Bewolkt met kans op vreugde

Je hoeft geen exotische trip te plannen om creatieve inspiratie te vinden. Kijk gewoon naar boven, zegt Gavin Pretor-Pinney, stichter van de Cloud Appreciation Society (Genootschap ter Waardering van de Wolken). Terwijl hij charmante foto's laat zien van de mooiste luchtarchitectuur van de natuur, roept Pretor-Pinney ons allen op om uit de digitale tredmolen te stappen, op onze rug te liggen en de schoonheid daarboven in de lucht te bewonderen.

Wolken.

Heb je al gemerkt hoeveel mensen erover zeuren?

Ze krijgen onterecht een slechte pers.

De Engelse taal bulkt
van de negatieve associaties met wolken.

De Engelse taal bulkt
van de negatieve associaties met wolken.

Is iemand terneergeslagen of depressief,

dan zit hij 'onder een wolk'.

Is er slecht nieuws op komst,

dan is er 'een wolk aan de lucht'.

Ik zag laatst een artikel

over computerproblemen

op het internet.

'Een wolk over de cloud' was de titel.

Ze lijken eenieders standaard

kommer-en-kwel-metafoor.

Ik vind ze mooi. Jullie niet?

Hun schoonheid gaat gewoon verloren

omdat ze zo alomtegenwoordig zijn,

zo gemeengoed

dat niemand hen opmerkt.

Niemand merkt de schoonheid,
ze merken zelfs de wolken niet op

tenzij ze in de weg van de zon staan.

Mensen zien wolken als

dingen die in de weg staan.

Ze zien ze als vervelende,
frustrerende obstakels

en gaan dan snel over tot
wolkeloze-hemel-denken.

(Gelach)

Maar als je de tijd neemt om het te vragen,

bekennen de meeste mensen dat ze
een vreemde voorliefde voor wolken koesteren.

Een soort nostalgische voorliefde:

ze doen hen aan hun jeugd denken.

Wie hier kan zich niet herinneren

dat hij gedaantes zocht en vond in de wolken

toen hij kind was?

Weet je nog, toen je meester-dagdromer was?

Aristophanes, de oud-Griekse toneelauteur,

beschreef de wolken als de beschermgodinnen

van de luiwammesen

van 2.500 jaar geleden

en je ziet wat hij bedoelt.

Maar vandaag de dag lijken wij volwassenen

te aarzelen om onszelf de zwakte toe te staan

om onze verbeelding

te laten meevoeren op de bries.
Ik vind dat jammer.

Misschien moeten we dat vaker doen.

Misschien moeten we wat meer bereid zijn

om te kijken naar het mooie zicht van de zon

die door de wolken breekt, en zeggen:
"Wacht eens even,

dat zijn twee katten die de salsa dansen!"

(Gelach) (Applaus)

Of zien dat die dikke, witte, pafferige,

daar boven het winkelcentrum

lijkt op de Verschrikkelijke Sneeuwman
die een bank gaat overvallen.

(Gelach)

Ze lijken wel de natuur-versie van die inktvlekken

die psychiaters aan hun patiënten voorlegden

in de jaren 60.

Als je aandacht geeft aan de gedaantes
die je in de wolken ziet,

bespaar je op je psychiaterkosten.

Laten we zeggen dat je verliefd bent.

Je kijkt omhoog, en wat zie je?

Toch?
Of misschien net omgekeerd.

Je partner heeft je net verlaten,

en je ziet overal om je heen
zoenende koppeltjes.

(Gelach)

Misschien ken je een moment
van existentiële angst.

Je denkt na over je eigen sterfelijkheid.

En daar, aan de horizon, verschijnt
de Man met de Zeis.

(Gelach)

Of je ziet een topless zonnebaadster.

(Gelach)

Wat zou dat betekenen?

Ik heb er geen idee van.

Maar ik weet één ding:

de slechte pers die de wolken krijgen,
is helemaal onverdiend.

Om het voor hen op te nemen, stichtte ik
enkele jaren geleden

Om het voor hen op te nemen, stichtte ik
enkele jaren geleden

de Cloud Appreciation Society
(Genootschap ter Waardering van de Wolken).

Tienduizenden leden inmiddels,

in bijna 100 landen over de hele wereld.

Alle foto's die ik toon,

werden door leden ingestuurd.

Het genootschap bestaat
om mensen eraan te herinneren:

wolken zijn niets om over te zeuren.

Verre van. Ze zijn

het meest diverse, evocatieve, poëtische
aspect van de natuur.

Als je met je hoofd in de wolken leeft,

af en toe, dan kan je je voeten
beter op de grond houden.

Ik toon je waarom, met behulp van

enkele van mijn favoriete wolkentypes.

We beginnen met de cirruswolk,

genoemd naar het Latijn voor haarlok.

Ze bestaat volledig uit ijskristallen

die uit de bovenste lagen van de troposfeer neerkomen.

Terwijl deze ijskristallen vallen,

komen ze langs verschillende lagen
met verschillende winden,

ze gaan sneller en trager,

waardoor de wolk eruitziet
alsof ze geborsteld is,

borstelstreken die we kennen als 'valstrepen'.

De winden daarboven kunnen heel, heel snel gaan,

tot 300 of 400 km per uur.

Die wolken denderen mee,

maar van hierbeneden

lijkt het alsof ze sierlijk en traag bewegen,

zoals de meeste wolken.

Je op de wolken afstemmen,
wil zeggen: vertragen,

kalmeren.

Het is een stukje meditatie voor elke dag.

Dat zijn gewone wolken.

