Insonlar sizni tinglashlari uchun qanday gapirish lozim
-
0:02 - 0:04Inson ovozi:
-
0:04 - 0:06barchamiz foydalanadigan vosita.
-
0:07 - 0:09Balki dunyodagi eng kuchli tovushdir.
-
0:09 - 0:12U urushni boshlashi, yoki
“Men seni sevaman” deyishi mumkin. -
0:12 - 0:14Ko’pchilikda shunday tajriba bo'lganki
-
0:14 - 0:16siz gapirasiz, lekin sizni tinglashmaydi.
-
0:16 - 0:17Nega bunday?
-
0:17 - 0:21Qanday qilib dunyoni o’zgartira oladigan,
nutq kuchiga ega bo’lishimiz mumkin? -
0:21 - 0:23Menda bir taklif bor:
-
0:23 - 0:26Xalos bo’lishimiz kerak bo’lgan
bir qator odatlarimiz bor. -
0:26 - 0:29Sizning e’tiborngiz uchun, men muloqotda
7 asosiy gunohlarni to’pladim. -
0:29 - 0:32Men bu ro’yxat to’liq demoqchi emasman,
-
0:32 - 0:37lekin bularning 7 tasi, barchamizda
uchraydigan odatlardir. -
0:37 - 0:39Birinchisi – g’iybatchilik.
-
0:40 - 0:42Kimningdir orqasidan gapirish.
-
0:43 - 0:45Juda yomon odat va hammaga ma’lumki,
-
0:45 - 0:49yonimizda g’iybat qilganlar, 5 daqiqadan
so’ng, biz haqimizda g’iybat qilishadi. -
0:50 - 0:51Ikkinchisi – hukm qilish.
-
0:52 - 0:54Suhbatda bunday qilishni
yoqtiradiganlarni bilamiz, -
0:54 - 0:56va bunday kishilarni tinglash qiyin,
-
0:56 - 1:00chunki ular bizni ham shu paytning
o'zida hukm qilishlari mumkin. -
1:00 - 1:02Uchinchisi – salbiylik. Unga
-
1:02 - 1:04osongina yengilish mumkin.
-
1:04 - 1:07Onam so’nggi yillarida juda
salbiy bo’lib qolgan edilar, ularni -
1:07 - 1:08tinglash qiyin bo’lgan edi.
-
1:08 - 1:11Bir kuni men ularga :
“Bugun 1-oktabr” – dedim. -
1:11 - 1:13Ular esa: “Bilaman, bu daxshatli emasmi?”.
-
1:13 - 1:15(Kulgi)
-
1:15 - 1:18Kimdir salbiy bo’lsa,
uni tinglash juda qiyin. -
1:18 - 1:19(Kulgi)
-
1:19 - 1:21Salbiylikning yana bir shakli – nolish.
-
1:21 - 1:26Bu Buyuk Britaniyaning milliy san’atidir.
-
1:26 - 1:27Bizning milliy sportimiz.
-
1:27 - 1:30Biz ob-havodan, sportdan, politikadan,
hullas barcha narsadan nolimiz. -
1:30 - 1:33Lekin nolish – virus falokati kabidir.
-
1:33 - 1:35U dunyoda nur va yorug'lik tarqatmaydi.
-
1:36 - 1:38Bahona qidirish.
-
1:38 - 1:39Bunga duch kelgandirsiz.
-
1:39 - 1:41Ba’zan biz ham bahona izlaymiz.
-
1:41 - 1:43Ba’zilar boshqalarni
ayblash bilan har doim ovora. -
1:43 - 1:46Ular aybni kimga bo’sayam tashashadi
-
1:46 - 1:48va ma’sulyatni o’z
bo’ynilariga olishmaydi. -
1:48 - 1:51Kimnidir bunday xatti harakatlarini
qabul qilish qiyin. -
1:51 - 1:53Yettitadan oltinchisi bu –
-
1:53 - 1:56bo’rttirmoq, mubolag’a.
-
1:56 - 1:59Ba’zan bu bizning leksikamizni
kambag’allashtiradi. -
1:59 - 2:02Masalan, agarda men rostdan ham
zo’r narsani ko’rsam, -
2:02 - 2:03men uni qanday baholayman?
