Return to Video

چه چیزی باعث فوران آتشفشان‌ها می‌شود؟ - استیون اندرسون

  • 0:07 - 0:12
    در فوریه سال ۱۹۴۲،
    کشاورز مکزیکی دیونزیو پالیدو
  • 0:12 - 0:16
    فکر می‌کرد که صدای رعد و برق
    از مزرعه ذرتش می‌آید.
  • 0:16 - 0:20
    با این حال، صدا از آسمان نمی‌آمد.
  • 0:20 - 0:25
    منبع یک شکاف بزرگی بود که دود و
    سنگ از آن خارج می‌شد.
  • 0:25 - 0:30
    این شکاف با نام آتشفشان پارکوتین
    شناخته می‌شود،
  • 0:30 - 0:37
    و طی ۹ سال آینده، گدازه و خاکستر بیشتر از
    ۲۰۰ مترمربع را در برخواهد گرفت.
  • 0:37 - 0:39
    اما این آتشفشان جدید از کجا آمده‌ است،
  • 0:39 - 0:43
    و چه چیزی باعث فوران غیرقابل
    پیش‌بینی آن شده است؟
  • 0:43 - 0:47
    داستان هر آتشفشانی با ماگما شروع می‌شود.
  • 0:47 - 0:51
    اغلب، این سنگ‌های مذاب در نواحی که
    آب اقیانوس وجود دارد شکل می‌گیرند
  • 0:51 - 0:56
    که قادر است در پوشش زمین فرو رود و نقطه
    لایه ذوب را پایین بیاورد.
  • 0:56 - 1:00
    معمولا در نهایت این ماگماها در زیر
    سطح زمین باقی می‌مانند
  • 1:00 - 1:04
    با توجه به تعادل حساس سه فاکتور
    زمین شناسی.
  • 1:04 - 1:07
    فشار لیتوستاتیک نخستین فاکتور است.
  • 1:07 - 1:12
    این وزن پوسته زمین است که به ماگمای
    زیرین فشار می‌آورد.
  • 1:12 - 1:17
    ماگما با فاکتور دوم به عقب رانده می‌شود،
    فشار ماگمایی.
  • 1:17 - 1:20
    نبرد بین این نیروها فاکتور سوم را
    تحت فشار قرار می‌دهد:
  • 1:20 - 1:24
    استحکام سنگ پوسته زمین.
  • 1:24 - 1:27
    معمولا، این سنگ‌ها به اندازه کافی
    مستحکم و سخت هستند
  • 1:27 - 1:29
    تا ماگما را در جای خود نگه دارند.
  • 1:29 - 1:35
    اما وقتی این تعادل از بین برود،
    عواقب آن می تواند انفجار باشد.
  • 1:35 - 1:37
    یکی از شایع‌ترین دلایل یک آتشفشان
  • 1:37 - 1:40
    افزایش فشار ماگماستیک است.
  • 1:40 - 1:44
    ماگما شامل عناصر و ترکیبات مختلفی هستند،
  • 1:44 - 1:47
    که بسیاری از آنها در سنگ مذاب حل می‌شوند.
  • 1:47 - 1:53
    در غلظت‌های بالا، ترکیباتی مانند آب
    یا گوگرد دیگر حل نمی‌شوند،
  • 1:53 - 1:57
    در عوض حباب‌های گاز فشار بالا
    تشکیل می‌شوند.
  • 1:57 - 1:59
    زمانی ‌که این حباب‌ها به سطح زمین می‌رسند،
  • 1:59 - 2:02
    آنها می‌توانند با قدرت بصورت پشت هم
    منفجر شوند.
  • 2:02 - 2:06
    و زمانی که میلیون‌ها حباب بصورت
    همزمان منفجر شوند،
  • 2:06 - 2:10
    این انرژی می‌تواند مقداری
    از خاکستر را به استراتوسفر بفرستد.
  • 2:10 - 2:15
    قبل از انفجار، آنها مانند حباب‌های CO2
    در نوشابه تکان داده شده عمل می‌کنند،
  • 2:15 - 2:18
    وجود آنها تراکم ماگما را کاهش می‌دهد،
  • 2:18 - 2:23
    و فشار نیروی شناور رو به بالای
    حاصل از انفجار را افزایش می‌دهد.
  • 2:23 - 2:28
    بسیاری از زمین‌شناسان بر این باورند که
    این فرآیند پشت آتشفشان پاریکوتین بوده است
  • 2:28 - 2:30
    در مکزیک.
  • 2:30 - 2:34
    دو علت شناخته شده‌ی طبیعی برای
    این حباب‌های شناور وجود دارد.
  • 2:34 - 2:37
    گاهی اوقات، ماگماهای جدید از
    اعماق پایین‌تر زمین
  • 2:37 - 2:41
    ترکیبات گازی اضافی را درون خود
    مخلوط می کند.
  • 2:41 - 2:45
    اما حباب‌ها می‌توانند زمانی ‌که ماگما
    سرد می‌شوند نیز شکل بگیرد.
  • 2:45 - 2:50
    در شرایط ذوب، ماگما مخلوطی از گازهای
    حل شده و مواد معدنی مذاب است.
  • 2:50 - 2:56
    با سخت شدن این سنگ مذاب، مقداری از این
    مواد معدنی بصورت کریستال متلبور می‌شوند.
  • 2:56 - 3:00
    این فرآیند شامل بسیاری از
    گازهای حل شده نمی‌شود،
