-
Kâinatın tamamında,
-
Kâinatın tamamında,
bilinen tek bir hayat ağacı bulunmaktadır.
-
Yalnız başına mıdır peki?
-
Yalnız başına mıdır peki?
Yoksa engin bir kozmik yabanın parçası mıdır?
-
Kâinattaki her çeşit yaşam
formunu barındıran bir müze hayal edin.
-
Böyle bir müzede ne tür
acayip şeyler bulunabilir?
-
Doğa kanunları kapsamında
neler mümkün olabilir?
-
öᴛᴇᴅᴇᴋi
-
öᴛᴇᴅᴇᴋi ʏᴀşᴀᴍ
-
BÖLÜM II
-
BÖLÜM II
ᴅüɴʏᴀ ᴅışı ʏᴀşᴀᴍ ᴍüᴢᴇsi
-
ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi:
@yigithan.kilinc
-
İyi Seyirler
-
Dünya dışı yaşam bulmayı umut ediyorsak,
önce ne aramamız gerektiğini bilmeliyiz.
-
Ama nereden başlamalıyız?
-
Sonsuzmuş gibi gözüken
olasılıkları nasıl daraltabiliriz?
-
Kesin bildiğimiz bir şey var:
-
Doğa, kendi koyduğu kurallara
göre oynamak zorundadır.
-
Dünya dışı yaşam ne kadar
acayip yapıda olursa olsun...
-
...bizimle aynı fiziksel ve kimyasal
yasalarla sınırlanmış olacaktır.
-
Üstüne üstlük...
-
...her dünya dışı ortam, oralarda ne tür canlıların
evrimleşebileceğini daha da sınırlandıracaktır.
-
Bu doğal sınırlamalara rağmen...
-
...olasılıkları hayal bile etmesi sarsıcıdır.
-
Trilyonlarca gezegenin hepsi...
-
...kendi karmaşık evrimlerini geçiren benzersiz
kimyasallarla dolu kaynayan bir kazan gibidir.
-
Düşüncelerimize rehberlik etmesi için...
-
...bu dünya dışı yaşam müzesi
iki tane sergiye ayrılacaktır:
-
ı. sᴇʀɢi
ʙiʟᴅiɢ̆iᴍiᴢ ʜᴀʟiʏʟᴇ ʏᴀşᴀᴍ
Bizimkine benzer biyokimyaya sahip varlıklar.
-
ıı. sᴇʀɢi
ʙiʟᴍᴇᴅiɢ̆iᴍiᴢ ʜᴀʟiʏʟᴇ ʏᴀşᴀᴍ
Yaşam kavramımıza meydan okuyan varlıklar.
-
Bilinmeyene doğru çok
derine gitmeden evvel...
-
...kendimize şunu sormalıyız:
-
“Ya dünya dışı yaşam, düşündüğümüzden
daha da fazla bize benzer yapıdaysa?”
-
ı. sᴇʀɢi
-
ı. sᴇʀɢi
ʙiʟᴅiɢ̆iᴍiᴢ ʜᴀʟiʏʟᴇ ʏᴀşᴀᴍ
-
ı. sᴇʀɢi
ʙiʟᴅiɢ̆iᴍiᴢ ʜᴀʟiʏʟᴇ ʏᴀşᴀᴍ
ᴋᴀʀʙᴏɴ & sᴜ ʙᴀᴢʟı
-
Bu müzedeki diğer örneklerle
bizi birleştiren bir özellik varsa...
-
...o da karbondur.
-
ᴋᴀʀʙᴏɴ
ᴇᴠʀᴇɴᴅᴇᴋi ᴇɴ ʙᴏʟ ᴅöʀᴅüɴᴄü ᴇʟᴇᴍᴇɴᴛ
ᴘᴇʀiʏᴏᴛ: 2 ɢʀᴜᴘ: 14
ᴀᴛᴏᴍ ᴀɢ̆ıʀʟıɢ̆ı: 12.011
-
Karbon her yerde bulunur, evrendeki
en yaygın elementlerden birisidir...
-
...ve büyük kararlı moleküller
oluşturmada çok başarılıdır.
