-
მოდით უფრო
რთული განტოლება ამოვხსნათ.
-
ვთქვათ გვაქვს ორ x-ს პლუს სამი
-
უდრის ხუთ x-ს მინუს ორს.
-
თავიდან დამაბნეველად გამოიყურება.
-
განტოლების ორივე მხარეს გვაქვს x-ები.
-
ვამატებთ და ვაკლებთ რიცხვებს.
-
როგორ უნდა გამოვთვალოთ?
-
რამდენიმე გზით გავაკეთებთ.
-
მნიშნელოვანია გვახსოვდეს, რომ
-
x-ის იზოლირება გვინდა.
-
როდესაც ის
იზოლირებულია, გაქვთ x უდრის რაღაცას.
-
და განტოლებაც ამოიხსნება.
-
შეგიძლიათ დაბრუნდეთ და შეამოწმოთ.
-
რამდენიმე ოპერაციას გავაკეთებთ განტოლების
ორივე მხარეს x-ის იზოლირებისთვის.
-
სანამ ამას გავაკეთებთ,
-
მინდა წარმოვიდგინოთ რა ხდება.
-
არ მინდა იფიქროთ რა არის წესი ან
-
განტოლების ამოხსნის ეპატები,
-
შეიძლება დაგავიწყდეთ
ეს შეიძლება თუ არ შეიძება.
-
--თუ წარმოიდგენთ რა ხდება
-
საღი აზრი იქნება ის, რაც დასაშვებია.
-
წარმოვიდგინოთ.
-
გვაქვს ორი x მარცხენა კუთხეში.
-
პირდაპირი
მნიშვნელობით ეს არის x-ს პლუს x.
-
შემდეგ გაქვთ პლუს სამი.
-
--ასე გავაკეთებ.
-
პლუს ერთი, პლუს ერთი, პლუს ერთი.
-
ეს იგივეა, რაც სამი.
-
შემეძლო სამი წრე დამეხაზა.
-
--ერთ ფერში გავაკეთებ.
-
--პლუს სამი.
-
შემდეგ ეს უდრის ხუთი x-ს
-
ამას ლურჯად გავაკეთებ.
-
ტოლია ხუთი x-ის.
-
ანუ, 1, 2, 3, 4, 5--
-
მინდა ნათელი იყოს
-
განტოლების ამოხსნისას
ასე გაკეთება არასდროს მოგიწევთ.
-
მხოლოდ
ალგებრულ საფეხურებს შეასრულებთ.
-
ამას იმისთვის ვაკეთებ, რომ წარმოიდგინოთ
-
რას ამბობს ეს განტოლება.
-
მარცხენა მხარე არის
ამ ორი ნარინჯისფერ x-ს პლუს სამი.
-
მარჯვენა მხარეს: ხუთ x-ს მინუს ორი.
-
მინუს ორი შეგვიძლია დავწეროთ როგორც:
-
სხვა ფერში დავწერ.
-
მინუს ორს დავწერ,
როგორც მინუს ერთს და მინუს ერთს.
-
გვინდა x-ები
განტოლების ერთ მხარეზე გვქონდეს.
-
როგორ გავაკეთოთ ეს?
-
ამის ორი გზა გვაქვს.
-
შეგვეძლო ორი x გამოგვეკლო
განტოლების ორივე მხარისთვის.
-
ეს აზრიანი იქნებოდა,
-
რადგან გვექნებოდა ხუთ x-ს მინუს ორი x.
-
მარჯვენა მხარეს x-ების
დადებითი რაოდენობა გექნებოდათ.
-
ან შეგეძოთ ხუთი
x გამოგეკლოთ ორივე მხარისთვის.
-
ეს კარგია ალგებრაში.
სწორ ოპერაციებს თუ გააკეთებთ,
-
ბოლოს მაინც სწორ პასუხს მიიღებთ.
-
დავიწყოთ განტოლების
ორივე მხარისთვის ორი x-ის გამოკლებით.
-
ვგულისხმობ, რომ
მარცხენა მხარეს მოვაშოროთ ორი x.