  • 3:00 - 3:03
    در نتیجه ترکیباتی با غلظت بیشتری
    حاصل می‌شود
  • 3:03 - 3:06
    که حباب‌های انفجاری را شکل می‌دهند.
  • 3:06 - 3:10
    همه فوران‌ها ناشی از افزایش
    فشار ماگما نیستند-
  • 3:10 - 3:15
    گاهی اوقات وزن بالای سنگ می‌تواند
    به طرز خطرناکی کم شود.
  • 3:15 - 3:20
    لغزش زمین می‌تواند مقادیر زیادی از سنگ‌های
    بالای محفظه‌ی ماگما را از بین ببرد،
  • 3:20 - 3:25
    فشار لیتواستاتیک را رها کرده
    و فوراً باعث فوران می شود.
  • 3:25 - 3:28
    این فرآیند به عنوان "تخلیه" شناخته می‌شود
  • 3:28 - 3:31
    و دلیل فوران های متعدد،
  • 3:31 - 3:36
    از جمله انفجار ناگهانی کوه سنت هلنز
    در سال ۱۹۸۰.
  • 3:36 - 3:39
    اما تخلیه می‌تواند همچنین در دوره‌های
    طولانی‌تراتفاق بیفتد
  • 3:39 - 3:42
    که ناشی از فوران یا ذوب شدن
    یخچال‌های طبیعی باشد.
  • 3:42 - 3:45
    در حقیقت، بسیاری از زمین‌شناسان از
    ذوب شدن یخچال‌ها نگرانند
  • 3:45 - 3:50
    که باعث تغییرات آب و هوایی که می‌تواند
    فعالیت‌های آتشفشانی را افزایش دهد.
  • 3:50 - 3:54
    نهایتا، فوران‌ها زمانی که لایه سنگ به قدر
    کافی استقامت نداشته باشد می‌تواند رخ دهد
  • 3:54 - 3:57
    برای نگه داشتن ماگما در اعماق.
  • 3:57 - 4:00
    گازهای اسیدی و گرمایی
    که از ماگما خارج می‌شود
  • 4:00 - 4:05
    می‌تواند سنگ را از طریق فرآیندی
    با نام تغییر گرمابی بسوزاند،
  • 4:05 - 4:08
    که به تدریج سنگ سخت
    را به خاک رس تبدیل می‌کند.
  • 4:08 - 4:12
    لایه سنگ می‌تواند با فعالیت‌های
    تکتونیکی ضعیف شود.
  • 4:12 - 4:17
    زمین لرزه می‌تواند شکاف‌هایی ایجاد نماید
    تا ماگما بتواند از آن طریق به سطح بیاید،
  • 4:17 - 4:20
    و وقتی صفحات قاره‌ای از یکدیگر دور شوند
  • 4:20 - 4:23
    پوسته زمین می‌تواند باریک شود.
  • 4:23 - 4:26
    متاسفانه، دانستن اینکه چه عواملی
    باعث فوران می‌شود
  • 4:26 - 4:29
    پیش بینی آن را آسان نمی‌کند.
  • 4:29 - 4:32
    در حالی که دانشمندان تقریباً می‌توانند
  • 4:32 - 4:34
    قدرت و وزن پوسته زمین را تعیین کنند.
  • 4:34 - 4:37
    عمق و گرمای محفظه‌های ماگما باعث
    تغییر اندازه‌گیری می‌شود
  • 4:37 - 4:40
    در فشار ماگمایی بسیار دشوار است.
  • 4:40 - 4:44
    اما دانشندان متخصص آتشفشان دائما در
    حال کشف فناوری جدید هستند
  • 4:44 - 4:47
    برای کشف این زمین سنگی.
  • 4:47 - 4:50
    پیشرفت در تصویربرداری حرراتی
    به دانشمندان اجازه داده است
  • 4:50 - 4:52
    نقاط مهم زیر زمین را کشف نمایند.
  • 4:52 - 4:56
    طیف‌سنج‌ها می‌توانند گازهای
    خارج شده از ماگما را تحلیل کند.
  • 4:56 - 5:02
    و لیزرها می توانند تأثیرافزایش ماگما
    بر شکل آتشفشان را دنبال کنند.
  • 5:02 - 5:07
    امیدواریم، این ابزارها به ما برای درک
    بهتر این دریچه‌های خروج
  • 5:07 - 5:09
    و فوران‌های انفجاری آنها کمک کند.
Title:
چه چیزی باعث فوران آتشفشان‌ها می‌شود؟ - استیون اندرسون
Speaker:
استیون اندرسون
Description:

مشاهده درس کامل: https://ed.ted.com/lessons/what-makes-volcanoes-erupt-steven-anderson

در فوریه سال ۱۹۴۲، کشاورز مکزیکی، دیونیزیو پالیدو فکر می‌کرد که صدای رعد و برق از مزرعه ذرت او می‌آید. با این حال، صدا از آسمان نمی‌آمد. این منبع شکاف بزرگ در حال خروج گازها و سنگ‌ها است که به آتشفشان پارکوتین معروف شده است. آتشفشان‌های جدید مانند این از کجا آمده‌اند و چه چیزی باعث فوران غیرقابل پیش بینی آنها می‌شود؟ استیون اندرسون تحقیق می‌کند.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:10

Persian subtitles

Revisions