-
Karbon, diğer elementlerle
dört yönlü bağ oluşturma...
-
...ve uzun kararlı zincirler hâlinde kendisine
bağlanma gibi ender bir yeteneğe sahiptir.
-
Bu da, dev kompleks moleküllerin
oluşmasına olanak sağlamaktadır.
-
Bu çok yönlülük, karbonu yaşamın moleküler
mekanizmasının merkez parçası hâline getirir.
-
Ve bizim de kullandığımız karbon
bileşikleri, Dünya'dan çok uzakta...
-
...göktaşlarının üzerinde...
-
...ve çok uzaktaki kozmik toz bulutlarının
arasında süzülüyor hâlde bulunmuştur.
-
Kâinatta kar misali sürüklenen...
-
...yaşamın yapı taşları.
-
Ve eğer dünya dışı yaşam, biyokimyası için
başka karbon bileşiklerini seçmek isterse...
-
...önlerinde bir sürü seçenek olacaktır.
-
Bilim insanları, yakın zamanda DNA'ya
1 milyondan fazla olası alternatif tanımladılar.
-
Bunların hepsi de karbon bazlı.
-
Eğer bir gün başka karbon bazlı
yaşam formları keşfedersek...
-
...onlarla temelde akraba olurduk.
-
Bizim 'kozmik kardeşlerimiz' olurlardı.
-
Bize benzerler miydi ama?
-
Eğer ki Dünya'ya benzeyen bir
gezegende bulunuyorlarsa...
-
...sadece biyokimyamızdan çok
daha fazla ortak noktamız olabilir.
-
Yaşam diğer gezegenlerde
evrimleşseydi nasıl olurdu?
-
Bugün Dünya'daki gibi mi olurdu?
-
Yoksa tamamen farklı mı?
-
Bazı kişiler “yakınsak evrim”
argümanına dayanarak...
-
...diğer gezegenlerdeki koşullar
burayla benzer olduğu takdirde...
-
...oldukça benzer yaşam formlarıyla
karşılaşacağımızı ileri sürmekte.
-
Yani çok tanıdık görünen hayvan
ve bitki benzeri organizmalarla.
-
Dünya'da görme, ekolokasyon ve
uçma gibi belli başlı özellikler...
-
...farklı türlerde bağımsız olarak
pek çok defa ortaya çıkmıştır.
-
Bu yakınsak evrim süreci...
-
...canlıların benzer çevresel baskılarla yüzleştiği
Dünya benzeri gezegenlerde de gerçekleşebilir.
-
Kesinliği yok, fakat yaşamın belli
başlı evrensel özellikleri olabilir.
-
Kâinatın dört bir köşesinde tekerrür
eden evrimin en büyük başarıları.
-
Her özellik, bulunduğu ortamla uyumlu olurdu.
-
Yarı aydınlık gezegenlerde...
-
...ekstra ışık toplayabilmek için büyük gözlere
sahip olan gece memelileri gibi canlılar olurdu.
-
Bazı kişiler, söylemlerinde öyle ileri gitmiştir ki...
-
...insan benzeri organizmaların, yani humanoidlerin
başka gezegenlerde de oluşacağını iddia etmiştir.
-
Bizi meydana getiren uzun karmaşık
olaylar zinciri göz önüne alınınca...
-
...insan benzeri başka organizmaların
varlığı pek de olası görünmemektedir.
-
Ama yine de bu olasılığı göz ardı edemeyiz.
-
100 trilyon Dünya benzeri gezegenden yalnızca
bir tanesi bile insan benzeri bir form oluştursa...
-
...yine de evrende bize benzer
binlerce yaratık olabilir.
-
Ancak gerçekte, besin zincirinin altında yer
alan canlılar bulma ihtimalimiz daha çoktur.
-
Yakınsak evrim bitki yaşamında da yaygındır...
-
...ve C₄ fotosentezi, bağımsız olarak
kırktan fazla kez ortaya çıkmıştır.
-
Dünya dışı bitkiler bizimkilere mi benzerdi
yoksa tamamen farklı yapıda mı olurdu peki?
