Return to Video

इंटरनेट: HTTP आणि HTML.

  • 0:03 - 0:07
    इंटरनेट: HTTP आणि HTML
  • 0:07 - 0:12
    मी जास्मिन आहे. मी XBOX One इंजिनीअरींग
    टीममध्ये प्रोग्रॅम मॅनेजर आहे.
  • 0:12 - 0:19
    आमचं एक सर्वांत महत्त्वाचं फिचर म्हणजे
    XBOX लाईव्ह. ही ऑनलाईन सेवा असून ती
  • 0:19 - 0:24
    जगातल्या सगळ्या गेमर्सना जोडते आणि आम्ही
    त्यासाठी इंटरनेटवर अवलंबून असतो.
  • 0:24 - 0:30
    ही सोपी गोष्ट नाही, यासाठी पडद्यामागं अनेक गोष्टी
    घडत असतात. लोक कशाप्रकारे एकमेकांशी संवाद
  • 0:30 - 0:36
    साधतात आणि जोडले जातात, हे इंटरनेटमुळं पूर्णपणे
    बदलत आहे. पण हे होतं कसं? जगभरातले कॉम्प्युटर्स
  • 0:36 - 0:43
    एकमेकांशी कसा संवाद साधतात? वेब ब्राऊझिंगचं
    उदाहरण घेऊया.
  • 0:43 - 0:50
    आधी, आपण वेब ब्राऊझर उघडतो. आपण वेब पेजेस बघण्यासाठी हे अॅप उघडतो. नंतर, आपण
  • 0:50 - 0:56
    tumblr.com सारख्या ज्या वेबसाईटला भेट द्यायची
    आहे, तिचा वेब अॅड्रेस किंवा युआरएल म्हणजे
  • 0:56 - 1:07
    युनिफॉर्म रिसोर्स लोकेटर टाईप करतो. हाय, मी डेव्हिड कार्प, Tumblr चा संस्थापक. आज आपण रोज
  • 1:07 - 1:13
    वापरत असलेली वेब ब्राऊझर्स कशाप्रकारे काम करतात,
    याबद्दल बोलणार आहोत. तर तुम्हाला कुतूहल वाटत
  • 1:13 - 1:16
    असेल की तुम्ही वेब ब्राऊझरमध्ये अॅड्रेस टाईप करता
    आणि एंटर दाबता तेव्हा नेमकं काय होतं?
  • 1:16 - 1:21
    आणि तुम्ही कल्पना करू शकणार नाही तितकं हे अद्भुत आहे. तर त्या क्षणी तुमचा कॉम्प्युटर
  • 1:21 - 1:26
    सर्व्हर नावाच्या दुसऱ्या कॉम्प्युटरशी बोलायला सुरुवात
    करतो, जो सामान्यपणे हजारो मैलांवर असतो.
  • 1:26 - 1:32
    आणि काही मिलीसेकंदांमध्ये तुमचा कॉम्प्युटर त्या
    सर्व्हरला वेबसाईट मागतो, आणि तो तुमच्या
  • 1:32 - 1:40
    कॉम्प्युटरशी HTTP नावाच्या भाषेत बोलायला लागतो.
    HTTP म्हणजे हायपर टेक्स्ट
  • 1:40 - 1:44
    ट्रान्सफर प्रोटोकॉल. एखाद्या डॉक्युमेंटसाठी एक
    कॉम्प्युटर दुसऱ्या कॉम्प्युटरशी ज्या भाषेत बोलतो
  • 1:44 - 1:48
    ती ही भाषा. आणि हे प्रत्यक्षात अगदी सरळ पद्धतीने
    घडते.
  • 1:48 - 1:53
    जर तुमचा कॉम्प्युटर आणि वेब सर्व्हर यांच्यातला संवाद तुम्ही पाहिलात तर
  • 1:53 - 1:57
    तो मुख्यत: "GET" रिक्वेस्ट्सनी बनलेला असतो. त्या अतिशय साध्या असतात, फक्त शब्द GET
  • 1:57 - 2:02
    आणि तुम्ही विनंती करत असलेल्या डॉक्युमेंटचं नाव.
    त्यामुळं जर तुम्ही Tumblr ला लॉग इन करायचा
  • 2:02 - 2:06
    प्रयत्न करत असाल आणि आमचं लॉग इन पेज लोड करत असाल, तर तुम्ही Tumblr च्या सर्व्हरला GET ही
  • 2:06 - 2:14
    विनंती GET /login अशी पाठवत असता. आणि ती Tumblr च्या सर्व्हरला सांगते की तुम्हाला Tumblr
  • 2:14 - 2:22
    लॉगिन पेजचा सगळा HTML कोड हवा आहे. HTML
    म्हणजे हायपरटेक्स्ट मार्कअप लँग्वेज आणि पेज
  • 2:22 - 2:26
    कसं दिसावं हे वेब ब्राऊझरला सांगण्याची भाषा, असे आपण याला म्हणू शकतो.
  • 2:26 - 2:31
    जर तुम्ही विकिपीडियासारख्या एखाद्या गोष्टीचा
    विचार केलात तर ते एक मोठं साधं डॉक्युमेंट
  • 2:31 - 2:36
