Czym jest kaloria? - Emma Bryce
-
0:07 - 0:09O kaloriach słyszymy ciągle.
-
0:09 - 0:11Ile kalorii jest w tym ciastku?
-
0:11 - 0:14Ile spalimy, robiąc 100 pajacyków,
-
0:14 - 0:15biegając długie dystanse,
-
0:15 - 0:16albo wiercąc się?
-
0:16 - 0:21Ale czym są kalorie
i ile ich faktycznie potrzebujemy? -
0:21 - 0:25Kalorie pomagają śledzić
budżet energetyczny organizmu. -
0:25 - 0:31Zdrowa równowaga jest wtedy,
gdy wkładamy tyle energii, ile tracimy. -
0:31 - 0:35Jeśli stale pobieramy więcej energii
niż spalamy, -
0:35 - 0:39nadmiar powoli odłoży się
w naszych komórkach jako tłuszcz -
0:39 - 0:40i utyjemy.
-
0:40 - 0:44Spalając więcej energii
niż jej uzupełniamy, chudniemy. -
0:44 - 0:48Aby zmierzyć spożytą i zużytą energię,
-
0:48 - 0:52korzystamy z jednostki o nazwie kaloria.
-
0:52 - 0:56Jedna kaloria, taka jak w żywności,
zwana również dużą kalorią, -
0:56 - 0:59to ilość energii potrzebna,
-
0:59 - 1:03żeby podnieść temperaturę
jednego kilograma wody -
1:03 - 1:06o jeden stopień Celsjusza.
-
1:06 - 1:09Wszystko, co konsumujemy,
ma wartość kaloryczną, -
1:09 - 1:14miarę energii, jaką dany pokarm
ma w wiązaniach chemicznych. -
1:14 - 1:18Średni kawałek pizzy ma 272 kalorie,
-
1:18 - 1:21kawałek chleba 78,
-
1:21 - 1:24jabłko 52.
-
1:24 - 1:26Ta energia uwalnia się podczas trawienia
-
1:26 - 1:29i gromadzi w innych cząsteczkach,
-
1:29 - 1:33które rozłożą się, by dostarczyć energii,
gdy organizm jej potrzebuje. -
1:33 - 1:34Wykorzystuje się ją na trzy sposoby.
-
1:34 - 1:37Około 10% umożliwia trawienie,
-
1:37 - 1:40około 20% dostarcza paliwa
dla aktywności fizycznej, -
1:40 - 1:43a największa część, około 70%,
-
1:43 - 1:47podtrzymuje podstawowe funkcje
narządów i tkanek. -
1:47 - 1:52Trzecie zastosowanie odpowiada
bazowej przemianie materii, -
1:52 - 1:54ilości kalorii niezbędnych, żeby przeżyć
-
1:54 - 1:57bez jedzenia i ruchu.
-
1:57 - 1:59Dodajmy aktywność fizyczną i trawienie,
-
1:59 - 2:02a uzyskamy oficjalne wytyczne,
-
2:02 - 2:07ile kalorii dziennie
potrzebujemy przeciętnie: -
2:07 - 2:102000 dla kobiet, 2500 dla mężczyzn.
-
2:10 - 2:12Szacunki oparte są na takich czynnikach,
-
2:12 - 2:17jak przeciętna waga, aktywność fizyczna
i masa mięśniowa. -
2:17 - 2:21Czy wszyscy musimy dążyć
do ok. 2000 kalorii dziennie? -
2:21 - 2:22Niekoniecznie.
-
2:22 - 2:25Wykonując czynności pożerające energię,
-
2:25 - 2:26np. jadąc na rowerze w Tour de France,
-
2:26 - 2:31organizm może zużyć
do 9000 kalorii dziennie. -
2:31 - 2:34Ciąża wymaga trochę więcej kalorii
niż zwykle, -
2:34 - 2:38a starsi ludzie mają na ogół
wolniejszą przemianę materii, -
2:38 - 2:41energia spalana jest wolniej,
więc mniej jej potrzeba. -
2:41 - 2:45Zanim zaczniecie liczyć kalorie,
musicie wiedzieć coś jeszcze. -
2:45 - 2:50Kalorie na etykietach żywności informują,
ile energii zawiera pokarm, -
2:50 - 2:54a nie ile energii można z niego uzyskać.
-
2:54 - 2:59Strawienie włóknistego selera czy pszenicy
pełnoziarnistej wymaga więcej energii, -
2:59 - 3:04więc porcja selera o wartości 100 kalorii
da mniej energii -
3:04 - 3:07niż 100 kalorii z porcji frytek.
-
3:07 - 3:12Nie mówiąc o tym, że niektóre pokarmy
zawierają odżywcze białka i witaminy, -
3:12 - 3:16gdy wartość odżywcza innych
jest o wiele mniejsza. -
3:16 - 3:17Zbyt dużo takich pokarmów
-
3:17 - 3:21może doprowadzić do nadwagi
i niedożywienia. -
3:21 - 3:23Nawet jedząc to samo,
-
3:23 - 3:27różne osoby mogą uzyskać
różną ilość kalorii. -
3:27 - 3:29Różnice w poziomach enzymów,
-
3:29 - 3:31typie flory bakteryjnej jelit,
-
3:31 - 3:33a nawet w długości jelit,
-
3:33 - 3:37sprawiają, że indywidualna zdolność
uzyskania energii z pokarmów -
3:37 - 3:39może się różnić.
-
3:39 - 3:42Zatem kaloria
jest przydatną jednostką miary, -
3:42 - 3:46ale żeby wyliczyć dokładnie,
ile ich potrzebujemy, -
3:46 - 3:48musimy brać pod uwagę czynniki,
takie jak ćwiczenia, -
3:48 - 3:50rodzaj żywności,
-
3:50 - 3:52i zdolność organizmu
do przetwarzania energii. -
3:52 - 3:55Raczej nie wyczytamy tego
na etykietach żywności.
- Title:
- Czym jest kaloria? - Emma Bryce
- Speaker:
- Emma Bryce
- Description:
-
Cała lekcja: http://ed.ted.com/lessons/what-is-a-calorie-emma-bryce
O kaloriach słyszymy ciągle: ile jest w tym ciastku, ile spali 100 pajacyków lub dłuższy bieg albo wiercenie się. Ale czym tak naprawdę jest kaloria? Ile ich faktycznie potrzebujemy? Emma Bryce wyjaśnia, jak różne czynniki wpływają na zalecane dzienne zapotrzebowanie kaloryczne.
Lekcja: Emma Bryce, animacje: Qa'ed Mai.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:12
Dimitra Papageorgiou approved Polish subtitles for What is a calorie? | ||
Dimitra Papageorgiou approved Polish subtitles for What is a calorie? | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for What is a calorie? | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for What is a calorie? | ||
Marta Konieczna accepted Polish subtitles for What is a calorie? | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for What is a calorie? | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for What is a calorie? | ||
A. Konstancja Wiszniewska edited Polish subtitles for What is a calorie? |