< Return to Video

پێناسەی کۆمیدیا چییە؟

  • 0:11 - 0:13
    پێناسەی کۆمیدیا چییە؟
  • 0:13 - 0:15
    بیرمەندان و فەیلەسوفان لە
    ئەفلاتوون و ئەرستۆوە
  • 0:15 - 0:17
    تا هۆبز، فرۆید، وئەولاتریش،
  • 0:17 - 0:19
    هەر کەسێک دەگرێتەوە کە
    تەواو گومڕابێت
  • 0:19 - 0:21
    هەوڵدەدەن بۆ ئەوەی گاڵتەیەک
    ڕوون بکەنەوە،
  • 0:21 - 0:21
    بیریان
    لێکردەوە،
  • 0:21 - 0:23
    و کەس بڕیاری لەسەر نەداوە.
  • 0:23 - 0:25
    بەختت هەیە کە ئەم ڤیدیۆیەت دۆزییەوە
    بۆ ئەوەی پۆلێنی بکەیت.
  • 0:25 - 0:28
    بۆ پێناسەکردنی کۆمیدیا،
    پێویستە سەرەتا پرسیار بکەیت
  • 0:28 - 0:30
    بۆچی وا دیارە کۆمیدیا
    بەرهەڵستی پێناسە دەکات.
  • 0:30 - 0:31
    وەڵامەکەی ئاسانە.
  • 0:31 - 0:32
    کۆمیدیا بەرهەڵستکاری
    پێناسەیە
  • 0:32 - 0:35
    چونکە پێناسەکان زۆرکات
    پێویستیان بە بەرهەڵستیکارە.
  • 0:35 - 0:37
    ڕەچاوی پێناسەی خۆیی دەکا.
  • 0:37 - 0:39
    ئێمە زمان بەکاردێنین،
    کاتێک پێناسە دەکەین
  • 0:39 - 0:41
    بۆ دانانی سنورەکان
    بە دەوری شتێک
  • 0:41 - 0:43
    کە ئێمە لە ئاژاوەی ئاڵۆزی بووندا
    هەستمان پێ کردووە.
  • 0:43 - 0:45
    دەڵێین شتەکە مانای چییە
  • 0:45 - 0:47
    هەروەها ئەوە بگونجێنین لەناو
    سیستەمێک لە ماناکان.
  • 0:47 - 0:49
    گەردوون دەبێتە ئاژاوە.
  • 0:49 - 0:50
    گەردوون وەرگێڕدراوە
  • 0:50 - 0:53
    بۆناو بنیاتێکی زانیاری
    زانستی گەردوونناسی.
  • 0:53 - 0:54
    و با ڕاستگۆبین،
  • 0:54 - 0:56
    پێویستمان بە هەندێک ڕێکخستنی
    گەردونی لۆجیکی هەیە،
  • 0:56 - 0:58
    ئەگینا ئاژاوەی
    بێگەردمان دەبێت.
  • 0:58 - 0:59
    ئاژاوە لەوانەیە
    قورس بێت،
  • 0:59 - 1:02
    بۆیە شتێک دروست دەکەین
    کە پێی دەڵێین ڕاستی.
  • 1:02 - 1:04
    ئێستا بیر لە لۆژیک و لۆگۆکان بکەوە،
  • 1:04 - 1:07
    ئەو گرێ توندە ڕاستی و وشە
    بەیەکەوە دەبەستێت.
  • 1:07 - 1:09
    با بگەڕێینەوە بۆ بیرکردنەوە
    لەوەی کە چی پێکەنیناوییە،
  • 1:09 - 1:11
    چونکەهەندێک کەس دەڵێن
    ئەمە زۆر سادەیە:
  • 1:11 - 1:12
    ڕاستی پێکەنیناوییە.
  • 1:12 - 1:14
    پێکەنیناوییە چونکە ڕاستە.
  • 1:14 - 1:15
    بەڵام ئەوە سادەیە.
  • 1:15 - 1:17
    درۆی زۆر پێکەنیناوییە.
  • 1:17 - 1:19
    خەیاڵی کۆمیدی دەتوانێت
    پێکەنیناوی بێت.
  • 1:19 - 1:21
    زۆرجار قسەی بێمانایی دروستکراو دڵخۆشکەرە.
  • 1:21 - 1:23
    بۆ نمونە، florp
  • 1:23 - 1:24
    شێتانەیە!
  • 1:24 - 1:26
    هەروەها ڕاستی زۆر پێکەنیناوی نییە.
  • 1:26 - 1:28
    دوو کۆی دوو بە ڕاستی
    دەکاتە چوار،
  • 1:28 - 1:31
    بەڵام من پێنەکەنیم لەبەرئەوەی
    کە ئەوە تەنیا ‌حاڵەتێکە.
  • 1:31 - 1:32
    دەتوانیت چیرۆکێکی
    ڕاست بڵێیت،
  • 1:32 - 1:34
    بەڵام لەوانەیە بەروارەکەت پێنەکەنێت.
  • 1:34 - 1:37
    کەواتە، بۆچی هەندێک ناڕاستی و
    تەنها هەندێک ڕاستی پێکەنیناویی؟
