सामाजिक परताव्याने कर्ज फेडण्यामुळे समाजाचा कसा विकास होतो।

तुम्ही कर्जाची परतफेड समाजाची व मार्गदर्शन करुन शकलात तर? अंजी मुरीमिरवा सामाजिक परतावा या मोठाच बदल करणर्या आर्थिक साधनाबद्दल सांगतात। दारिद्र्याच्या दुष्टाचक्रामधे अडकलेल्या उप-सहारा समाजाला त्याने नवजीवन दिले आहे। आफ्रिकेतल्या स्त्रीया व मुलींना ह्यामुळे नवनवीन संधी तयार होत आहेत। मुरिमिरवा म्हणतात की हे साधन जगात कुठेही वापरता येऊन दिर्धकालीन परिणाम करेल.

माझा आवडता आफ्रिका
खंड कोणत्या आव्हानांना

सामोरा जात आहे ते तुमच्यापैकी
बऱ्याचना माहिती असेल

खूप माणसे गरीब आहेत.

लाखो मुलींना शाळेत जाता येत नाही।

वेगाने वाढणारया लोकसंख्येसाठी
पुरेसे कामधंदे नाहीत.

दररोज,

३३००० नवीन तरुण माणसांची
नोकरी शोधणार्यांमधे भर पडते,म्हणजे

३ दशलक्ष ओउपाचारिक नोकर्या
आणि १२ दशलक्ष उमेदवार

सहारा उप-प्रदेश? आफ्रिका इथे,

चारपैकी एकापेक्षा कमी तरुणाला
मोबदला असलेले काम मिळू शकते.

खात्रीचे उदरनिर्वाहाचे
साधन मिळण्याची संधी

ह्या गरीब आणि खेड्यातल्या
तरुणींसाठी अजूनच कमी असतात.

त्यांना शिक्षण घेणे परवडत नाही।

आणि त्यांना पुरुषांइतक्या
रोजगार, कर्ज किंवा जमीन

असण्याच्या संधी नसतात.

त्यामुळे सर्वच समाज दारिदर्य,
विषमता आणि निराशेच्या

दुष्टचक्रात अडकलेला रहातो.

पण मी इथे हे दुःख आणि
दैन्यावस्था सांगायला आले नाही,

कारण आपल्याला माहिती आहे
की तरुण माणसे म्हणजे

आर्थिक वाढ आणि
जागतिक आव्हाने सोडवण्याची

उत्तम संधी असते.

आणि खरंच,

आफ्रिकेमधे शिकलेल्या तरुणींमधे
असा उपक्रम/चळवळ वाढतो आहे, जिथे

त्या पुढे येत आहेत आणि त्यांच्या
गटाची ताकद आणि आम्ही ज्याला

सामाजिक परतावा म्हणतो
ते साधन वापरुन समाजाची

उन्नती करत आहेत.

ह्या उपक्रमाच्या पाठीशी असलेल्या
संस्थेची एक नेता मी आहे.

ह्यांनी माझ्या शिक्षणाला आधार दिला
सामाजिक परतावा केल्याने

आमच्या कामाचा परीणाम
अनेकपटीने वाढलेला मी पाहिला.

सामाजिक परतावा म्हणजे
कर्जावरचे व्याज पैशांऐवजी

सेवेने परत करण्याची एक पद्धत आहे.

ह्यात वेळ आणि द्न्यान देऊन
मार्गदर्शन केले जाते,

शिक्षणात मदत केली जाते,

गरज असलेल्यांना
धंद्याचे प्रशिक्षण देतात.

याचा अर्थ कर्जाचा परिणाम एकावर
नाही तर अनेक जणांवर होतो.

ह्या पद्धतीमुळे,

आम्ही जास्त जास्त मुलींना
शाळेत पाठवत आहोत,

त्यांना शिकत असताना
आधार देत आहोत,

त्यांना धंदा सुरु
करण्यासाठी मदत करतोय

समाजाचे नेत्रुत्व
करण्यासाठीही मदत करतोय,

आणि हे सर्व पुढच्या पिढीला
आर्थिक मदत करतानाच.

सामाजिक परतावा
कोणत्याही कामाला

मोठी प्रेरणा देण्यासाठी वापरता येते,
जिथे फायदे पुढे जातच रहातात?

