Vấn đề lớn gì với gluten? - William D. Chey
-
0:07 - 0:11Có lẽ bạn hay thấy chữ "không gluten"
trên bao bì thực phẩm, -
0:11 - 0:16hay thực đơn, chai dầu gội đầu,
danh sách nhà chung cư, nhãn hiệu áo bạn, -
0:16 - 0:21trên cây búa, hình xâm dưới lưng,
hay trong sơ yếu lý lịch bạn của bạn. -
0:21 - 0:25Lần sau người nào đó bắt đầu kể cho bạn về
những phát hiện thoát khỏi gluten của họ, -
0:25 - 0:27Đây là vài câu hỏi bạn có thể hỏi,
-
0:27 - 0:30và những câu trả lời đầy đủ thông tin,
mà bạn của bạn, -
0:30 - 0:34là một người đầy lý trí
chọn chế độ ăn đã được học qua, -
0:34 - 0:39không biết lý do gì lại chạy theo kiểu ăn
thời thượng mới nhất này, sẽ nói với bạn. -
0:39 - 0:41Gluten là gì?
-
0:41 - 0:44Gluten là một tổng hợp protein không tan
-
0:44 - 0:48tạo ra từ hai loại protein là
gliadin và glutenin. -
0:48 - 0:50Khi nào bạn gặp gluten?
-
0:50 - 0:56Gluten được thấy trong vài loại ngũ cốc
đặc biệt là lúa mì, mạch đen và lúa mạch. -
0:56 - 1:00Gluten đã làm gì cho lịch sử nhân loại
trước kia, -
1:00 - 1:03và tại sao bạn lại đột ngột
quan tâm đến nó? -
1:03 - 1:07Gluten chịu trách nhiệm cho
sự dẻo dai của bột ủ -
1:07 - 1:11và độ dai của thức ăn làm từ bột mì,
-
1:11 - 1:13như bánh mì và nuôi.
-
1:13 - 1:15Đối với nhiều người,
những thức ăn này gây rắc rối, -
1:15 - 1:21như là dị ứng lúa mì, bệnh celiac, và
mẫn cảm với gluten không celiac. -
1:21 - 1:24Dị ứng với lúa mì là một triệu chứng
không phổ biến -
1:24 - 1:26xảy ra khi hệ miễn dịch của một người
-
1:26 - 1:30dị ứng với protein lúa mì,
-
1:30 - 1:33dẫn đến những rắc rối nhẹ,
và trong rất ít trường hợp, -
1:33 - 1:37một phản ứng nguy hiểm tiềm năng
gọi là sốc phản vệ. -
1:37 - 1:40Bệnh celiac là một bệnh di truyền,
-
1:40 - 1:42mà khi ăn thức ăn có gluten
-
1:42 - 1:47dẫn đến sự nóng rát và phá huỷ
những màng trong của ruột non. -
1:47 - 1:50Điều này làm thiệt hại chức năng của ruột,
-
1:50 - 1:54dẫn đến những vấn đề như đau bụng,
phù lên, đầy hơi, tiêu chảy, -
1:54 - 1:59sụt cân, ngứa ngáy,
xương có vấn đề như loãng xương, -
1:59 - 2:06thiếu sắt, tạng người nhỏ,
vô sinh, mệt mỏi và trầm cảm. -
2:06 - 2:09Không chữa trị, bệnh celiac tăng nguy cơ
-
2:09 - 2:12phát triển một số loại ung thư.
