa ludzkiej grypy.
-
1:18 - 1:21Najpierw wirus trafia na nowego nosiciela
-
1:21 - 1:24i dostaje się do dróg oddechowych.
-
1:24 - 1:27To dość łatwe,
ale żeby przeżyć w nowym ciele, -
1:27 - 1:31wirus musi wywołać skuteczną infekcję
-
1:31 - 1:34zanim układ odpornościowy
go wykryje i zniszczy. -
1:34 - 1:36Żeby tego dokonać,
-
1:36 - 1:40wirusy rozwinęły odpowiednie interakcje
z gatunkiem gospodarzy. -
1:40 - 1:43Ludzki wirus grypy jest pokryty proteinami
-
1:43 - 1:47zaadaptowanymi do wiązania się
z odpowiednimi receptorami -
1:47 - 1:49na komórkach w ludzkich
drogach oddechowych. -
1:49 - 1:54Kiedy już znajdzie się w komórce,
wirus uruchamia dodatkowe metody, -
1:54 - 1:56żeby przejąć maszynerię rozrodczą
komórki gospodarza -
1:56 - 1:59i powielić własny materiał genetyczny.
-
1:59 - 2:04Teraz wirus musi tylko stłumić lub obejść
układ odpornościowy gospodarza -
2:04 - 2:08na tyle długo, żeby się namnożyć
i zainfekować więcej komórek. -
2:08 - 2:12Teraz grypa może zarazić następną ofiarę
-
2:12 - 2:16przy pomocy dowolnej zakażonej wydzieliny.
-
2:16 - 2:20Jednak proste kichnięcie
wystawia na kontakt z wirusem -
2:20 - 2:23zwierzęta domowe,
rośliny, a nawet twój obiad. -
2:23 - 2:29Wirusy wciąż napotykają nowe gatunki
i próbują je zainfekować. -
2:29 - 2:31Najczęściej się to nie udaje.
-
2:31 - 2:37W większości przypadków różnice genetyczne
między gatunkami są zbyt duże. -
2:37 - 2:39Dla wirusa przystosowanego
do zakażania ludzi, -
2:39 - 2:43komórka sałaty byłaby
obcym i niegościnnym środowiskiem. -
2:43 - 2:48Jednak w środowisku krąży
oszałamiająca liczba wirusów. -
2:48 - 2:51Wszystkie mają szansę
napotkać nowych gospodarzy. -
2:51 - 2:55A ponieważ rozmnażają się w milionach,
-
2:55 - 2:58mogą często losowo mutować.
-
2:58 - 3:02Większość mutacji nic nie wniesie
albo wręcz będzie niekorzystna, -
3:02 - 3:08ale pewna część może pomóc patogenowi
w zakażeniu nowego gatunku. -
3:08 - 3:13Szanse wygrania tej destrukcyjnej
genetycznej loterii rosną z czasem -
3:13 - 3:15oraz wtedy, gdy nowy gatunek
-
3:15 - 3:18jest blisko spokrewniony
z typowym nosicielem. -
3:18 - 3:20Wirusowi dostosowanemu do jednego ssaka
-
3:20 - 3:24wystarczy kilka szczęśliwych mutacji,
żeby zainfekować człowieka. -
3:24 - 3:27Wirus dostosowany do szympansów,
-
3:27 - 3:33naszych bliskich genetycznych krewnych,
nie potrzebuje prawie żadnych zmian. -
3:33 - 3:36Potrzeba czegoś więcej niż tylko czasu
i genetycznego podobieństwa, -
3:36 - 3:38żeby przeskok międzygatunkowy się udał.
-
3:38 - 3:42Niektóre są dobrze wyposażone
do wnikania w nowe komórki, -
3:42 - 3:46jednak potem nie radzą sobie
z reakcją odpornościową. -
3:46 - 3:50Inne mogą mieć problem
z przeniesieniem się na inne osobniki. -
3:50 - 3:53Mogą przykładowo zakazić krew gospodarza,
-
3:53 - 3:55ale nie jego ślinę.
-
3:55 - 3:59Jednak kiedy przeskok
osiągnie etap transmisji, -
3:59 - 4:01wirus jest o wiele bardziej niebezpieczny.
-
4:01 - 4:04Teraz, rozwijając się u dwóch gospodarzy,
-
4:04 - 4:09patogen ma podwójną szansę
mutacji w skuteczniejszego wirusa. -
4:09 - 4:14Każdy nowy gospodarz zwiększa
potencjał poważnej epidemii. -
4:14 - 4:17Wirusolodzy wciąż szukają mutacji,
-
4:17 - 4:20które mogłyby pomóc
wirusom takim jak grypa -
4:20 - 4:21przeskoczyć na inny gatunek.
-
4:21 - 4:26Jednak przewidzenie następnej
potencjalnej epidemii to wielkie wyzwanie. -
4:26 - 4:31Dopiero zaczynamy odkrywać
ogromną różnorodność wirusów. -
4:31 - 4:35Badacze niestrudzenie studiują
biologię patogenów. -
4:35 - 4:39Monitorując populacje pod kątem
szybkiego rozpoznania epidemii, -
4:39 - 4:43mogą opracować szczepionki
i protokoły bezpieczeństwa, -
4:43 - 4:46aby powstrzymać śmiercionośne choroby.
- Title:
- Jak wirusy przenoszą się ze zwierząt na ludzi? - Ben Longdon
- Speaker:
- Ben Longdon
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: https://ed.ted.com/lessons/how-do-viruses-jump-from-animals-to-humans-ben-longdon
W 2017 roku na jarmarku w Maryland farmerzy zgłaszali świnie z gorączką, zaczerwienionymi oczami i katarem. Podczas gdy martwili się o świnie, departament zdrowia martwił się o grupę chorych gości. Wkrótce u 40 z nich zdiagnozowano świńską grypę. Jak patogeny jednego gatunku mogą infekować inny i co powoduje, że jest to tak niebezpieczne? Wyjaśnia Ben Longdon.
Lekcja: Ben Longdon, reżyseria: Cabong Studios.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:47
Rysia Wand approved Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | ||
Agnieszka Fijałkowska accepted Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | ||
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | ||
Rysia Wand rejected Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | ||
Agnieszka Fijałkowska accepted Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? | ||
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for How do viruses jump from animals to humans? |