-
2:03 - 2:06(Kulgi)
-
2:06 - 2:09keyin esa, bu mubolag’a yolg’onga
aylanadi, mutloq yolg’on bo’ladi, -
2:09 - 2:12yolg’on gapiradiganlarni esa
eshitishni hech kim istamaydi. -
2:12 - 2:15Va nihoyat – dogmatism.
-
2:16 - 2:19Fakt va fikrlarni bir-birlari
bilan aralashtirish. -
2:19 - 2:21Qachonki bunday narsa sodir bo'lganda,
-
2:21 - 2:23bekorga vaqt ketgan bo'ladi.
-
2:23 - 2:26Boshqalarning fikrini sizga gapirishadi,
huddi haqiqatdek. -
2:26 - 2:29Buni tinglash qiyin.
-
2:29 - 2:32Mana ular, muloqotning
eng asosiy 7 ta gunohi. -
2:32 - 2:34Biz ulardan qutilishimiz lozim
deb hisoblayman. -
2:34 - 2:37Lekin, bularni yengish uchun
konstruktiv yo’l bormi? -
2:37 - 2:38Ha bor.
-
2:38 - 2:44Men sizlarga 4 asosiy poydevorni
taklif qilmoqchiman, -
2:44 - 2:46ularga tayanib, sizning ovozingiz kuchli
-
2:46 - 2:50va dunyoni o’zgartira oladigan bo’ladi.
-
2:50 - 2:52Ularning to’rtasi bitta so’zni
hosil qilishadi. -
2:53 - 2:56Bu HAIL (Do'l) so’zi (matnda SHHS)
va u juda ajoyib ma’noga ega. -
2:56 - 2:58Men osmondan boshga tushadigan narsalar
-
2:58 - 3:00haqida etmoqchi emasman.
-
3:00 - 3:01Men: “hursand salomlashish”
-
3:01 - 3:03haqida gapiryapman,
-
3:03 - 3:05shu 4 bandni bajarsak,
so'zlarimizni albatta -
3:05 - 3:07to'gri qabul qilishadi.
-
3:07 - 3:08Demak,harflarning ma’nosi nima?
-
3:08 - 3:10Ko’ramiz, payqa olasizmi.
-
3:10 - 3:13S – samimiylik,
-
3:13 - 3:16rostgo’y, to’g’ri so’z va
tushunarli bo’lish degani. -
3:16 - 3:20H – haqiqiylik. Haqiqiy bo’lish.
-
3:20 - 3:23Mening do’stim buni insonning
haqiqiy timsoli deb tariflagan, -
3:24 - 3:25menimcha, bu juda qiziqdir.
-
3:25 - 3:28H – halollik. So’zda turish,
-
3:28 - 3:30etgan narsalarni qilish,
-
3:30 - 3:32ishonchli odam bo’lish.
-
3:32 - 3:34Va S – sevgi.
-
3:35 - 3:37Men romantik sevgi haqida emas,
-
3:37 - 3:41balki insonlar 2 sabablarga ko’ra
yaxshilik tilash haqida aytamoqdaman. -
3:41 - 3:44Birinchidan, men mutloq halollik,
bizga kerak emas, deb ishonaman. -
3:44 - 3:47Masalan: “Voybo, bugun
ko’rinishlaring juda yomon ku!” -
3:47 - 3:50Balki, bunday deyish zarur emas.
-
3:50 - 3:53Lekin sevgi bilan muvozanatlangan
haqiqat – ajoyib narsa. -
3:53 - 3:56Agar chindan ham insonlarga
yaxshilik tilasak, -
3:56 - 3:59bir vaqtning o’zida ularni hukm
ham qilish juda qiyin. -
3:59 - 4:03Menimcha, ularni bir vaqta qilish
mumkin ham emas. -
4:03 - 4:05Demak, SHHS.
-
4:05 - 4:07Demak, bu bizda chiqqan so’zlar.
-
4:07 - 4:09Bir qo’shiqda aytilganidek:
bu sening so’zlaring -
4:09 - 4:11va so’zlash yo’ling hamdir.
