Return to Video

3 manieren om voor (erg) lange termijn te plannen

  • 0:01 - 0:04
    Ik 'toekomst' al wel een tijdje,
    een term die ik zelf bedacht --
  • 0:04 - 0:05
    (Gelach)
  • 0:05 - 0:07
    drie seconden geleden.
  • 0:07 - 0:09
    Ik 'toekomst' al zo'n 20 jaar,
  • 0:09 - 0:13
    en toen ik hiermee begon,
    werkte ik met mensen
  • 0:13 - 0:16
    en zei dan: "Hey, laten we eens
    10, 20 jaar vooruit denken."
  • 0:16 - 0:17
    Dan zeiden ze: "Prima."
  • 0:18 - 0:20
    Ik heb gemerkt dat die tijdspanne
  • 0:20 - 0:22
    steeds maar korter
  • 0:22 - 0:23
    en korter werd,
  • 0:24 - 0:27
    zo kort dat toen ik twee maanden geleden
    met een CEO samen zat
  • 0:27 - 0:30
    en we ons eerste gesprek begonnen,
  • 0:30 - 0:33
    hij zei: "Ik ben gek op wat je doet.
    Laten we de komende 6 maanden bespreken."
  • 0:33 - 0:35
    (Gelach)
  • 0:36 - 0:39
    We worden geconfronteerd
    met vele problemen.
  • 0:39 - 0:42
    Die zijn op de schaal van onze beschaving.
  • 0:44 - 0:46
    Het punt is echter
  • 0:46 - 0:47
    dat we ze niet kunnen oplossen
  • 0:47 - 0:50
    met de mentale modellen
    die we nu gebruiken
  • 0:50 - 0:51
    bij het proberen oplossen.
  • 0:52 - 0:54
    Ja, er wordt fantastisch
    technisch werk verricht,
  • 0:54 - 0:59
    maar er is een probleem dat we
    eerst moeten aanpakken,
  • 0:59 - 1:02
    voor we echt iets kunnen doen
    aan die grote problemen.
  • 1:03 - 1:04
    Korte-termijndenken.
  • 1:05 - 1:07
    We houden geen marsen
    en verkopen geen armbanden,
  • 1:07 - 1:11
    je kan geen petitie tekenen
    tegen korte-termijndenken.
  • 1:11 - 1:14
    Ik probeerde er een te starten,
    maar niemand wilde tekenen.
  • 1:14 - 1:15
    Dat was raar.
  • 1:15 - 1:17
    (Gelach)
  • 1:17 - 1:20
    Maar het houdt ons zo vaak tegen.
  • 1:20 - 1:23
    Om diverse redenen is korte-termijndenken
  • 1:23 - 1:26
    doorgedrongen tot in alle hoeken
    van onze realiteit.
  • 1:26 - 1:28
    Sta even een seconde lang stil
  • 1:28 - 1:31
    bij een kwestie waar je mee zit,
    waar je aan werkt.
  • 1:31 - 1:33
    Iets persoonlijks, of iets op het werk,
  • 1:33 - 1:35
    misschien een wereld-probleem,
  • 1:35 - 1:38
    en sta eens stil
    bij hoe ver vooruit je denkt
  • 1:38 - 1:40
    rond een oplossing daarvoor.
  • 1:42 - 1:46
    Want korte-termijndenken
    is wat de CEO ervan weerhoudt
  • 1:46 - 1:49
    om echt dure veiligheidsapparaten
    aan te schaffen.
  • 1:50 - 1:52
    Dat zou zijn winst verlagen.
  • 1:52 - 1:54
    Zo krijg je Deepwater Horizon-rampen.
  • 1:54 - 1:57
    Korte-termijndenken is
    wat leraars tegenhoudt
  • 1:57 - 2:01
    om kwalitatieve tijd door te brengen
    met elke leerling.
  • 2:01 - 2:03
    Dus in Amerika verlaat momenteel
  • 2:03 - 2:06
    elke 26 seconden een student
    vroegtijdig de middelbare school.
