Awaryjne schroniska z papieru
-
0:00 - 0:02Cześć! Jestem architektem.
-
0:02 - 0:04Jedynym na świecie,
-
0:04 - 0:08tworzącym budynki z kartonowych tub.
-
0:08 - 0:10To pierwsza wystawa, którą stworzyłem
-
0:10 - 0:12z papierowych tub.
-
0:12 - 0:16Rok 1986, na długo zanim zaczęto mówić
-
0:16 - 0:20o ekologii i środowisku,
-
0:20 - 0:24zacząłem testować papierowe tuby,
-
0:24 - 0:26aby stworzyć z nich konstrukcję budynku.
-
0:26 - 0:32Testowanie nowego materiału
jest bardzo skomplikowane, -
0:32 - 0:34ale ten okazał się mocniejszy,
niż oczekiwałem. -
0:34 - 0:36Łatwo go uwodoszczelnić,
-
0:36 - 0:38a ponieważ to materiał przemysłowy,
-
0:38 - 0:41można go uodpornić na ogień.
-
0:41 - 0:45W 1990 r. zbudowałem
konstrukcję tymczasową. -
0:45 - 0:48Oto pierwszy prowizoryczny
budynek z papieru. -
0:48 - 0:52Zbudowany z 330 tub o średnicy 55 cm,
-
0:52 - 0:54i jedynie 12 tub
-
0:54 - 0:56o średnicy 120 cm.
-
0:56 - 0:59Jak widać na zdjęciu, w środku jest toaleta.
-
0:59 - 1:02Jeśli skończy się papier toaletowy,
-
1:02 - 1:04można oderwać fragment ściany. (Śmiech)
-
1:04 - 1:06Jest więc bardzo użyteczny.
-
1:06 - 1:10W 2000 r. w Niemczech
odbyła się duża wystawa. -
1:10 - 1:13Poproszono mnie o projekt budynku,
-
1:13 - 1:16gdyż głównym tematem wystawy
były kwestie środowiskowe. -
1:16 - 1:20Zlecono mi zbudowanie pawilonu z tub,
-
1:20 - 1:22z recyklingowanego papieru.
-
1:22 - 1:25Celu projektu nie osiągam kończąc budowę.
-
1:25 - 1:27Cel jest osiągnięty, gdy budynek rozebrano,
-
1:27 - 1:31bo każdy kraj buduje wiele pawilonów,
-
1:31 - 1:34które po pół roku zmieniają się
w stos odpadów przemysłowych. -
1:34 - 1:39Mój budynek trzeba użyć ponownie
lub poddać recyklingowi. -
1:39 - 1:41Ten budynek poddano recyklingowi.
-
1:41 - 1:43Taki był cel mojego projektu.
-
1:43 - 1:47Miałem szczęście wygrać konkurs
-
1:47 - 1:49na zbudowanie drugiego
Centrum Pompidou we Francji, -
1:49 - 1:51w mieście Metz.
-
1:51 - 1:52Jako że byłem biedny,
-
1:52 - 1:54nie było mnie stać
-
1:54 - 1:56na wynajęcie biura w Paryżu.
-
1:56 - 1:58Postanowiłem sprowadzić do Paryża
swoich studentów, -
1:58 - 2:01by zbudować biuro na szczycie
Centrum Pompidou w Paryżu. -
2:01 - 2:03własnymi siłami.
-
2:03 - 2:06Przywieźliśmy papierowe tuby
i drewniane złącza, -
2:06 - 2:10by stworzyć biuro o długości 35 metrów.
-
2:10 - 2:13Spędziliśmy tam 6 lat, nie płacąc czynszu.
-
2:13 - 2:17(Śmiech) (Brawa)
-
2:17 - 2:19Dziękuję. Miałem jeden spory problem.
-
2:19 - 2:22Byliśmy częścią wystawy,
-
2:22 - 2:25więc gdy znajomy chciał mnie odwiedzić,
musiał kupić bilet. -
2:25 - 2:27Był z tym problem.
