Return to Video

Bir sonraki pandemiyi durdurmaya yönelik bir virüs tespit ağı

  • 0:01 - 0:02
    [Ocak 2020'de
  • 0:02 - 0:05
    Christian Happi and Pardis Sabeti
    cesur bir plan ileri sürdüler]
  • 0:07 - 0:11
    [Sentinel: Bir sonraki pandemiyi tespit
    ve takip eden bir erken uyarı sistemi.]
  • 0:13 - 0:15
    [İşte nasıl işe yaracağı]
  • 0:16 - 0:23
    Happi: Sentinel, pandemileri önlemek için
    proaktif bir erken uyarı sistemi.
  • 0:23 - 0:26
    Üç ana hattı var.
  • 0:26 - 0:28
    Pardis Sabetti: Birincisi tespit.
  • 0:28 - 0:31
    Christian ve ben 20 yıldır
    dünyanın her yerinde
  • 0:31 - 0:33
    enfeksiyon hastalıklarını inceliyoruz.
  • 0:33 - 0:35
    Genom sekanslama yöntemi kullanıyoruz.
  • 0:35 - 0:38
    Bir mikrobun tüm genetik bilgisini okumak
  • 0:38 - 0:42
    daha önce hiç görmediklerimiz dâhil
    virüsleri tanımlamamızı,
  • 0:42 - 0:44
    yayılırken onları izlememizi
  • 0:44 - 0:46
    ve yeni mutasyonları
    fark etmemizi sağlıyor.
  • 0:46 - 0:49
    Şimdi de güçlü gen düzenleme
    teknolojisi CRISPR ile
  • 0:49 - 0:51
    bu genetik bilgileri kullanarak
  • 0:51 - 0:56
    hızla her mikrop için özel
    hassas tanı testleri tasarlayabiliriz.
  • 0:57 - 0:59
    CH: Bu araçlardan birinin adı SHERLOCK.
  • 0:59 - 1:04
    Bildiğimiz kâğıt parçaları üzerinde
    bilinen virüsleri test için kullanılıyor.
  • 1:05 - 1:07
    Gerçekten masrafsız
  • 1:07 - 1:10
    ve işin içinde olan sağlık çalışanları
    SHERLOCK'u kullanarak
  • 1:10 - 1:16
    bir saat içinde en yaygın ve en tehlikeli
    virüsleri tespit edebilirler.
  • 1:16 - 1:18
    PS: Diğer bir araç CARMEN.
  • 1:18 - 1:22
    Bir laboratuvar gerektiriyor ama aynı anda
    yüzlerce virüs testi yapabilir.
  • 1:22 - 1:25
    Hastane laboratuvar çalışanları
    aynı gün içinde
  • 1:25 - 1:28
    hasta örneklerini
    pek çok virüs için tahlile sokabilir.
  • 1:28 - 1:31
    İkinci ana hattımız bağlantı.
  • 1:31 - 1:35
    Herkesle bağlantı kurun ve bu bilgiyi
    kamu sağlık topluluğuyla paylaşın.
  • 1:36 - 1:37
    Çoğu salgında
  • 1:37 - 1:42
    hastane çalışanları kağıt ve varsa
    Excel yoluyla vaka bilgilerini paylaşıyor.
  • 1:42 - 1:46
    Bu da bir salgını zaman ve mekan açısından
    takip ederek bir yardım koordine etmeyi
  • 1:46 - 1:47
    inanılmaz zor kılıyor.
  • 1:48 - 1:51
    Biz de bir bulut sistemi
    ve mobil uygulamalar geliştiriyoruz,
  • 1:51 - 1:53
    bunlar toplum sağlık çalışanlarını,
  • 1:53 - 1:56
    hastane çalışanlarını, sağlık ekiplerini,
    herkesi bağlantıda tutuyor
  • 1:56 - 1:58
    ve onların veri yükleyerek
  • 1:58 - 2:01
    analiz yapmalarını,
    bakış açısı paylaşmalarını
  • 2:01 - 2:05
    ve gerçek zamanlı bir eylem planı
    geliştirmelerini mümkün kılıyor.