मला एक उदाहरण सांगू द्या,

ही ग्रामीण टांझानियामधली
स्तुमाई आहे,

ती फक्त तीन वर्षांची
असतानाच तिचे वडील वारले।

त्यांच्या मागे,तिला आणि
पाच भावंडांना वाढवायला

तिची अपंग आई एकटीच उरली.

जेव्हा स्तुमाईने प्राथमिक
शिक्षण पूर्ण केले,

तेव्हा तिचे शाळा शिकणे
जवळजवळ थांबतच होते

आणि ती उप-सहारा मधील
९२ टक्के मुलींमधली एक होणार होती

ज्या हायस्कूल कधीच पूर्ण करत नाहीत.

पण तिचे नशीब चांगले होते.

तिला एक अशी संस्था भेटली
ज्यांनी तिची फी भरली आणि

तिचे शाळा शिकणे सुरु ठेवले.

पण हायस्कूलमधून पास झाल्यावर,

पुढे काय याचे छाती दडपून
टाकणारे आव्हान उभे राहिले.

तिला माहित होते की जगण्यासाठी
स्वत:चा उद्योग सुरु करायला हवा.

आणि तिच्या आईला
मदत करायला हवी,

जिने तिची शाळा सुरु ठेवायला
प्रचंड कष्ट घेतले होते

अगदी तिची शेवटची मालमत्ता म्हणजे

घड्या असलेले अनेक, पत्रे विकले,
जे ती मुलांसाठी कधीतरी

चांगले घर बांधण्याच्या आशेने
साठवत आली होती.

स्तुमाईला हेही माहित होते की तिला
पारंपरिक बेंकेतून कर्ज मिळणार नाही,

जे तिच्यासारख्या गावातल्या
तरुण बाईला, जमीन व मालमत्ता

नसल्यामुळे बेंक व्यवहार
करायला अपात्र समजतात.

कर्ज देणार्या भागीदारांच्या
एका विषेश गटाच्या मदतीने

तिने एक खाद्यपदार्थाचे दुकान सुरु
करायला ३५० डोलर मिळवले,

तिथे भाज्या, तेल, तांदूळ, टोमेटो,
कांदे आणि शेंगा विकायला ठेवल्या।

तिच्या गटातल्या लोकांनी तिला धंद्याची
कोउशल्ये शिकायला मदत केली,

जसे उद्योगाचे नियोजन करणे,

नफ्याचा हिशोब, विक्रीची कला,

धंद्याच्या नोंदी ठेवणे,

आणि बचतीचे महत्व.

आणि तिचा उद्योग जोरात सुरु झाला।

तिने आठ महिन्यात मूळच्या
कर्जाची परतफेड केली,

आणि नंतर २००० डोलर कर्ज घेउन

मोटारसायकल टेक्सी आणि
कुरियर उद्योग सुरु केला.

आता स्तुमाईकडे दोन
मोटारसायकली आहेत

आणि दोन माणसे नोकरीला आहेत.

तिला आता जमीन घेऊन
घरही बांधता आले आहे,

तिचा उद्योगही वाढत आहे।

अधिकाधीक मजबूत होत आहे.

स्तुमाईने तिचे व्याज
सामाजिक परताव्याने फेडले.

स्थानिक शाळेतल्या
मुलींना मदत करुन

तिने सामाजिक परतावा केला.

तिने दर आठवड्याला
शिक्षण-मदतनीसाचे काम केले.

ती जगण्याची कोउशल्ये, आणि
आरोग्य यांचा अभ्यासक्रम घेत होती

त्यामुळे मुलांना बरीच मदत होते -
आत्मविश्वासाने प्रश्न विचारायला,

एकमेकांना आधार द्यायला,
आणि काळजी घ्यायला,

आरोग्य व आहाराबद्दल शिकायला,

आणि आपले ध्येय
ठरवून ते गाठायला।

स्तुमाई म्हणते, तिच्या मार्गदर्शनामुळे
मुली स्वतःवर आणि यशस्वी होण्यावर

विश्वास ठेवू लागतात हे
तिचे सर्वात मोठे बक्षिस आहे.

हल्ली स्तुमाई इतर शिक्षण
मार्गदर्शकांनाही मार्गदर्शन करते.