-
Dünya'da bitkiler yeşil renklidir, çünkü Güneş'in
ışık spektrumundaki öbür dalga boylarını emerler.
-
Ancak, yıldızlar birçok renkte oluşabilir.
-
Dünya dışı bitkiler de, yıldızlarının eşsiz spektrumuna
adapte olabilmek için değişik pigmentler geliştirirdi.
-
Sıcak yıldızlardan beslenen bitkiler, enerji açısından
zengin mavi ışığı emerek daha kırmızı görünebilir.
-
Soluk kırmızı cüce yıldızların etrafındaysa...
-
...bitkiler, görünür ışığın bütün dalga boylarını
emecek şekilde adapte olarak siyah olabilir.
-
Klorofilin öncüsü olan “retinal”
denen bir pigment sebebiyle...
-
...bir zamanlar Dünya da
mora bürünmüş olabilir.
-
Bazıları, retinalin moleküler basitliğinin, onu daha
evrensel bir pigment yapabileceğini düşünmekte.
-
Eğer öyleyse...
-
...yaşamın en sevdiği renk...
-
...mor olabilir.
-
Ancak dünya dışı bitkilerin rengi
bir meraktan çok daha fazlasıdır...
-
...ışık yılları uzaklıktan tespit
edilebilen kimyasal bilgidir.
-
Dünya'daki bitkiler gezegenimizden
yansıyan ışıkta belirgin bir iz bırakır.
-
Başka bir dünyadan benzer bir sinyal bulmak
bize dünya dışı bitki örtüsünü işaret edebilir.
-
Belki de bu, başka bir dünyadan gelen
yaşamın renklerine ilk bakışımız olacaktır.
-
Ancak yaşam üzerindeki en büyük etkiyi yıldız değil,
yaşamın bulunduğu gezegen yapacaktır.
-
Bir gezegenin gün uzunluğunu
değiştirirseniz ne olur?
-
Bir gezegenin eğimini
değiştirirseniz ne olur?
-
Yörüngenin şeklini
değiştirirseniz ne olur?
-
Bir gezegenin yerçekimini
değiştirirseniz ne olur?
-
Uzun eliptik yörüngeleri olan gezegenler
zorlayıcı mevsimler geçirirlerdi.
-
Binlerce senedir ölü gibi görünüp
ansızın canlanan dünyalar olabilir.
-
Şimdiye kadar keşfedilmiş karasal gezegenlerin
çoğu dev boyutlarda “süper dünyalar” olmuştur.
-
GJ 357 D
sᴜ̈ᴘᴇʀ ᴅᴜ̈ɴʏᴀ
ᴜᴢᴀᴋʟıᴋ: 31 ışıᴋ ʏıʟı
ᴋᴜ̈ᴛʟᴇ: 7x ᴅᴜ̈ɴʏᴀ
sıᴄᴀᴋʟıᴋ: -53°C
-
Yaşam, bu dünyalarda nasıl evrimleşirdi peki?
-
Denizlerin içerisinde, yerçekiminin
o kadar da büyük önemi olmayabilir.
-
Yerçekimi yüksek bir gezegenin her yerinde
yüksek yerçekimi olacak diye bir şart yoktur.
-
Yaşamın başladığı yer olan denizlerde
neredeyse hiç yerçekimi yoktur...
-
...çünkü yoğunluğunuz, etrafınızı saran
şeyinkiyle (suyla) aşağı yukarı aynıdır.
-
Canlılar ancak karaya çıktıkları
vakit yerçekimini hissederler.
-
Yüksek yerçekimi...
-
...karadaki kompleks canlıların, büyük kemikler
ve kas kütlesi oluşturmasını gerekli kılardı.
-
Ayrıca daha dayanıklı bir dolaşım
sistemine de ihtiyaç duyarlardı.
-
Ve yüksek yerçekimi nedeniyle bitkiler, besinleri
daha zor taşıyabildiklerinden çok büyüyemezdi.
-
Düşük yerçekimine sahip olan gezegenler ise
atmosferlerini uzaya daha kolay kaybeder...