  • 1:37 - 1:40
    چۆن ئەم ڕاستی و ناڕاستیە پێکەنیناویانە
  • 1:40 - 1:42
    پەیوەنی بەو ڕاستیT هەیە،
  • 1:42 - 1:44
    ڕاستی گەردوونیی زاننیارییەکان و پێناسەکان؟
  • 1:44 - 1:46
    هەروەها چی وا لە هەموویان دەکات
    کە پێکەنیناویی بێت؟
  • 1:46 - 1:48
    پیاوێکی فەڕەنسی هەیە کە
    دەتوانێت یارمەتیت بدات،
  • 1:48 - 1:50
    بیرکەرەیەکی تر کە پێناسەی کۆمیدیای نەکرد
  • 1:50 - 1:53
    چونکە ئەو بە ئاشکرا نەیدەویست.
  • 1:53 - 1:55
    هێنری بێرگسۆن فەیلەسوفێکی فەڕەنسیە
  • 1:55 - 1:57
    کە لەسەر پێکەنین وتەکەی خۆیدا
  • 1:57 - 1:59
    بە وتنی ئەوەی ئەو پێناسەی "کۆمیدیا " ناکات
  • 1:59 - 2:01
    چونکە ئەوە شتێکی زیندووە.
  • 2:01 - 2:03
    ئەو مشتومڕی پێکەنینی کرد
    کە کاری کۆمەڵایەتی هەیە
  • 2:03 - 2:06
    بۆ لەناوبردنی میکانیکی ناتەبایی
  • 2:06 - 2:08
    لە هەڵسوکەوت و هەڵوێستی خەڵک.
  • 2:08 - 2:09
    یەکێک هەمان شت دەکات،
  • 2:09 - 2:12
    یان وێنەی ناڕاست لە خۆیان
    و جیهان دروست بکەن،
  • 2:12 - 2:14
    یان خۆنەگونجاندن لەگەڵ ڕاستی
  • 2:14 - 2:17
    تەنها بە تێکردنی توێکڵی مۆز لەسەر زەوی
  • 2:17 - 2:19
    ئەمە ئۆتۆماتیکیزمە،
  • 2:19 - 2:21
    نەزانیی لە بێ ئەقڵی خۆیی،
  • 2:21 - 2:22
    و ئەوە مەترسیدارە
  • 2:22 - 2:23
    بەڵام هەروەها پێکەنیناوییە
  • 2:23 - 2:25
    هەروەها گاڵتەی کۆمیدی یارمەتی
    ڕاستکردنەوەی دەدات.
  • 2:25 - 2:28
    کۆمیدیەکە هێزێکی زۆر گرنگە،
  • 2:28 - 2:30
    یان elan vital،
  • 2:30 - 2:31
    کە یارمەتیمان دەدات
    بۆ خۆگونجاندن.
  • 2:31 - 2:33
    بێرگسۆن درێژەی بەو بیرۆکەیەدا
  • 2:33 - 2:35
    بۆ ئەوەی بخوێنم کە چی پێکەنیناوییە
    دەربارەی هەموو شتەکان.
  • 2:35 - 2:37
    بەڵام لەسەر ئەمە بمێنەرەوە.
  • 2:37 - 2:39
    لە بنەچەی ئەم چەمکە
    کۆمیدیەدا دژ بەیەکن
  • 2:39 - 2:41
    لە نێوان مرۆڤایەتی
    زیندوو، خۆگونجاندندا
  • 2:41 - 2:44
    و ئۆتۆماتیکی نا مرۆڤایەتی.
  • 2:44 - 2:47
    سیستەمێکە کە بانگەشەی
    پێناسەکردنی ڕاستی دەکات
  • 2:47 - 2:49
    لەوانەیە یەکێک بێت لەو
    هێزە نا مرۆییانە
  • 2:49 - 2:52
    کە کۆمیدیا دەیەوێت لەناوی ببەت.
  • 2:52 - 2:53
    ئێستا، با بگەڕێینەوە بۆ ئەرستۆ.
  • 2:53 - 2:57
    نەک هۆنراوە، کە لەوێدا چەند
    بیرکردنەوەیەک لەسەر کۆمیدیا دائەبەزێت،
  • 2:57 - 2:58
    نا، مێتافیزیکی
  • 2:58 - 3:00
    یاسای بنەڕەتی نادژ،
  • 3:00 - 3:02
    بەردی بناغەی لۆجیک.
  • 3:02 - 3:05
    لێدوانی دژ بەیەک لە یەک کاتدا
    ڕاست نین.
  • 3:05 - 3:07
    ئەگەر A بەیانێکی بەڵگەنەویست بێت،
  • 3:07 - 3:08
    ئەوە ناکرێت
  • 3:08 - 3:11
    کە A و پێچەوانەی A هەردووکیان ڕاستن بن.
  • 3:11 - 3:13
    وا دیارە کۆمیدیا لێرە دەژی،
  • 3:13 - 3:15
    بۆ ژێردەستکردنی نالۆژیکی
  • 3:15 - 3:18
    لە دژی لۆژیکی و دەتاشراوەکانی.
  • 3:18 - 3:20
    پێدەکەنین کاتێک ئەو فەرمانەی
