Kapitalizmi neden tekrar düşünmeliyiz?

Paul Tudor Jones II kapitalizmi seven biridir.Bu sistem onu son 20 25 yılda zengin yapmıştır.Her şeye rağmen, koruma fonu müdürü ve hayırsever olarak kar üzerine bu kadar keskin bir odağın olmasını "toplumun en temelini tehdit ediyor." diye açıklar.Saldırgan olmayan, merkezine "adalet" kavramını koyan planını ana hatlarıyla düşünceli ve tutkulu bu konuşmada anlatıyor.

Bu, kapitalizm hakkında bir hikaye.

Bu sistemi seviyorum

çünkü bana ve milyonlarca insana
başarı ve fırsatlar sağlıyor.

20'li yaşlarımda özellikle pamuk
ticareti ile ilgilenmeye başladım

ve birçok kişinin rekabet
ettiği bu serbest piyasada,

takım elbiseli adamlar, kâr etmek için

gerçekten fiziksel olarak
gladyatörler gibi savaşır.

Neyse ki, 30 yaşımdayken,

bu para yönetme dünyasının
merdivenlerini çıkabilecek kadar iyiydim,

bu dünyada 30 yılımı
küresel makro tüccarı olarak geçirdim.

Bu dönemde, piyasada
pek çok çılgın şeyler gördüm

ve bu manyaklıkların ticaretini yaptım.

Ve ne yazık ki,

şu anda kariyerimde de gördüğüm

çok feci bir durumun içindeyiz ve
bilinen bir şey de şudur ki,

çılgınlıklar asla güzel sonla bitmez.

50 yılı aşkın süredir,

bizlerin bir toplum olarak,
firmaları ve şirketleri

değerlendirme açısından

çok dar ve saplantılı bir tarzımız var.

Ayrıca diğer her şeyin haricinde

kâra, kısa vadeli üç aylık kazanç
ve hisse senedi fiyatlarına

çok fazla önem verdik.

Öyle bir şey ki, şirketlerimizden
insanlığı çıkardık.

Bir şeyi Lego oyuncakları gibi

oynayabileceğiniz bir dizi sayıya
rahatlıkla indirgemeyiz,

bunu özel hayatımızda yapmayız.

Kimseye aylık gelirine veya

kredi notuna göre davranıp değer vermeyiz

fakat mesele kendi işlerimiz olduğunda

çifte standart uygularız

ve biliyor musunuz,

bu, toplumumuzun temellerini
tümünden tehdit ediyor.

Şöyle gösterelim.

Bu grafik kurumsal kâr marjlarının
gelir oranı olarak

40 yıllık gösterimidir.

Gördüğünüz gibi %12,5 ile
40 yılın zirvesindeyiz.

Eğer hissedarsan yaşadın,

fakat karşı taraftaysan ve
ortalama bir Amerikalı bir işçiysen

bunun çok da iyi bir şey
olmadığını görebilirsin.

["A.B.D İşçilerle Gelir Paylaşımı &
CEO-İşçi Maaş Oranı"]

Yüksek kâr marjı toplumsal
refahı arttırmaz.

Onların asıl yaptığı
gelir eşitsizliğini kötüleştirmek

ki bu da iyi bir şey değil.

Ancak içgüdüsel olarak mantıklı, değil mı?

Çünkü eğer Amerikan ailelerinin
en üstteki %10'u

servetin %90'ına sahipse,

onlar kurumsal kâr payının
çoğunu alabilirken

toplumun kalanı için daha az servet kalır.

Tekrar söylüyorum,
gelir eşitsizliği iyi bir şey değil.

The Equality Trust tarafından yapılan
bu diğer grafik

Avusturya'dan Japonya'ya, oradan da
Yeni Zellanda'ya 21 ülkeyi gösterir.

Yatay eksen gelir eşitsizliğini
gösteriyor.

Sağa gittikçe gelir eşitsizliği
daha da büyüyor.

Dikey eksende dokuz sosyal
ve sağlık ölçü birimleri var.

Ne kadar yukarı giderseniz
problemler o kadar kötüleşiyor.

Bunlar; ortalama ömür, ergen hamileliği,

okuryazarlık, sosyal alışkanlık vb.

Aranızdan Amerikalı olanlar
ABD'nin oranları nerede diye

merak edebilir.

Bu grafikteki yeri neresi?

Bilin bakalım?

Biz grafiğin tamamen dışındayız.

Evet, bu biziz.

Bu ölçümlere göre
en büyük gelir eşitsizliği

ve sosyal problemler bizde.

Alın size yapması kolay bir tahmin,

zengin ve fakir arasındaki bu fark

kapanacak.

Tarihte bu hep olur.

Genellikle üç yoldan biriyle gerçekleşir:

devrimle, yüksek vergiyle ya da şavaşla.

Hiçbiri yapılacaklar listemde yok.

(Gülüşmeler)

Bunu yapmanın başka bir yolu var

ve bu da şirketin davranışlarında
adaleti sağlamaktır.

Ama şu an yürüttüğümüz bu yol,

bir bağımlının bir alışkanlığını
bırakması gibi

büyük bir davranış değişikliği gerektirir.

İlk adım, problemin olduğunu kabul etmek.

