การถูกรางวัลลอตเตอรี่ทำให้คุณมีความสุขขึ้นจริงหรือ โดย ราจ รากูนาธาน (Raj Raghunathan)

ชมบทเรียนเต็มได้ที่ http://ed.ted.com/lessons/would-winning-the-lottery-make-you-happier-raj-raghunathan

ลองจินตนาการดูสิว่าได้ถูกรางวัลลอตเตอรี่หลายล้านดอลล่าร์ในวันพรุ่งนี้ หากคุณเป็นเหมือนอย่างเรา ๆ แล้วล่ะก็ คุณก็คงจะตื่นเต้นดีใจ ไม่นึกไม่ฝันในความโชคดีของตัวเอง แต่ความสุขนี้จะคงอยู่ไปได้นานในอีกหลายปีถัดมาไหม
ราจ รากูนาธาน จะมาไขข้อข้องใจปรากฏการณ์ที่เรียกว่า "การปรับตัวให้เคยชินกับสถานะใหม่ (Hedonic Adaptation)" ให้กระจ่างชัดยิ่งขึ้น

บทเรียนโดย Raj Raghunathan แอนิเมชั่นโดย Allen Laseter

ถูกลอตเตอรี่แล้วทำให้มีความสุขขึ้นจริงหรอ

ลองนึกว่าพรุ่งนี้ถูกรางวัลลอตเตอรี่
หลายล้านดอลล่าร์ดูสิ

ถ้าคุณเป็นเหมือนอย่างเรา ๆ
คุณคงจะตื่นเต้นดีใจ

ไม่อยากเชื่อว่าตัวเองจะโชคดี

ทว่าหลังจากนั้นแล้ว ความยินดีนี้
จะคงอยู่ต่อไปได้นานอีกหลายปีไหม

ก็อาจจะไม่

งานวิจัยหนึ่งได้ศึกษาผู้โชคดี 22 คน
ในหลายเดือนหลังจากที่ถูกรางวัลแล้ว

ค่าเฉลี่ยความสุขของพวกเขา
ไม่ได้บ่งบอกว่าเพิ่มขึ้น

ไปกว่ากลุ่มควบคุม
ที่ไม่ถูกรางวัลลอตเตอรี่

บางคนกลับไม่มีความสุขยิ่งกว่า
ตอนก่อนถูกรางวัลลอตเตอรี่เสียอีก

และงานวิจัยชิ้นต่อ ๆ มาต่างยืนยันว่า
ความเป็นสุขทางอารมณ์ของพวกเรานั้น

มีความบ่อยแค่ไหนหรือมากเพียงใด
ที่เรามีความรู้สึกเช่น สุข

เศร้า

วิตกกังวล

หรือโกรธ

ไม่ได้พัฒนาจากความร่ำรวย
หรือสถานะเมื่อมาถึงจุด ๆ หนึ่ง

สิ่งนี้เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์
"การปรับตัวให้เคยชินกับสถานะใหม่"

หรือ
"การคาดหวังสูงตามรายได้ที่เพิ่มขึ้น"