-
2:27 - 2:30Następnie ukończyłem Centrum Pompidou w Metzu.
-
2:30 - 2:32Obecnie to bardzo popularne muzeum.
-
2:32 - 2:35Stworzyłem też duży pomnik dla rządu.
-
2:35 - 2:37Ale bardzo rozczarował mnie
-
2:37 - 2:40zawód architekta,
-
2:40 - 2:44bo my nie pracujemy dla społeczeństwa,
-
2:44 - 2:47tylko dla uprzywilejowanych,
-
2:47 - 2:50bogatych ludzi, rządu, deweloperów.
-
2:50 - 2:53Oni mają władzę i pieniądze,
-
2:53 - 2:54czego nie widać,
-
2:54 - 2:58więc zatrudniają nas,
by pokazać władzę i pieniędze -
2:58 - 3:00przez tworzenie monumentalnej architektury.
-
3:00 - 3:03Taki jest nasz zawód,
zarówno patrząc historycznie, -
3:03 - 3:05jak i obecnie.
-
3:05 - 3:08Czułem zawód, że nie pracujemy
dla społeczeństwa, -
3:08 - 3:12chociaż jest wielu ludzi,
-
3:12 - 3:15którzy stracili domy
wskutek klęsk żywiołowych. -
3:15 - 3:18Nie chodzi nawet o klęski żywiołowe.
-
3:18 - 3:21Trzęsienia ziemi nigdy nie zabijają ludzi,
-
3:21 - 3:23ale robią to walące się budynki.
-
3:23 - 3:25Oto odpowiedzialność architektów.
-
3:25 - 3:27Ludzie potrzebują czasowego zakwaterowania,
-
3:27 - 3:29ale żaden architekt nad tym nie pracuje,
-
3:29 - 3:33bo jesteśmy zbyt zajęci
pracą dla uprzywilejowanych. -
3:33 - 3:36Dlatego pomyślałem, że jako architekci
-
3:36 - 3:41możemy budować przejściowe domy.
-
3:41 - 3:43Możemy poprawić sytuację.
-
3:43 - 3:47Dlatego zacząłem pracować
na obszarach klęsk żywiołowych. -
3:47 - 3:51W 1994 r. w Ruandzie nastąpiła tragedia.
-
3:51 - 3:53Doszło do walk
między plemionami Hutu i Tutsi. -
3:53 - 3:56Ponad 2 mln ludzi zostało uchodźcami.
-
3:56 - 4:00Byłem zdziwiony, widząc obóz dla uchodźców
-
4:00 - 4:02zorganizowany przez ONZ.
-
4:02 - 4:05Są biedni i marzną
-
4:05 - 4:07pod kocami w czasie pory deszczowej.
-
4:07 - 4:10W schroniskach zbudowanych przez ONZ
-
4:10 - 4:12były tylko plastikowe płachty
-
4:12 - 4:17i uchodźcy musieli wycinać drzewa.
-
4:17 - 4:18Ponad dwa miliony ludzi ścinało drzewa.
-
4:18 - 4:21Nastąpiło ogromne wylesienie,
-
4:21 - 4:23co stanowi problem dla środowiska.
-
4:23 - 4:26Dostarczono więc aluminiowe rury i baraki.
-
4:26 - 4:28Bardzo drogie. Wydano wiele pieniędzy,
-
4:28 - 4:30a potem znowu wycinka drzew.
-
4:30 - 4:34Przedstawiłem pomysł na poprawę sytuacji
-
4:34 - 4:36przy użyciu tub z papieru z odzysku,
-
4:36 - 4:39bo są bardzo tanie i mocne.
-
4:39 - 4:42Miałem tylko 50 dolarów na domek.
-
4:42 - 4:45Zbudowaliśmy 50 domków w ramach testu,
-
4:45 - 4:51aby sprawdzić trwałość, wilgoć, termity itd.