-
4:11 - 4:12Sizda ajoyib vositalar to’plami bor.
-
4:12 - 4:14Ushbu vositalarning o’zi ajoyibdir.
-
4:14 - 4:18Shunday bo’lsa ham, ulardan
juda kam insonlar foydalanadi. -
4:18 - 4:20Endi esa keling, vositalarning orasidan
-
4:20 - 4:22bir nechtasini topamiz,
-
4:22 - 4:24balki siz ularni keyinchalik ishlatasiz
-
4:24 - 4:26va ular nutqingizni kuchaytira oladi.
-
4:26 - 4:28Misol uchun, ovoz registrlari.
-
4:28 - 4:32Faltset, ehtimol,
ko’p hollarda zarur emas, -
4:32 - 4:34shuning uchun pastroq registrni tanlaymiz.
-
4:34 - 4:36Men sahna nutqi mutaxassislariga
-
4:36 - 4:38texnik taraflarni tushuntirmayman.
-
4:38 - 4:40Biroq, ovozni ko’chirish mumkin.
-
4:40 - 4:43Men shunday burun yordamida
baland gapirsam farqni sezasilar. -
4:43 - 4:44Ko’pchilik gapirgandek,
-
4:44 - 4:47men ham shunday bo’g’izga
tushib gapirsam bo’ladi. -
4:47 - 4:49Agar so’zlarga og'irlik bermoqchi
-
4:49 - 4:51bo’lsangiz, ko’krakka tushib
gapirish zarur bo’ladi. -
4:51 - 4:53Farqni sezyapsimi?
-
4:53 - 4:57Biz past ovozli siyosatchilarga
ovoz beramiz, bu haqiqat. -
4:57 - 5:00Chunki, biz uchun ovozning chuqurligi,
-
5:00 - 5:02kuch va obro’ bilan bog’liqdir.
-
5:02 - 5:04Bu ovoz registrlari haqida.
-
5:04 - 5:05Keyingi o’rinda esa – tembr,
-
5:06 - 5:07ovozingizni his qilish yo’li.
-
5:07 - 5:09Tadqiqotlar ta’kidlashicha,
-
5:09 - 5:12biz to’kis, yumshoq va issiq
shokolad kabi muloyim -
5:12 - 5:14ovozlarni afzal ko’ramiz.
-
5:15 - 5:18Agar sizning ovozingiz unday bo’lmasa,
hafa bo’lmang, chunki -
5:18 - 5:19ovozni tarbiyalash mumkin.
-
5:19 - 5:21Borib shug’ullaning.
-
5:21 - 5:22Juda ajoyib ishlar qilishingiz mumkin,
-
5:22 - 5:25nafas olish, gavda va ovoz tembrini
mashqlar bilan -
5:25 - 5:27ovozingizni zo'r o’zgartirishingiz mumkin.
-
5:27 - 5:29Keyin prosodiya, ya’ni, so’z urg’usi.
-
5:29 - 5:31Bu urg’u, ohang va
intonatsiyaning birikmasi, -
5:31 - 5:33ular bilan, biz gapning
mazmunini uzatamiz. -
5:33 - 5:36Bu suhbatga ma’no beruvchi
birinchi narsadir. -
5:36 - 5:40Bitta notada gapiruvchi
insonlarni tinglash juda qiyin, -
5:40 - 5:43chunki ularda prosodiya elementi yo’q.
-
5:43 - 5:46Shu sababga ko’ra “zerikarli”
va “monotonniy” -
5:46 - 5:48so’zlari paydo bo’lgan.
-
5:48 - 5:52Hozirda qaytarilish prosodiyasi
mashhur bo’lib qolgan, -
5:52 - 5:54unda barcha gaplar
tasdiq shaklida kelsa ham, -
5:54 - 5:57savol ohangi bilan yakunlanadi.
-
5:57 - 5:59(Kulgi)
-
5:59 - 6:01Va buni cheksiz qaytaraversak,
-
6:01 - 6:04menimcha, intonatsiya yordamidagi
aloqa qobilyati kamayadi, -
6:04 - 6:06Shuning uchun, bu odatni
-
6:06 - 6:08to’xtatishga harakat qilish kerak.