त्यामुळे तिच्याप्रमाणे शाळा शिकलेल्या
आणि सुरक्षित उपजिवीका करणार्या

मुलींच्या संख्येत लक्षणीय वाढ होते.

तिच्या उद्योगातल्या नफ्यामुळे तिला
तिच्या भावंडांना आधार देता आला,

तिचे तीन भाचे,भाच्या आणि
तिच्या समाजातली काही मुले

यांना शाळेत पाठवता आले.

ती गटाच्या इतर सभासदांनाही
नियमीत मदत करते.

उदाहरणार्थ,

समाज विकासाचा पदविका अभ्यास
करणार्या एका तरुण बाईला

गेली दोन वर्षे,

स्तुमोईने पैशाची मदत केली -
बस प्रवास,

सेनिटरी पेड आणि साबणासाठी,

आणि तिला प्रयत्नात सातत्य
ठेवायला प्रोत्साहन दिले.

स्तुमोई दरवर्षी इतरांच्या शिक्षणाला
३७० डोलरचा आधार देते.

हा तिच्या मोटारसायकल उद्योगातल्या
एकूण उत्पन्नाचा १७ टक्के हिस्सा आहे.

हीच सामाजिक परताव्याची शक्ती आहे।

स्तुमाईचे उदाहरण असे दाखवते की
तुम्ही एका मुलीला मदत केलीत,

केवळ शाळेत जाण्यासाठी नाही,

तर पदवी मिळवून उद्योग सुरु करायला,

तर पुढे तिच्यामुळे इतरांच्या
आयुष्यात आणि समाजातही

फार मोठा फरक पडतो.

जर स्तुमाईने व्याजाची परतफेड
डोलरने/ पैशाने केली असती,

तर तिचे यश तिला आणि तिच्या
कुटुंबालाच जाणवले असते.

पण तिने व्याज सामाजिक
परतावा करुन दिल्यामुळे,

त्याचा परिणाम अनेकांना झाला,
जसे तिचे मार्गदर्शक,

तिच्या भाच्या, भाचे,
तिच्याकडे नोकरी करणारे

आणि तिच्या आजूबाजूचे बरेच जण.

स्तुमाई ही अनेकांमधले
एक उदाहरण आहे.

आज, आमच्याकडे स्तुमाईसारखे
७००० शिक्षण मार्गदर्शक आहेत,

पूर्ण मालावीमधे काम करणारे,

टांझानिया, घाना,
झांबिया आणि झिंबाब्वे।

आणि एकत्रितपणे,

त्यांनी मुलांचे शिकणे जास्त
चांगले होण्यासाठी मदत केली।

आम्ही ज्या मुलींबरोबर काम केले
त्यांची शाळेतून होणारी गळती

तीन पट कमी झाली?

कारण मुली शाळेत गेल्या नाहीत की
शिक्षण मार्गदर्शक त्यांच्या घरी जातात

आणि त्या शाळेत जातील
असे बघतात.

ते वस्ती आणि जिल्हा प्रशासन
यांच्याबरोबरही काम करतात

मुलांना असणार्या आव्हानांशी
मुकाबला करण्यासाठी,

यात बालविवाह अडवणे आणि
तो रद्द करणेपण असते,

घरात उपासमार किंवा काबाडकष्ट
असणार्या मुलांना जोडून घेणे,

स्थानिक मदत घेऊन,

किंवा अभ्यासगट चालवणे,

ज्याने अभ्यासात मागे पडणार्या
मुलांना आधार देऊन

प्रगतीच्या मार्गावर नेले जाते.

त्या विश्वासू बहीण, मैत्रीण आणि
पालकांसारख्या असतात.

आजपर्यंत, गटाच्या जवळजवळ
६३०० सभासदांनी

तिने मिलियन? डोलरपर्यंत
पैसे कर्जाऊ घेतले आहेत,

ते परत करण्याचे प्रमाण
सातत्याने ९५ टक्क्यांच्या वर आहे.

आणि आमच्या १४००० सभासदांनी,

त्यांच्या संसाधनांची गुंतवणुक करुन

९३७००० पेक्षा जास्त मुलांना

प्राथमिक आणि माध्यमिक शाळेत
जायला मदत केली आहे.

आम्ही ज्यांच्यबरोबर काम करतो
त्यातली प्रत्येक तरुण बाई

साधारणपणे तिच्या कुटुंबाखेरीज

इतर तीन मुलांना शाळेत जाण्यासाठी

आधार देते.

