Sự ô nhiễm đang thay đổi tính chất hoá học của đại dương như thế nào | Triona McGrath | TEDxFulbrightDublin
-
0:23 - 0:25Bạn có bao giờ nghĩ đại dương
quan trọng ra sao -
0:25 - 0:29trong đời sống hàng ngày
của chúng ta? -
0:29 - 0:32Các đại dương bao phủ hai phần ba
hành tinh của chúng ta -
0:32 - 0:35Chúng cung cấp phân nửa
lượng oxy chúng ta hít thở. -
0:35 - 0:37Chúng điều tiết khí hậu.
-
0:37 - 0:41Và chúng cung cấp việc làm và
dược liệu và thực phẩm -
0:41 - 0:46bao gồm 20 phần trăm lượng protein
để nuôi sống toàn bộ dân số thế giới. -
0:47 - 0:50Người ta đã từng nghĩ rằng
các đại dương quá rộng lớn -
0:50 - 0:53đến mức chúng sẽ không bị tác động
bởi hoạt động của con người. -
0:54 - 0:57Thế mà hôm nay, tôi sẽ nói bạn nghe
về sự một thật nghiêm trọng -
0:57 - 1:02đó là quá trình biến đổi các đại dương
gọi là a-xít hoá đại dương, -
1:02 - 1:04hay người anh em song sinh
xấu xa của biến đổi khí hậu. -
1:06 - 1:12Bạn có biết rằng các đại dương hấp thụ
25 phần trăm lượng khí các-bon đi-ô-xít -
1:12 - 1:14mà chúng ta thải vào khí quyển?
-
1:14 - 1:18Bây giờ, đây chỉ là một dịch vụ tuyệt vời
khác được cung cấp bởi các đại dương -
1:18 - 1:21vì các-bon đi-ô-xít là
một trong những khí nhà kính -
1:21 - 1:23đang gây ra biến đổi khí hậu.
-
1:24 - 1:28Nhưng khi chúng ta tiếp tục
bơm ngày càng nhiều -
1:28 - 1:30các-bon đi-ô-xít vào bầu khí quyển
-
1:30 - 1:33loại khí này càng hoà tan
vào đại dương nhiều hơn. -
1:33 - 1:36Và đây là thứ đang làm thay đổi
đặc tính hoá học các đại dương. -
1:38 - 1:40Khi các-bon đi-ô-xít tan vào nước biển,
-
1:40 - 1:42nó trải qua một số phản ứng hoá học.
-
1:43 - 1:44May mắn cho bạn là,
-
1:44 - 1:47Tôi không có thời gian để nói chi tiết
về đặc tính hoá học này hôm nay. -
1:47 - 1:51Nhưng tôi sẽ nói với các bạn là khi càng
nhiều các-bon đi-ô-xít tan vào đại dương, -
1:51 - 1:53độ pH của nước biển sẽ giảm.
-
1:54 - 1:58Và điều này cơ bản nghĩa là sẽ có một
sự gia tăng tính a-xít của đại dương. -
1:59 - 2:03Và toàn bộ quá trình này gọi là
a-xít hoá đại dương. -
2:03 - 2:06Và nó đang xảy ra song song
với biến đổi khí hậu. -
2:08 - 2:12Các nhà khoa học đã theo dõi a-xít hoá
đại dương qua hơn hai thập kỉ. -
2:12 - 2:15Và biểu đồ này là một chuỗi thời gian
quan trọng ở Hawaii, -
2:15 - 2:20Và đường trên cùng cho thấy sự gia tăng
liên tục của nồng độ các-bon đi-ô-xít, -
2:20 - 2:23hay khí CO2, trong khí quyển.