-
...ve kozmik ışınlardan korunmak için
bir manyetik alandan yoksun olurdu.
-
Ancak ufak dünyalar, saklı vahalara
ev sahipliği yapıyor olabilir:
-
Yaşam için sığınak olabilecek
devasa mağara sistemlerine.
-
Yaşam, sabit sıcaklıklar ve
kozmik ışınlardan korunmayla...
-
...ölümcül yüzeylere sahip olan
gezegenlerde yeraltında gelişebilir.
-
En küçük yaşanabilir gezegenlerin, Dünya'nın
kütlesinin %2.5'inde olduğu tahmin ediliyor.
-
Yaşam, bu dünyaların yüzeyinde gelişirse...
-
...görülmeye değer bir manzara ortaya çıkabilir.
-
Bitkiler, düşük yerçekiminde besinleri tepelere daha
kolay taşıyabileceğinden çok daha fazla uzayabilirdi.
-
Ayrıca büyük iskeletler ve kas
kütlesine gerek olmayınca...
-
...hayvanlar insanı hayrete düşüren
vücut biçimlerinde olabilirdi.
-
Hevesli hayal gücümüze rağmen...
-
...dev kompleks canlılar, muhtemelen
evrende çok ender bulunuyordur.
-
Dünya'da, evrimin kompleks bitki ve hayvan
yaşamı oluşturması 3 milyar yıl sürmüştür.
-
Basit organizmalar daha dayanıklı,
daha uyumlu ve daha yaygındır.
-
Dünya dışı yaşam müzesindeki en
büyük koleksiyon muhtemelen...
-
...mikropların salonu olurdu.
-
En ufak dünya dışı mikrobu bulmak
bile çok büyük bir keşif olurdu ama.
-
Ve çok küçük yaşam formları
büyük bir ayak izi bırakabilir.
-
Tıpkı Dünya'daki stromatolitler gibi...
-
...mikrop katmanları zamanla büyük
kaya tepecikleri hâline gelerek...
-
...arkalarında ürkütücü yapılar bırakabilir.
-
Hatta yeterince büyük miktarlarda toplanmış bazı
bakteriler belirgin bir biyolojik işaret bırakabilirdi.
-
Bunu, oksijen ve metan gibi doğal olarak bir
arada bulunmayan gazları yayarak yaparlardı.
-
Yaşam olmadan oksijen
oluşması mümkündür.
-
Yaşam olmadan metan
oluşması da mümkündür.
-
Ancak atmosferde beraberce bulunmaları...
-
...yüzeyde onları üreten bir biyoloji
yoksa şayet neredeyse imkânsızdır.
-
Ve bunun da, gezegenin renk
spektrumunda bir etkisi olurdu.
-
Yeni nesil uzay teleskopları böyle bir sinyali...
-
...Dünyamızdan çok da uzakta
olmayan bir gezegende bulabilir.
-
Yaşama elverişli bölgesinde Dünya benzeri bir
ötegezegen olan en yakın Güneş benzeri yıldız...
-
...büyük olasılıkla yalnızca 20 ışık yılı
uzaktadır ve çıplak gözle görülebilir.
-
Ancak, ufak Dünya benzeri gezegenlerden bile
bulması daha kolay bir hedef olabilir.
-
Kahverengi cüceler: Yıldız olmak için çok küçük,
gezegen olmak için ise çok büyük olan gök cisimleri.
-
Çoğu kahverengi cüce, bildiğimiz hâliyle
yaşamı destekleyebilmek için çok sıcaktır.
-
Ama bazıları yeterince soğuktur.
-
WISE 0855-0714
ᴋᴀʜᴠᴇʀᴇɴɢi ᴀʟᴛᴄᴜ̈ᴄᴇ
ᴜᴢᴀᴋʟıᴋ: 7 ışıᴋ ʏıʟı
ᴋᴜ̈ᴛʟᴇ: ᴊᴜ̈ᴘiᴛᴇʀ'iɴ 3 iʟᴀ 10 ᴋᴀᴛı
sıᴄᴀᴋʟıᴋ: -50 / -13ºC
-
Yaşam için gerekli tüm önemli elementler
atmosferlerinin içerisinde tespit edilmiştir.
