Zo ziet communicatie eruit in je brein

Neurowetenschapper Uri Hasson doet onderzoek naar de basis van menselijke communicatie. Experimenten uit zijn lab laten zien dat, zelfs over verschillende talen, onze hersenen vergelijkbare reacties vertonen, of gesynchroniseerd worden, wanneer we hetzelfde verhaal horen. Dit verbazingwekkende neurale mechanisme stelt ons in staat om breinpatronen te verzenden en zo herinneringen en kennis te delen. "We kunnen communiceren, omdat we een gemeenschappelijke code hebben die betekenis representeert", zegt hij.

Stel je voor dat je een instrument uitvond

dat mijn herinneringen, mijn dromen
en mijn ideeën kon opnemen

en ze naar jouw brein kon overbrengen.

Dat zou baanbrekende
technologie zijn, nietwaar?

Maar feitelijk is zo'n instrument er al

en men noemt het menselijke communicatie

en effectief verhalen vertellen.

Om te begrijpen hoe dit instrument werkt,

moeten we ons brein bestuderen.

We moeten dan wel
de vraag iets anders formuleren.

We moeten ons afvragen

hoe de neuronenpatronen in mijn brein,

die zijn betrokken
bij mijn herinneringen en ideeën,

in jouw brein terechtkomen.

We denken dat er twee factoren zijn
die onze communicatie mogelijk maken.

Ten eerste staat jouw brein nu
in fysiek contact met de geluidsgolven

die ik naar jouw brein stuur.

Ten tweede hebben we een gemeenschappelijk
neuraal protocol ontwikkeld

dat ons in staat stelt te communiceren.

Hoe weten we dat?

In mijn lab in Princeton

brengen we mensen naar de fMRI-scanner
en scannen we hun brein

terwijl ze waargebeurde verhalen
ofwel vertellen of ernaar luisteren.

Om je een idee te geven
van de prikkels die we gebruiken,

zal ik 20 seconden afspelen
van een verhaal dat we gebruikten,

verteld door een getalenteerd
verhalenverteller: Jim O'Grady.

(Audio) Jim O'Grady: Dus vertel ik
met verve mijn verhaal, het slaat aan,

en vervolgens maak ik het ... beter

(Gelach)

door het een beetje te versieren.

Journalisten noemen dit
"uit je nek lullen"

(Gelach)

en zij adviseren die grens
niet te overschrijden.

Maar ik had net die lijn
overschreden gezien

tussen een machtige decaan

en een aanval met een taartje.

En dat beviel me wel."

Uri Hasson: Oké.
Laten we eens in je brein kijken

om te zien wat zich daar afspeelt
als je zo'n verhaal hoort.

Laten we eenvoudig beginnen,
met één luisteraar en één hersengebied:

de auditieve hersenschors,
die de geluiden van je oor verwerkt.

Zoals je kunt zien gaan de reacties
in dit gedeelte van de hersenen op en neer

terwijl het verhaal zich ontvouwt.

Nu kunnen we deze reacties vergelijken

met de reacties van andere luisteraars

in hetzelfde hersengebied.

We kunnen ons afvragen:

hoe gelijkvormig zijn de reacties
van de verschillende luisteraars?

Hier zie je vijf luisteraars.

We beginnen met scannen
voordat het verhaal begint,

wanneer ze gewoon in het donker
op het verhaal liggen te wachten.

Zoals je kunt zien,

gaat het gebied bij iedereen op en neer,

maar de reacties zijn heel verschillend

en lopen niet synchroon.

Zodra het verhaal begint, echter,

gebeurt er iets verbazingwekkends.

(Audio) JO: Dus vertel ik
met verve mijn verhaal, het slaat aan,

en vervolgens maak ik het ...

UH: Plotseling zie je de reacties
van alle personen het verhaal volgen

en nu gaan ze op een vergelijkbare manier
op en neer bij alle luisteraars.

Dit is ook precies wat er op dit moment
gebeurt in jullie hersenen

terwijl je naar mijn stem luistert.

We noemen dit 'neurale meevoering'.

Om uit te leggen
wat neurale meevoering is,

zal ik eerst uitleggen
wat fysieke meevoering is.