-
4:51 - 4:55Rok później, w 1995 r., w Kobe w Japonii
-
4:55 - 4:57doszło do dużego trzęsienia ziemi.
-
4:57 - 5:00Zginęło około 7 tys. ludzi,
-
5:00 - 5:03a całe miasto, w tym dzielnica Nagata,
-
5:03 - 5:06spłonęło w pożarze po trzęsieniu ziemi.
-
5:06 - 5:10Dowiedziałem się,
że wielu uchodźców z Wietnamu -
5:10 - 5:13gromadziło się w kościele katolickim,
-
5:13 - 5:14który został doszczętnie zniszczony.
-
5:14 - 5:18Zaproponowałem księdzu:
-
5:18 - 5:21"Może odbudujemy kościół
z papierowych tub?". -
5:21 - 5:24Odpowiedział: "Boże, czy pan zwariował?
-
5:24 - 5:26Proponować coś takiego po pożarze?".
-
5:26 - 5:29Nie zaufał mi, ale się nie poddałem.
-
5:29 - 5:31Zacząłem dojeżdżać do Kobe
-
5:31 - 5:34i poznałem wielu Wietnamczyków.
-
5:34 - 5:37Żyli w takich warunkach,
mając tylko plastikowe płachty, -
5:37 - 5:38w parku.
-
5:38 - 5:41Zaproponowałem odbudowę.
Zebrałem fundusze. -
5:41 - 5:44Stworzyłem dla nich schronienie
z papierowych tub. -
5:44 - 5:47Aby studentom
było łatwo je zbudować, -
5:47 - 5:48a także aby łatwo było je zburzyć,
-
5:48 - 5:51jako fundamenty wykorzystałem
skrzynki na piwo. -
5:51 - 5:54Poprosiłem o nie firmę piwowarską Kirin,
-
5:54 - 5:57bo wtedy firma Asahi
-
5:57 - 5:59produkowała plastikowe skrzynie
w kolorze czerwonym, -
5:59 - 6:01który nie pasował
do koloru papierowych tub. -
6:01 - 6:04Dopasowanie kolorystyczne
jest bardzo ważne. -
6:04 - 6:07Nadal pamiętam, że oczekiwaliśmy
-
6:07 - 6:09skrzynek z piwem w środku,
-
6:09 - 6:11... ale były puste. (Śmiech)
-
6:11 - 6:14Co za rozczarowanie.
-
6:14 - 6:17Latem wraz ze studentami
-
6:17 - 6:19zbudowaliśmy ponad 50 domków.
-
6:19 - 6:22W końcu ksiądz mi zaufał.
-
6:22 - 6:24Powiedział: "Jeśli pan zbierze pieniądze
-
6:24 - 6:26i studenci pomogą, możecie budować".
-
6:26 - 6:29W pięć tygodni odbudowaliśmy kościół.
-
6:29 - 6:32Miał stać przez trzy lata,
-
6:32 - 6:35ale został na 10, bo spodobał się ludziom.
-
6:35 - 6:39Potem było trzęsienie ziemi na Tajwanie
-
6:39 - 6:43i zaproponowaliśmy
przekazanie im tego kościoła. -
6:43 - 6:45Rozłożyliśmy go na części
-
6:45 - 6:47i wysłaliśmy, by wolontariusze
złożyli je w całość. -
6:47 - 6:51Do dziś stoi w Tajwanie na stałe.
-
6:51 - 6:53Stał się budynkiem trwałym.
-
6:53 - 6:58Czym się różni budynek
przejściowy od trwałego? -
6:58 - 7:00Nawet budynek z papieru
-
7:00 - 7:03może być stały, jeśli podoba się ludziom.
-
7:03 - 7:05Nawet budynek betonowy
może być tymczasowy, -
7:05 - 7:08jeśli to się opłaca.