-
Üstelik bu bulutların içerisinde...
-
...bazı katmanlar, yaşanabilirlik için
ideal sıcaklık ve basıncı sağlayabilir.
-
Bu göklerde, rüzgârların onları uçurmasıyla
havada kalan fotosentetik planktonlar olabilir.
-
Ve yeterli kuvvetle, bu rüzgârlar daha büyük,
daha kompleks yaşamı bile destekleyebilir:
-
Yırtıcıları.
-
Sadece galaksimizde bile 25 milyardan
fazla kahverengi cüce bulunmaktadır...
-
...ve boyutları, araştırma için onları
daha kolay bir hedef yapmaktadır.
-
Yaşam müzesindeki keşfedeceğimiz ilk örnek
bir gezegenden bile gelmeyebilir.
-
Bu, çok önemli bir soruyu gündeme getiriyor:
-
“Ya hep yanlış yerlere bakıyorduysak?”
-
“Ya doğanın başka fikirleri varsa?”
-
ıı. sᴇʀɢi
-
ıı. sᴇʀɢi
ʙiʟᴍᴇᴅiɢ̆iᴍiᴢ ʜᴀʟiʏʟᴇ ʏᴀşᴀᴍ
-
ıı. sᴇʀɢi
ʙiʟᴍᴇᴅiɢ̆iᴍiᴢ ʜᴀʟiʏʟᴇ ʏᴀşᴀᴍ
ᴇɢᴢᴏᴛiᴋ ʙiʏᴏᴋiᴍʏᴀʟᴀʀ
-
Evrenin çoğu kısmı...
-
...sıvı su ve bildiğimiz hâliyle yaşamı oluşturan
biyokimya için ya çok soğuk ya da çok sıcaktır.
-
Ama ön yargılarımızın bizleri
yanıltmadığından emin olmak adına...
-
...bakış açımızı genişletmeliyiz.
-
Yaşanabilir bölgenin dışına, bize düşmanca
ve ölümcül görünen yerlere bakmalıyız.
-
Egzotik ortamlar, egzotik
biyokimyalar gerektirecektir.
-
Ve karbonun çok yönlülüğüyle
hiçbir element yarışamasa da...
-
...ona çok yakın olan bir yarışmacı mevcuttur:
-
SİLİSYUM
ᴇᴠʀᴇɴᴅᴇᴋi ᴇɴ ʙᴏʟ 8. ᴇʟᴇᴍᴇɴᴛ
ᴘᴇʀiʏᴏᴛ: 3 / ᴘ-ʙʟᴏᴋ
ᴀᴛᴏᴍ ᴀɢ̆ıʀʟıɢ̆ı: 28.086
ᴇʀiᴍᴇ ɴᴏᴋᴛᴀsı: 1687 ᴋᴇʟᴠiɴ
ᴋᴀʏɴᴀᴍᴀ ɴᴏᴋᴛᴀsı: 3538 ᴋᴇʟᴠiɴ
ᴏ̈ᴢ ᴋᴜ̈ᴛʟᴇ: 2.3290 G/CM3
-
Silisyum, ilk bakışta karbona benzeyebilir.
-
Aynı dört yollu bağları o da oluşturur,
ayrıca evrende bol miktarda bulunur.
-
Ancak daha yakından bakıldığında, bu iki
elementin sahte ikizler olduğu ortaya çıkar.
-
Silisyum bağları daha zayıftır ve büyük kompleks
moleküller oluşturmaya daha az meyillidir.
-
Buna rağmen, daha geniş bir
sıcaklık aralığına dayanabilir...
-
...ve acayip olasılıklar ortaya çıkarabilirler.
-
Karbon yerine silisyum bazlı yaşam,
aşırı soğuğa daha dayanıklı olurdu.
-
Bu da, yepyeni bir sürü acayip form
olabileceği anlamına gelmektedir.
-
Ancak silisyumun bir sorunu vardır:
-
Oksijenin varlığında kayaç hâline gelir.
