Return to Video

Makarnanın niçin bu kadar şekli ve boyu var

  • 0:00 - 0:02
    Yiyecek, tasarımdır.
  • 0:02 - 0:05
    Tabakları hazırlarken tasarım yaparsınız
  • 0:05 - 0:11
    ama içindeki üniteleri hazırlamak
    tasarımın en harika, en zevkli yanı.
  • 0:11 - 0:12
    [Küçük şey.]
  • 0:12 - 0:13
    [Büyük fikir.]
  • 0:17 - 0:20
    Makarna anlamındaki "pasta"
    Latince kökenli ve yapıştırma anlamında.
  • 0:20 - 0:24
    Su ve toz hâline gelmiş
    bir şeyleri karıştırıp
  • 0:24 - 0:27
    onu şekillendirmek anlamında.
  • 0:27 - 0:30
    Dünyada pirinç tozu
    kullanan kültürler var,
  • 0:30 - 0:32
    soya tozu kullananlar var.
  • 0:32 - 0:34
    İtalya'da durum buğdayı kullanıyoruz.
  • 0:34 - 0:36
    Makarna yüzyıllardır var
  • 0:36 - 0:39
    ama gelişmeye Rönesans döneminde başladı.
  • 0:39 - 0:44
    Ve 17. yüzyılın sonlarında
    toplu üretimi yapıldı.
  • 0:44 - 0:47
    Her tür nesneyi ne zaman
    tasarlarsanız tasarlayın
  • 0:47 - 0:49
    onun yaratacağı etkiyi düşünürsünüz.
  • 0:49 - 0:52
    Makarna için de aynı geçerli.
  • 0:52 - 0:55
    Tırtıklı mı olsun istersiniz, pürüzsüz mü?
  • 0:55 - 0:58
    Tırtıklı olanlar sosu daha iyi emiyor.
  • 0:58 - 1:01
    Yuvarlak mı olsunlar
    yoksa kare şeklinde mi?
  • 1:01 - 1:03
    Tabakta yarattıkları his farklı.
  • 1:03 - 1:05
    Hepsinin bir sebebi var.
  • 1:05 - 1:09
    Makarna türlerinin harika taksonomisinde,
  • 1:09 - 1:11
    onları ayırmanın çok farklı yolları var
  • 1:11 - 1:16
    ama temel ayrımlardan biri
    taze makarna ve kuru makarna arasında.
  • 1:16 - 1:20
    Kuru makarna her zaman
    durum buğdayı unu ve suyla olur.
  • 1:20 - 1:25
    Taze makarna ise ya bu şekilde
    ya da un ve yumurtayla.
  • 1:25 - 1:30
    Her tür şekle sokabileceğiniz
    bir hamur düşünün.
  • 1:30 - 1:32
    Gerçekten, çılgınlık yapmak
    istemez miydiniz?
  • 1:32 - 1:35
    Taze ve kurunun yanında,
    uzun ve kısa olanlar da var.
  • 1:35 - 1:39
    Bu aileler içinde de daha çok çeşit var.
  • 1:39 - 1:43
    Bazı klasik kısa makarna türleri
    hakkında konuşalım.
  • 1:43 - 1:45
    Penne -- bunu hepimiz biliyoruz değil mi?
  • 1:45 - 1:47
    Eğimli bir açıyla kesiliyorlar,
  • 1:47 - 1:50
    sosu içine almak için kusursuz.
  • 1:50 - 1:53
    "Farfalle" kelebek anlamında,
    burada ona ne deniyor peki?
  • 1:53 - 1:57
    Papyon şekli, çünkü öyleler,
    tam ortadan sıkıştırılmış.
  • 1:57 - 1:59
    "Orecchiette" ise "küçük kulaklar" demek
  • 1:59 - 2:02
    ve Puglia'ya özgüler
    ve de çok lezzetliler.
  • 2:02 - 2:05
    "Conquilla," kabuk demek,
    çünkü kabuklulara benziyor.
  • 2:05 - 2:08
    Tırtıklı bir çeşit, o yüzden
    dış kısmı sosu alırken
  • 2:08 - 2:11
    iç kısmı pürüzsüz.
  • 2:11 - 2:12
    Makarna gerçekten büyüleyici
  • 2:12 - 2:16
    ama biçimi ayrıca
    tabağa dokunuş açısından da önemli,
  • 2:16 - 2:17
    dile dokunuş açısından da.
  • 2:17 - 2:20
    Yani sadece bir şekil
    kazandırmak değil konu.
  • 2:20 - 2:26
    Bir nesne üzerinde
    yüzyıllarca uğraş verilince
  • 2:26 - 2:28
    standartlar gerçekten çok yüksek oluyor.
  • 2:28 - 2:31
    Pek çok sözde tasarımcı
    felaket derecede başarısız oldu
  • 2:31 - 2:36
    çünkü makarnaya bir şekli
    zorla kazandırmaya çalıştılar.
  • 2:36 - 2:38
    Büyük Philippe Starck
    mandala şeklini denedi.
  • 2:38 - 2:41
    Bazı kısımlarda duvar kısmı çok kalındı,
  • 2:41 - 2:42
    bazı kısımlar daha inceydi,
  • 2:42 - 2:44
    o yüzden makarnayı haşlarken
  • 2:44 - 2:45
    bazı tarafları çok yumuşak
  • 2:45 - 2:48
    bazı tarafları da çok sert
    ve pişmemiş oluyordu.
  • 2:48 - 2:53
    Çok yanlış ama ne Bologna'dan kadınlar
  • 2:53 - 2:56
    ne Napoli'den şefler
  • 2:56 - 3:00
    ne de büyükannelerimizin
    yüzyıllar boyunca aileleri
  • 3:00 - 3:07
    makarnanın inceliğini geliştirmekten
    tek başlarına sorumlu.
  • 3:07 - 3:12
    Makarnayı tek bir tasarımcıya
    atfetmenin hiçbir yolu yok,
  • 3:12 - 3:14
    güzel yanı da bu.
  • 3:14 - 3:15
    Makarna tüm insanlara ait.
  • 3:15 - 3:17
    Ve düşündüğünüzde
  • 3:17 - 3:20
    bu basit karbonhidrat ve su karışımı
  • 3:20 - 3:23
    başlı başına bir kültürün
    temellerine dönüşüyor.
Title:
Makarnanın niçin bu kadar şekli ve boyu var
Speaker:
Paolo Antonelli
Description:

Akşam yemeği için makarna seçerken iki kez düşünün. Modern Sanat Müzesi küratörü Paolo Antonelli, makarnamızın şeklinin fark yarattığını açıklıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Series
Duration:
03:24

Turkish subtitles

Revisions