-
2:23 - 2:26Và đây là hậu quả trực tiếp
từ các hoạt động của con người. -
2:27 - 2:31đường bên dưới đó cho thấy
sự gia tăng nồng độ các-bon đi-ô-xít -
2:31 - 2:34được hoà tan trên bề mặt của đại dương
-
2:34 - 2:37thứ mà bạn có thể thấy rằng
đang tăng với cùng tốc độ -
2:37 - 2:40với lượng các-bon đi-ô-xít trong khí quyển
kể từ khi việc đo đạt bắt đầu. -
2:42 - 2:45Đường dưới cùng cho ta thấy
sự thay đổi về mặt hoá học. -
2:45 - 2:48Khi càng nhiều các-bon đi-ô-xít
tan vào đại dương, -
2:48 - 2:50độ pH của nước biển giảm,
-
2:51 - 2:55điều cơ bản nghĩa là đã có
sự gia tăng tính a-xít của đại dương -
2:57 - 3:01Hiện nay ở Ireland, các nhà khoa học cũng
đang theo dõi sự a-xít hoá đại dương - -
3:01 - 3:04các nhà khoa học tại Viện Hải Dương
và NUI Galway. -
3:04 - 3:08Và chúng tôi cũng đang thấy sự a-xít hoá
xảy ra với cùng một tốc độ -
3:08 - 3:11như các biểu đồ đại dương theo thời gian
tại các vùng khác trên thế giới. -
3:11 - 3:14Vì vậy, điều này đang diễn ra
ngay trước thềm cửa của chúng ta. -
3:16 - 3:19Giờ tôi muốn cho bạn một ví dụ về
cách mà chúng tôi thu thập dữ liệu -
3:19 - 3:21để theo dõi một đại dương đang thay đổi.
-
3:22 - 3:25Đầu tiên, chúng tôi thu thập
nhiều mẫu thử vào giữa mùa đông. -
3:25 - 3:27Như bạn có thể tưởng tượng,
ở Bắc Đại Tây Dương -
3:27 - 3:30chúng tôi bị tấn công bởi các
điều kiện giông bão khắc nghiệt -
3:30 - 3:33vì vậy không dành cho bất kì
bạn nào bị một chút say sóng -
3:33 - 3:36nhưng chúng tôi đang thu thập
một vài các dữ liệu rất quý giá. -
3:37 - 3:40Chúng tôi hạ thiết bị này bên mạn tàu,
-
3:40 - 3:42và có các cảm biến được đính ở đáy
-
3:42 - 3:45thứ có thể gửi thông tin cho chúng tôi
về vùng nước xung quanh -
3:45 - 3:47chẳng hạn như nhiệt độ,
hoặc lượng oxy hoà tan. -
3:48 - 3:52Và rồi chúng tôi thu thập
các mẫu nước biển trong các chai lớn. -
3:52 - 3:55chúng tôi bắt đầu từ phần đáy
có thể sâu hơn bốn ki-lô-mét -
3:55 - 3:57chỉ ngoài rìa thềm lục địa một chút,
-
3:57 - 4:01và chúng tôi lấy mẫu đều đặn
ở các khoảng nước thẳng lên bề mặt. -
4:02 - 4:04Chúng tôi mang số nước biển đó
trở lên boong tàu, -
4:04 - 4:06và rồi chúng tôi hoặc có thể
phân tích chúng trên tàu -
4:06 - 4:10hoặc mang về phòng thí nghiệm
cho những thông số hoá học khác -
4:11 - 4:13Nhưng vì sao ta nên quan tâm?
-
4:14 - 4:18Sự a-xít hoá đại dương sẽ tác động
đến tất cả chúng ta như thế nào? -
4:20 - 4:23Đây là các thực tế đáng lo ngại.
-
4:24 - 4:29Đã có sự gia tăng 26 phần trăm
tính a-xít của đại dương -
4:30 - 4:34từ thời kì tiền công nghiệp, thứ liên hệ
trực tiếp đến hoạt động của con người. -
4:35 - 4:39Nếu chúng ta không làm chậm
việc thải khí các-bon đi-ô-xít, -
4:40 - 4:46chúng tôi dự đoán một sự gia tăng 170 phần
trăm tính a-xít của đại dương -
4:46 - 4:48trước cuối thế kỉ này.