  • 2:07 - 2:10
    Korte-termijndenken is
    wat het congres tegenhoudt
  • 2:10 - 2:13
    -- het spijt me als hier iemand in
    het congres zetelt --
  • 2:13 - 2:14
    (Gelach)
  • 2:14 - 2:16
    -- of het spijt me eigenlijk niet echt --
  • 2:16 - 2:19
    (Gelach)
  • 2:19 - 2:22
    geld te investeren in een echt
    plan rond infrastructuur.
  • 2:22 - 2:24
    Door zo'n zaken stortte de I-35W-brug in
  • 2:24 - 2:27
    over de Mississippi enkele jaren terug:
    dertien doden.
  • 2:29 - 2:32
    Maar het was niet altijd zo.
    We maakten het Panama Kanaal.
  • 2:32 - 2:35
    We hebben polio zo goed als uitgeroeid.
  • 2:35 - 2:38
    Transcontinentale spoorlijnen,
    het Marshall Plan.
  • 2:39 - 2:42
    En het gaat niet enkel om grote,
    infrastructurele problemen en kwesties.
  • 2:43 - 2:45
    Kiesrecht voor vrouwen, stemrecht.
  • 2:45 - 2:48
    Maar met het huidige korte-termijndenken,
  • 2:48 - 2:50
    waarin alles op dit moment
    lijkt te gebeuren,
  • 2:50 - 2:55
    waarin we niet verder denken
    dan de volgende tweet of tijdlijn-post,
  • 2:55 - 2:57
    worden we hyper-reactionair.
  • 2:57 - 2:58
    En wat doen we dan?
  • 2:59 - 3:02
    We nemen mensen die gevlucht zijn
    uit een oorlogsgebied,
  • 3:02 - 3:03
    en we pakken ze aan.
  • 3:03 - 3:07
    We nemen kleinschalige drugsmisdadigers,
    en we sluiten ze levenslang op.
  • 3:07 - 3:10
    We bouwen massaal goedkope praalhuizen
  • 3:10 - 3:12
    zonder stil te staan
    bij de toekomstige inwoners.
  • 3:12 - 3:14
    Zo is geld snel verdiend.
  • 3:15 - 3:17
    De realiteit is dat
    voor veel van deze problemen
  • 3:17 - 3:20
    er technische oplossingen zijn,
  • 3:20 - 3:21
    veel zelfs.
  • 3:21 - 3:24
    Ik noem die oplossingen
    'zandzak-strategieën'.
  • 3:25 - 3:26
    Stel: er is een storm op komst,
  • 3:26 - 3:29
    de rivierdijk is gebroken
    want niemand investeerde erin,
  • 3:29 - 3:31
    dus je omringt je huis met zandzakken.
  • 3:31 - 3:33
    En raad eens? Het werkt.
  • 3:35 - 3:37
    De storm verdwijnt,
    het waterpeil zakt,
  • 3:37 - 3:38
    je verwijdert de zandzakken,
  • 3:38 - 3:41
    en dat doe je storm,
    na storm, na storm.
  • 3:42 - 3:44
    Maar hier is het verraderlijke.
  • 3:44 - 3:46
    Een zandzak-strategie kan ervoor zorgen
  • 3:46 - 3:47
    dat je herkozen wordt.
  • 3:48 - 3:50
    Een zandzak-strategie helpt je
  • 3:50 - 3:52
    bij het behalen van je kwartaalcijfers.
  • 3:54 - 3:57
    Maar als we vooruit willen
  • 3:57 - 4:00
    naar een andere toekomst dan onze huidige,
  • 4:00 - 4:02
    want ik denk niet dat 2016
  • 4:02 - 4:04
    het hoogtepunt van onze beschaving is.
  • 4:04 - 4:05
    (Gelach)
  • 4:05 - 4:07
    We kunnen beter dan dit.
  • 4:07 - 4:11
    Mijn punt is dat tenzij we
    onze mentale modellen en ideeën,
  • 4:11 - 4:14
    gericht op de korte termijn, veranderen,
  • 4:14 - 4:16
    dit niet zal gebeuren.
  • 4:16 - 4:19
    Dus ik ontwikkelde iets
    genaamd 'het lange pad',
  • 4:19 - 4:21
    een denkoefening.
  • 4:21 - 4:25
    Maar die oefening is niet af
    in één, twee, drie.