Kijk eens naar deze vijf metronomen.

Zie deze vijf metronomen
even als vijf breinen.

Net als bij de luisteraars
voordat het verhaal begon,

gaan ook deze metronomen wel klikken,

maar niet synchroon.

(Klikken)

Let nu op wat er gebeurt
als we ze met elkaar verbinden

door ze op deze twee cylinders te zetten.

(Klikken)

De twee cylinders beginnen te draaien.

De vibratie van het draaien
gaat door het hout

en zal alle metronomen
met elkaar verbinden.

Luister nu naar het klikken.

(Synchroon klikken)

Dit is wat we fysieke meevoering noemen.

Laten we teruggaan
naar het brein en ons afvragen:

wat zit er achter neurale meevoering?

Is het alleen het geluid
dat de spreker produceert?

Of misschien de woorden?

Of is het de betekenis die de spreker
duidelijk probeert te maken?

Om dat te testen deden we
het volgende experiment.

Eerst speelden we
het verhaal achterwaarts af.

Zo bleven de meeste
geluidskenmerken bewaard,

maar werd de betekenis verwijderd.

Dat klinkt ongeveer zo.

(Audio) JO: (Onverstaanbaar)

We lieten kleuren oplichten
in de twee breinen

om aan te geven welke gebieden
bij iedereen lijken te reageren.

Zoals je kunt zien

zorgde dit geluid voor meevoering
of synchronisatie in alle breinen

in de auditieve cortices,
die het geluid verwerken,

maar niet dieper in het brein.

Nu kunnen we deze geluiden gebruiken
om er woorden mee te maken.

Dus als we Jim O'Grady's verhaal
door elkaar gooien,

krijgen we een lijst met woorden.

(Audio) JO: ... een dier ...
wat feiten ...

en precies ... taart man ...
potentieel ... mijn verhalen

UH: Je ziet dat deze woorden
aanleiding zijn voor synchronisatie

in vroege-taalgebieden,
maar niet meer dan dat.

Nu kunnen we met de woorden
zinnen gaan bouwen.

(Audio) JO: En zij adviseren
die grens niet te overschrijden.

Hij zegt: "Beste Jim.
Goed verhaal. Leuke details.

Kende ze hem niet alleen via mij?"

UH: Nu zie je dat de reacties

in alle taalgebieden
die inkomende taal verwerken,

synchroon of vergelijkbaar
worden bij alle luisteraars.

Maar ...

pas wanneer we het volledige verhaal
in alle samenhang gebruiken,

verspreiden de reacties
zich dieper in het brein,

in gebieden van een hogere orde,

waaronder de frontale cortex
en de pariëtale cortex,

en beginnen ze allemaal
vergelijkbaar te reageren.

Wij geloven dat die reacties in gebieden
van hogere orde worden veroorzaakt

of vergelijkbaar worden
bij alle luisteraars

door de betekenis die door
de spreker wordt overgebracht,

niet door de woorden of het geluid.

Als dat zo is, heeft dat
belangrijke consequenties.

Als ik je precies hetzelfde idee

zou uitleggen in twee geheel
verschillende bewoordingen,

zouden de reacties in je brein
toch vergelijkbaar moeten zijn.

Om dat te testen deden we
het volgende experiment in mijn lab.

We namen het Engelse verhaal

en vertaalde het naar het Russisch.

Nu heb je twee verschillende geluiden
en linguïstieke systemen

die precies dezelfde
betekenis overbrengen.

Je laat het Engelse verhaal horen
aan de Engelse luisteraars,

het Russische verhaal
aan de Russische luisteraars

en we kunnen de reacties
van de twee groepen vergelijken.

Toen we dat deden,

zagen we geen vergelijkbare reacties
in auditieve cortices in taalgebieden,

omdat de taal en het geluid
heel verschillend zijn.

Je ziet echter dat de reacties
in gebieden van hogere orde

nog steeds vergelijkbaar waren
in de twee groepen.

Volgens ons komt dat omdat ze het verhaal
op een vergelijkbare manier begrepen,

wat we bevestigd kregen
door een test na het onderzoek.