เป็นสิ่งที่อธิบายความโน้มเอียงในการ
ปรับตัวของเราต่อสถานการณ์ใหม่ ๆ

เพื่อคงความสมดุลทางอารมณ์

เมื่อเรารู้สึกมีความสุข

เราส่วนใหญ่มีระดับความสุขมากน้อย
แตกต่างกันออกไป

ขึ้นอยู่กับความเป็นอยู่เรา

แน่นอนว่า ความตื่นตาตื่นใจ
กับการได้กินอาหารชั้นเลิศ

การไปทริปพักร้อนสุดหรู

และมีบ้านที่สวยกว่าเดิม

สามารถทำให้คุณสุขสม
เสมือนล่องลอยบนวิมานในทีแรก

แต่เมื่อคุณคุ้นชินกับมันแล้ว

คุณก็จะกลับสู่สภาวะอารมณ์เดิม
ไปโดยปริยาย

ฟังดูหดหู่ใช่ไหมล่ะ

แต่การปรับตัวให้เคยชินกับสถานะใหม่
ทำให้เรารู้สึกอ่อนไหวน้อยลง

ต่อการเปลี่ยนแปลงรูปแบบใดก็ตาม

รวมถึงเรื่องแย่ ๆ ด้วย

การศึกษากับผู้ถูกลอตเตอรี่นั้น

ยังได้ศึกษากลุ่มคนผู้ประสบอุบัติเหตุ
จนทำให้เป็นอัมพาตด้วย

เมื่อสอบถามหลังจากเกิดอุบัติเหตุไป
หลายเดือน ว่าพวกเขามีความสุขไหม

รายงานบอกว่าระดับความสุขกลับมา
อยู่ในระดับปกติเช่นเดิม

ขณะที่การปรับตัวให้เคยชินกับสถานะใหม่
หักห้ามความสุขใจเราจากความเปลี่ยนแปลงที่ดี

ดูเหมือนว่ามันยังช่วยให้ปรับฟื้นคืนสภาพ
หลังจากผ่านเหตุการณ์ร้าย ๆ อีกด้วย

ยังมีเหตุผลอีกหลายประการ
ที่การถูกรางวัลลอตเตอรี่

อาจไม่ได้ทำให้เรามีความสุขในระยะยาว

เช่น ความยากในการบริหารเงินจำนวนมาก

และบางคนก็จบลงด้วย
การใช้จ่ายมากหรือสูญเงินไปอย่างรวดเร็ว

ไหนยังจะเรื่องแยกตัวออกจากสังคมอีก

ผู้ถูกรางวัลบางคนกลับต้องผจญกับ
การกระหน่ำแบมือขอเงิน

จึงทำให้พวกเขาต้องลงเอยด้วย
การตัดขาดจากผู้คน

และความร่ำรวย
ก็อาจทำให้เราใจร้ายขึ้นได้

ในงานวิจัยหนึ่ง
กำหนดให้ผู้เข้าร่วมเล่นเกมเศรษฐี

ซึ่งผู้ทดลองได้ทำให้ผู้เล่นบางคน
รวยขึ้นอย่างรวดเร็ว

ผู้เล่นที่ร่ำรวยเริ่มจุนเจือ
ผู้เล่นที่จนกว่า

แล้วฮุบส่วนแบ่งไปหมด

ฉะนั้น แค่เพราะเงินจำนวนมหาศาล
หลั่งไหลเข้ามา

ก็ไม่ได้เป็นการการันตี
ว่ามันจะนำพาความสุขมาสู่ชีวิตคุณ

แต่ก็ไม่ได้หมายความว่า
เงินไม่เคยทำให้เรามีความสุขขึ้นเลย

การแสวงหาได้แสดงให้เห็นว่าเรา
ปรับตัวเข้าหาวัตถุและของนอกกาย

อย่างรถคันใหม่ หรือบ้านหลังใหญ่ขึ้น

เป็นการได้ความสุขที่ทันใจกว่า
ประสบการณ์ทางอ้อม

อย่างการไปเยือนสถานที่แห่งใหม่
หรือการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ

นั่นจึงเป็นเหตุผลว่า

ยิ่งคุณทุ่มเงินให้กับประสบการณ์
มากกว่าซื้อสิ่งของเท่าไร

คุณก็จะยิ่งมีความสุขมากเท่านั้น

แต่ยังมีอีกหนทาง
ที่จะแปรเงินให้เป็นความสุขได้

คือการใช้เงินไปกับผู้คนไง

ในงานวิจัยชิ้นหนึ่ง ผู้เข้าร่วม
จะได้รับเงินจำนวนหนึ่ง

และถูกบอกให้ใช้เงินไปกับ
พวกเขาเอง หรือไม่ก็กับคนอื่น

ในเย็นวันนั้น
นักวิจัยก็เรียกผู้เข้าร่วมกลับมา

แล้วถามว่าพวกเขามีความสุขไหม

ระดับความสุขของผู้ที่ใช้เงิน
ให้กับคนอื่น ๆ

สูงกว่าคนที่ใช้จ่ายไปกับตัวเอง
อย่างเห็นได้ชัด

และนั่นดูจะเหมือน ๆ กันทั่วโลก

อีกหนึ่งงานวิจัยได้ทดสอบความใจกว้างของคน
200,000 คน จาก 136 ประเทศ

มากกว่า 90% ของประเทศเหล่านี้

คนที่เคยบริจาคมักมีความสุขกว่า
คนที่ไม่เคยบริจาคเลย

แต่นี่ก็ดูเป็นการง่ายที่จะพูดมากกว่าทำ

เอาละ ไหนลองคิดดูซิว่า ถ้ามี
เงินล้านดอลล่าร์เทใส่ตักคุณวันพรุ่งนี้

คุณจะเอาไปทำอะไร