  • 4:25 - 4:27
    Ik ben zeker dat iedereen hier
    al wel eens wat uitwerkte,
  • 4:27 - 4:30
    met massa's post-its en grote schema's,
  • 4:30 - 4:32
    en je plant wel degelijk --
  • 4:32 - 4:35
    niets tegen de consultants hier
    die dat dus doen --
  • 4:35 - 4:37
    je plant voor langere termijn
  • 4:37 - 4:39
    en twee weken later
    is iedereen het weer vergeten.
  • 4:40 - 4:44
    Toch? Of zelfs al een week later.
    Als je geluk hebt, drie maanden.
  • 4:45 - 4:48
    Het vergt oefening, want
    het is niet een pure actie.
  • 4:48 - 4:52
    Het is een proces waarbij je
    verschillende denkwijzes hanteert,
  • 4:52 - 4:55
    voor elke grote beslissing
    waar je mee zit.
  • 4:55 - 4:57
    Ik overloop graag
    die drie manieren van denken.
  • 4:58 - 5:01
    Ten eerste: over generaties heen denken.
  • 5:01 - 5:04
    Ik ben gek op de grote filosofen:
  • 5:04 - 5:05
    Plato, Socrates, Habermas, Heidegger.
  • 5:05 - 5:07
    Ik ben ermee opgevoed.
  • 5:08 - 5:10
    Maar ze deden allemaal iets specifieks,
  • 5:10 - 5:12
    dat niet zo bijzonder leek,
  • 5:12 - 5:14
    tot ik me hierin begon te verdiepen.
  • 5:14 - 5:16
    Ze namen elk
  • 5:16 - 5:19
    als meeteenheid voor hun hele realiteit,
  • 5:19 - 5:21
    om deugdzaamheid te beoordelen,
  • 5:22 - 5:23
    de spanne van één leven,
  • 5:24 - 5:25
    van geboorte tot dood.
  • 5:26 - 5:28
    Maar hier is het probleem:
  • 5:28 - 5:29
    het stapelt zich op,
  • 5:29 - 5:32
    want de enige manier waarvan we weten
    hoe iets goeds te doen,
  • 5:32 - 5:35
    is door het te doen
    tussen geboorte en dood.
  • 5:35 - 5:36
    We zijn zo geprogrammeerd.
  • 5:36 - 5:38
    Als je zelfhulpboeken bekijkt,
  • 5:38 - 5:40
    draaien die rond jou.
  • 5:41 - 5:43
    Dat is prima,
  • 5:43 - 5:46
    tenzij het gaat
    om kwesties op grotere schaal.
  • 5:48 - 5:50
    Met trans-generationeel denken,
  • 5:51 - 5:54
    wat eigenlijk een soort ethiek is,
  • 5:54 - 5:58
    breid je uit hoe je
    over die problemen nadenkt,
  • 5:58 - 6:01
    over wat jouw rol is
    in de oplossing ervan.
  • 6:03 - 6:06
    Dit is niet alleen iets
    voor de Verenigde Naties.
  • 6:06 - 6:10
    Het kan zelfs
    op een erg persoonlijke manier.
  • 6:10 - 6:14
    Nu en dan, als ik geluk heb,
    gaan mijn vrouw en ik uit eten.
  • 6:14 - 6:17
    We hebben drie kinderen
    jonger dan zeven jaar.
  • 6:17 - 6:20
    Dus je kan je voorstellen
    hoe rustig zo'n diner is.
  • 6:20 - 6:21
    (Gelach)
  • 6:21 - 6:26
    Ik wil letterlijk
    gewoon eten en ontspannen,
  • 6:26 - 6:29
    maar mijn kinderen hebben hier
  • 6:29 - 6:31
    een totaal ander idee van.
  • 6:31 - 6:33
    Dus mijn eerste idee
  • 6:33 - 6:35
    is de zandzak-strategie, juist?
  • 6:35 - 6:38
    Ik kan mijn iPhone uit mijn zak halen,
  • 6:38 - 6:39
    en hen 'Frozen' geven,
  • 6:39 - 6:42
    of een ander populair spel-achtig iets.
  • 6:43 - 6:47
    Maar dan stop ik even
  • 6:47 - 6:52
    en zet ik een soort van
    trans-generatie-pet op.