    असतं आणि त्याचं शीर्षक मोठं आणि ठळक करायला, फॉन्ट योग्य ठेवायला, विशिष्ट मजकूर विशिष्ट इतर
  • 2:36 - 2:43
    पानांना जोडायला, काही मजकूर ठळक करायला, काही मजकूर तिरपा करायला, इमेज पानाच्या मध्यभागी
  • 2:43 - 2:47
    ठेवायला, इमेज उजव्या बाजूला ठेवायला, इमेज डाव्या बाजूला ठेवायला आपण जी भाषा वापरतो ती HTML
  • 2:47 - 2:53
    असते. वेबपेजचा मजकूर थेट HTML मध्ये समाविष्ट केलेला असतो,
  • 2:53 - 2:58
    पण इमेज किंवा व्हिडीओ असे इतर भाग म्हणजे स्वतंत्र
    फाईल्स असतात. त्यांच्या वेगळ्या युआरएल असतात.
  • 2:58 - 3:05
    त्यांना विनंती पाठवणे आवश्यक असते. ब्राऊझर
    यातील प्रत्येकाला स्वतंत्र HTTP विनंती पाठवतो आणि
  • 3:05 - 3:12
    ते आले की दर्शवतो. जर वेबपेजवर खूपच इमेजेस
    असतील तर त्यातील प्रत्येकासाठी स्वतंत्र HTTP
  • 3:12 - 3:21
    विनंती करावी लागते आणि पेज सावकाश लोड होते. आता कधीकधी जेव्हा तुम्ही वेब ब्राऊझ करता तेव्हा
  • 3:21 - 3:26
    नुसत्या GET विनंत्या पाठवत नाही, तर तुम्ही कधीकधी माहितीही पाठवता, उदा. तुम्ही एखादा फॉर्म भरता किंवा
  • 3:26 - 3:32
    सर्च क्वेरी टाईप करता. तुमचा ब्राऊझर ही माहिती प्लेन टेक्स्ट म्हणून वेब सर्व्हरकडे
  • 3:32 - 3:39
    HTTP POST विनंती वापरून पाठवतो. समजा तुम्ही
    Tumblr ला लॉगिन केलंत. पहिली गोष्ट तुम्ही करता
  • 3:39 - 3:45
    ती म्हणजे POST रिक्वेस्ट, ती Tumblr च्या लॉगिन
    पेजला काही डेटासह POST केली जाते.
  • 3:45 - 3:50
    त्यामध्ये तुमचा ईमेल अॅड्रेस आणि पासवर्ड असतो. तो
  • 3:50 - 3:55
    Tumblr सर्व्हरकडं पाठवला जातो. Tumblr सर्व्हरला
    कळतं की तुम्ही डेव्हिड आहात. तो वेबपेज तुमच्या
  • 3:55 - 4:00
    ब्राऊझरकडे परत पाठवतो, यशस्वी! अशा मेसेजसह.
    डेव्हिड म्हणून लॉगिन झाले. पण त्या वेबपेजबरोबर
  • 4:00 - 4:07
    थोडासा न दिसणारा कुकी डेटा जोडलेला असतो. तो तुमच्या ब्राऊझरला दिसतो आणि तो सेव्ह करायचा आहे हे माहीतही असतं.
  • 4:07 - 4:11
    आणि हे खरंच महत्त्वाचं असतं कारण त्यामुळंच
    वेबसाईटला तुम्ही कोण आहात, हे लक्षात रहातं.
  • 4:11 - 4:17
    हा सर्व कुकी डेटा म्हणजे, Tumblr साठी एक आयडी कार्ड असतं. हा नंबर तुम्हाला
  • 4:17 - 4:22
    डेव्हिड म्हणून ओळखतो. आणि तुमचं वेब ब्राऊझर
    तो नंबर जवळ ठेवतं आणि पुढच्या वेळी तुम्ही
  • 4:22 - 4:27
    Tumblr रिफ्रेश केलंत की, पुन्हा Tumblr वर गेलात की
    तुमच्या वेब ब्राऊझरला Tumblr च्या सर्व्हरला
  • 4:27 - 4:31
    पाठवायच्या विनंतीबरोबर तुमचा तो आयडी नंबर
    जोडायचा हे माहिती असतं. त्यामुळे आता
  • 4:31 - 4:36
    Tumblr च्या सर्व्हर्सना तुमच्या ब्राऊझरकडून येणारी
    विनंती दिसते आणि आयडी नंबर दिसतो, आणि
  • 4:36 - 4:44
    "ही डेव्हिडची विनंती आहे" हे कळतं. आता इंटरनेट
    पूर्णपणे खुलं आहे. त्याची सर्व कनेक्शन्स सामायिक
  • 4:44 - 4:49
    आहेत आणि माहिती प्लेन टेक्स्ट रूपात पाठवली जाते. त्यामुळे तुम्ही इंटरनेटवरून पाठवत असलेली
  • 4:49 - 4:56
    एखादी वैयक्तिक माहिती पाहणे हॅकर्सना शक्य होते.
    पण सुरक्षित
  • 4:56 - 5:01
    वेबसाईट्स याला प्रतिबंध करतात. त्यासाठी त्या तुमच्या वेब ब्राऊझरला सेक्युअर सॉकेट्स लेयर आणि