-
7:08 - 7:10W 1999 r. w Turcji
doszło do trzęsienia ziemi. -
7:10 - 7:14Pojechałem tam, aby z miejscowych
materiałów zbudować schronisko. -
7:14 - 7:18W 2001 r. zbudowałem także
schronisko w Indiach Zachodnich. -
7:18 - 7:22W 2004 r. po trzęsieniu ziemi
i tsunami u wybrzeży Sumatry, -
7:22 - 7:26odbudowałem islamskie
wioski rybackie na Sri Lance. -
7:26 - 7:31W 2008 r. w Chengdu,
w chińskiej prowincji Syczuan, -
7:31 - 7:34zginęło prawie 70 tys. ludzi.
-
7:34 - 7:37Wiele szkół zostało zniszczonych
-
7:37 - 7:41z powodu korupcji
wśród władz i wykonawców. -
7:41 - 7:44Poproszono mnie o zbudowanie
tymczasowego kościoła. -
7:44 - 7:48Sprowadziłem moich japońskich studentów
do współpracy z chińskimi. -
7:48 - 7:51W miesiąc ukończyliśmy dziewięć klas,
-
7:51 - 7:52ponad 500 metrów kwadratowych.
-
7:52 - 7:57Nadal są używane, nawet po obecnym
trzęsieniu ziemi w Chinach. -
7:57 - 8:02W 2009 r. doszło do trzęsienia ziemi
w L'Aquila we Włoszech. -
8:02 - 8:04To bardzo ciekawe zdjęcie:
-
8:04 - 8:07były premier Berlusconi
-
8:07 - 8:12i bardzo były premier Japonii, pan Aso...
-
8:12 - 8:15bo my musimy zmieniać premiera co roku.
-
8:15 - 8:20Wyglądają życzliwie, przyjmując mój projekt.
-
8:20 - 8:25Zaproponowałem wielką odbudowę.
Tymczasową halę muzyczną, -
8:25 - 8:27bo L'Aquila jest znana z muzyki,
-
8:27 - 8:29a wszystkie hale koncertowe
zostały zniszczone, -
8:29 - 8:31więc muzycy opuszczali miasto.
-
8:31 - 8:32Powiedziałem burmistrzowi,
-
8:32 - 8:34że chcę zbudować
tymczasową salę koncertową. -
8:34 - 8:37Odparł: "Jeśli pan to sfinansuje,
to do dzieła". -
8:37 - 8:39Miałem szczęście.
-
8:39 - 8:41Pan Berlusconi zwołał szczyt państw G8.
-
8:41 - 8:43Przybył nasz były minister
-
8:43 - 8:46i pomogli nam zebrać pieniądze.
-
8:46 - 8:49Dostałem pół miliona euro od władz Japonii
-
8:49 - 8:52na budowę tymczasowej sali koncertowej.
-
8:52 - 8:57W 2010 r. doszło do trzęsienia ziemi na Haiti.
-
8:57 - 8:58Lot na Haiti był niemożliwy,
-
8:58 - 9:01więc pojechałem do pobliskiego
Santo Domingo, -
9:01 - 9:04by stamtąd w 6 godzin dojechać na Haiti
-
9:04 - 9:07ze studentami z Santo Domingo,
-
9:07 - 9:11żeby zbudować 50 papierowych schronisk.
-
9:11 - 9:15Dwa lata temu w północnej Japonii.
-
9:15 - 9:16po trzęsieniu ziemi i tsunami
-
9:16 - 9:20ludzi ewakuowano do sal gimnastycznych.
-
9:20 - 9:22Spójrzcie na to. Brak prywatności.
-
9:22 - 9:25Ludzie cierpią psychicznie i fizycznie.
-
9:25 - 9:28Pojechaliśmy tam ze wszystkimi
studentami-wolontariuszami, -
9:28 - 9:32aby zbudować ściany działowe
z papierowych tub, -
9:32 - 9:36bardzo proste schronienie
z ramy tubowej i zasłony. -
9:36 - 9:38Jednak część władz ośrodka
-
9:38 - 9:40sprzeciwiała się temu,
-
9:40 - 9:44bo było trudniej utrzymać kontrolę.
