WEBVTT

00:00:01.167 --> 00:00:02.625
Kun je raden wat dit is?

00:00:04.083 --> 00:00:08.226
Wat als ik je vertelde dat er een plek is
waar wezens gemaakt zijn van glas?

00:00:08.250 --> 00:00:11.268
Of dat er levensvormen zijn 
die voor ons onzichtbaar zijn,

00:00:11.292 --> 00:00:14.309
maar die astronauten vaak zien?

NOTE Paragraph

00:00:14.333 --> 00:00:18.559
Deze onzichtbare glazen schepsels
zijn geen aliens op een verre exoplaneet.

00:00:18.583 --> 00:00:20.226
Het zijn diatomeeën:

00:00:20.250 --> 00:00:23.893
fotosynthetische, eencellige algen
die zuurstof produceren

00:00:23.917 --> 00:00:27.184
en helpen om regen te maken
op planetaire schaal,

00:00:27.208 --> 00:00:30.893
met complex gevormde, 
geometrische exoskeletten van...

00:00:30.917 --> 00:00:32.417
...ja, glas.

00:00:32.950 --> 00:00:36.520
Je kunt ze vanuit de ruimte zien 
in kleuren op het oppervlak van de oceaan.

00:00:36.520 --> 00:00:37.716
En als ze doodgaan,

00:00:37.716 --> 00:00:40.186
zinken hun glazen huizen
diep in de oceanen

00:00:40.186 --> 00:00:41.875
en nemen ze koolstof uit de lucht

00:00:41.875 --> 00:00:43.206
mee naar hun graf,

00:00:43.250 --> 00:00:47.207
wat zorgt voor een behoorlijke hoeveelheid
koolstofvastlegging in de oceanen.

NOTE Paragraph

00:00:47.750 --> 00:00:50.018
We wonen op een exotische planeet.

00:00:50.042 --> 00:00:52.518
Er is op aarde zo veel vreemd leven
om te bestuderen,

00:00:52.542 --> 00:00:56.101
en zo veel ervan woont 
aan de randen van onze wereld,

00:00:56.125 --> 00:00:58.934
van ons zicht en van ons begrip.

00:00:58.958 --> 00:01:01.250
Een van die randen is Antarctica.

NOTE Paragraph

00:01:01.933 --> 00:01:04.167
Als we aan Antarctica denken, 
denken we meestal

00:01:04.167 --> 00:01:06.518
aan een plek die onvruchtbaar 
en levenloos is...

00:01:06.542 --> 00:01:08.559
...behalve een paar pinguïns.

00:01:08.583 --> 00:01:12.268
Maar Antarctica zou bekend moeten staan
als een polaire oase van leven

00:01:12.292 --> 00:01:15.000
met ontelbare wezens
die ontzettend fascinerend zijn.

00:01:15.825 --> 00:01:19.153
Dus waarom hebben we ze niet gezien
in de recentste natuurdocumentaire?

00:01:19.167 --> 00:01:22.101
Ze schuilen onder de sneeuw en het ijs,

00:01:22.125 --> 00:01:24.184
praktisch onzichtbaar voor ons.

00:01:24.208 --> 00:01:25.768
Het zijn microben:

00:01:25.792 --> 00:01:29.226
minuscule plantjes en diertjes 
die binnen in gletsjers wonen,

00:01:29.250 --> 00:01:30.559
onder het zee-ijs

00:01:30.583 --> 00:01:32.934
en die zwemmen in meren 
onder het gletsjerijs.

00:01:32.958 --> 00:01:35.684
Ze zijn niet minder charismatisch
dan de megafauna

00:01:35.708 --> 00:01:38.292
die je meestal 
in een natuurdocumentaire ziet.

NOTE Paragraph

00:01:39.333 --> 00:01:43.494
Maar hoe motiveer je mensen
om te ontdekken wat ze niet kunnen zien?

00:01:43.494 --> 00:01:46.582
Ik heb pas nog een expeditie
van vijf weken naar Antarctica geleid

00:01:46.582 --> 00:01:51.059
om een fauna-documentairemaker 
te worden op de schaal van microben.