  • 5:01 - 5:08
    त्याच्या पुढचा ट्रान्सपोर्ट लेयर सिक्युरीटी वापरून संवाद साधायला सांगतात.
  • 5:08 - 5:14
    SSL आणि TLS म्हणजे तुमच्या संवादाच्या भोवतालचे सुरक्षेचे लेयर असे आपण म्हणू शकतो. हॅकर्सनी तुमच्या
  • 5:14 - 5:21
    संवादावर लक्ष ठेवण्यापासून किंवा त्यात बदल करण्यापासून ते संरक्षण करतील. जेव्हा तुम्हाला
  • 5:21 - 5:27
    ब्राऊझर अॅड्रेसबारमध्ये HTTPS जवळ छोटे कुलूप दिसते, तेव्हा SSL आणि TLS सक्रिय असतात. HTTPS
  • 5:27 - 5:34
    प्रोटोकॉल्स तुमच्या HTTP विनंत्या सुरक्षित आणि संरक्षित असतील, हे सुनिश्चित करतात. जेव्हा वेबसाईट
  • 5:34 - 5:40
    तुमच्या ब्राऊझरला सुरक्षित कनेक्शन वापरायला सांगते
    तेव्हा ती आधी एक डिजिटल प्रमाणपत्र देते. हे एखाद्या
  • 5:40 - 5:45
    अधिकृत आयडी कार्डसारखे असून ती वेबसाईट जी असल्याचा दावा करत आहे, त्याचा तो पुरावा असतो.
  • 5:45 - 5:50
    डिजिटल प्रमाणपत्रे प्रमाणपत्र अधिकाऱ्यांकडून प्रकाशित
    केली जातात. या विश्वासार्ह संस्था असून त्या
  • 5:50 - 5:55
    वेबसाईट्सच्या ओळखीची पुष्टी करतात आणि त्यांना
    प्रमाणपत्रे जारी करतात. सरकार आयडी किंवा पासपोर्ट
  • 5:55 - 6:01
    जारी करते, तसेच. आता जर वेबसाईटने व्यवस्थित जारी केलेल्या डिजिटल प्रमाणपत्राशिवाय सुरक्षित
  • 6:01 - 6:10
    कनेक्शन सुरू करायचा प्रयत्न केला तर, तुमचा ब्राऊझर
    तुम्हाला इशारा देईल. हा वेब ब्राऊझिंगचा पाया आहे!
  • 6:10 - 6:17
    आपल्याला दररोज दिसणारा इंटरनेटचा भाग. थोडक्यात, HTTP आणि DNS हे HTML, मिडीया
  • 6:17 - 6:23
    फाईल्स किंवा काहीही वेबवर पाठवणे आणि स्वीकारणे,
    यांचे व्यवस्थापन करतात. हे शक्य होण्यासाठी TCP/IP
  • 6:23 - 6:30
    आणि राऊटर नेटवर्क्स काम करतात. ती माहितीचे विभाजन करून माहिती पॅकेट्सद्वारे पाठवतात. ही
  • 6:30 - 6:37
    पॅकेट्स 1 आणि 0 च्या बायनरी मालिकेपासून बनलेली
    असतात आणि ती प्रत्यक्ष विद्युत तारा, फायबर
  • 6:37 - 6:43
    ऑप्टिक केबल्स, आणि वायरलेस नेटवर्क्सद्वारे पाठवली जातात.
  • 6:43 - 6:47
    सुदैवाने, एकदा तुम्ही इंटरनेटचा एक लेयर कसा काम
    करतो हे शिकलात की तुम्ही त्यावर कोणतेही तपशील
  • 6:47 - 6:52
    लक्षात न ठेवता त्यावर अवलंबून राहू शकता. आणि हे
    सगळे लेयर्स एकत्रपणे काम करून यशस्वीपणे
  • 6:52 - 6:59
    मोठ्या प्रमाणात आणि विश्वसनीयरित्या माहिती
    पाठवतील, असा विश्वास ठेवू शकतो.
Title:
इंटरनेट: HTTP आणि HTML.
Description:

Tumblr चा संस्थापक डेव्हिड कार्प आणि Xbox प्रोग्रॅम मॅनेजर जास्मिन लॉरेन्स HTTP आणि HTML वापरून इंटरनेट कसे काम करते, याचे तपशीलवार वर्णन करत आहेत.

http://code.org/ वर शिकायला सुरुवात करा.

आमच्या संपर्कात राहा!
• ट्विटरवर https://twitter.com/codeorg
• फेसबुकवर https://www.facebook.com/Code.org
• इन्स्टाग्रामवर https://instagram.com/codeorg
• टम्बलरवर https://blog.code.org
• लिंक्डइनवर https://www.linkedin.com/company/code-org
• गुगल प्लसवर https://google.com/+codeorg
more » « less
Video Language:
English
Duration:
07:07

Marathi subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.