-
6:09 - 6:10Temp.
-
6:10 - 6:13Men hayajonlanib, juda
tez-tez gapirishim mumkin, -
6:13 - 6:17yoki bir narsani ajratish uchun,
gapirish tempimni sekinlashtiraman. -
6:17 - 6:20Va nihoyat, bizning eski
do’stimiz – sukunat. -
6:23 - 6:26Suhbatda ozgina sukunat saqlash
yomon emas, to’g’rimi? -
6:27 - 6:29Uni “Hm” yoki "M" so’zi bilan
to’ldirish zarur emas. -
6:30 - 6:31U foydali bo’la oladi.
-
6:32 - 6:34Temp bilan bir qatorda
ovoz yuqoriligi turadi. -
6:34 - 6:37Hayajonlanishni faqat uning
yordamida ko’rsatish mumkin. -
6:37 - 6:38Kalitlarimni qayerda qoldirding?
-
6:38 - 6:40(Balandroq) Kalitlarimni
qayerda qoldirding? -
6:40 - 6:44Bu ikki xil gapirishda
har xil ma’no bordir. -
6:44 - 6:46Va nihoyat, ovozning balandligi.
-
6:46 - 6:50(Baqirib) Balandlikning turlari bilan
ishqiboz bo’lib qolish mumkin. -
6:50 - 6:52Kimnidir qo’rqitib yuborgan bo’lsam, uzur.
-
6:52 - 6:56Yoki ovozimni pasaytirib, e’tiboringizni
o’zimga tortishim mumkin. -
6:57 - 6:59Ba’zi insonlar
to’xtovsiz gapirishadi. -
6:59 - 7:00Bunday qilmang.
-
7:00 - 7:02Buni “sodkasting” deyishadi.
-
7:02 - 7:03(Kulgi)
-
7:03 - 7:08Atrofdagi insonlarga uyalmasdan va beparvo
gapingizni majburan yuklashdir. -
7:08 - 7:09Bu yaxshi emas.
-
7:09 - 7:12Va albatta, muhim masalani
aytmoqchi bo’lganingizda, -
7:12 - 7:14bularning barchasi juda muhim bo’ladi.
-
7:14 - 7:18Balki, tinglovchilarga sahnadan
turib gapirayotganingizda. -
7:18 - 7:20Yoki o’ylanishni taklif qilganingizda,
-
7:20 - 7:23yoki maoshni ko’tarishni
so’rayotganingizda. -
7:23 - 7:25Nima bo’lishidan qat’iy nazar,
-
7:25 - 7:28bu muhim bo’lsa, siz bu vositalarga
va “ovozimizning ishlovchi dvigateliga” -
7:28 - 7:30qarashingiz albatta kerak.
-
7:31 - 7:34Va hech qaysi dvigatel oldindan
qizdirilmasa, yaxshi ishlamaydi. -
7:34 - 7:35Ovozingizni qizdiring.
-
7:35 - 7:38Buni qanday qilish kerakligini
ko’rsataman. -
7:38 - 7:41Bir lahzaga barchangiz tura olasizmi?
-
7:41 - 7:42Men sizlarga 6 ta ovoz
-
7:42 - 7:47uchun mashqlarni ko’rsataman, men sahnaga
chiqishdan oldin, ulardan foydalanaman. -
7:47 - 7:50Barcha muhim bo’lgan suhbatlardan
oldin shunday qiling. -
7:50 - 7:53Avvalo, qo’llar yuqoriga,
chuqur nafas olib: -
7:53 - 7:56“A-a-a-a” – mana shunday.
-
7:56 - 7:57Yana bir marta:
-
7:57 - 8:00“A-a-a-a”. Juda yaxshi.
-
8:00 - 8:02Endi lablarni qizdiramiz.
-
8:02 - 8:04Endi: “ba”, “ba”, “ba”, “ba”,
-
8:04 - 8:07“ba”, “ba”, “ba”, “ba”. Zo’r.
-
8:07 - 8:11Endi esa: “Brr-r-r-r”
-
8:11 - 8:12– huddi yoshligimizdagidek.
