< Return to Video

میراث مرگبار بمب‌های خوشه‌ای

  • 0:01 - 0:03
    یک بار کابوس دیدم:
  • 0:03 - 0:07
    وسط یک میدان مین ایستادهام.
  • 0:08 - 0:10
    در زندگی واقعی،
    عاشق پیاده روی هستم،
  • 0:10 - 0:14
    اما هر بار که میخواهم به پیاده روی بروم،
    عصبی میشوم.
  • 0:14 - 0:17
    ناخودآگاه این فکر به سرم میزند
  • 0:17 - 0:19
    که ممکن است
    یک پای خود را از دست بدهم.
  • 0:19 - 0:22
    این ترس ناخودآگاه ۱۰ سال پیش شروع شد،
  • 0:22 - 0:25
    بعد از این که محمد را دیدم،
    یکی از بازماندگان بمب خوشهای
  • 0:25 - 0:29
    از جنگ تابستان۲۰۰۶در لبنان
    بین اسرائیل و حزب الله.
  • 0:30 - 0:34
    محمد، مثل خیلی از بازماندگان دیگر
    در همه جای جهان،
  • 0:34 - 0:39
    مجبور است هر روز با ترکشهای
    مهیب بمب خوشهای
  • 0:39 - 0:40
    زندگی کند.
  • 0:41 - 0:44
    وقتی جنگ یک ماهه
    در لبنان شروع شد،
  • 0:44 - 0:47
    هنوز در خبرگزاری فرانسه
    در پاریس کار میکردم.
  • 0:48 - 0:50
    یادم است چطور به تلویزیون چسبیده بودم،
  • 0:50 - 0:53
    و مضطربانه اخبار را دنبال میکردم.
  • 0:53 - 0:55
    میخواستم مطمئن شوم
  • 0:55 - 0:58
    بمبها روی خانه
    والدینم نیافتاده است.
  • 0:59 - 1:02
    وقتی برای پوشش خبری
    وارد بیروت شدم،
  • 1:02 - 1:05
    با پیوستن به خانوادهام
    خیالم راحت شد،
  • 1:05 - 1:08
    وقتی بالاخره توانستند
    از جنوب لبنان خارج شوند.
  • 1:09 - 1:11
    روزی که جنگ تمام شد،
  • 1:11 - 1:13
    یادم است این تصویر را دیدم--
  • 1:13 - 1:14
    تصویری از راههای مسدود،
  • 1:14 - 1:18
    از مردم آوارهای که مشتاقانه به سمت
    جنوب به خانه هایشان باز میگشتند،
  • 1:18 - 1:20
    فرقی نمیکرد چه پیدا کنند.
  • 1:21 - 1:24
    برآورد شده بود
    چهار میلیون ترکش خوشهای
  • 1:24 - 1:28
    در جریان جنگ ٣٤ روزه
    در لبنان پخش شده.
  • 1:30 - 1:34
    محمد در هفته آخر جنگ
    هر دو پایش را از دست داد.
  • 1:35 - 1:38
    این واقعیت که خانهاش پنج دقیقه
    از خانه ی والدین من فاصله داشت
  • 1:38 - 1:41
    دنبال کردن او را طی سالها
    برایم آسان میکرد.
  • 1:41 - 1:44
    الان حدود١٠ سال
    از اولین دیدار ما میگذرد.
  • 1:44 - 1:46
    پسرکی دیدم
  • 1:46 - 1:50
    که مجبور بود ضربه جسمی
    و روحی را تحمل کند.
  • 1:50 - 1:54
    نوجوانی که به دوستانش
    خالکوبی پیشنهاد میداد،
  • 1:54 - 1:56
    به قیمت ثابت پنج دلار.
  • 1:57 - 2:01
    جوان بیکاری که ساعتها
    صرف جستجو در اینترنت می کرد
  • 2:01 - 2:04
    تا دختری را ملاقات کند
    که شاید دوست دخترش بشود.
  • 2:05 - 2:09
    سرنوشت او و آثار از دست دادن پاها
  • 2:09 - 2:11
    واقعیت هر روز اوست.
  • 2:12 - 2:14
    افرادی مثل محمد که
    از انفجار بمب زنده ماندهاند
  • 2:14 - 2:17
    مجبورند با جزئیاتی کنار بیایند
    که برای ما هرگز مطرح نیست.
  • 2:18 - 2:19
    چه کسی میتوانست تصور کند
  • 2:19 - 2:22
    همه این کارهای روزمره ما
    که برای ما عادی شده،
  • 2:22 - 2:26
    مثل رفتن به کنار دریا
    یا حتی برداشتن چیزی از زمین،
  • 2:26 - 2:29
    میتواند باعث اضطراب
    و استرس شود؟
  • 2:30 - 2:32
    خوب، این چیزی بود
    که بالاخره به سر محمد آمد،
  • 2:32 - 2:35
    به خاطر پاهای مصنوعی.