  • 6:52 - 6:55
    Het zou bizar zijn dat letterlijk te doen
    in het restaurant,
  • 6:55 - 6:56
    maar ik moet --
  • 6:56 - 6:58
    ik deed het ooit letterlijk, en ja,
    dat was bizar --
  • 6:59 - 7:00
    (Gelach)
  • 7:00 - 7:04
    Je moet tegen jezelf zeggen:
    "Oké, ik zou dat kunnen doen."
  • 7:04 - 7:07
    Maar wat leert dat hen, eigenlijk?
  • 7:07 - 7:10
    Wat betekent het als ik
    wat papier voor hen meeneem
  • 7:10 - 7:12
    of een conversatie met hen houd?
  • 7:12 - 7:15
    Het is moeilijk. Niet makkelijk.
    En nu wordt het persoonlijk.
  • 7:15 - 7:16
    Het is eigenlijk traumatischer
  • 7:16 - 7:19
    dan sommige grotere kwesties
    waar ik aan werk:
  • 7:19 - 7:21
    m'n kinderen bezig houden op restaurant.
  • 7:22 - 7:25
    Maar het verbindt hen met mij in het nu,
  • 7:25 - 7:26
    maar het bepaalt ook -
  • 7:26 - 7:29
    en daar zit het moeilijke
    in denken over generaties heen -
  • 7:29 - 7:33
    hoe zij later met
    hun eigen kinderen zullen omgaan,
  • 7:33 - 7:35
    en die kinderen dan weer met hun kinderen.
  • 7:36 - 7:38
    Ten tweede: verschillende toekomsten.
  • 7:39 - 7:41
    Als we aan de toekomst denken,
  • 7:41 - 7:42
    10, 15 jaar vooruit,
  • 7:43 - 7:45
    hoe is die 'toekomst' dan in jouw visie?
  • 7:46 - 7:49
    Hou dat beeld even in je hoofd.
  • 7:49 - 7:51
    Wat je waarschijnlijk ziet,
  • 7:51 - 7:53
    is de dominante culturele lens,
  • 7:53 - 7:56
    die ons denken rond de toekomst beheerst:
  • 7:56 - 7:57
    technologie.
  • 7:58 - 8:00
    Dus als we over problemen nadenken,
  • 8:00 - 8:02
    kijken we door een technologische bril,
  • 8:02 - 8:05
    tech-centrisch, tech-utopisch,
    en daar is niets mis mee,
  • 8:05 - 8:08
    maar we moeten hier goed bij stilstaan
  • 8:08 - 8:11
    als we verder willen met grote kwesties,
  • 8:11 - 8:13
    want het was niet altijd zo. Toch?
  • 8:13 - 8:16
    In de Oudheid hadden ze zo hun eigen idee
  • 8:16 - 8:18
    van wat de toekomst inhield.
  • 8:20 - 8:25
    De Kerk had absoluut haar eigen idee
    van hoe de toekomst kon uitdraaien,
  • 8:25 - 8:27
    en je kon die toekomst zelfs kopen. Toch?
  • 8:28 - 8:29
    Gelukkig voor onze mensheid,
  • 8:29 - 8:32
    kwam er de wetenschappelijke revolutie.
  • 8:32 - 8:33
    Daaruit ontstond technologie,
  • 8:33 - 8:35
    maar wat er gebeurde --
  • 8:35 - 8:37
    dit is trouwens geen kritiek.
  • 8:38 - 8:40
    Ik ben gek op technologie.
  • 8:40 - 8:43
    Alles in mijn huis biedt me weerwoord,
  • 8:43 - 8:45
    van mijn kinderen tot mijn luidsprekers.
  • 8:45 - 8:48
    (Gelach)
  • 8:48 - 8:53
    Maar we namen de toekomst uit handen
    van de hogepriesters in Rome,
  • 8:53 - 8:57
    en gaven haar aan de hogepriesters
    van Silicon Valley.
  • 8:58 - 9:01
    En als we dan nadenken over
    hoe we met klimaatverandering
  • 9:01 - 9:03
    of armoede of dakloosheid omgaan,
  • 9:03 - 9:06
    is onze reflex om door
    een technologische lens te kijken.
