-
W tym odcinku chciałbym zająć się
zmianami popytu lub podaży
-
w wyniku zmian pewnych
czynników rynkowych,
-
a potem zastanowić się,
jak może to wpłynąć
-
na cenę równowagi
oraz ilość równowagi.
-
Załóżmy więc, że dla danego okresu
tak wygląda krzywa podaży,
-
a tak wygląda krzywa popytu.
-
I nagle wydarza się to:
-
zostaje wyhodowana
nowa jabłoń odporna na choroby.
-
Co to spowoduje w kolejnym okresie?
-
Wyhodowanie jabłoni
odpornej na choroby
-
to wydarzenie o dużym znaczeniu
dla sadowników, dla dostawców,
-
bo nagle tracą mniej jabłek
z powodu chorób jabłoni,
-
a więc ich możliwości
produkcyjne rosną.
-
W każdym punkcie cenowym…
-
wielkość podaży wzrośnie.
-
W każdym punkcie cenowym
wielkość podaży…
-
jabłek zwiększy się…
-
czyli cała krzywa podaży…
-
przesunie się w prawo…
-
a więc wzrośnie podaż.
Narysuję tę krzywą do końca.
-
Skoro mamy jabłonie
odporne na choroby,
-
to spada też minimalna cena,
przy której będziemy produkować.
-
Kiedy krzywa podaży przesuwa się
w prawo, jak w tym przypadku,
-
to co dzieje się z ceną równowagi?
-
Poprzednio cena równowagi była tutaj.
-
Nowa cena równowagi… To jest stara.
-
Nowa cena równowagi jest tutaj.
-
Zakładamy, że popyt się nie zmienił.
-
Tu jest nowa cena równowagi.
-
Nowa cena równowagi jest niższa.
-
Zatem cena równowagi…
cena równowagi spadła.
-
Być może wydedukowaliście
to wcześniej, przed tym odcinkiem.
-
Tak czy owak, teraz wiecie już,
jak zmieniają się krzywe.
-
Teraz rozważmy ten scenariusz.
-
To początkowa sytuacja.
We wszystkich przykładach
-
wykres przedstawia sytuację
przed zajściem wymienionych zdarzeń.
-
Więc tak było, gdy naukowcy ogłosili,
że jabłka zmniejszają ryzyko raka.
-
Co to spowoduje? Cóż…
-
Nikt nie chce mieć raka,
więc ludzie chętniej będą jedli jabłka.
-
Zmienią się ich preferencje.
-
Będą częściej kupowali jabłka
podczas wizyty w supermarkecie.
-
To czynnik wpływający na popyt:
ludzkie preferencje.
-
Przy każdej cenie ludzie będą chcieli…
-
ludzie będą gotowi zakupić
większą ilość jabłek.
-
Wielkość popytu na jabłka
przy każdej cenie wzrośnie.
-
Zatem cała krzywa popytu
przesunie się w prawo.
-
Czyli wzrośnie popyt.
-
To nowa krzywa popytu.
-
W tym scenariuszu rośnie popyt.
-
Rośnie popyt.
-
Dopiszę, że w tym
scenariuszu rośnie podaż.
-
Tutaj rośnie popyt – i jak
wpływa to na cenę równowagi?
-
Tu mamy starą cenę równowagi,
-
a tu nową cenę równowagi.
-
Widać, że ta cena wzrosła.
-
Cena wzrosła.
-
Zerknijmy jeszcze
na ilość w pierwszej sytuacji.
-
Tu jest stara ilość równowagi,
a tu nowa ilość równowagi.
-
Ilość równowagi…
ilość równowagi wzrosła.
-
I to ma sens: mniej jabłek ginie,
cena spada, więcej ludzi kupuje.
-
Tutaj cena równowagi wzrosła.
-
A co z ilością równowagi?
-
Co z ilością równowagi?
-
Tu jest stara ilość równowagi,
a tu nowa ilość równowagi.
-
Ilość równowagi też wzrosła.
-
Ilość równowagi wzrosła. Ludzie jedzą
więcej jabłek, bo nie chcą mieć raka.
-
Teraz przemyślmy te scenariusze.
-
„Branża produkcji gruszkowego cydru
zaczęła kampanię reklamową.”
-
Dla tego przykładu załóżmy,
że producenci jabłek
-
są również producentami gruszek.
Będzie ciekawiej.
-
Mamy więc dwie ciekawe kwestie.
-
Przyjmijmy, że kampania reklamowa,
którą zaczęli, to udana kampania;
-
że na pewno sprawi, że popyt…
-
że popyt wzrośnie.
-
Przepraszam: sprawi, że wzrośnie
popyt na cydr – gruszkowy cydr –
-
w stosunku do jabłkowego,
o którym większość myśli mówiąc „cydr”.
-
Jeśli wzrośnie popyt na gruszkowy cydr,
to popyt na jabłkowy spadnie.
-
A więc jabłkowy…
jabłkowy cydr…
-
popyt na jabłkowy cydr…
-
zmniejszy się.
-
A jeśli spadnie popyt na jabłkowy cydr,
-
to producenci tego cydru
zmniejszą zakupy jabłek.
-
A więc to znaczy…
to znaczy…
-
że popyt na jabłka…
-
że popyt na jabłka spadnie.
