Liệu trúng số có khiến bạn cảm thấy hạnh phúc hơn? - Raj Raghunathan

Xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/would-winning-the-lottery-make-you-happier-raj-raghunathan

Hãy tưởng tượng bạn sẽ trúng số hàng triệu đô la vào ngày mai. Nếu bạn cũng giống như nhiều người trong chúng ta, bạn sẽ thấy ngất ngây, không thể tin vào sự may mắn của mình. Nhưng liệu niềm vui đó có kéo dài được lâu? Raj Raghunathan mô tả một hiện tượng gọi là sự thích nghi với niềm khoái lạc, có thể mang lại câu trả lời cho bạn.

Bài giảng của Raj Raghunathan, hoạt hoạ Allen Laseter.

Bài học của Raj Raghunathan, minh hoạ bởi Allen Laseter.

Liệu trúng xổ số có khiến bạn
cảm thấy hạnh phúc hơn?

Tưởng tượng bạn trúng số
hàng triệu đô la vào ngày mai.

Nếu giống nhiều người khác,
bạn sẽ cảm thấy ngây ngất,

không thể tin vào sự may mắn của mình.

Nhưng liệu niềm vui đó
có kéo dài được lâu?

Có lẽ không.

Nghiên cứu kinh điển về 22 người trúng
số chỉ ra rằng nhiều tháng sau trúng giải,

mức độ hạnh phúc bình quân của họ tuy
tăng lên nhưng không vượt quá

mức độ hạnh phúc
của những người chưa từng trúng số.

Thậm chí vài người còn cảm thấy
buồn bã hơn cả trước khi họ trúng số.

Những nghiên cứu sau này đã
khẳng định rằng cảm xúc của chúng ta,

tần xuất và mức độ chúng ta
cảm nhận những thứ như niềm vui,

nỗi buồn,

sự lo lắng,

hay giận dữ,

dường như không cải thiện nhờ của cải
hay địa vị nếu vượt một ngưỡng nhất định.

Điều này liên quan đến một hiện tượng gọi
là "sự thích nghi với niềm khoái lạc",

hay "vòng xoáy khoái lạc".

Nó mô tả xu hướng chúng ta thích nghi
với những tình huống mới

để duy trì một trạng thái
cân bằng về mặt cảm xúc.

Khi nói đến cảm giác hạnh phúc,

hầu hết chúng ta đều có 1 ngưỡng hạnh phúc
nhìn chung khá ổn định

trong suốt quá trình tồn tại của mình.

Tất nhiên, sự mới lạ của thức ăn ngon,

của những kỳ nghỉ xa hoa,

và những ngôi nhà tráng lệ

mới đầu có thể làm bạn cảm thấy
như đang ở trên mây,

nhưng khi bạn quen dần với những điều đó

bạn sẽ quay trở lại với
trạng thái cảm xúc mặc định của mình.

Điều này nghe có vẻ thê lương,

nhưng "sự thích nghi với niềm khoái lạc"
làm cho cảm xúc của chúng ta bớt nhạy cảm

với bất cứ sự thay đổi nào,

bao gồm cả những thay đổi tiêu cực.

Nghiên cứu về những người trúng số

cũng xét đến những người đã từng gặp phải
những chuyện khiến họ tê liệt.

Nhiều tháng sau đó, khi được hỏi
họ cảm thấy thế nào,

họ trả lời rằng mức độ hạnh phúc
của họ đã trở về trạng thái ban đầu.

Vì vậy vòng xoáy khoái lạc tuy có thể ức chế
sự thích thú về những thay đổi tích cực,

nó đồng thời cũng kích hoạt khả năng
phục hồi từ nghịch cảnh của chúng ta.

Có nhiều lí do khiến việc trúng số

có thể sẽ không làm cho chúng ta
cảm thấy vui vẻ được lâu

Quản lý một số tiền lớn
là điều không hề dễ dàng,

và một số người từng trúng số kết cục lại
tiêu hoặc thua hết số tiền nhanh chóng.

Nó cũng có thể là sự cô lập xã hội.

Một số người trúng số bị xin tiền dồn dập
một cách không mong muốn,

nên kết cục họ cắt đứt liên lạc
với những người khác.

Và sự giàu có thực ra có thể làm
chúng ta trở nên ích kỷ hơn.

Trong một nghiên cứu, người tham gia chơi
một trò chơi gian lận độc quyền

nơi các nhà nghiên cứu làm cho người chơi
giàu lên một cách nhanh chóng.

Những người chơi giàu có bắt đầu
đối xử tệ với những người nghèo hơn

và chiếm hết những đồ ăn vặt mà
họ định để chia sẻ cho nhau.

Nhưng chỉ vì một dòng tiền mặt lớn đổ về

không đảm bảo mang lại
niềm vui cho cuộc sống của bạn

không có nghĩa số tiền đó không
thể làm cho bạn vui vẻ hơn.

Nghiên cứu chỉ ra rằng ta thích nghi
với những thứ bề ngoài và vật chất,

như 1 chiếc xe mới hay 1 ngôi nhà to hơn,

nhanh hơn nhiều so với việc thích nghi
với những trải nghiệm mới lạ,

như thăm 1 địa danh mới
hay học thêm 1 kỹ năng.

Bởi lí do đó,

bạn càng tiêu nhều tiền vào việc
trải nghiệm hơn là mua sắm đồ đạc,

bạn sẽ càng cảm thấy hạnh phúc hơn.

Và có một cách khác để
khiến tiền làm bạn hạnh phúc:

là hãy dành số tiền ấy cho người khác.

Trong một nghiên cứu nọ, đối tượng
nghiên cứu được đưa cho một số tiền

và họ được yêu cầu hãy tiêu cho
bản thân họ hoặc cho người khác.

Vào cuối ngày đó, các nhà nghiên cứu
gọi cho những người tham gia

và hỏi về mức độ vui vẻ của họ.

Mức độ hạnh phúc của những người
tiêu tiền cho người khác

lớn hơn đáng kể so với những người
tiêu tiền cho chính bản thân họ.

Và điều này có lẽ là chính xác
ở nhiều nơi trên thế giới.

1 nghiên cứu khác cũng xem xét sự hào phóng
của hơn 200,000 người đến từ 136 nước

Tại hơn 90% những nước này,

những người từng quyên tiền có xu hướng
hạnh phúc hơn những người không đóng góp.

Tuy nhiên nói thì lúc nào cũng dễ hơn làm.

Nếu bạn có 1 triệu đô la
trong tay vào ngày mai.

Bạn sẽ làm gì với số tiền đó?