-
Silisyumdan varlıklar, kayaca dönüşmekten
kaçınmak için oksijensiz ortamlarda bulunabilir.
-
Satürn'ün donmuş uydusu Titan gibi mesela.
-
TİTAN
sᴀᴛᴜ̈ʀɴ'ᴜ̈ɴ ᴜʏᴅᴜsᴜ
ᴜᴢᴀᴋʟıᴋ: 1.2 ᴍiʟʏᴏɴ ᴋᴍ
ᴋᴜ̈ᴛʟᴇ: 0.023x ᴅᴜ̈ɴʏᴀ
sıᴄᴀᴋʟıᴋ: ~ -179ºC
-
Geniş sıvı metan ve etan gölleri...
-
...silisyum bazlı yaşam veya diğer radikal
biyokimyalar için ideal bir ortam olabilir.
-
Bol güneş ışığı olmayınca, Titan gibi dünyalardaki
varlıklar büyük olasılıkla kemosentetik olur...
-
...ve enerjilerini kayaçları
parçalayarak elde ederdi.
-
Böylesi yaşam formları,
aşırı yavaş metabolizmaya...
-
...ve milyonlarca yıllık ömür
sürelerine sahip olurdu.
-
Üstelik donmuş dünyalar egzotik
yaşam için tek olası barınak değildir.
-
CoRoT-7B
sᴜ̈ᴘᴇʀ ᴅᴜ̈ɴʏᴀ
ᴜᴢᴀᴋʟıᴋ: ~ 520 ışıᴋ ʏıʟı
ᴋᴜ̈ᴛʟᴇ: ~ 8x ᴅᴜ̈ɴʏᴀ
sıᴄᴀᴋʟıᴋ: 1026-1526ºC
-
Yüksek sıcaklıklarda, sert silisyum-oksijen
bağları daha esnek ve reaktif hâle gelir.
-
Bu da, daha dinamik bir kimyaya neden olur.
-
Bu, oldukça tuhaf bir düşünce öne sürüyor:
-
“Eriyik silisyum kayalarının içinde yaşayan
silisyum bazlı yaşam formları olabilir.”
-
Teorik olarak bu canlı formları bir
“gölge biyosferinin” parçası olarak...
-
...Dünya'nın derinlerindeki magma
odalarının içinde bile bulunabilir.
-
Eğer öyleyse...
-
...uzaylılar tam da burnumuzun dibindedir.
-
Başka gölge biyosferlerinin de
varlığı ileri sürülmüştür:
-
Yanımızda yaşayan, burada olduğunu
dahi bilmediğimiz yaşam formlarının.
-
Buna, mevcut araçlarla tespit edilemeyecek
kadar küçük olan RNA bazlı yaşam da dahildir.
-
Boş uzaydaki toz bulutları, yaşayan bir şeyler
bulmayı bekleyeceğiniz son yer gibi görünebilir.
-
Ancak kozmik tozlar, bir tür iyonize gaz
olan plazma ile temas kurduğunda...
-
...tuhaf bir şey meydana gelir.
-
Simüle edilmiş koşullarda...
-
...toz parçacıklarının kendiliğinden DNA'yı
andıran sarmal yapılara dönüştüğü görülmüştür.
-
Bu plazma kristalleri, canlılara benzeyen
davranışlar sergilemeye bile başlamıştır:
-
Çoğalma, daha kararlı formlara
evrilme ve bilgi aktarma gibi.
-
Bu kristaller canlı kabul edilebilir mi peki?
-
Bazı araştırmacılara göre...
-
...inorganik yaşam formu olarak nitelendirilmek
için gerekli olan tüm kriterleri karşılamaktalar.
-
Şimdiye dek bunları sadece bilgisayar
simülasyonlarında gözlemleyebildik.
-
Ancak bazı kişiler, onları Uranüs'ün halkalarındaki
buz parçacıklarında bulabileceğimizi düşünmekte.
-
Plazma, maddenin evrendeki en yaygın hâlidir.
-
Kompleks evrilen plazma kristalleri gerçekten
varsa ve yaşam olarak kabul edilebilirse eğer...
-
...yaşamın en yaygın formu olabilirler.