  • 2:36 - 2:40
    ده سال پیش،
    نمیدانستم بمب خوشهای چیست،
  • 2:40 - 2:42
    یا چه اثرات وحشتناکی دارد.
  • 2:43 - 2:45
    فهمیدم این سلاح بی هدف
  • 2:45 - 2:47
    در جاهای زیادی در دنیا
    استفاده میشود
  • 2:47 - 2:49
    و مرتب دارد آدم میکشد،
  • 2:49 - 2:52
    بدون این که بین
    یک هدف نظامی
  • 2:52 - 2:53
    یا یک بچه فرقی بگذارد.
  • 2:54 - 2:56
    با ساده لوحی از خودم پرسیدم
  • 2:56 - 2:59
    «جداً چه کسی این اسلحه را میسازد
  • 3:00 - 3:01
    و چرا؟»
  • 3:02 - 3:04
    بگذارید توضیح بدهم
    بمب خوشهای چیست.
  • 3:04 - 3:07
    یک قوطی بزرگ
    پر از بمبهای کوچک.
  • 3:07 - 3:09
    وقتی از آسمان میافتد،
  • 3:09 - 3:13
    وسط هوا باز میشود
    و صدها بمب کوچک آزاد میشود.
  • 3:14 - 3:16
    آنها در سطح وسیعی پخش میشوند
  • 3:16 - 3:17
    و موقع انفجار،
  • 3:17 - 3:19
    خیلی از آنها عمل نمیکنند.
  • 3:19 - 3:23
    بمب های منفجر نشده
    مثل مین عمل می کنند--
  • 3:23 - 3:24
    روی زمین قرار میگیرند
  • 3:24 - 3:26
    و منتظر هدف بعدی میمانند.
  • 3:27 - 3:29
    اگر کسی تصادفاً روی آنها پا بگذارد
  • 3:29 - 3:30
    یا آنها را بردارد
  • 3:30 - 3:32
    ممکن است منفجر شوند.
  • 3:32 - 3:35
    این اسلحه به شدت
    غیرقابل پیش بینی است،
  • 3:35 - 3:37
    و همین باعث خطر بیشتری میشود.
  • 3:37 - 3:40
    یک روز، یک کشاورز ممکن است بدون
    هیچ مشکلی روی زمینش کار کند.
  • 3:40 - 3:44
    روز بعد ممکن است آتشی درست کند
    و چند شاخه را آتش بزند،
  • 3:44 - 3:48
    و حرارت باعث شود مهمات عمل کند.
  • 3:49 - 3:52
    مشکل این است که بچهها فکر میکنند
    این بمبها اسباب بازی است،
  • 3:52 - 3:56
    چون ممکن است شبیه توپ
    یا قوطی به نظر برسند.
  • 3:57 - 3:59
    من به عنوان عکاس مستند،
  • 3:59 - 4:03
    چند ماه بعد از پایان جنگ
    تصمیم گرفتم برگردم لبنان
  • 4:03 - 4:05
    تا نجات یافتگان بمب خوشهای را ببینم.
  • 4:05 - 4:06
    و چند نفر را دیدم--
  • 4:06 - 4:08
    حسین و راشا
  • 4:08 - 4:10
    که هر دو پاها را به خاطر
    انفجار بمب از دست داده بودند.
  • 4:10 - 4:14
    داستان آنان شبیه
    خیلی از بچههای دیگر است
  • 4:14 - 4:17
    و مدرکی است دلیل بر
    اثرات وحشتناک
  • 4:17 - 4:20
    ادامه استفاده از این اسلحه.
  • 4:21 - 4:25
    این وقتی است که محمد را دیدم،
    در ژانویه ۲۰۰۷.
  • 4:25 - 4:27
    فقط ۱۱ سال داشت،
  • 4:27 - 4:30
    و او را دقیقاً چهار ماه
    بعد از حادثه دیدم.
  • 4:31 - 4:32
    وقتی اول او را دیدم،
  • 4:32 - 4:34
    در حال انجام حرکات دردناک
    فیزیوتراپی بود
  • 4:34 - 4:36
    تا زخمهای تازه اش خوب شود.
  • 4:37 - 4:39
    هنوز با آن سن کم در شوک بود
  • 4:39 - 4:42
    و تلاش میکرد با بدن جدید خود
    کنار بیاید.
  • 4:43 - 4:47
    حتی گاهی شبها بیدار میشد
    و میخواست پای قطع شدهاش را بخاراند.