00:01:51.083 --> 00:01:52.958
Met 84 kilo aan appparatuur

00:01:52.958 --> 00:01:55.059
ging ik aan boord 
van een militair vliegtuig

00:01:55.083 --> 00:01:56.976
en bracht ik microscopen met me mee

00:01:57.000 --> 00:02:00.143
om deze microscopische extremofielen
te filmen en onderzoeken,

00:02:00.143 --> 00:02:03.476
zodat we bekender kunnen worden
met een weinig begrepen ecosysteem

00:02:03.476 --> 00:02:05.427
waar we hier op aarde mee leven.

NOTE Paragraph

00:02:06.167 --> 00:02:08.559
Om deze onzichtbare wezens 
in actie te filmen,

00:02:08.583 --> 00:02:10.684
moest ik zien waar ze thuis zijn.

00:02:10.708 --> 00:02:13.208
Ik moest me onder het ijs wagen.

00:02:13.875 --> 00:02:18.386
Ieder jaar verdubbelt het zee-ijs 
bijna de grootte van Antarctica.

00:02:18.390 --> 00:02:21.126
Om iets te zien onder
het bijna drie meter dikke ijs,

00:02:21.126 --> 00:02:23.312
liet ik me zakken
in een lange, metalen buis

00:02:23.312 --> 00:02:24.893
die in het zee-ijs was gestoken

00:02:24.917 --> 00:02:28.476
om een verborgen ecosysteem 
vol leven te zien,

00:02:28.500 --> 00:02:32.750
hangend tussen de zeebodem
en het verlichte ijsplafond.

00:02:34.041 --> 00:02:36.184
Zo zag dat er van de buitenkant uit.

00:02:36.208 --> 00:02:38.375
Het was ontzettend magisch.

00:02:39.667 --> 00:02:43.059
Sommige beestjes die ik vond,
waren geweldige dingen als mosselkreeftjes

00:02:43.083 --> 00:02:46.191
en er waren nog veel meer mooie,
geometrische diatomeeën.

NOTE Paragraph

00:02:46.191 --> 00:02:49.095
Toen ging ik nog verder 
om te verblijven in de Droge Valleien

00:02:49.095 --> 00:02:51.018
voor een aantal weken.

00:02:51.042 --> 00:02:54.268
98 procent van Antarctica
is bedekt met ijs

00:02:54.292 --> 00:02:56.913
en de Droge Valleien
zijn het grootste gebied

00:02:56.913 --> 00:03:01.533
waar je kunt zien hoe het continent
er onder al dat ijs uitziet.

00:03:01.533 --> 00:03:03.632
Ik monsterde bacteriën 
bij de Bloedwaterval,

00:03:03.632 --> 00:03:07.601
een natuurlijk fenomeen: een meer onder
een gletsjer waar ijzeroxide uit gutst,

00:03:07.625 --> 00:03:12.018
waarvan men tot tien jaar geleden
dacht dat er niets leefde.

00:03:12.042 --> 00:03:15.226
En ik beklom een gletsjer
om erin te boren,

00:03:15.250 --> 00:03:18.726
waarbij ontelbare, stoere beestjes
tevoorschijn kwamen die hun ding deden

00:03:18.750 --> 00:03:20.792
wonend in lagen ijs.

00:03:21.593 --> 00:03:22.903
Cryoconietkuiltjes ontstaan

00:03:22.917 --> 00:03:25.851
wanneer kleine stukjes donkere aarde

00:03:25.875 --> 00:03:27.559
op de gletsjer waaien,

00:03:27.583 --> 00:03:31.434
beginnen te smelten in gaten
die dan weer dichtvriezen,

00:03:31.434 --> 00:03:34.393
waarbij honderden stukjes aarde
in de gletsjer bewaard blijven,

00:03:34.417 --> 00:03:36.309
als kleine eilanduniversa,

00:03:36.333 --> 00:03:39.184
elk met zijn eigen unieke ecosysteem.

NOTE Paragraph

00:03:39.208 --> 00:03:41.356
Sommige beestjes die ik vond
zul je herkennen,

00:03:41.356 --> 00:03:42.981
zoals deze schattige tardigrada --

00:03:42.981 --> 00:03:44.393
ik hou van ze,

00:03:44.417 --> 00:03:46.934
ze lijken op kleine 
gummibeertjes met klauwtjes.

