< Return to Video

تاریخ از نگاه سیب زمینی - لئو بر-مک گینس

  • 0:07 - 0:08
    پخته یا سرخ شده،
  • 0:08 - 0:10
    آب پز و یا کباب شده،
  • 0:10 - 0:12
    چیپس یا سرخ کرده.
  • 0:12 - 0:15
    در مرحلهای از زندگیتان،
    احتمالا سیب زمینی خوردهاید.
  • 0:15 - 0:17
    مطمئننا خوشمزه است،
  • 0:17 - 0:21
    اما در حقیقت سیبزمینی نقش بسیار
    موثرتری در تاریخ ما ایفا کرده است
  • 0:21 - 0:26
    تا اینکه فقط بخشی از رژیم غذایی باشد
    که میشناسیم و دوستش داریم.
  • 0:26 - 0:28
    بدون سیبزمینی،
  • 0:28 - 0:31
    شاید تمدن مدرن ما امروز اصلا وجود نداشت.
  • 0:31 - 0:35
    ۸٫۰۰۰ سال پیش در آمریکای جنوبی،
    در ارتفاعات کوههای آند،
  • 0:35 - 0:39
    مردم پرو نخستین کسانی بودند که
    به کشت سیبزمینی اقدام کردند.
  • 0:39 - 0:41
    با داشتن میزان بالای پروتئینها
    و کربوهیدراتها،
  • 0:41 - 0:45
    همچنین روغنهای ضروری،
    ویتامینها و مواد معدنی،
  • 0:45 - 0:49
    سیبزمینی منبع غذایی بسیارخوبی برای تغذیه
    گروه بزرگی از طبقه کارگر قبیله اینکا شد،
  • 0:49 - 0:52
    تا همانطورکه مزارع کرت بندی شدهشان
    را بسازند و کشاورزی کنند،
  • 0:52 - 0:54
    در کوههای راکی معدن کاوی کرده،
  • 0:54 - 0:58
    و تمدن پیشرفتهای را در
    امپراتوری بزرگ اینکا بنا کنند.
  • 0:58 - 1:01
    اما توجه به اینکه چقدر
    برای مردم اینکا حیاتی بود،
  • 1:01 - 1:04
    هنگامی که ملوانان
    اسپانیایی از اینکا برگشتند،
  • 1:04 - 1:06
    نخستینبار سیبزمینی را به اروپا آوردند،
  • 1:06 - 1:08
    سیب زمینی گس و بی طعم.
  • 1:08 - 1:10
    اروپاییها به آسانی نمیخواستند
    چیزی را که انها فکر میکردند
  • 1:10 - 1:14
    گس و بی طعم و عجیب و غریب است و
    از سرزمین های پیگانه نو آمده بود
  • 1:14 - 1:19
    و خیلی شبیه به گیاه
    شابیزک بود را بخورند.
  • 1:19 - 1:21
    پس به جای خوردن،
  • 1:21 - 1:25
    از آن به عنوان گیاه تزئینی
    استفاده کردند.
  • 1:25 - 1:28
    و بیش از ۲۰۰ سال گذشت
    تا سیبزمینی به عنوان
  • 1:28 - 1:31
    یک منبع اصلی غذایی به
    سراسر اروپا گسترش یابد،
  • 1:31 - 1:32
    حتی با وجود اینکه
  • 1:32 - 1:35
    عمدتا در طبقات پایینتر
    اجتماعی خورده میشد.
  • 1:35 - 1:37
    با این حال، درحدود میانهی قرن هجدهم،
  • 1:37 - 1:39
    و حداقل به لطف
  • 1:39 - 1:43
    در دسترس بودن
    سیب زمینی ارزان و مغذی،
  • 1:43 - 1:46
    دهقانان اروپایی
    با امنیت غذایی بهتری که داشتند،
  • 1:46 - 1:47
    دیگر در معرض
  • 1:47 - 1:52
    خطر قحطی غلات قرار نگرفتند
  • 1:52 - 1:54
    و بنابراین جمعیت آنها افزایش یافت.
  • 1:54 - 1:57
    و نتیجه آن، امپراتوری انگلیس، هلند
    و آلمان بود
  • 1:57 - 2:02