-
Veya belki de yaşam, tam zıt bir ortamda,
ölü yıldızların kalbinde gizleniyor olabilir.
-
Dev yıldızlar patladığında...
-
...bazıları içlerine çökerek “nötron yıldızı”
denen aşırı yoğun çekirdeklere dönüşür.
-
İyice sıkıştırılmış, aşırı ağır olan
atom çekirdekleridir bunlar.
-
PSR B1509-58
ɴᴏ̈ᴛʀᴏɴ ʏıʟᴅıᴢı
ᴜᴢᴀᴋʟıᴋ: 17.000 ışıᴋ ʏıʟı
ᴅᴏ̈ɴᴜ̈ş ᴏʀᴀɴı: sᴀɴiʏᴇᴅᴇ 7 ᴅᴇғᴀ
-
Yüzeylerindeki koşullar akıllara
durgunluk verecek seviyededir.
-
Yerçekimleri, Dünya'nınkinden
100 MİLYAR kat daha güçlüdür!
-
Fakat demirden oluşan kabuklarının
altında tuhaf bir şey yer almaktadır:
-
Nötronlar ve atomaltı parçacıklardan
oluşan sıcak ve yoğun bir okyanus.
-
Elektron kabuklarından sıyrılan bu çekirdekler...
-
...tamamıyla değişik kimya
kanunlarına boyun eğerdi.
-
Bu kimya, elektromanyetik kuvvete değil...
-
...çekirdekleri birbirlerine kaynaştıran
güçlü nükleer kuvvete dayanırdı.
-
Teorik olarak, bu parçacıklar daha büyük
makro çekirdekler oluşturmak için birleşip...
-
...sonrasında da, daha bile büyük
süper çekirdeklere dönüşebilirler.
-
Eğer öyleyse, bu hayret verici ortam
yaşamın temel koşullarını taklit edebilir.
-
Karmaşık bir parçacık okyanusunda
yüzen ağır nükleon molekülleri.
-
Bilim insanlarının bazıları hayal dahi
edilemeyecek şeyler öne sürmüştür:
-
“Tuhaf parçacık denizinde sürüklenen...
-
...akıl almaz derecede hızlı yaşayan, gelişen
ve ölen egzotik yaşam formları var olabilir.”
-
Böylesi tuhaf varlıkları keşfedebilmenin
mümkünatı yoktur herhalde.
-
Fakat bunlardan bile daha egzotik bir
yaşam formu bulabilme umudu olabilir.
-
Yaşam, doğal yollarla evrimleşmek
zorunda olan bir şey değildir.
-
Tasarlanabilir.
-
Ve evrimsel sürecin içine
zekâ da dahil edilince...
-
...Pandora'nın kutusu açılır.
-
Tipik biyolojik sınırlamalardan kurtulunca...
-
...sentetik ve makine bazlı yaşam, diğer tüm
yaşam formlarından daha başarılı olabilir.
-
Uzay boşluğu da dahil olmak üzere
neredeyse her yerde gelişebilir.
-
Bunun sonucunda, biyolojik canlılar tarafından
ulaşılamayan büyük olasılıklar ortaya çıkabilir.
-
Üstelik doğal seçilimin düşük
hızıyla karşılaştırıldığında...
-
...teknolojik evrim katlanarak hızlı büyümeye,
uyarlanabilirliğe ve dirençliliğe olanak sağlar.
-
Bazı tahminlere göre...
-
...kendini kopyalayan otonom makineler, bir galaksiyi
1 milyon yıl gibi çok kısa bir sürede kolonileştirebilir.
-
Hiper zekâya sahip yaşamın, kendisine nasıl
bir vücut belirleyeceğini tahmin edemeyiz.
-
Fakat teorik olarak, yakınsak
evrim eylem hâlinde olabilir.
-
Elektriksel nitelikleri, silisyumu makine
zekâsı için evrensel bir dayanak kılabilir.
-
Bu, biyolojik yetersizlikleri için bir telafi olabilir.
-
Tüm potansiyel avantajlarıyla,
-
Tüm potansiyel avantajlarıyla, mekanik
yaşam evrensel bir son nokta olabilir:
-
Evrimsel sürecin doruk noktası.