-
თუ მოვაშორებთ ორი x მარცხენა მხრიდან,
-
მარჯვენა მხარესაც უნდა მოვაცილოთ ორი x.
-
აი ასე.
-
რას გვაძლევს ეს?
-
ვაკლებთ ორ x-ს მარცხენა მხრიდან
-
და ორ x-ს მარჯვნიდანაც.
-
როგორ მარტივდება მარცხენა მხარე?
-
გვაქვს ორ x-ს პლუს სამი მინუს ორი x.
-
ორი x-ები შეიკვეცება.
-
მხოლოდ სამი გრჩებათ.
-
აი აგერ ხედავთ.
-
ორი x მოვაცილეთ,
-
მხოლოდ პლუს ერთი,
პლუს ერთი, პლუს ერთი დაგვრჩა.
-
ხოლო მარჯვენა
მხარეს, ხუთ x-ს მინუს ორი x.
-
აქ გვაქვს.
-
ხუთ x-ს მინუს ორი x.
-
გვრჩება მხოლოდ 1, 2, 3 x.
-
სამი უდრის სამ x-ს.
-
შემდეგ გაქვთ მინუს ორი.
-
ამოცანის ჩვეულებრივ გაკეთებისას
-
მარცხენა მხარეს
რაც გვაქვს, მაგას დაწერდით.
-
შემდეგ რას ვაკეთებთ?
-
x-ების განცალკევება გვინდა.
-
ყველა x მარჯვნივ გვაქვს.
-
მინუს ორს თუ
მოვიშორებთ მარჯვენა მხრიდან,
-
x-ები ცალკე დარჩებიან.
-
როგორ მოვიშოროთ მინუს ორი,
-
აქ თუ წარმოვიდგენთ.
-
ეს მინუს ერთი და მინუს ერთი.
-
შეგვიძლია განტოლების
ორივე მხარეს ორი დავამატოთ.
-
დავფიქრდეთ რა მოხდება.
-
თუ დავამატებთ ორს-- ასე გავაკეთებ--
-
პლუს ერთი, პლუს ერთი--
-
ხედავთ, რომ ორს ვამატებთ.
-
მარცხენა მხარესაც დავამატებთ ორს.
-
პლუს ერთი, პლუს ერთი.
-
რა მოხდება?
-
აქაც გავაკეთებ.
-
მაშ, ვამატებთ ორს,
-
აქაც ვამატებთ ორს.
-
რა მოხდემა მარცხენა მხარეს?
-
სამს პლუს ორი უდრის ხუთს.
-
ეს კი, სამ x-ს მინუს ორს პლუს ორია.
-
ესენი იკვეცება
-
გრჩებათ მხოლოდ სამი x.
-
ამას აქ ვხედავთ.
-
მარცხნივ გვაქვს: პლუს ერთი, პლუს
ერთი, პლუს ერთი, პლუს ერთი, პლუს ერთი.
-
გვაქვს ხუთი ერთიანი, ანუ ხუთი.
-
მარჯვენა მხარეს კი- სამი x
-
--აი აქ--
-
შემდეგ გვაქვს
მინუს ერთი, მინუს ერთი,
-
პლუს ერთი, პლუს ერთი.
-
ესენი იკვეცება.
-
ისინი ნულს გვაძლევენ.
-
დაგვრჩება: ხუთი უდრის სამ x-ს.
-
გვაქვს, 1, 2, 3, 4, 5 უდრის სამ x-ს.
-
წავშლი ყველაფერს, რაც მოვაშორეთ.
-
უფრო სუფთად რომ გამოჩნდეს.
-
ეს ყველაფერი ისაა, რაც მოვაშორეთ.
-
ახლა დაგვრჩა 1, 2, 3, 4, 5--
-
ამას გადმოვიტან.
-
შემიძლია აი აქ გადმოვიტანო.
-
ახლა გვაქვს 1, 2, 3, 4, 5
უდრის სამ x-ს.
-
ესენი გაბათილდა,
-
ამიტომ არაფერი არ დაგვრჩა.
-
განტოლების ორივე მხარეს სამზე გავყოფთ.
-
ეს ცოტა
რთული წარმოსადგენი იქნება აქეთ.