We denken dat deze overeenstemming
noodzakelijk is voor communicatie.

Je kunt bijvoorbeeld horen

dat Engels niet mijn moedertaal is.

Ik groeide op met een andere taal,

waarschijnlijk zoals velen van jullie.

Toch kunnen we communiceren.

Hoe kan dat?

Wij denken dat dat komt
doordat we een gezamenlijke code hebben

die betekenis vertegenwoordigt.

Dat gebeurt er dus
in het brein van de luisteraar,

in jouw brein, wanneer je luistert.

Maar wat gebeurt er in het brein
van de spreker, in mijn brein,

als ik tegen jullie praat?

Om in het brein van de spreker te kijken,

vroeger we hem in de scanner
plaats te nemen.

We scanden zijn brein

en vergeleken de reacties in zijn brein
met die van de luisteraars,

die het verhaal aanhoorden.

Vergeet niet dat spraak produceren
en spraak begrijpen

heel verschillende processen zijn.

Hier vragen we ons af:
hoeveel lijken ze op elkaar?

Tot onze verbazing

zagen we dat al die complexe
patronen in de luisteraars

feitelijk van het brein
van de spreker kwamen.

Productie en begrip steunen dus
op zeer vergelijkbare processen.

We zagen ook

dat hoe sterker de overeenkomst was
tussen het brein van de spreker

en dat van de luisteraar,

des te beter de communicatie.

Dus als ik je nu hopeloos verward heb

-- wat ik niet hoop --

dan zijn jouw breinreacties
heel anders dan de mijne.

Maar wat ik ook weet,
is dat als je me goed begrijpt,

dat jouw brein ... en jouw brein
... en jouw brein

heel sterk op het mijne lijken.

Met al deze informatie
kunnen we ons afvragen:

hoe kunnen we dat gebruiken
om een herinnering van mij te verzenden

van mijn brein naar jullie brein?

Daarvoor deden we het volgende experiment.

We lieten mensen
voor het eerst in hun leven kijken

naar een aflevering van de BBC-serie
'Sherlock', terwijl we hun brein scanden.

Vervolgens vroegen we ze
terug te gaan naar de scanner

en het verhaal aan een ander te vertellen
die de film nog nooit had gezien.

Om precies te zijn,

het gaat om een scene

waarin Sherlock in de taxi stapt in Londen

die bestuurd wordt
door de moordenaar die hij zoekt.

Als ik daarnaar kijk,

is er een specifiek patroon
in mijn brein tijdens het kijken.

Nu kan ik precies datzelfde patroon
opnieuw in mijn brein activeren

door de wereld te vertellen:
Sherlock, Londen, moordenaar.

En als ik die woorden nu
naar jouw brein verzend,

moet jij het reconstrueren in jouw brein.

We zien dat patroon nu ook echt
in jouw brein verschijnen.

We waren oprecht verbaasd te zien

dat het patroon dat je nu in je brein hebt

als ik deze scenes voor je beschrijf,

zoveel lijkt op het patroon
wat ik had toen ik de film bekeek,

een paar maanden geleden in de scanner.

Het geeft je een idee van het mechanisme

waarmee we door verhalen te vertellen
informatie kunnen versturen.

Neem het volgende voorbeeld:

je luistert nu geconcentreerd
en probeert te begrijpen wat ik zeg.

Ik weet dat dat niet eenvoudig is,

maar ik hoop dit op een gegeven moment
het kwartje wel is gevallen.

Ik denk dat je over een paar uur,
of over een paar dagen of maanden

iemand tegen zult komen op een feestje

en hem over dit onderwerp zult vertellen.

Plotseling is het dan
alsof hij hier nu bij ons is.

Nu kun je zien hoe we met dit mechanisme

kunnen proberen herinneringen
en kennis te verspreiden naar anderen.

Mooi, toch?

Maar ons vermogen om te communiceren

staat of valt met
een gemeenschappelijke basis.

Als ik bijvoorbeeld

minder bekende termen ga gebruiken,

zoals 'roemer' in plaats van 'glas',

dan weet ik dat ik een groot deel
van het publiek kwijt ben.