    لەسەر جیهان دایدەڕێژین
  • 3:20 - 3:22
    تێکچووە و نەسەلمێنراوە،
  • 3:22 - 3:25
    وەک کاتێک کە ئێمە هەموومان
    بەو شێوەیە کار دەکەین
  • 3:25 - 3:27
    پێچەوانەی ڕاستیەکان کە ئێمە
    پێمان خۆش نییە باسی بکەین،
  • 3:27 - 3:30
    یان کاتێک هەموومان تێبینی
    سەیروسەمەرە دروست دەکەین
  • 3:30 - 3:31
    لە تاریکی بێدەنگی بیریی تایبەتدا
  • 3:31 - 3:33
    بە هەستانەوەیەکی باش
    ڕادەكێشرێن بۆناو خەڵک،
  • 3:33 - 3:35
    هەروەها کاتێک پشیلەکان پیانۆ دەژەنن،
  • 3:35 - 3:37
    چونکە پشیلەکان کە بە جۆرێک لە مرۆڤەکانن
  • 3:37 - 3:37
    ڕاستیمان تێکبدە.
  • 3:37 - 3:39
    بۆیە، ئێمە تەنها بە ڕاستی پێناکەنین،
  • 3:39 - 3:44
    بە چێژەوە پێدەکەنین،
  • 3:44 - 3:46
    بێ جیاوازی،
  • 3:46 - 3:47
    بەسەریەکدا،
  • 3:47 - 3:48
    و ناکۆکییە ڕاستەکان
  • 3:48 - 3:51
    لە سیستەمی دواکراوی ڕاستیەکان
  • 3:51 - 3:54
    ئێمە بۆ پێناسەکردنی جیهان و خۆمان
    بەکاریدەهێنین.
  • 3:54 - 3:55
    کاتێک زۆر بیر لە بیرکردنەوەمان دەکەین،
  • 3:55 - 3:57
    کاتێک وا بیر دەکەینەوە
    کە شتەکان ڕاستن
  • 3:57 - 4:01
    تەنها لەبەرئەوەی هەموومان دەڵێین کە ئەوان
    نیشانەنن و واز لە خۆ گونجاندنی دەهێنین،
  • 4:01 - 4:03
    بووینە گاڵتەجار بە گاڵتەوە
    گاڵتەمان پێ دەکردن
  • 4:03 - 4:05
    لەلایەن ئەو فێڵبازە بچووکە، بێ سەروبەرەوە.
  • 4:05 - 4:08
    کۆمیدیا ئەو یاریە تێکدەر،
    ڕێنماییکەرە دەگەیەنێت،
  • 4:08 - 4:10
    بەڵام هیچ پێناسەیەکی لۆژیکی نییە
  • 4:10 - 4:13
    چونکە کار لەسەر لۆجیکی
    ئێمە دەکات
  • 4:13 - 4:14
    نا لۆژیکی
  • 4:14 - 4:16
    لە دەرەوەی سنوری سنورداری خۆیی.
  • 4:16 - 4:18
    دوور لە هەبوونی
    پێناسەیەکی دیاریکراو،
  • 4:18 - 4:21
    بێکۆتایەکی بێ کۆتایی هەیە.
  • 4:21 - 4:22
    هەروەها بێ کۆتایی بوونی کۆمیدیا
  • 4:22 - 4:25
    ئەوەیە کە هەر شتێک بۆ
    کۆمیدیا بتوانرێت بیکەم.
  • 4:25 - 4:27
    کەواتە، هەموو پێاسەکانی ڕاستی،
  • 4:27 - 4:30
    بەتایبەتی ئەوانەی بانگەشەی
    جیهانی بوون دەکەن،
  • 4:30 - 4:30
    لۆجیکی،
  • 4:30 - 4:31
    گەردوونی،
  • 4:31 - 4:33
    ڕاستیT (ژیان پێش مردن)
  • 4:33 - 4:35
    پێکەنیناوی دەبێت.
Title:
پێناسەی کۆمیدیا چییە؟
Description:

View full lesson: http://ed.ted.com/lessons/what-s-the-definition-of-comedy-banana-addison-anderson

چی وامان لێ دەکات بزە بکەین و پێبکەنین؟ بێ توانایی لە پێناسەکردنی کۆمیدیادا زۆر سەرنج ڕاکێشە؛ بە بەرهەڵستی کردنی پێناسەکەی پێناسە دەکرێت. ئەدیسۆن ئەندەرسۆن کورت کردنەوەی لەسەر فەلسەفەی هێنری بێرگسۆن و ئەرستۆ کرد بۆ ئەوەی ڕوونی بکاتەوە چۆن پێناسەیەک سنوورەکان دەکێشێت لە کاتێکدا کۆمیدیا ئەوان دەشکێنێت.

Lesson by Addison Anderson, animation by Anton Bogaty.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:51

Kurdish (Central) subtitles

Revisions