  • 2:05 - 2:08
    CH: Üçüncü ana hattımız yetkilendirme.
  • 2:08 - 2:11
    Bir salgın takip sistemi
    yalnızca topluluklara yardım eden
  • 2:11 - 2:17
    aktif sağlık çalışanları
    yetkilendirilirse başarılı olabilir.
  • 2:17 - 2:19
    Bunun için çok eğitim gerek.
  • 2:19 - 2:22
    Pardis ve ben bunun oldukça farkındayız.
  • 2:22 - 2:27
    Son 10 yıl boyunca yüzlerce genç Afrikalı
    bilim insanı ve hekime eğitim verdik.
  • 2:27 - 2:32
    Önümüzdeki beş yıl boyunca ek olarak
    1000 sağlık çalışanına eğitim vereceğiz;
  • 2:32 - 2:34
    Sentinel tespit araçlarını kullanabilecek
  • 2:34 - 2:37
    ve böylece iş arkadaşlarına da
    öğretebilecekler.
  • 2:37 - 2:40
    Bu şekilde asıl sağlık
    sistemini geliştireceğiz
  • 2:40 - 2:45
    ve izleme teknolojisini
    tıbbi uygulamalara entegre edeceğiz.
  • 2:45 - 2:49
    [Cesur planlarını TED'de
    sunduktan sonra dünya değişti...]
  • 2:51 - 2:53
    Briar Goldberg: İşte buradayız.
    Bu bir kayıt.
  • 2:53 - 2:56
    Bugün 7 Nisan 2020
  • 2:56 - 2:59
    ve bu yeni tip koronavirüsün yol açtığı
  • 2:59 - 3:03
    akıl almaz küresel pandeminin
    tam da içindeyiz.
  • 3:03 - 3:06
    İkiniz uzun zamandır
    birlikte çalışıyorsunuz
  • 3:06 - 3:11
    ve 2014 yılında Ebola krizi esnasında
    agresif bir şekilde bir araya geldiniz.
  • 3:11 - 3:14
    Sizin bakış açınızla bu nasıl bir his?
  • 3:14 - 3:17
    CH: Ebola salgınından altı yıl sonra
  • 3:17 - 3:19
    gerçekten başka bir krizle yüzleşiyoruz
  • 3:19 - 3:25
    ve hâlâ önceki krizden bir şeyler
    öğrenemediğimizi söyleyebilirim.
  • 3:25 - 3:27
    Bu benim için gerçekten üzücü.
  • 3:27 - 3:31
    PS: Bence bu pandemi bize,
    dünyanın her yerinde
  • 3:31 - 3:35
    ne kadar hazırlıksız olduğumuzu gösterdi.
  • 3:35 - 3:40
    Christian ve ortaklarımızın
    hastane yerlerinde tanı setleri vardı,
  • 3:40 - 3:43
    Şubat ayının başlarında Nijerya'da,
    Sierra Leone'de ve Senegal'de.
  • 3:43 - 3:49
    Birleşik Devletler'de
    çok daha sonrasına kadar bu yoktu.
  • 3:49 - 3:52
    Bu da şu demek ki
    hepimiz bununla karşı karşıyayız
  • 3:52 - 3:54
    ve hepimiz o eğrinin çok gerisindeyiz.
  • 3:54 - 3:58
    BG: Bu Sentinel sistemi harika
  • 3:58 - 4:01
    ama sanıyorum
    herkesin aklında şu soru var:
  • 4:01 - 4:03
    Bunu şu ana nasıl uygularız?
  • 4:03 - 4:06
    PS: Biz Sentinel'i bir pandemi
    önleme sistemi olarak tanıttık
  • 4:06 - 4:08
    ve bir pandeminin içindeyiz.