-
9:44 - 9:46Ale musieliśmy to zrobić.
-
9:46 - 9:49Nie ma tam wystarczająco
płaskiej powierzchni na budowę -
9:49 - 9:52tradycyjne jednopiętrowe
mieszkania rządowe, takie jak to. -
9:52 - 9:54Spójrzcie na to. Nawet rząd cywilny
-
9:54 - 9:58kiepsko sobie radzi z konstrukcją
tymczasowych mieszkań. -
9:58 - 10:05Bardzo zwarte i niechlujne,
brak miejsca, woda przecieka. -
10:05 - 10:08Pomyślałem, że trzeba stworzyć
wielopiętrowy budynek, -
10:08 - 10:11bo nie ma miejsca na budowę
i nie jest zbyt wygodnie. -
10:11 - 10:16Powiedziałem o tym burmistrzowi,
gdy tworzyłem ściany działowe. -
10:16 - 10:20Spotkałem przemiłego burmistrza
w wiosce Onagawa, -
10:20 - 10:21w prefekturze Miyagi.
-
10:21 - 10:25Poprosił o zbudowanie 3-piętrowego domu
na boisku do koszykówki. -
10:25 - 10:28Wykorzystałem opakowania transportowe,
-
10:28 - 10:31a studenci pomogli mi w stworzeniu
-
10:31 - 10:33wszystkich mebli,
-
10:33 - 10:35aby było wygodnie.
-
10:35 - 10:37Było to w ramach budżetu rządu.
-
10:37 - 10:41Powierzchnia domu pozostaje taka sama,
-
10:41 - 10:42ale jest znacznie wygodniejszy.
-
10:42 - 10:46Wielu ludzi chce tu zostać na zawsze.
-
10:46 - 10:48Bardzo mnie to cieszy.
-
10:48 - 10:52Teraz pracuję w Christchurch w Nowej Zelandii.
-
10:52 - 10:5620 dni przed trzęsieniem ziemi w Japonii,
-
10:56 - 10:57tutaj także doszło
do dużego trzęsienia ziemi. -
10:57 - 11:00Zginęło wielu japońskich studentów,
-
11:00 - 11:02a najważniejsza katedra,
-
11:02 - 11:05symbol miasta Christchurch,
została zniszczona. -
11:05 - 11:09Poproszono mnie o zbudowanie
tymczasowej katedry. -
11:09 - 11:11Budowa trwa.
-
11:11 - 11:15Chciałbym nadal budować monumenty,
-
11:15 - 11:17uwielbiane przez ludzi.
-
11:17 - 11:18Bardzo dziękuję.
-
11:18 - 11:20(Brawa)
-
11:20 - 11:23Dziękuję. (Brawa)
-
11:23 - 11:26Bardzo dziękuję. (Brawa)
- Title:
- Awaryjne schroniska z papieru
- Speaker:
- Shigeru Ban
- Description:
-
Na długo zanim ekorozwój stał się popularnym hasłem, architekt Shigeru Ban zaczął eksperymentować z ekologicznymi materiałami budowlanymi, takimi jak kartonowe tuby i papier. Jego niezwykłe konstrukcje są często tylko z założenia przejściowymi budynkami, zaprojektowanymi, aby pomóc ofiarom klęsk żywiołowych w takich państwach jak Haiti, Ruanda czy Japonia. Często stają się ulubioną częścią krajobrazu i stoją znacznie dłużej, niż to początkowo zakładano.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 11:42
Rysia Wand approved Polish subtitles for Emergency shelters made from paper | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Emergency shelters made from paper | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Emergency shelters made from paper | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Emergency shelters made from paper | ||
Rysia Wand commented on Polish subtitles for Emergency shelters made from paper | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for Emergency shelters made from paper | ||
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for Emergency shelters made from paper | ||
Małgosia Makowska edited Polish subtitles for Emergency shelters made from paper |
Rysia Wand
Rejecting review:
================================================================================
W korekcie są błędy, które wyszłyby, gdyby została ponownie przeczytana. (np. „Celem mojego projektu nie następujez ukończeniem budowy.”) Niewłaściwy podział linijek. Proszę albo o dalszą korektę po gruntownym zapoznaniu się z
http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles
http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines,
http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Translation i
http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Review albo o odrzucenie korekty:
http://ted-support.amara.org/support/solutions/articles/70095-how-do-i-decline-a-task-i-ve-taken-by-mistake-or-can-t-complete-
Rysia Wand
