Toward a new understanding of mental illness
-
0:01 - 0:03Haydi, iyi haberlerle başlayalım
-
0:03 - 0:06ve iyi haberler biyomedikal araştırmalara
-
0:06 - 0:08dayalı öğrendiklerimizin
-
0:08 - 0:12birçok ciddi hastalığın sonuçlarını
-
0:12 - 0:15nasıl değiştirdiğiyle ilgili.
-
0:15 - 0:17Lösemi ile başlayalım,
-
0:17 - 0:19akut lenfoblastik lösemi, ALL,
-
0:19 - 0:22çocuklar arasında en yaygın kanser.
-
0:22 - 0:24Ben öğrenciyken
-
0:24 - 0:28bu hastalıktan ölüm oranı yaklaşık yüzde 95'ti.
-
0:28 - 0:31Bugün, 25-30 yıl sonra, ölüm oranının
-
0:31 - 0:34yüzde 85 azalmış olduğunu görüyoruz.
-
0:34 - 0:37Her yıl altı bin çocuk, önceden olsa
-
0:37 - 0:41bu hastalıktan ölebilecekken, şimdi tedavi edilebiliyor.
-
0:41 - 0:43Eğer büyük rakamlar görmek istiyorsanız,
-
0:43 - 0:46kalp hastalığıyla ilgili şu rakamlara bir bakın.
-
0:46 - 0:48Kalp hastalığı, eskiden, özellikle 40 yaşlarındaki
-
0:48 - 0:49erkekler için en büyük ölüm sebebiydi.
-
0:49 - 0:53Bugün, kalp hastalığına bağlı ölümlerde
-
0:53 - 0:55yüzde 63 azalma görülüyor,
-
0:55 - 1:00önemli biçimde, her yıl 1.1 milyon ölüm önleniyor.
-
1:00 - 1:02AIDS, inanılmaz bir biçimde, henüz geçtiğimiz ay,
-
1:02 - 1:05kronik hastalık olarak kabul edildi,
-
1:05 - 1:08bu, 20 yaşında AIDS olan birisinin,
-
1:08 - 1:1210 yıl önce söylediğimiz gibi, haftalar değil, aylar değil,
-
1:12 - 1:14birkaç yıl değil, onlarca sene yaşayacağı
-
1:14 - 1:16ve muhtemelen 60-70'lerine geldiğinde
-
1:16 - 1:21bambaşka sebeplerden öleceği anlamına geliyor.
-
1:21 - 1:24Bunlar öldürücü hastalıkların bazılarıyla ilgili
-
1:24 - 1:26olağanüstü, olağanüstü değişiklikler.
-
1:26 - 1:28Özellikle bir tanesi var ki,
-
1:28 - 1:30muhtemelen bilmiyorsunuz, inme,
-
1:30 - 1:32kalp hastalığı ile birlikte, bu ülkedeki
-
1:32 - 1:34en öldürücü hastalıklardan biri.
-
1:34 - 1:36bugünkü bilgilerimize göre
-
1:36 - 1:39başlangıcından sonra üç saat içinde acile yetiştirilmiş
-
1:39 - 1:41hastaların yüzde 30'unun,
-
1:41 - 1:44herhangi bir sakatlık edinmeden
-
1:44 - 1:47hastaneden ayrılabildiği bir hastalık.
-
1:47 - 1:49Çarpıcı hikayeler,
-
1:49 - 1:51iyi haber hikayeleri,
-
1:51 - 1:54bütün bu hikayeler erken teşhis ve
-
1:54 - 1:58erken müdahalede bulunmamıza izin veren
-
1:58 - 2:01hastalıklar hakkında bize bir şey anlatıyor.
-
2:01 - 2:03Erken teşhis, erken müdahale,
-
2:03 - 2:06bu başarıların hikayesi budur.
-
2:06 - 2:09Ne yazık ki, haberler o kadar da iyi değil.
-
2:09 - 2:11Başka bir hikaye hakkında konuşalım,
-
2:11 - 2:13intihar ile ilgili bir hikaye.
-
2:13 - 2:16Şimdi bu, tabii ki, aslında bir hastalık değil.
-
2:16 - 2:19Bu, ölüme yol açan bir durum
-
2:19 - 2:20veya bir hal.