ही मदत आमच्याकडून
जास्तीचा पैसा न घेता होते.

आम्ही एक प्रबळ शक्ती
उभारत आहोत.

ही शक्ती अधिकच वाढते आहे,
जसजसे आम्ही अधिकाधिक

मुलींना शाळेत जाण्याची
दारे खुली केली,

त्यांनी यश मिळवले, नेत्रुत्व केले

आणि हजारोंना आधार दिला.

ही व्यवस्था,

जी स्वतःचे आयुष्य बदलण्याची
संधी नसलेल्यांना आधार देते,

आणि नंतर इतरांनाही मदत करते,

ती मुलींच्या शिक्षणापेक्षा
कितीतरी मोठे काम करु शकते.

अर्थातच कर्जाने पैसे दिलेल्याला
ते परत मिळायला हवेत.

पण त्यावरचे व्याज
डोलरमधे? मागण्यापेक्षा तुम्ही

सामाजिक परतावा ह्या पद्धतीचा
विचार करु शकता का?

उदाहरणार्थ,

तरुण माणसे

प्रशिक्षणात शिकलेले कोउशल्य
इतरांना शिकवू शकतील का?

मिशेलप्रमाणे,

जी ग्रामीण झिंबाब्वेमधे विटा
करायला शिकवते.

किंवा लुईसा,

जी मालवीमधे इतरांना
वातावरणाला अनुरुप अशी

शेती शिकवते.

किंवा घानामधली फातिमा,

जी बायकांना बाळंतपणात
मदत कशी करावी हे शिकवते

कारण गरोदर बायकांना

वेळेवर दवाखान्यात जाणे जमत नाही.

मी मोठी होत असताना,

ग्रामीण झिंबाब्वेतल्या माझ्या
गावातल्या एका वयोव्रुद्दांनी

माझ्या शाळेत जाण्यामधल्या
अडचणींचं वर्णन केलं होतं,

ती म्हणाली,

जे लोक जास्त भोपळे
पिकवतात त्यांच्याकडे

बहुदा ते शिजवायला मडकी नसतात.

( हशा )

तिच्या म्हणण्याचा अर्थ होता,

जरी माझ्या परीक्षेचा निकाल
कितीही चांगला लागला तरी

जेव्हा मी प्रथमिक शिक्षण पूर्ण केले,

माझ्या गुणांना काहिही किंमत नव्हती

जोवर माझ्या कुटुंबाला माझे शिक्षण
सुरु ठेवणे परवडणार नसेल.

बरं, ह्या व्यवस्थेमुळे,

आपण नुसती मडकीच देत नाही

किंवा एका भोपळ्याचे
एक जेवण शिजवत नाही.

सरतेशेवटी,

एका भोपळ्यात शेकडो
बिया असतात.

आम्ही बिया साठवून ठेवत आहोत,

त्या बिया रुजवून

त्या प्रत्येकीचे पोषण करत आहोत.

ह्यामुळे काय होईल?

समृद्धीचे एक वर्तुळच तयार होईल,

समानता आणि आशा,

ज्याचे तरुण बायका नेतृत्व करतील.

कारण एकत्रितपणे,

आम्ही जग हलवून टाकतो आहे.

पामोजा टुनावेझा । ।

हे आमच्या गटाचं स्वाहिली ब्रीदवाक्य आहे
"आपण एकसाथ करु शकतो!"

धन्यवाद

( प्रोत्साहन )
सामाजिक परताव्याने कर्ज फेडण्यामुळे समाजाचा कसा
विकास होतो। तुम्ही कर्जाची परतफेड समाजाची व मार्गदर्शन करुन शकलात तर? अंजी मुरीमिरवा सामाजिक परतावा या मोठाच बदल करणर्या आर्थिक साधनाबद्दल सांगतात। दारिद्र्याच्या दुष्टाचक्रामधे अडकलेल्या उप-सहारा समाजाला त्याने नवजीवन दिले आहे। आफ्रिकेतल्या स्त्रीया व मुलींना ह्यामुळे नवनवीन संधी तयार होत आहेत। मुरिमिरवा म्हणतात की हे साधन जगात कुठेही वापरता येऊन दिर्धकालीन परिणाम करेल.