Rejecting review again: ================================================================================ W korekcie są błędy, które wyszłyby, gdyby została ponownie przeczytana. (np. „Celem mojego projektu nie następujez ukończeniem budowy.”) Niewłaściwy podział linijek. Błędy w interpunkcji. Proszę albo o dalszą korektę po gruntownym zapoznaniu się z http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines, http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Translation i http://translations.ted.org/wiki/How_to_Tackle_a_Review albo o odrzucenie korekty: http://ted-support.amara.org/support/solutions/articles/70095-how-do-i-decline-a-task-i-ve-taken-by-mistake-or-can-t-complete- ================================================================================== Przypominam, że przed braniem korekt należy najpierw zrobić ok. 10 tłumaczeń z doświadczonym korektorem. Daj znać, jeśli masz pytania.
Rysia Wand
Finished review. Awaiting translator's input.
=========================================================================================== Odpowiedzieć najlepiej przez komentarze przy tłumaczeniu http://www.amara.org/en/videos/hwl3yRiJKizl/pl/538646/834420/?tab=comments. Jeśli odpowiadasz przez Amarę, podaj w temacie tytuł i nazwisko prelegenta, inaczej trudno mi znaleźć, o której prelekcji mowa. =========================================================================================== Poskracałam, co się dało (http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles) i wprowadziłam łamanie linijek (http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines). =================================================================================== Metz odmieniamy, jak kloc: i/Katedra_%C5%9Bw._Szczepana_w_Metzu ==================================================================================
Zamiast poprzez i pomiędzy
lepiej dać przez i między http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=11012
================================================================================
Literówki, które wykryłby moduł sprawdzania pisowni.
Proszę zainstalować moduł sprawdzania pisowni w przeglądarce. W tłumaczeniu były literówki, które zostałyby wykryte przez tę funkcję. https://addons.mozilla.org/en-us/firefox/addon/polish-spellchecker-dictionary/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Cudzys%C5%82%C3%B3w#Cudzys.C5.82owy_zagnie.C5.BCd.C5.BCone
np 3:00
================================================================================
Wata językowa zostawiona w tłumaczeniu.
W tłumaczeniu napisów nie zostawiamy "waty językowej" i różnych innych elementów. Jest to bardzo istotny aspekt tłumaczenia tego rodzaju. Polecam zapoznać się z poradnikiem pod adresem http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles
================================================================================
Niewłaściwe łamanie/kończenie linijek/napisów.
Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.
Przykłady:
++++++++++1. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.
++++++++++2. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).
++++++++++Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.
Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
np 3:50, 9:38 =================================================================================== Tajwan to wyspa, więc "na Tajwanie". ================================================================================
Literówki, których nie wykryłby moduł sprawdzania pisowni.
Podczas tłumaczenia/korekty trzeba zwracać szczególną uwagę na literówki, których nie wykryje moduł sprawdzania pisowni (np. "Ja pracuje tutaj" zamiast "Ja pracuję tutaj").10:48
=========================================================================================== W razie potrzeby możemy też przedyskutować wprowadzone przeze mnie zmiany i wprowadzić inne wersje. Jeśli jeszcze się tam nie spotkaliśmy, zapraszam też do dołączenia do facebookowej grupy dla polskich tłumaczy pracujących w Otwartym Projekcie Tłumaczeń - https://www.facebook.com/groups/OTPPolska