-
4:49 - 4:52Ý tôi là nó nằm trong thời các
thế hệ con cháu chúng ta. -
4:53 - 4:59Tốc độ a-xít hoá này là 10 lần nhanh hơn
-
4:59 - 5:05bất kì sự a-xít hoá nào khác ở các
đại dương của ta trong hơn 55 triệu năm. -
5:06 - 5:11Vì vậy, sự sống dưới đại dương
chưa bao giờ trải qua -
5:11 - 5:14một tốc độ biến đổi
nhanh như vậy trước đây. -
5:14 - 5:18Nên thật sự chúng tôi không biết làm sao
chúng có thể xoay sở với điều này. -
5:19 - 5:24Đã có các sự kiện a-xít hoá tự nhiên
hàng triệu năm trước, -
5:24 - 5:28các sự kiện với tốc độ chậm hơn nhiều
so với những gì ta thấy ngày nay. -
5:28 - 5:33Và điều này trùng khớp với sự tuyệt chủng
hàng loạt của nhiều loài sinh vật biển. -
5:34 - 5:36Vậy đó có phải là thứ ta đang tiến đến?
-
5:37 - 5:38Có thể lắm.
-
5:39 - 5:42Các nghiên cứu chỉ ra rằng một vài loài
đang thực sự phát triển tốt -
5:42 - 5:45nhưng nhiều loài khác
đang cho thấy phản ứng tiêu cực. -
5:48 - 5:52Một trong các lo ngại lớn nhất là
khi tính a-xít của đại dương tăng, -
5:52 - 5:56nồng độ ion các-bô-nát
trong nước biển giảm. -
5:57 - 6:00Các ion này cơ bản là
các thành phần cấu tạo -
6:00 - 6:03cho nhiều loài dưới biển
để tạo ra vỏ của chúng, -
6:04 - 6:08ví dụ như các loài cua,
hay các loài trai, hào. -
6:09 - 6:11một ví dụ khác là các loài san hô.
-
6:11 - 6:14Chúng cũng cần các ion các-bô-nát
trong nước biển -
6:14 - 6:18để tạo nên các cấu trúc san hô của chúng
và từ đó xây dựng nên các rạn san hô. -
6:20 - 6:22Khi tính a-xít của đại dương tăng
-
6:22 - 6:25và nồng độ của các ion các-bô-nát giảm,
-
6:26 - 6:30những loài này trước tiên sẽ gặp khó khăn
trong việc tạo vỏ. -
6:31 - 6:34và thậm chí ở các nồng độ thấp hơn,
chúng thật sự sẽ bắt đầu tan rã. -
6:36 - 6:39Ở đây là một loài pteropod,
nó được gọi là bướm biển. -
6:39 - 6:43Và nó là nguồn thực phẩm quan trọng
ở đại dương cho nhiều loài vật khác, -
6:43 - 6:46từ loài nhuyễn thể cho đến cá hồi,
lên thẳng đến cá voi. -
6:48 - 6:51Vỏ của loài pteropod
đã được đặt vào nước biển -
6:51 - 6:55có độ pH mà chúng tôi dự đoán
nó sẽ có trước cuối thế kỉ này. -
6:57 - 7:02Chỉ sau 45 ngày ở độ pH rất thực tế này,
-
7:02 - 7:06bạn có thể thấy chiếc vỏ
đã hoàn toàn tan rã. -
7:08 - 7:12Vì vậy, sự a-xít hoá đại dương có thể
tác động xuyên khắp chuỗi thức ăn - -
7:13 - 7:15và ngay trên đĩa cơm tối của chúng ta.
-
7:15 - 7:19Ý tôi là những ai ở đây yêu thích
động vật có vỏ? hay cá hồi? -
7:19 - 7:21hay nhiều loài cá khác
-
7:21 - 7:24những loài mà nguồn thức ăn
của chúng có thể bị tác động? -
7:27 - 7:29Đây là các loài san hô nước lạnh.
-
7:29 - 7:32Và bạn có biết chúng ta có cả san hô
nước lạnh ở các vùng nước Ai-len, -
7:32 - 7:34chỉ ngoài thềm lục địa một chút?