  • 4:08 - 4:11
    Ama işin güzel yanı, aslında,
    bir pandemiyi önlemek için gereken araçlar
  • 4:12 - 4:14
    pandemiye yanıt vermek için
    gerekenlerle aynı.
  • 4:14 - 4:17
    Ortaya koyduğumuz tüm teknolojiler --
  • 4:17 - 4:19
    anında test, multiplez test,
  • 4:19 - 4:23
    virüs değişim hâlindeyken
    keşfedilmesi ve izlenmesi
  • 4:23 - 4:26
    ve mobile uygulamaların tanıtılması --
  • 4:26 - 4:27
    hepsi çok önemli.
  • 4:27 - 4:30
    CH: Bizim için bu bir savaş.
  • 4:30 - 4:35
    Biz resmen kendimizi 24 saatlik bir
    sonuç alma hedefine adadık.
  • 4:35 - 4:39
    Bu da hiç durmadan çalışmak demek.
  • 4:39 - 4:41
    Yani oldukça zor geçen bir süre.
  • 4:41 - 4:43
    Ailemizden uzağız.
  • 4:43 - 4:45
    En azından ben bugün
    ailemi görme lüksünü edindim.
  • 4:45 - 4:48
    Yarın yine sahalara dönüyorum.
  • 4:48 - 4:52
    Laboratuvarımda, Afrika kıtasındaki
    ilk COVID-19 genomunu sekansladık,
  • 4:52 - 4:54
    ve bunu 48 saat içinde yaptık.
  • 4:54 - 4:58
    Afrika'dan devrim niteliğinde bir haber bu
  • 4:58 - 5:01
    ve bu bilgiyi küresel
    sağlık topluluğuyla paylaştık,
  • 5:01 - 5:03
    Afrika'da virüsü gözlemleyebilecekler.
  • 5:03 - 5:08
    Ben inanıyorum ki
    teknoloji, bilgi ve bilgi paylaşımıyla
  • 5:08 - 5:10
    daha iyisini yapabilir
    ve bunu yenebiliriz.
  • 5:10 - 5:13
    PS: Sentinel'in asıl amacı
  • 5:13 - 5:15
    birbirimize arka çıkmak.
  • 5:15 - 5:16
    Hepimiz izleyeceğiz.
  • 5:16 - 5:17
    Her birimiz bir sentinel.
  • 5:17 - 5:21
    Her birimiz, bizi hasta eden
    şeyi gözlemleyerek
  • 5:21 - 5:24
    bunu toplumun geri kalanıyla paylaşacağız.
  • 5:24 - 5:27
    Sanırım asıl istediğim de bu;
  • 5:27 - 5:31
    birbirimize arka çıkmak
    ve birbirimizi kollamak.
  • 5:31 - 5:34
    [Dr. Pardis Sabeti
    ve Dr. Christian Happi]
  • 5:35 - 5:36
    [Dâhi bilim insanları.
  • 5:36 - 5:38
    Cesur ortaklar.
  • 5:38 - 5:40
    Küresel kahramanlar.]
Title:
Bir sonraki pandemiyi durdurmaya yönelik bir virüs tespit ağı
Speaker:
Pardis Sabeti, Christian Happi
Description:

Bir sonraki pandemiyi başlamadan nasıl durdururuz? Hastalık araştırmacıları Pardis Sabeti ve Christian Happi bize Sentinel'i tanıtıyor: viral tehditleri gerçek zamanlı olarak tespit ve takip eden bir erken uyarı sistemi. Ayrıca yayılmadan durdurulmalarında da yardım edebilir. Bu sisteme güç veren son teknolojinin yanı sıra Sentinel ekibinin bilim insanları ve sağlık çalışanlarına bu koronavirüs pandemisi boyunca nasıl yardım ettiğini keşfedin. (Bu cesur plan, TED'in küresel değişimi teşvik etme ve buna finansman sağlama girişimi olan Audacius Project'in bir parçası.)
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:54

Turkish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.