-
2:20 - 2:23Farkında olmadığınız, bunun ne kadar yaygın olduğu.
-
2:23 - 2:28ABD'de her yıl 38.000 intihar vakası oluyor.
-
2:28 - 2:30Bu, yaklaşık her 15 dakikada bir kişi anlamına geliyor.
-
2:30 - 2:3315 ve 25 yaş arası insanlar arasında
-
2:33 - 2:36üçüncü en sık rastlanan ölüm nedeni.
-
2:36 - 2:38bunun cinayetten iki kat fazla ve aslında bu ülkede
-
2:38 - 2:41trafik kazalarından daha sık rastlanan bir ölüm
-
2:41 - 2:43nedeni olduğunu anladığınızda, bu bir anlamda
-
2:43 - 2:47sıra dışı bir hikayedir.
-
2:47 - 2:49Şimdi, intihar hakkında konuştuğumuzda,
-
2:49 - 2:53burada tıbbi katkı da söz konusudur,
-
2:53 - 2:55çünkü intiharların yüzde 90'ı
-
2:55 - 2:57bir akıl hastalığı ile ilişkilidir:
-
2:57 - 3:00depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni,
-
3:00 - 3:03anoreksi, sınırda kişilik bozukluğu. Katkıda bulunan
-
3:03 - 3:05ve daha önce de belirttiğim gibi
-
3:05 - 3:09sıklıkla erken yaşta etkileyen uzun bir rahatsızlıklar listesi var.
-
3:09 - 3:12Ama mesele sadece bu rahatsızlıklar nedeniyle ölüm değil.
-
3:12 - 3:14Aynı zamanda hastalık oranı.
-
3:14 - 3:16Dünya Sağlık Örgütü tarafından
-
3:16 - 3:18Yeti Kaybına Uyarlanmış Yaşam Yılları olarak
-
3:18 - 3:22tanımlanarak ölçülen şekliyle engellilik durumuna bakarsanız,
-
3:22 - 3:24bir ekonomist dışında kimsenin düşünmeyeceği
-
3:24 - 3:25bir tür ölçü,
-
3:25 - 3:29tıbbi nedenlerle engellilik durumlarında
-
3:29 - 3:32kayıpların geri kazanılmasının bir yolu olması dışında
-
3:32 - 3:35ve gördüğünüz gibi, tüm tıbbi rahatsızlıklardan
-
3:35 - 3:37dolayı oluşan tüm engelliliğin neredeyse
-
3:37 - 3:39yüzde 30'u ruhsal rahatsızlıklara,
-
3:39 - 3:42nöropsikiyatrik sendromlara bağlanabilir.
-
3:42 - 3:44Muhtemelen bunun bir anlamı yok diye düşünüyorsunuz.
-
3:44 - 3:47Yani, kanser çok daha ciddi görünüyor.
-
3:47 - 3:50Kalp hastalığı çok daha ciddi görünüyor.
-
3:50 - 3:53Ama aslında onların bu listede çok daha alt sıralarda olduğunu görebilirsiniz
-
3:53 - 3:55ve bu nedenle biz burada engellilik hakkında konuşuyoruz.
-
3:55 - 3:58Şizofreni, duygu durum bozukluğu ve depresyonun
-
3:58 - 4:02neden olduğu engelliliği ne harekete geçirir?
-
4:02 - 4:05Bunlar neden bir numaralı nedendir?
-
4:05 - 4:06Muhtemelen, üç nedeni var.
-
4:06 - 4:08Birincisi oldukça yaygın olmaları.
-
4:08 - 4:11Beş insandan biri yaşamı boyunca bu rahatsızlıkların
-
4:11 - 4:14birinden çekmektedir.
-
4:14 - 4:16İkincisi, tabii ki, bazı insanlar için bunlar gerçekten
-
4:16 - 4:18engelleyicidir ve bu yaklaşık
-
4:18 - 4:21yüzde dört-beş, belki de 20 kişide birdir.
-
4:21 - 4:25Ancak gerçekten bu sayıları, bu yüksek ölüm oranlarını
-
4:25 - 4:28ve bir ölçüde yüksek hastalık oranlarını
-
4:28 - 4:32destekleyen gerçek, çok erken yaşta başlamasıdır.