  • 9:07 - 9:11
    En ik zeg niet dat we
    zoals deze kerel moeten doen.
  • 9:12 - 9:14
    Ik ben gek op Joel, hoor.
  • 9:14 - 9:16
    Maar het hoeft niet op zijn manier.
  • 9:16 - 9:18
    Ik bedoel dat we moeten heroverwegen
  • 9:18 - 9:21
    wat onze basisaanname is over de toekomst,
  • 9:21 - 9:24
    waar we enkel naar kijken
    door die dominante lens.
  • 9:24 - 9:27
    Want onze problemen zijn zo enorm
  • 9:27 - 9:29
    dat we ons open moeten opstellen.
  • 9:30 - 9:34
    Daarom doe ik mijn uiterste best
    om niet te praten over 'de' toekomst.
  • 9:34 - 9:36
    Ik praat over meerdere toekomsten.
  • 9:37 - 9:39
    Het brengt de conversatie weer op gang.
  • 9:39 - 9:41
    Dus als je zit na te denken
  • 9:41 - 9:44
    over hoe je verder moet
    met die ene grote kwestie --
  • 9:44 - 9:46
    of dit nu thuis is,
  • 9:46 - 9:48
    of op het werk,
  • 9:48 - 9:51
    of op wereldniveau --
  • 9:51 - 9:55
    beperk jezelf dan niet
    tot alleen technologische oplossingen,
  • 9:55 - 9:59
    want we lijken tegenwoordig
    meer bezig met technologische evolutie
  • 9:59 - 10:01
    dan met morele evolutie.
  • 10:01 - 10:03
    En tenzij we dat herstellen,
  • 10:03 - 10:05
    geraken we niet af
    van het korte-termijndenken
  • 10:05 - 10:07
    om te komen waar we willen zijn.
  • 10:07 - 10:10
    Ten laatste: telos-denken.
    Dit heeft Griekse roots.
  • 10:11 - 10:13
    Ultieme doelen en bedoelingen.
  • 10:13 - 10:15
    Dit gaat echt om één vraag:
  • 10:16 - 10:17
    waarom, uiteindelijk?
  • 10:18 - 10:21
    Wanneer was de laatste keer
    dat je jezelf afvroeg: waarom?
  • 10:21 - 10:25
    En hoever dacht je toen vooruit?
  • 10:26 - 10:29
    Want lang is niet meer lang genoeg.
  • 10:30 - 10:31
    Drie, vijf jaar is niet voldoende.
  • 10:31 - 10:34
    Het gaat om 30, 40, 50, 100 jaar.
  • 10:35 - 10:37
    In Homerus' epos, 'De Odyssee',
  • 10:37 - 10:40
    moest Odysseus zijn 'waarom' beantwoorden.
  • 10:40 - 10:42
    Het was Ithaca.
  • 10:42 - 10:44
    Het was een sterke visie
    van wat hij wou --
  • 10:44 - 10:45
    naar Penelope wederkeren.
  • 10:45 - 10:48
    En ik kan je vertellen,
    vanwege het werk dat ik doe,
  • 10:48 - 10:51
    maar je weet het heus zelf wel:
    we zijn ons Ithaca kwijt.
  • 10:51 - 10:54
    We zijn ons 'waarom' kwijt,
    dus we blijven maar rondjes draaien.
  • 10:54 - 10:57
    Ja, we pogen onze problemen op te lossen,
  • 10:57 - 11:00
    maar wat komt er daarna?
  • 11:00 - 11:03
    Tenzij je dat definieert, gaan
    mensen niet in actie schieten.
  • 11:04 - 11:07
    De bedrijven --
    en dit draait niet alleen daar om --
  • 11:07 - 11:10
    maar de bedrijven die consistent
    het korte-termijn denken doorbreken,
  • 11:10 - 11:12
    zijn natuurlijk familiebedrijven.
  • 11:12 - 11:16
    Ze zijn trans-generationeel, 'telos',
    en overwegen verschillende toekomsten.
  • 11:16 - 11:20
    Dit is reclame voor Patek Philippe.
    Dat merk is 175 jaar oud.