Wat met de zeldzamer gevallen,

zoals de lenticularis, die er als een ufo uitziet?

Ze vormen zich in bergstreken.

Als de wind stijgt om over de berg te raken,

kan hij een golfachtig pad volgen
in de luwte van de piek,

waarbij deze wolken over de kam zweven

van onzichtbare stilstaande luchtgolven,

deze wolken die net vliegende schotels zijn.

Sommige vroege zwart-witfoto’s van ufo's

zijn eigenlijk lenticulariswolken. Echt waar.

Zeldzamer zijn deze valstreep-gaten.

Die ontstaan als een laag bestaat uit heel erg koude
waterdruppels, die in één streek bevriezen

Die ontstaan als een laag bestaat uit heel erg koude
waterdruppels, die in één streek bevriezen

waardoor een kettingreactie ontstaat
die zich verspreidt

als de ijskristallen trapsgewijs naar beneden vallen,

waardoor het eruitziet als kwallententakels beneden.

Nog zeldzamer: de Kelvin-Helmholtz-wolk.

Bekt niet zo goed, is aan een nieuwe naam toe.

Die lijkt op een reeks golven die breken

en wordt veroorzaakt door scherende winden --

de wind boven de wolkenlaag verschilt sterk

van die eronder, en tussenin

krijg je wervelende lucht.

Als het verschil in snelheid net goed is,

krullen de toppen van die wervelingen om

in mooie kolken, als brekende golven.

Deze golven zijn zeldzamer dan de cirrus,

maar ze zijn niet zo zeldzaam.

Als je naar boven kijkt en op de hemel let,

zie je ze vroeg of laat wel,

misschien niet even dramatisch als deze,
maar je zal ze zien.

Je ziet ze waar je woont.

Wolken zijn van alle natuurvertoningen
de meest egalitaire, want iedereen heeft

Wolken zijn van alle natuurvertoningen
de meest egalitaire, want iedereen heeft

een fantastisch zicht op de hemel.

Deze zeldzamer wolken

herinneren ons eraan dat het exotische
in het alledaagse kan gevonden worden.

Niets is voedzamer, stimulerender

voor een actieve, onderzoekende geest
dan je laten verrassen en

verbluffen.
Daarom zijn we hier op TED, niet?

Maar je hoeft niet weg te lopen

uit je vertrouwde omgeving

om verrast te worden.

Je moet gewoon naar buiten gaan,

aandacht besteden aan wat zo alledaags is,

zo gewoontjes dat iedereen erover kijkt.

Eén wolk waar men zelden overheen kijkt, is deze:

de cumulonimbus-stormwolk.

Ze maakt donder, bliksem en hagel aan.

Deze wolken worden bovenaan breder
als een enorm aambeeld

dat tot 16 km in de atmosfeer reikt.

Ze zijn een uitdrukking
van de majestueuze architectuur

van onze atmosfeer.

Van beneden bekeken belichamen ze

de krachtige elementaire kracht

die onze atmosfeer aandrijft.

Daar zijn, betekent verbonden zijn,
in slagregen en hagel,

met onze atmosfeer.

Het herinnert ons eraan dat we wezens zijn

die deze oceaan van lucht bewonen.

We leven niet onder de hemel,
we leven erin.

Die viscerale verbinding met onze atmosfeer

is voor mij een soort tegengif.

Een tegengif tegen de groeiende tendens

dat we vinden dat we het leven
nooit echt kunnen ervaren

door het op een computerscherm te bekijken,

als we in een wifizone zijn.

Maar de ene wolk die het beste uitdrukt

waarom wolkenkijken vandaag
waardevoller is dan ooit,

is deze, de cumuluswolk.

Ze vormt zich op een zonnige dag.

Als je je ogen sluit en aan een wolk denkt,

is het er waarschijnlijk zo één
die je te binnenschiet.

De wolkengedaantes bij het begin,

dat waren cumuluswolken.

De scherpe, heldere randen van deze formatie

maakt ze het meest geschikt
om gedaantes te ontdekken.

Ze herinnert ons

aan de doelloze aard van het wolkenkijken,

wat voor doelloze activiteit dat is.

Je zal de wereld niet veranderen

door op je rug te liggen
en naar de hemel te kijken, of wel?

Het is een zinloze activiteit

en net daarom is het zo belangrijk.

De digitale wereld zweert samen om ons

het gevoel te geven dat we eeuwig druk bezig zijn.

Als je niet bezig bent

met de traditionele druk van
je boterham verdienen,

brood op de plank brengen,
een gezin grootbrengen,

bedankbriefjes schrijven,

dan kijk je nu op tegen

een berg onbeantwoorde e-mails,

een Facebookpagina

en een Twitterfeed
die updates nodig hebben.

Wolkenkijken geeft je het recht om niets te doen.

(Gelach)

Soms hebben we nood --

(Applaus)

Soms hebben we nood
aan een excuus om niets te doen.

We moeten er door deze

beschermgodinnen der luiwammesen
aan herinnerd worden

dat vertragen

en in het heden staan,
zonder te denken

over wat je moet doen
en wat je had moeten doen,

er gewoon zijn,
je verbeelding toelaten

om je boven de alledaagse zorgen te verheffen,

gewoon in het heden zijn,
dat dat goed is voor je

en voor hoe je je voelt.

Het is goed voor je ideeën.
Het is goed voor je creativiteit.

Het is goed voor je ziel.

Blijf dus naar boven kijken,

verbaas je over de efemere schoonheid

en vergeet nooit om je leven te leven
met je hoofd in de wolken.

Zeer hartelijk dank.

(Applaus)