-
4:32 - 4:35Yüzde ellisi 14 yaşında başlar,
-
4:35 - 4:38yüzde 75'i 24 yaşında,
-
4:38 - 4:41kanser ya da kalp hastalığından, diyabet, hipertansiyon
-
4:41 - 4:44gibi ölüm ve hastalık oranlarının kaynağı olduğu düşünülen
-
4:44 - 4:47düşünülen başlıca hastalıklardan bahsediyorsanız
-
4:47 - 4:51göreceğiniz resimden çok farklı bir resim bu.
-
4:51 - 4:57Bunlar, aslında, genç insanların kronik rahatsızlıkları.
-
4:57 - 5:00Şimdi, size bazı iyi haber hikayeleri var diyerek başlamıştım.
-
5:00 - 5:02Açıkça görülüyor ki bu onlardan biri değil.
-
5:02 - 5:05Bu belki de en zor olan parçası
-
5:05 - 5:07ve bir anlamda, bu bir nevi itiraf benim için.
-
5:07 - 5:13Benim işim, tüm bu rahatsızlıklar konusunda
-
5:13 - 5:15ilerleme kaydettiğimizden emin olmak.
-
5:15 - 5:17Ben Federal hükümet için çalışırım.
-
5:17 - 5:19Aslında, sizin için çalışırım. Maaşımı siz ödüyorsunuz.
-
5:19 - 5:21Ve belki bu noktada, ne yaptığımı bildiğinizde
-
5:21 - 5:23ya da belki hangi konuda başarısız olduğumu,
-
5:23 - 5:25muhtemelen kovulmam gerektiğini düşüneceksiniz.
-
5:25 - 5:28Bunu kesinlikle anlayabilirim.
-
5:28 - 5:30Ancak önermek istediğim ve burada olma sebebim,
-
5:30 - 5:33bu rahatsızlıkları düşündüğümüz sırada
-
5:33 - 5:38çok farklı bir dünyada olmak üzere olduğumuzu söylemek.
-
5:38 - 5:41Size şimdiye kadar anlattıklarım zihinsel rahatsızlıklarla ve
-
5:41 - 5:43zihnin hastalıklarıyla ilgili.
-
5:43 - 5:46Bu aslında şu günlerde biraz popüler olmayan bir terim
-
5:46 - 5:48ve insanlar, sebebi ne olursa olsun,
-
5:48 - 5:52davranışsal rahatsızlıklar terimini kullanmanın ve bu konulardan
-
5:52 - 5:56davranış rahatsızlıkları olarak bahsetmenin politik olarak daha iyi olduğunu düşünüyor.
-
5:56 - 5:58Gayet makul. Bunlar davranış rahatsızlıklarıdır
-
5:58 - 6:00ve zihin rahatsızlıklarıdır.
-
6:00 - 6:02Ama benim önerdiğim şu,
-
6:02 - 6:04yüz yıl belki daha fazla
-
6:04 - 6:07bir zamandır kullanılan bu iki terimin,
-
6:07 - 6:10aslında günümüzde gelişmeye ayak bağı olduğudur,
-
6:10 - 6:14burada kavramsal olarak ilerleme kaydetmemiz gereken nokta
-
6:14 - 6:19bu rahatsızlıkları beynin rahatsızlıkları olarak yeniden düşünmemiz gereğidir.
-
6:19 - 6:21Şimdi, bazılarınız, diyeceksiniz ki,
-
6:21 - 6:23"Tanrım, işte yeniden başlıyoruz.
-
6:23 - 6:26Biyokimyasal bir dengesizlik hakkında şeyler duyacağız
-
6:26 - 6:28veya ilaçlar hakkında
-
6:28 - 6:33veya öznel deneyimimizi alacak ve moleküllere
-
6:33 - 6:36ya da belki depresyon ya da şizofreni
-
6:36 - 6:42hastası olmanın nasıl olduğuna dair
-
6:42 - 6:45çok düz, tek boyutlu bir anlayışa dönüştürecek
-
6:45 - 6:49çok basit bir düşünce hakkında duyacağız.
-
6:49 - 6:53Beyin hakkında konuştuğumuzda, tek boyutlu
-
6:53 - 6:57ya da basit ya da indirgemeci olmanın tam tersini yapıyoruz.