    که بر پایه رشد گروههای کشاورزان،
    کارگران و سربازان گسترش یافت،
  • 2:02 - 2:06
    سپس باعث رشد غرب شد
    تا جایی که بر جهان تسلط یافت.
  • 2:06 - 2:10
    لیکن امپراتوری در تمامی کشورهای
    اروپایی جوانه نزد.
  • 2:10 - 2:12
    پس از اینکه مردم ایرلند
    سیبزمینی را به عنوان غذا پذیرفتند،
  • 2:12 - 2:15
    جمعیت آنها بهطور چشمگیری افزایش یافت،
  • 2:15 - 2:19
    و به سیبزمینی به عنوان یک
    منبع اصلی غذا وابسته شدند.
  • 2:19 - 2:21
    اما فاجعهای رخ داد.
  • 2:21 - 2:24
    از سال ۱۸۴۵ تا ۱۸۵۲،
  • 2:24 - 2:29
    بیماری قارچی سیبزمینی
    بیشتر محصول سیبزمینی ایرلند را نابود کرد،
  • 2:29 - 2:31
    که منجر به قحطی سیبزمینی در ایرلند شد،
  • 2:31 - 2:34
    و یکی از مرگبارترین قحطیهای
    تاریخ جهان را رقم زد.
  • 2:34 - 2:37
    و بیش از یک میلیون شهروند ایرلندی
    از گرسنگی مردند،
  • 2:37 - 2:41
    و بیشتر از دو میلیون نفر
    خانههای خود را ترک کردند.
  • 2:41 - 2:44
    البته، این پایان کار
    برای سیبزمینی نبود.
  • 2:44 - 2:46
    در نهایت محصول بهبود یافت،
  • 2:46 - 2:49
    و جمعیت اروپا،
    به ویژه طبقات کارگر،
  • 2:49 - 2:51
    دوباره رو به افزایش گذاشت.
  • 2:51 - 2:54
    با کمک هجوم مهاجران ایرلندی،
  • 2:54 - 2:58
    اروپا دارای جمعیتی بزرگ و پایدار شد
    که به خوبی تغذیه میشدند
  • 2:58 - 3:01
    که قادر به نگهداری
    کارخانههای در حال ظهور بودند
  • 3:01 - 3:06
    و جهان مدرن را از طریق
    انقلاب صنعتی برای ما به ارمغان آوردند.
  • 3:06 - 3:10
    پس تقریبا غیر ممکن است که بتوان
    جهان بدون سیبزمینی را تصور کرد.
  • 3:10 - 3:12
    آیا انقلاب صنعتی هرگز
    (بدون سیبزمینی) اتفاق میافتاد؟
  • 3:12 - 3:15
    ایا جنگ جهانی دوم را متحدین
  • 3:15 - 3:19
    بدون این محصول که با رشد آسانش
    نیروهای متفقین تغذیه میکرد میباختند؟
  • 3:19 - 3:21
    آیا (بدون سیبزمینی) حتی آنها
    جنگ را شروع میکردند؟
  • 3:21 - 3:22
    هنگامی که اینگونه فکر میکنید،
  • 3:22 - 3:27
    بسیاری از نقاط عطف مهم در تاریخ جهان را
    میتوان حداقل تا حدودی به سیبزمینی
  • 3:27 - 3:31
    نسبت داد که از فراز تپههای پرو آمده است.
Title:
تاریخ از نگاه سیب زمینی - لئو بر-مک گینس
Description:

درس کامل را در اینجا ببینید:
http://ed.ted.com/lessons/history-through-the-eyes-of-the-potato-leo-bear-mcguinness
شما احتمالا سیب‌زمینی خورده‌اید. اما در حقیقت سیب‌زمینی نقش بسیار موثرتری در تاریخ ما ایفا کرده است، تا اینکه فقط بخشی از رژیم غذایی باشد که می‌شناسیم و دوستش داریم. لئو بر- مک گینس شرح می‌دهند که تمدن مدرن ما بدون سیب‌‌زمینی چگونه ممکن بود باشد.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:47

Persian subtitles

Revisions