-
13.8 MiLYAR YIL
ᴅüɴʏᴀ'ᴅᴀᴋi ʏᴀşᴀᴍ
-
ᴅüɴʏᴀ'ᴅᴀᴋi ʏᴀşᴀᴍ
-
Kâinat yaşlandıkça...
-
...belki de makine zekâsı, hâkim güç olacak...
-
...ve doğal olarak meydana gelen biyolojik yaşam,
ilginç bir başlangıç noktası olarak görülecektir.
-
Belki de bu geçişe biz öncülük edeceğiz...
-
...ve insanoğlunun bu büyük deneyi...
-
...her yere yayılmış olan galaksiler arası bir
yaşam zincirinin sadece ilk halkası olacaktır.
-
Tüm bunların sonunda, dünya dışı yaşam
müzesinde bildiğimiz tek canlılar hâlâ biziz.
-
Kendimizi gerçekten tanımak için şunu bilmemiz gerek:
-
Kendimizi gerçekten tanımak için şunu bilmemiz gerek:
Bir tek biz mi varız?
-
Loren Eiseley'in şöyle bir sözü vardır:
-
“İnsan, başka bir gözden kendi yansımasını
görünceye dek kendisi ile tanışmış olmaz.”
-
“Günün birinde o göz, belki de
akıllı bir uzaylıya ait olabilir.”
-
“Ve dar evrim görüşümüzden
ne kadar çabuk kurtulursak...
-
...nihai kökenlerimizi ve varış noktalarımızı
o kadar çabuk hakiki şekilde keşfedebiliriz.”
-
Nelerle karşılaşabileceğimizi gördük.
-
Üstelik onları nasıl bulabileceğimizi de biliyoruz.
-
Geriye yapacak tek bir şey kaldı.
-
Arayışa başlamak.
-
ᴛüʀᴋçᴇ çᴇᴠiʀi:
@yigithan.kilinc
-
ᴍᴇʟᴏᴅʏsʜᴇᴇᴘ ᴛᴀʀᴀғıɴᴅᴀɴ ʜᴀᴢıʀʟᴀɴᴍışᴛıʀ
-
sᴇsʟᴇɴᴅiʀᴇɴ:
Will Crowley
-
ᴋᴏɴsᴇᴘᴛ, ᴍüᴢiᴋ & ɢöʀsᴇʟʟᴇʀ:
Melodysheep (John D. Boswell)
-
ᴇᴋsᴛʀᴀ ɢöʀsᴇʟʟᴇʀ:
Lynn Huberty
Tim Stupak
NASA
Evolve
-
ᴋᴏɴᴜşᴍᴀᴄıʟᴀʀ:
Nick Lane
Jonathan Losos
Caleb Scharf
Jack Cohen
Jil Tarter
-
öᴢᴇʟ ᴏʟᴀʀᴀᴋ ᴛᴇşᴇᴋᴋüʀʟᴇʀ:
Juan Benet
Rowdy Jansen
Lynn Huberty
Tim Stupak
Joel Edwards
Patreon destekçilerim
-
Projeyi buradan destekleyin:
patreon.com/melodysheep
-
öᴛᴇᴅᴇᴋi ʏᴀşᴀᴍ'ıɴ sᴏɴʀᴀᴋi ʙöʟüᴍüɴᴅᴇ:
• ᴢᴇᴋi ʏᴀşᴀᴍʟᴀ ʙᴀɢ̆ʟᴀɴᴛıʏᴀ ɢᴇçᴍᴇ
• ɢᴀʟᴀᴋsiʟᴇʀ ᴀʀᴀsı ᴜʏɢᴀʀʟıᴋʟᴀʀ
• ᴇᴠʀᴇɴiɴ sᴏɴᴜɴᴅᴀ ʜᴀʏᴀᴛᴛᴀ ᴋᴀʟᴍᴀ
-
Müzikler çok yakında tüm
büyük platformlarda.
-
Sonraki bölümü buradan destekleyin:
patreon.com/melodysheep