De synchronisatie hangt niet alleen af

van ons vermogen
het basisconcept te begrijpen;

het hang ook van af of we
een gemeenschappelijke basis,

en gezamenlijke begrips-
en geloofssystemen kunnen ontwikkelen.

We weten namelijk dat in veel gevallen

mensen precies hetzelfde verhaal
op verschillende manieren interpreteren.

Om dat te testen deden we
het volgende experiment.

We namen een verhaal van J.D. Salinger

waarin een man tijdens een feestje
zijn vrouw kwijt is.

Hij belt zijn beste vriend en vraagt:
"Heb jij mijn vrouw gezien?"

Tegen de ene helft
van de testpersonen zeiden we

dat de vrouw een verhouding had
met die beste vriend.

Tegen de andere helft zeiden we

dat de vrouw trouw was
en de man heel jaloers.

Die ene zin voorafgaand aan het verhaal

zorgde ervoor dat de reacties in het brein

van alle mensen die geloofden
dat de vrouw een verhouding had,

heel gelijkvormig waren
in die gebieden van hogere orde,

en afwijkend van de andere groep.

Als één zin genoeg is om jouw brein
vergelijkbaar te laten reageren

met mensen die denken zoals jij

en heel anders dan mensen
die anders denken dan jij,

bedank dan eens hoe dit effect
versterkt wordt in het alledaagse leven,

waar we allemaal naar hetzelfde
nieuwsbericht luisteren

nadat we ons dag na dag
hebben blootgesteld

aan verschillende mediakanalen,
zoals Fox News of The New York Times,

die ons volstrekt verschillende
perspectieven bieden.

Laat me dit samenvatten.

Als alles vanavond
volgens plan is verlopen,

heb ik mijn vermogen om te praten
gebruikt om mij aan je brein te koppelen.

Ik heb die koppeling gebruikt

om de breinpatronen
inzake mijn herinneringen en ideeën

naar jullie brein te verzenden.

Zo begin ik het verborgen
neurale systeem bloot te leggen

waarmee we communiceren.

We weten dat het ons in de toekomst
zal helpen de communicatie

te verbeteren en faciliteren.

Maar deze studies laten ook zien

dat communicatie afhangt
van een gemeenschappelijk referentiekader.

We moeten ons dus
als gemeenschap zorgen maken

als we dat gemeenschappelijke kader
mochten verliezen

en ons vermogen om te praten
met mensen die anders zijn dan wij,

omdat we een paar erg sterke mediakanalen

de ether laten beheersen

en ons denken laten
manipuleren en beheersen.

Ik weet niet hoe dit om te lossen,
ik ben slechts wetenschapper.

Maar het is misschien een idee

om terug te grijpen op een natuurlijker
wijze van comminicatie,

en wel dialoog.

Niet op de manier
zoals ik nu tegen jullie spreek,

maar op een natuurlijker manier,

waarbij ik spreek en luister,

en waar we samen tot een gezamenlijk kader
en nieuwe ideeën proberen te komen.

Uiteindelijk is het zo

dat onze banden met anderen
bepalen wie we zijn.

Ons verlangen om met
een ander brein verbonden te zijn,

is iets fundamenteels
wat al op jonge leeftijd begint.

Laat me afsluiten
met een voorbeeld uit mijn privéleven

dat denk ik een goed voorbeeld is
van hoe onze banden met anderen

eigenlijk bepalen wie we zijn.

Dit is mijn zoon Jonathan
toen hij heel klein was.

Kijk hoe hij met zijn stem speelt
samen met mijn vrouw,

puur vanuit het verlangen en het plezier
om met een ander verbonden te zijn.

(Stemgeluiden)

(Gelach)

Denk eens na over hoe
het vermogen van mijn zoon

om zich met ons en andere mensen
in zijn leven te verbinden,

gaat bepalen wat voor man hij wordt.

En denk eens aan hoe je zelf
dag na dag verandert

door je interacties en je banden
met andere mensen in je leven.

Zorg dus dat die banden er blijven.

Blijf je ideeën verspreiden,

want de som van ons samen,
in verbondenheid,

is meer dan de individuen.

Dankjewel.

(Applaus)