-
7:35 - 7:39Và chúng hỗ trợ sự dồi dào đa dạng sinh
học bao gồm các ngư trường rất quan trọng. -
7:40 - 7:43Nó được dự tính rằng
trước cuối thế kỉ này, -
7:44 - 7:4970 phần trăm tất cả các loài san hô đã
biết nước lạnh trên toàn bộ các đại dương -
7:50 - 7:55sẽ được bao bọc bởi nước biển có khả năng
gây tan rã các cấu trúc san hô của chúng. -
7:58 - 8:02Ví dụ cuối cùng tôi có là những cây
san hô nhiệt đới khoẻ mạnh này. -
8:03 - 8:07Chúng được đặt vào nước biển với độ pH
chúng tôi sự tính sẽ có trước năm 2100. -
8:09 - 8:14Sau sáu tháng, các cây san hô
này gần như hoàn toàn tan rã. -
8:16 - 8:18Bây giờ, các rạn san hô hỗ trợ
-
8:18 - 8:2525 phần trăm tất cả các dạng sống
hải dương trên toàn bộ đại dương. -
8:25 - 8:27Tất cả các dạng sống hải dương
-
8:28 - 8:32Giờ bạn có thể thấy: sự a-xít hoá
đại dương là mối đe doạ toàn cầu. -
8:33 - 8:35Tôi có một cậu con trai tám tháng tuổi.
-
8:36 - 8:40Nếu chúng ta không bắt đầu
làm chậm quá trình này lại, -
8:40 - 8:44Tôi thấy kinh hãi khi nghĩ các đại dương
của ta sẽ trông ra sao khi nó khôn lớn. -
8:46 - 8:48Chúng ta sẽ thấy sự a-xít hoá.
-
8:48 - 8:52Chúng ta đã thải quá nhiều
các-bon đi-ô-xít vào khí quyển rồi. -
8:53 - 8:56Nhưng chúng ta có thể làm chậm
quá trình này lại. -
8:56 - 9:01Chúng ta có thể ngăn chặn
viễn cảnh tồi tệ nhất. -
9:01 - 9:03Và cách duy nhất để làm điều đó
-
9:03 - 9:06là giảm việc thải khí các-bon đi-ô-xít.
-
9:07 - 9:12Điều này rất quan trọng cho cả tôi và bạn,
cho nền công nghiệp, cho các chính phủ. -
9:12 - 9:16Chúng tôi cần làm việc với nhau,
làm chậm sự a-xít hoá đại dương -
9:16 - 9:19và sau đó chúng ta có thể
làm chậm sự ấm lên toàn cầu -
9:19 - 9:22làm chậm sự a-xít hoá đại dương,
-
9:22 - 9:26và giúp duy trì một đại dương
khoẻ mạnh và một hành tinh khoẻ mạnh -
9:26 - 9:30cho thế hệ của chúng ta và
cho những thế hệ kế tiếp. -
9:32 - 9:36(Tiếng vỗ tay)
- Title:
- Sự ô nhiễm đang thay đổi tính chất hoá học của đại dương như thế nào | Triona McGrath | TEDxFulbrightDublin
- Description:
-
Như chúng ta đang thải khí các-bon đi-ô-xít (carbon dioxide) vào bầu khí quyển, ngày càng nhiều lượng khí này hoà tan vào các đại dương, dẫn đến các biến đổi mạnh về tính chất hoá học của nước. Triona McGrath nghiên cứu về quá trình này, được biết đến như a-xít hoá đại dương, và trong bài diễn thuyết này cô đưa chúng ta lặn sâu vào thế giới của một nhà hải dương học. Tìm hiểu thêm về việc làm thế nào mà "người anh em song sinh xấu xa của biến đổi khí hậu" đang tác động đến đại dương - và sự sống phụ thuộc vào nó.
Bài diễn thuyết này được thực hiện tại một sự kiện TEDx và sử dụng cấu trúc của hội thảo TED nhưng được tổ chức một cách độc lập bởi cộng đồng địa phương. Tìm hiểu thêm tại http://ted.com/tedx
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDxTalks
- Duration:
- 09:45