  • 11:20 - 11:23
    Het is ongelooflijk hoe ze letterlijk
  • 11:23 - 11:25
    dit lange pad in hun merk verwerken,
  • 11:25 - 11:28
    want, trouwens, je bezit
    nooit écht een Patek Philippe --
  • 11:28 - 11:30
    ik alleszins al zeker niet --
  • 11:30 - 11:31
    (Gelach)
  • 11:31 - 11:34
    tenzij iemand even 25.000 dollar
    op het podium wil gooien.
  • 11:34 - 11:37
    Je houdt het enkel in bewaring
    voor de volgende generatie.
  • 11:39 - 11:41
    Dus, belangrijk om te onthouden:
  • 11:41 - 11:44
    we zien de toekomst
    als een zelfstandig naamwoord.
  • 11:44 - 11:47
    Maar dat is het niet.
    Het is een werkwoord.
  • 11:47 - 11:48
    Het vereist actie.
  • 11:48 - 11:50
    Onze schouders eronder.
  • 11:50 - 11:52
    Het is niet iets dat ons maar overkomt.
  • 11:52 - 11:54
    We hebben er werkelijk controle over.
  • 11:54 - 11:57
    Maar in de korte-termijnsamenleving
    hebben we dat gevoel niet.
  • 11:57 - 11:58
    We voelen ons gevangen.
  • 11:58 - 12:00
    Dat kunnen we doorbreken.
  • 12:02 - 12:04
    Ik begin nu in het reine te komen
  • 12:05 - 12:08
    met het feit dat ik op een bepaald punt
  • 12:08 - 12:10
    in de toekomst,
  • 12:11 - 12:12
    zal sterven.
  • 12:13 - 12:17
    Dankzij die nieuwe manieren
    van denken en doen,
  • 12:17 - 12:21
    buitenshuis maar ook thuis,
    bij mijn familie,
  • 12:21 - 12:24
    door wat ik mijn kinderen nalaat,
    kom ik daarmee in het reine.
  • 12:24 - 12:27
    Het is nochtans iets waar
    velen niet mee om kunnen,
  • 12:28 - 12:29
    maar ik zeg jullie:
  • 12:30 - 12:31
    denk erover na.
  • 12:31 - 12:34
    Door op deze manier te denken,
    ga je voorbij datgene
  • 12:34 - 12:36
    waar je zo moeilijk mee om kan.
  • 12:36 - 12:40
    Eigenlijk begint het
    met jezelf af te vragen:
  • 12:41 - 12:43
    Waar ga je uiteindelijk heen?
  • 12:44 - 12:47
    Maar wanneer je jezelf dat afvraagt,
  • 12:47 - 12:49
    nu of straks achter het stuur,
  • 12:49 - 12:52
    of in een vergadering of het Witte Huis:
  • 12:54 - 12:56
    denk eens verder vooruit,
  • 12:57 - 13:00
    want waar ga je heen,
    gedurende de komende 3 of 5 jaar?
  • 13:00 - 13:03
    Probeer verder dan je eigen leven
    te kijken, als dat lukt,
  • 13:03 - 13:06
    want zo pak je de dingen
    net wat grootser aan
  • 13:06 - 13:07
    dan je voor mogelijk hield.
  • 13:09 - 13:12
    Ja, er heersen momenteel
    gigantische problemen.
  • 13:14 - 13:16
    Met dit proces,
    met deze denkwijze,
  • 13:17 - 13:19
    kunnen we volgens mij een verschil maken.
  • 13:19 - 13:22
    Ik denk dat jij een verschil kan maken
  • 13:22 - 13:23
    en ik geloof in jullie.
  • 13:23 - 13:25
    Bedankt.
  • 13:25 - 13:29
    (Applaus)
Title:
3 manieren om voor (erg) lange termijn te plannen
Speaker:
Ari Wallach
Description:

We maken steeds meer beslissingen gebaseerd op korte-termijndoelen en -winsten -- een benadering die de toekomst onzekerder en onveiliger maakt. Hoe kunnen we leren te plannen voor een betere toekomst op lange termijn, zoals ... de toekomst van onze kleinkinderen? Ari Wallach deelt drie tactieken om voorbij het onmiddellijke te denken.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:42

Dutch subtitles

Revisions