-
6:57 - 7:00Bu, elbette, ne ölçüde ya da ne açıdan
-
7:00 - 7:02düşünmek istediğinizle alakalıdır,
-
7:02 - 7:08ama bu bir gerçeküstü karmaşıklık organıdır,
-
7:08 - 7:12ve onun üzerinde nasıl çalışacağımızı bile
-
7:12 - 7:14daha yeni anlamaya başlıyoruz, ister korteksteki
-
7:14 - 7:16100 milyar nöronu, ister tüm bağlantıları
-
7:16 - 7:19ister tüm bağlantıları gerçekleştiren 100 trilyon
-
7:19 - 7:21100 trilyon sinapsı düşünün.
-
7:21 - 7:25Bu inanılmaz türde bilgiyi işleyen
-
7:25 - 7:28çok karmaşık makineyi anlamaya çalışmaya yeni başladık
-
7:28 - 7:31yeni başladık ve zihinlerimizi destekleyen
-
7:31 - 7:34bu çok karmaşık beyni anlamak için
-
7:34 - 7:37zihnimizi kullanmaya yeni başladık.
-
7:37 - 7:40Aslına bakarsanız kendini anlamaya yetecek kadar
-
7:40 - 7:43iyi bir şekilde bağlantılarla kurulmamış
-
7:43 - 7:46bir beyne sahip olmamız evrimin zalim bir oyunu olsa gerek.
-
7:46 - 7:49Bir anlamda, davranış ve bilişselliği çalıştığın
-
7:49 - 7:51güvenli alandayken gözlemlediğin bir şey,
-
7:51 - 7:53bir açıdan anlamaya
-
7:53 - 7:56yeni başladığımız bu çok karmaşık, gizemli organla
-
7:56 - 8:01gizemli bir organla meşgul olmaya çalışmaktan daha basit ve indirgemeci
-
8:01 - 8:03indirgemeci gibi hissetmene neden oluyor.
-
8:03 - 8:07Şimdiye kadar bahsettiğim
-
8:07 - 8:09depresyon, obsesif kompulsif bozukluk,
-
8:09 - 8:11travma sonrası stress bozukluğu,
-
8:11 - 8:13gibi beyin rahatsızlıkları durumunda,
-
8:13 - 8:16nasıl anormal bir şekilde işlediklerine
-
8:16 - 8:20ya da bu hastalıklarda beynin ne yaptığına dair
-
8:20 - 8:22derin bir anlayışa sahip olmamakla birlikte,
-
8:22 - 8:25bağlantıyla ilgili farklılıkları ya da
-
8:25 - 8:27bu devre şemasının bu hastalıklara sahip insanlarda
-
8:27 - 8:30nasıl farklılık gösterdiğine dair
-
8:30 - 8:32bazı noktalar tespit ettik.
-
8:32 - 8:34Buna insan konektomu diyoruz
-
8:34 - 8:36ve konektomu beynin içerdiği tüm nöronları
-
8:36 - 8:38ve sinir yollarını gösteren diyagram gibi düşünebilirsiniz.
-
8:38 - 8:40Bu konuda birkaç dakika sonra konuşacağız.
-
8:40 - 8:43Buradaki önemli nokta, bu hastalıklara sahip insanlara
-
8:43 - 8:47baktığınızda, bir şekilde mücadele veren beş kişiden birine,
-
8:47 - 8:49beynin bağlantılarının
-
8:49 - 8:51oluşma şeklinin bir çok farklı
-
8:51 - 8:54yolu olduğunu görürsünüz,
-
8:54 - 8:57ama öngörülebilen bazı şablonlar vardır ve bu
-
8:57 - 9:01şablonlar bu hastalıklardan birinin gelişmesi için risk faktörüdür.
-
9:01 - 9:04Bu Huntington ya da Parkinson ya da Alzheimer hastalıkları
-
9:04 - 9:06gibi korteksin bir bölümünün bombardımana uğradığı
-
9:06 - 9:09hastalıkları düşündüğümüzden biraz daha farklıdır.
-
9:09 - 9:12Burada trafik sıkışıklığından ya da bazen sapaklardan,
-
9:12 - 9:15ya da bazen sadece bazı şeylerin birbiriyle bağlanma şeklinden
-
9:15 - 9:16ve beynin işleme yolundan bahsederiz.