-
Przy każdej cenie
popyt na jabłka spadnie.
-
Zatem krzywa popytu na jabłka
przesunie się w lewo.
-
Przepraszam: przy każdej cenie
wielkość popytu spadnie.
-
Dlatego cała krzywa,
cała zależność przesunie się w lewo.
-
Przesunie się w lewo.
-
Ale na tym nie koniec.
-
Bo patrząc z perspektywy producentów…
-
Nie wiem, czy tak jest naprawdę,
-
ale załóżmy, że producenci jabłek
mogą też produkować gruszki.
-
Mogą uznać, że skoro teraz
jest większy popyt na gruszki,
-
z powodu kampanii reklamowej,
to teraz…
-
i zapewne cena gruszek
znacznie wzrosła,
-
to mogą uznać, że teraz
zwiększą areał upraw gruszy
-
kosztem areału upraw jabłoni.
-
W efekcie dostawy jabłek…
-
dostawy jabłek…
-
podaż jabłek – trzymajmy
się terminologii –
-
podaż jabłek może się zmniejszyć.
-
Ta krzywa pójdzie w lewo.
-
Zatem obie krzywe przesuną się w lewo.
-
Obie przesuną się w lewo.
-
Jaki może być tego skutek?
-
Spadły i popyt, i podaż.
Obie krzywe poszły w lewo.
-
Przyjrzyjmy się dokładnie wykresowi.
-
To stara cena równowagi,
a to nowa cena równowagi.
-
Z mojego wykresu wynika,
że właściwie się nie zmieniła.
-
Zmieniła się natomiast ilość równowagi.
-
Patrzcie: to stara ilość równowagi,
a to nowa ilość równowagi.
-
Ilość równowagi zmniejszyła się.
-
To zły dzień dla jabłek,
ale ich cena nie spadła,
-
bo wcześniej założyliśmy, że producenci
jabłek równocześnie zmniejszyli podaż.
-
Prawda jest taka,
że mogłem to narysować inaczej.
-
Nawet na wiele innych sposobów.
-
A więc ilość ewidentnie…
-
Pomyślmy o innych możliwościach.
Narysuję to inaczej.
-
Podaż spada dużo bardziej.
-
Spada na łeb, na szyję.
-
Podaż przesuwa się daleko
w lewo. I co teraz?
-
Teraz cena równowagi…
-
ponieważ spadek podaży
-
był daleko głębszy
niż spadek popytu, to teraz…
-
Dużo zależy od dokładnego
przebiegu krzywej.
-
Zawsze trzeba sprawdzić,
jaki dokładnie jest wynik,
-
bo w tym scenariuszu
na przykład cena równowagi rośnie,
-
a ilość równowagi,
tak jak poprzednio, spada.
-
W takim scenariuszu można
być pewnym, że ilość spadnie,
-
ale tutaj cena wzrosła,
bo w efekcie tego… bo podaż…
-
bo podaż spadła
dużo bardziej niż popyt.
-
Dlatego wzrosła cena.
-
Mógłbym założyć inny scenariusz,
-
w którym podaż prawie się nie zmienia,
albo popyt spada na łeb.
-
Może niech podaż prawie się nie zmienia.
-
Niech krzywa przesunie się
tylko odrobinę w lewo.
-
Uznajmy, że to nowa podaż.
-
Także tu ilość równowagi spada.
-
Widać więc, że ilość równowagi
spada we wszystkich wariantach.
-
Zrobiliśmy już trzy:
gdy cena się nie zmienia,
-
gdy cena rośnie i gdy cena spada.
-
Nie wiemy więc,
co stanie się z ceną równowagi.
-
Trzeba przyjrzeć się krzywym i sprawdzić,
gdzie leży nowy punkt równowagi.
-
Teraz to: „Zbieracze jabłek
jednoczą się
-
i żądają podwyżek płac.”
-
To jest problem dla producentów.
-
Niespodziewanie koszt jednego
z ich czynników produkcji
-
– pracowników – zwiększa się.
-
Jeśli ich koszty rosną,
to przy każdej cenie
-
ich produkcja jest mniej opłacalna;
-
są mniej skłonni do uprawy jabłoni.
-
Przy każdej cenie…
Mówimy o producentach.
-
Przy każdej cenie zapewnią
mniejszą wielkość podaży.
-
Mniejszą wielkość podaży.
-
Zatem zmniejszy się cała podaż.
-
To zdarzenie zmniejszy podaż,
-
a gdy zmniejsza się podaż…
-
a gdy zmniejsza się podaż,
co się dzieje?
-
Ilość równowagi…
-
Ilość równowagi
– to jest stara, a to nowa…
-
Ilość równowagi wyraźnie spada.
-
Ilość spada, a co dzieje się z ceną?
-
Załóżmy, że popyt się nie zmienia.
-
To stara cena równowagi,
-
a to nowa cena równowagi,
wyższa od starej.
-
Zatem ilość spadła, a cena wzrosła.
-
Zachęcam, żebyście…
-
Od początku zachęcam,
-
żebyście próbowali sami,
a dopiero potem słuchali mnie.
-
Sami rozważajcie różne warianty
-
i wymyślajcie scenariusze,
-
niekoniecznie rozgrywające się
na rynku jabłek.