-
2:12 - 2:18Bệnh celiac có ở
1 trong mỗi 100 đến 200 người ở Mỹ. -
2:18 - 2:21Khi kết quả thử máu cho thấy
có khả năng bị celiac, -
2:21 - 2:24chẩn đoán được khẳn định lại
khi làm sinh thiết. -
2:24 - 2:28Chữa trị hiệu quả nhất là một chế độ
ăn uống không có gluten, -
2:28 - 2:31giúp làm lành những tổn thương ruột
và giảm những triệu chứng. -
2:31 - 2:35Nhiều người không có bệnh celiac
hay dị ứng lúa mì, -
2:35 - 2:39nhưng vẫn cảm giác những triệu chứng
kể trên khi ăn thức ăn có gluten. -
2:39 - 2:43Những người này là mẫn cảm với gluten
mà không phải bệnh celiac. -
2:43 - 2:45Họ cảm thấy triệu chứng đau ruột
-
2:45 - 2:51và chịu đựng mệt mỏi, sương mù não,
đau khớp hay ngứa ngáy. -
2:51 - 2:54Một chế độ ăn không gluten
thường giúp giảm những triệu chứng này. -
2:54 - 2:59Vậy bao nhiêu người thật sự có mẫn cảm
với gluten mà bạn nói tới? -
2:59 - 3:04Chưa rõ mẫn cảm gluten có xảy ra
trên phần đông dân số hay không, -
3:04 - 3:08nhưng có nhiều nguy cơ phổ biến hơn
dị ứng lúa mì hay bệnh celiac. -
3:08 - 3:11Chẩn đoán được đựa vào
sự phát triển của triệu chứng, -
3:11 - 3:14sự biến mấy của dị ứng lúa mì
và bệnh celiac. -
3:14 - 3:18và được cải thiện khi thực hiện
chế độ ăn không có gluten. -
3:18 - 3:20Không có thử nghiệm máu
hay mô đáng tin cậy, -
3:20 - 3:25một phần bởi vì mẫn cảm gluten
không là một bệnh riêng biệt, -
3:25 - 3:28và có một loạt những nguyên nhân khác
gây ra. -
3:28 - 3:30Ví dụ như, nó có thể là trường hợp
-
3:30 - 3:33mà gluten có thể chạm đến hệ thống
miễn dịch trong ruột non, -
3:33 - 3:36hay làm nó chảy máu.
-
3:36 - 3:39Nhưng thỉnh thoảng,
người ta đổ lỗi cho mẫn cảm với gluten -
3:39 - 3:42nhưng thực ra sự mẫn cảm
không phải vì protein lúa mì, -
3:42 - 3:46mà vì đường trong lúa mì và trong những
thực phẩm khác gọi là fuctans. -
3:46 - 3:50Ruột người không thể phá vỡ
hay thẩm thấu fructan, -
3:50 - 3:53vì vậy nó đi xuống ruột già,
-
3:53 - 3:56nơi mà chúng được lên men do vi khuẩn,
-
3:56 - 3:59tạo thành chuỗi nhỏ chất béo và hơi.
-
3:59 - 4:04Điều này tạo những triệu chứng khó chịu
với nhiều người có khó khăn đại tiện. -
4:04 - 4:10Một giải thích khả thi khác đằng sau
mẫn cảm gluten là hiệu ứng tiêu cực. -
4:10 - 4:13Điều này xảy ra khi một người tin rằng
cái gì đó gây ra vấn đề, -
4:13 - 4:16và bởi niềm tin đó, nó thật sự xảy ra.
-
4:16 - 4:22Nó trái ngược với những gì phổ biến và
có hiệu ứng tình cờ nhiều hơn. -
4:22 - 4:25Vì báo chí mô tả mặt xấu của gluten
-
4:25 - 4:27nên hiệu ứng tiêu cực có thể xảy ra
-
4:27 - 4:31với nhiều người khi nghĩ rằng
họ mẫn cảm với gluten. -
4:31 - 4:33Đối với tất cả những lý do này,
-
4:33 - 4:35rõ ràng là những khó chịu mà
con người găp phải -
4:35 - 4:39khi họ ăn lúa mì hay những ngũ cốc
không chỉ bởi gluten. -
4:39 - 4:43Vì vậy một cái tên đẹp hơn cho
mẫn cảm với gluten không phải bệnh celiac -
4:43 - 4:46có thể là không thích lúa mì.
- Title:
- Vấn đề lớn gì với gluten? - William D. Chey
- Description:
-
Nếu bạn vào nhà hàng trong vòng vài năm gần đây, bạn có thể thấy cụm từ "không có gluten" viết đâu đó trên thực đơn. Nhưng gluten chính xác là gi, và tại sao nhiều người không thể tiêu hoá nó? Và tại sao chỉ mới gần đây nó có vấn đề? William D. Chey xem xét và giải thích sự thật đằng sau bệnh celiac, dị ứng lúa mì và mẫn cảm với gluten mà không phải bệnh celiac.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:18
TED Translators admin edited Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey | ||
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey | ||
Tan Doan Nhut accepted Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey | ||
Tan Doan Nhut edited Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey | ||
Tan Doan Nhut edited Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey | ||
Tan Doan Nhut edited Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey | ||
Tan Doan Nhut edited Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey | ||
Tan Doan Nhut edited Vietnamese subtitles for What’s the big deal with gluten? - William D. Chey |