-
9:16 - 9:19Bunu, isterseniz, diğer taraftan,
-
9:19 - 9:22miyokard enfarktüs, bir kalp kriziyle,
-
9:22 - 9:24kalbinizde ölü bir dokunun olacağı bir hastalıkla,
-
9:24 - 9:28aritmi, organın içindeki sorunlar nedeniyle
-
9:28 - 9:30basitçe çalışmadığı bir hastalıkla karşılaştırabilirsiniz.
-
9:30 - 9:32Herhangi biri sizi öldürecektir, ancak sadece
-
9:32 - 9:34birinde ana bir lezyon bulursunuz.
-
9:34 - 9:37Bu konuda düşünürken, muhtemelen belirli bir hastalık
-
9:37 - 9:40konusuna biraz daha eğilmek iyi olur ve bu şizofreni,
-
9:40 - 9:43çünkü bunu bir beyin hastalığı olarak
-
9:43 - 9:46düşünmenin anlamaya yardımcı olacağına dair iyi bir durum.
-
9:46 - 9:50Bunlar Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü'nde
-
9:50 - 9:52şizofreninin erken dönemindeki çocuklarla
-
9:52 - 9:56çalışan Judy Rappoport ve arkadaşlarının taramaları,
-
9:56 - 9:57gördüğünüz gibi şimdiden üstte
-
9:57 - 10:00kırmızı ya da turuncu, sarı alanlar var,
-
10:00 - 10:02bunlar gri maddenin olduğu alanlar
-
10:02 - 10:04ve onları beş yıl boyunca izlediklerinde,
-
10:04 - 10:06onları yaş eşlemeli kontrollerle karşılaştırdıklarında,
-
10:06 - 10:08göreceğiniz gibi, özellikle dorsolateral
-
10:08 - 10:10prefrontal korteks gibi alanlar
-
10:10 - 10:14ya da süperior temporal girus, yoğun bir gri madde kaybı var.
-
10:14 - 10:16Ve bu önemli, bunu modellemeye çalışırsanız,
-
10:16 - 10:18normal gelişimi kortikal kütlenin kaybı,
-
10:18 - 10:21kortikal gri maddenin kaybı olarak görürsünüz
-
10:21 - 10:25ve şizofrenide olan bu işareti kaçırmış olmanızdır
-
10:25 - 10:26ve bir noktada, hedefi kaçırdığınızda
-
10:26 - 10:29bir eşiği aşarsınız ve tam da bu eşik
-
10:29 - 10:33şizofrenisi olan bir insanı tanımlar.
-
10:33 - 10:35çünkü halüsinasyon ve deluzyon gibi
-
10:35 - 10:37davranışsal semptomları olduğunu görürüz.
-
10:37 - 10:39Bu bizim gözlemleyebildiğimiz bir şey.
-
10:39 - 10:44Ama buna yakından baktığınızda aslında farklı bir eşikten geçtiklerini görebilirsiniz.
-
10:44 - 10:47Beyin eşiğini çok daha önce geçmişler,
-
10:47 - 10:50belki de 22 ya da 20 yaşında değil,
-
10:50 - 10:53ama 15 ya da 16 yaşlarında beyin düzeyinde
-
10:53 - 10:56gelişme gidişatı oldukça farklıdır ancak
-
10:56 - 10:59davranış düzeyinde farklılık yoktur.
-
10:59 - 11:01Bu neden önemli? Öncelikle çünkü,
-
11:01 - 11:04beyin rahatsızlıkları için, davranış en son değişen şeydir.
-
11:04 - 11:07Bunu Alzheimer, Parkinson, Huntington hastalıklarından biliyoruz.
-
11:07 - 11:10Beyinde on yıl ya da daha fazla sürede değişiklik vardır
-
11:10 - 11:15vardır ancak siz ilk olarak davranışsal değişiklikleri görürsünüz.
-
11:15 - 11:18Şu anda sahip olduğumuz araçlar beyindeki
-
11:18 - 11:22bu değişiklikleri, semptomlar ortaya çıkmadan çok önce, daha erken tespit etmemize izin veriyor.
-
11:22 - 11:25Ama en önemlisi, başladığımız yere dönelim.