-
ორივე მხარე
სამზე თუ გავყავით, რას ვიღებთ?
-
მარცხენას გავყოფთ სამზე,
-
მარჯვენასაც სამზე.
-
სამზე იმიტომ გავყავით,
რომ x სამზე იყო გამრავლებული.
-
სამი x-ის კოეფიციენტია.
-
ეს ნიშნავს რიცხვს, რომელზეც
-
ვამრავლებთ ცვლადს.
-
ცვლადი,
რომლისთვისაც ვხსნით განტოლებას.
-
ეს სამები შეიკვეცება.
-
განტოლების
მარჯვენა მხარეს მხოლოდ x-ია.
-
მარცხენა მხარე კი 5/3-ია.
-
შეგვიძლია ვთქვათ, რომ x 5/3-ს უდრის.
-
ეს განსხვავდება
იმისგან, რაც აქამდე გვინახავს.
-
x მარჯვნივ მაქვს,
-
მნიშვნელობა კი- მარცხნივ.
-
ეს სრულიად ნორმალურია.
-
5/3 უდრის x-ს იგივეა, რაც
-
x უდრის 5/3-ს.
-
სრულიად ექვივალენტურია.
-
ზოგჯერ ამას უფრო ვეჩვევით, მაგრამ
-
ეს ზუსტად იგივე რამეა.
-
თუ შერეული რიცხვის სახით გვინდა ჩაწერა,
-
--სამი ხუთში ერთხელ შედის,
-
ნაშთით ორი--
-
ანუ, ეს იქნება 1 მთელი 2/3.
-
დავწეროთ, რომ x უდრის ერთ მთელ 2/3-ს.
-
თავდაპირველ ფუნქციაში ჩასვით
-
და ნახეთ სწორია თუ არა.
-
წარმოვიდგინოთ,
როგორ მივიღეთ ერთი მთელი 2/3?
-
ერთების ნაცვლად წრეებს დავხაზავ.
-
--ან, კვადრატებს გავაკეთებ--
-
მარცხენა მხარეს ხუთი კვადრატი მექნება.
-
--ყვითელ ფერს გამოვიყენებ.
-
მაქვს 1, 2, 3, 4, 5
-
ეს იქნება სამი x-ის ტოლი.
-
x-ს პლუს x, პლუს x.
-
განტოლების ორივე მხარეს სამზე ვყოფთ.
-
ეს გავაკეთეთ აქ:
-
ორივე მხარე სამზე გავყავით.
-
როგორ კეთდება ეს:
-
მარჯვენა მხარე საკმაოდ ნათელია
-
სამი x-ის სამ ჯგუფად გაყოფა გინდათ.
-
ეს არის 1, 2, 3 ჯგუფი.
-
ხუთს სამ ჯგუფად როგორ გაყოფთ?
-
ტოლი ჯგუფები უნდა იყოს.
-
პასუხი გვეუბნება,
რომ ყოველი ჯგუფი ერთი მთელი 2/3 იქნება.
-
შემდეგის 2/3.
-
ამის მერე გვექნება ერთი მთელი 2/3.
-
ეს 1/3-ია, კიდევ ერთი 1/3 დაგვჭირდება.
-
აი აქ იქნება.
-
და დაგვრჩება 2/3 და ერთი.
-
სამ ჯგუფად დავყავით.
-
უფრო ნათელს გავხდი.
-
ეს არის ერთი მთელი 2/3.
-
ეს არის 1/3,
-
მეორე 1/3, ანუ 2/3-ია.
-
ეს არის ერთი.
-
ანუ ერთი მთელი 2/3 გამოდის.
-
ბოლოს, ეს არის 2/3 და ეს ერთი.
ანუ 1 2/3 გამოდის.
-
როდესაც ორივე მხარეს სამზე ყოფთ,
-
ყოველი განყოფილება
ერთ მთელ 2/3-ს უდრის მარცხენა მხარეს.
-
ანუ 5/3-ს.
-
ხოლო მარჯვნივ, უბრალოდ x გვაქვს.
-
ნაწილებით რთული წარმოსადგენია.