00:03:46.958 --> 00:03:48.684
Ze worden ook beerdiertjes genoemd

00:03:48.708 --> 00:03:50.726
en staan bekend om hun superkrachten

00:03:50.750 --> 00:03:53.518
waardoor ze kunnen overleven
onder extreme omstandigheden,

00:03:53.542 --> 00:03:55.822
inclusief het vacuüm in de ruimte.

00:03:55.822 --> 00:03:59.435
Maar je hoeft niet naar de ruimte of
naar Antarctica te gaan om ze te vinden.

00:03:59.435 --> 00:04:02.018
Ze leven in mos op heel de planeet,

00:04:02.042 --> 00:04:04.226
van scheuren in de stoep tot parken.

00:04:04.250 --> 00:04:08.268
Je loopt elke dag waarschijnlijk langs 
veel van deze onzichtbare dieren.

NOTE Paragraph

00:04:08.272 --> 00:04:11.089
Andere kunnen je bekend voorkomen
maar nog vreemder zijn,

00:04:11.089 --> 00:04:12.518
zoals rondwormen.

00:04:12.522 --> 00:04:14.125
Geen slangen of aardwormen,

00:04:14.125 --> 00:04:16.601
maar heel andere wezens.

00:04:16.625 --> 00:04:20.018
Ze kunnen niet regenereren 
als een aardworm of kruipen als een slang,

00:04:20.042 --> 00:04:22.976
maar ze hebben kleine, 
dolkachtige naalden in hun mond

00:04:23.000 --> 00:04:27.125
dat sommige gebruiken om op hun prooi 
te jagen en de ingewanden op te zuigen.

00:04:27.708 --> 00:04:29.684
Voor ieder mens op deze planeet

00:04:29.708 --> 00:04:32.583
zijn er 57 miljard rondwormen.

NOTE Paragraph

00:04:33.765 --> 00:04:36.024
En sommige beestjes 
herken je misschien niet,

00:04:36.024 --> 00:04:38.153
maar die hebben net zo'n
fascinerend leven,

00:04:38.153 --> 00:04:43.184
zoals raderdieren met geweldige kronen
die veranderen in stofzuigermonden,

00:04:43.208 --> 00:04:47.351
trilhaardiertjes met een verteringsstelsel
dat zo doorzichtig is dat je te veel ziet,

00:04:47.375 --> 00:04:51.958
en blauwalgen die eruit zien als confetti 
die geëxplodeerd is in een petrischaal.

NOTE Paragraph

00:04:52.833 --> 00:04:55.059
In de populaire media zien we vaak

00:04:55.093 --> 00:04:58.986
elektronmicroscopiebeelden 
van micro-organismen

00:04:59.000 --> 00:05:01.184
waarop ze enge monsters lijken.

00:05:01.208 --> 00:05:04.601
Als we ze niet zien bewegen,
blijft hun leven ongrijpbaar voor ons,

00:05:04.625 --> 00:05:07.934
ook al leven ze bijna overal
waar we komen.

00:05:07.958 --> 00:05:09.684
Hoe ziet hun dagelijks leven eruit?

00:05:09.708 --> 00:05:12.184
Hoe gaan ze om met hun omgeving?

00:05:12.208 --> 00:05:15.976
Als je alleen maar een foto had gezien
van een pinguïn in de dierentuin,

00:05:16.000 --> 00:05:19.518
maar je had er nooit een zien waggelen
en glijden over het ijs,

00:05:19.542 --> 00:05:22.146
dan zou je pinguïns 
niet volledig begrijpen.

00:05:22.146 --> 00:05:24.102
Door minuscule schepsels te zien bewegen,

00:05:24.102 --> 00:05:28.101
krijgen we meer inzicht in hun leven
dat anders onzichtbaar is.

00:05:28.135 --> 00:05:32.486
Zonder het onzichtbare leven op
Antarctica en in onze tuin vast te leggen,

00:05:32.500 --> 00:05:35.971
begrijpen we niet met hoe veel wezens 
we onze wereld delen.

00:05:35.971 --> 00:05:38.500
En dat betekent dat we 
nog geen volledig beeld hebben

00:05:38.500 --> 00:05:41.518
van onze vreemde en grillige thuisplaneet.

NOTE Paragraph

00:05:41.542 --> 00:05:43.250
Dankjewel.