-
11:25 - 11:29Tıptaki iyi haber hikayeleri
-
11:29 - 11:32erken teşhis, erken müdahaledir.
-
11:32 - 11:35Eğer kalp krizine kadar beklersek,
-
11:35 - 11:39bu ülkede her yıl 1.1 milyon insanı
-
11:39 - 11:42kalp hastalığına kurban etmemiz gerekir.
-
11:42 - 11:44Bugün yaptığımız tam da bu,
-
11:44 - 11:49bu beyin rahatsızlıklarından, beyin bağlantı rahatsızlıklarından
-
11:49 - 11:52birine sahip olan herkesin davranışsal rahatsızlığı olduğuna karar veriyoruz.
-
11:52 - 11:55Davranış kendini gösterene kadar bekliyoruz.
-
11:55 - 12:00Bu erken teşhis değil. Bu aslında erken müdahale değil.
-
12:00 - 12:01Şimdi net olalım, bunu yapmaya hazır değiliz.
-
12:01 - 12:04Bütün gerçeklere sahip değiliz. Aslına bakarsanız
-
12:04 - 12:07araçların ne olacağını bilmiyoruz,
-
12:07 - 12:11davranış farklı bir şekilde ortaya çıkmadan önce her vakada
-
12:11 - 12:15gidip tam olarak neye bakacağımızı da bilmiyoruz.
-
12:15 - 12:18Ancak bu bize nasıl düşünmeye ihtiyacımız olduğunu gösteriyor
-
12:18 - 12:20ve ne yönde gitmemiz gerektiğini.
-
12:20 - 12:21Oraya yakın zamanda ulaşabilecek miyiz?
-
12:21 - 12:24Sanıyorum gelecek birkaç yıl içinde olacak bir şey bu,
-
12:24 - 12:27olacak bir şey bu, ama teknolojideki kavramlar
-
12:27 - 12:29ve değişiklikler hakkında çokça düşünen biri tarafından
-
12:29 - 12:32neler olacağını tahmin etmeye çalışan birinden
-
12:32 - 12:34bir alıntıyla bitirmek istiyorum.
-
12:34 - 12:36'Biz her zaman gelecek iki yıl içinde olacak değişiklikleri
-
12:36 - 12:38gözümüzde büyütüyoruz ve gelecek on yılda
-
12:38 - 12:42olacak değişiklikleri hafife alıyoruz.' Bill Gates.
-
12:42 - 12:44Çok teşekkürler.
-
12:44 - 12:46(Alkışlar)
- Title:
- Toward a new understanding of mental illness
- Speaker:
- Thomas Insel
- Description:
-
Bugün, erken teşhis sayesinde, birkaç on yıl öncesine göre %63 daha az kalp krizinden ölen insan var. Thomas Insel, Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü Direktörü soruyor: Depresyon ve şizofreni için aynı şey yapabilir miyiz? Bu yeni araştırma alanında ilk adım, diyor, yeni bir çerçeve oluşturmaktır: 'Akıl rahatsızlıkları'nı düşünmekten vazgeçip onları 'beyin rahatsızlıkları' şeklinde anlamaya başlamak.” (TEDxCaltech kaydedildi.)
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 13:03
Serap Çakıl commented on Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness | ||
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness | ||
Meric Aydonat commented on Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness | ||
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness | ||
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness | ||
Dilara Gostolupce accepted Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness | ||
Dilara Gostolupce commented on Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness | ||
Dilara Gostolupce edited Turkish subtitles for Toward a new understanding of mental illness |
Dilara Gostolupce
Partly chicken translate. The translation is sometimes not comprehensible. Adjectives should be used just before the nouns, these should not be divided between two lines. Wrong 'if clause' usage. Minor spelling mistakes. All in all, a fluent, successful and a generic translation. Congrats!
Meric Aydonat
Arkadaşlar, çok güzel bir çeviri olmuş, ellerinize sağlık. Yazımla ilgili birkaç değişiklik yaptım, bir itirazınız olursa bana söyleyebilirsiniz. Türkçe'de ve, veya, ya da gibi bağlaçlardan önce İngilizce'dekinin aksine virgül kullanılmıyor, bunları kaldırdım; bir de "birkaç" ve "birçok" bitişik yazılıyor. İyi çalışmalar.
Serap Çakıl
teşekkürler