Bakın size şunu söyleyeyim,
sahip olduğumuz kâr manyaklığı

o kadar derin şekilde yerleşmiş ki

topluma nasıl zarar verdiğimizi bile
fark etmiyoruz.

Bunu tam olarak nasıl yaptığımızın
küçük bir örneği işte burada:

bu grafik son 30 yıldaki
kâr yüzdemizi gösteriyor,

gelir yüzdesini değil.

Şirketlerin kâr marjlarını eski grafikle
karşılaştırdığımızda;

Size soruyorum:
Bu doğru geliyor mu?

Doğrusu, bunu yazmaya
başladığımda düşündüm:

''Benim şirketim ne yapıyor?
Tudor ne yapıyor?"

Fark ettim ki, şirket kârının %1'ini

her yıl hayır işine veriyoruz.

Ve sanırım bir hayırsever
olmam gerekiyor.

Fark ettiğim zaman,
gerçekten kusmak istedim.

Fakat mesele şu; bu manyaklık
öyle derin yerleşmiş ki

benim gibi iyi niyetli insanlar bile bunun
bir parçası olduğumuzu fark etmiyor.

Şirketin yaptığı hayırlarla ya da
hayır amaçlı katkılarıyla şirketlerin

davranışlarını değiştirmeyeceğiz.

Bu arada bunu daha yeni dörde katladık.

(Alkışlar) --- Lütfen.

Fakat bunu daha
kontrollü olarak yapabiliriz.

Bunu yapmanın
bir yolu da, ilk olarak

sahip olduğumuz
sisteme güvenmemiz

ki bu da serbest piyasa sistemi oluyor.

Yaklaşık bir yıl önce
bazı arkadaşlarımla beraber

Just Capital adında kâr amacı
gütmeyen bir şey başlattık.

Misyonu çok basitti:

Firma ve şirketlerin adil bir şirket
davranışının tam olarak ne olduğunu

tanımlamaları için
kamu verilerini kullanarak nasıl

daha adil bir şekilde işleyebileceklerini
öğrenmelerine yardım etmek.

Şu anda, firma veya şirketlerin
takip edebileceği yaygın olarak

kabul gören bir standart yok ve
işte burada Just Capital devreye giriyor

çünkü bu yıldan başlayarak her yıl

yurt çapında temsili örnek olan
20 bin Amerikalıya

şirket davranışlarındaki

adalet kriterlerinin ne olduğunu
öğrenmek için bir anket yapacağız.

Bu Amerika'da başlatılacak olan bir model

ama kapsamı dünyadaki
herhangi bir yere genişletilebilir.

Belki de biz halk için

en önemli olanı bulacağız.

Geçime yetecek maaşlı işler yaratacak
veya sağlıklı ürünler verebileceğiz

veya çevreye zarar değil
yarar sağlayacağız.

Just Capitalde, cevap bizde değil,
bizler karar verici değiliz

Bizler sadece elçiyiz,

fakat Amerikan halkının bunu halledeceğine

%100 güven ve inancımız var.

Bulguları bu Eylülde ilk defa sunacağız

ve gelecek sene tekrar anket yapacağız

ve daha ileri bir adım atıp Amerika'nın
en büyük 1.000 şirketini

ilkinden binincisine kadar

her şirketi kapsayacak şekilde
ele alacağız.

Buna Just Index diyoruz.

Hatırlayın biz kâr amacı gütmüyoruz ve
herhangi bir taraf tutmuyoruz.

Amerikan halkına bir ses vereceğiz.

Belki de zamanla,
insanlar hangi şirketlerin

daha adaletli olduğunu öğrenecekler,

böylece insani ve ekonomik kaynaklar
onlara doğru yönlenecek

ve bu sayede bu şirketler
en müreffeh şirketler olacak

ve ülkemizin de en müreffeh ülke
olmasına yardımcı olacaklar.

Kapitalizm dünyayı daha fazla
ilham verici ve mükemmel yapan

her büyük yeniliğe karşı sorumlu oldu.

Her gün büyüyen ekonomik
anlaşmazlıklardan dolayı

kapitalizm şimdilerde

her zamankinden daha fazla
adalete dayanmak zorunda.

Tahminlere göre
Amerikalı işçilerin yüzde 47'si

20 yıl içinde işinden olabilir.

Gelişime karşı biri değilim.

Ben de herkes gibi sürücüsüz araba
ve sırt roketi istiyorum.

Ancak artan servet ve kârlarla birlikte
kurumsal sosyal sorumluluğun

daha da artması gerektiğinin
fark edilmesi için ricacıyım.

Kapitalizmin babası Adam Smith derdi ki:
"Eğer toplumdan adalet çıkarılırsa

o muhteşem, devasa insan topluluğunun
yapısı o anda

atomlarına kadar parçalanmaya mahkumdur."

Gençliğimde, bir problem olduğunda

annem kafasını sallar, iç geçirerek:

"Bize merhamet et,
bize merhamet et." derdi.

Bizler ve bizim dışımızdakiler için
merhamet gösterme zamanı değil.

Zaman adaletimizi gösterme zamanı.

Bunu ben ve siz,
işlerimizi nerede yürütüyorsak

orada başlatarak başarabiliriz.

Adaletimiz kârımızla başa baş olduğunda

dünyadaki en güzel şeyi kazanacağız.

İnsanlığımızı geri alacağız.

Teşekkürler.

(Alkışlar)