-
8:12 - 8:15“Brr-r-r-r”. Endi lablaringiz jonlandi.
-
8:15 - 8:17Endi tilga o'tib, uni o’tkir:
-
8:17 - 8:21“la”, “la”, “la”, “la”,
“la”, “la”, “la”, “la”. -
8:21 - 8:23Barakalla. Juda yaxshi qilyapsizlar.
-
8:23 - 8:26Endi gulduraydigan “r” – “R-r-r-r-r”.
-
8:26 - 8:28Huddi, tilingizda shampan vinosi bordek.
-
8:28 - 8:30Nihoyat, juda muhim joyga keldik.
-
8:30 - 8:32Mutaxassislar uni "sirena" deyishadi.
-
8:32 - 8:35Boshida “Vi” bilan boshlanib,
“ou” bilan davom etadi. -
8:35 - 8:37“Vi” baland, “ou” esa past.
-
8:37 - 8:43Chiqishda: “vi-i-i-i-ou-u-u-u”,
“vi-i-i-i-ou-u-u-u”. -
8:43 - 8:45Barakalla. O’zingizni olqishlang.
-
8:45 - 8:46O’tiring. Rahmat.
-
8:46 - 8:48(Qarsaklar)
-
8:48 - 8:50Sahnaga chiqishdan oldin
shu mashqlarni qiling. -
8:50 - 8:53Keling, yakun yasab, bugungi
mavzuga aniqlik kiritamiz. -
8:53 - 8:55Bu juda muhim.
-
8:55 - 8:57Vaziyat quyidagichadir:
-
8:57 - 8:59biz fikrimizni aniq va lo'nda
-
8:59 - 9:01tushuntira olmaymiz.
-
9:01 - 9:04yomon akustikali joyda bizni
unchalik tinglashmaydi. -
9:04 - 9:07Bu haqda men bir necha bor aytgan edim.
-
9:07 - 9:08Agar maqsadimizga
-
9:08 - 9:10hizmat qiluvchi vaziyatlarda,
-
9:10 - 9:12odamlar bilan gaplashganda
-
9:12 - 9:16aniq ifodalarni ishlatsak edi, dunyo
naqadar o’zgarib ketgan bo’lardi? -
9:16 - 9:19Kengroq qilib aytadigan bo’lsak,
-
9:19 - 9:20borduyu, har bir tovushni
-
9:20 - 9:22anglagan holda ishlatsak va
-
9:22 - 9:24suhbat joyini shu maqsadga loyiq va
-
9:24 - 9:26qulay qilganimizda edi, unda dunyo
-
9:26 - 9:28naqadar o’zgargan bo’lardi?
-
9:28 - 9:31Bunday dunyoda har bir tovush ajoyib
tarzda jaranglagan bo’lardi, -
9:31 - 9:35bunday dunyoda aniq tushunish tabiiy
holga aylangan bo’lib qolardi. -
9:35 - 9:37Bu mening butun dunyoga yoyilishga
arziydigan fikrimdir. -
9:37 - 9:38Rahmat.
-
9:38 - 9:40(Qarsaklar)
- Title:
- Insonlar sizni tinglashlari uchun qanday gapirish lozim
- Speaker:
- Julian Treasure
- Description:
-
Qachondir sizda shunday bo'lganmi, siz gapiryapsiz, lekin hech kim sizni eshitmayapti? Mana yordam uchun Julian Treasure. Ushbu fodali bo'lgan nutqda, ovoz nutqi mutaxassisi, sizga qanday qilib kuchli so'zlashuv qobilyatiga ega bo'lishni ko'rsatadi - ba'zi bir foydali ovoz mashqlaridan boshlab, to kuchli gapirish yo'llarigacha. Dunyo chiroyliroq ovozga to'ldirish uchun yordam beradigan nutq.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 09:58
TED Translators admin approved Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Enzo Amore accepted Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Fazo fazer edited Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Fazo fazer edited Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Fazo fazer edited Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Fazo fazer edited Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Fazo fazer edited Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen | ||
Fazo fazer edited Uzbek subtitles for How to speak so that people want to listen |