  • 4:48 - 4:52
    چیزی که مرا به داستان او نزدیکتر کرد
    این بود که بلافاصله متوجه شدم
  • 4:52 - 4:55
    محمد در آینده چه مشکلاتی خواهد داشت--
  • 4:56 - 4:59
    رنجی که در کنار آمدن
    با معلولیت خود
  • 4:59 - 5:01
    در سن ۱۱سالگی میکشد،
  • 5:01 - 5:03
    چند برابر خواهد شد.
  • 5:04 - 5:05
    حتی پیش از معلول شدن،
  • 5:05 - 5:08
    زندگی محمد آسان نبود.
  • 5:08 - 5:11
    او در اردوگاه پناهندگان فلسطینی
    در رشیدیه متولد شده،
  • 5:11 - 5:13
    و هنوز همان جاست.
  • 5:13 - 5:17
    حدود ۴۰۰ هزار پناهنده فلسطینی
    در لبنان زندگی میکنند،
  • 5:17 - 5:19
    و آنها از قوانین تبعیض آمیزی
    رنج میبرند.
  • 5:20 - 5:22
    آنها اجازه ندارند
    در بخش دولتی کار کنند
  • 5:22 - 5:24
    یا به برخی حرفههای خاص بپردازند
  • 5:24 - 5:27
    و حق مالکیت زمین ندارند.
  • 5:27 - 5:29
    این یکی از دلایلی است
  • 5:29 - 5:31
    که محمد از ترک تحصیل
  • 5:31 - 5:33
    به دنبال معلول شدن،
    واقعاً متأثر نشد.
  • 5:33 - 5:37
    میگفت، «مدرک دانشگاهی
    چه ارزشی دارد
  • 5:37 - 5:39
    وقتی نمیتوانم شغلی پیدا کنم.»
  • 5:41 - 5:45
    استفاده از بمب خوشهای باعث ایجاد
    دور باطل در جوامع میشود،
  • 5:45 - 5:48
    و به جان قربانیان بسنده نمیکند.
  • 5:48 - 5:52
    بسیاری از کسانی که با این اسلحه
    معلول میشوند، ترک تحصیل میکنند،
  • 5:52 - 5:54
    نمیتوانند شغل پیدا کنند،
    یا حتی شغل خود را از دست میدهند،
  • 5:54 - 5:57
    بنابراین توان رسیدگی به خانواده خود را
    از دست میدهند.
  • 5:58 - 6:01
    این علاوه بر درد مداوم جسمی
  • 6:01 - 6:04
    و تجربه احساس انزواست.
  • 6:06 - 6:09
    این اسلحه فقیرترین فقرا را
    تحت تأثیر قرار میدهد.
  • 6:09 - 6:12
    هزینه پزشکی بالا
    باری بر دوش خانوادههاست.
  • 6:12 - 6:15
    آنان نهایتاً به کمک های بشردوستانه
    سازمانهایی پناه میبرند،
  • 6:15 - 6:17
    که ناکافی و مقطعی است،
  • 6:18 - 6:21
    به خصوص در معلولیتهایی که
    نیاز به حمایت مادام العمر دارند.
  • 6:22 - 6:24
    ده سال پس از معلولیت محمد،
  • 6:24 - 6:27
    او هنوز توان پرداخت هزینه
    پای مصنوعی را ندارد.
  • 6:28 - 6:30
    هنگام راه رفتن
    به شدت احتیاط میکند،
  • 6:30 - 6:32
    چون طی سال ها
    چندین بار افتاده
  • 6:32 - 6:34
    و پیش دوستان شرمسار شده است.
  • 6:35 - 6:37
    به شوخی میگوید
    که چون پا ندارد،
  • 6:37 - 6:40
    بعضی روزها سعی میکند
    روی دست راه برود.
  • 6:41 - 6:44
    یکی از بدترین عوارض اسلحه
    که البته دیده نمیشود
  • 6:44 - 6:47
    آثار روحی روانی است
    که به جا میگذارد.
  • 6:47 - 6:50
    در یکی از اولین گزارشهای
    پزشکی محمد،
  • 6:50 - 6:53
    علائم و تشخیص PTSD
    (استرس ضربه ی روحی) مطرح شد.
  • 6:53 - 6:58
    او دچار اضطراب، بی اشتهایی
    و اختلال خواب شده بود
  • 6:58 - 7:00
    و علائم پرخاشگری داشت.
  • 7:01 - 7:06
    واقعیت این است که محمد کاملاً خوب نشد
    چون هرگز درمان مناسب دریافت نکرد.
  • 7:06 - 7:10
    اکنون مشغله ذهنی اش این است که
    به هر قیمت لبنان را ترک کند--
  • 7:11 - 7:13
    حتی اگر معنی آن
    آغاز یک سفر خطرناک باشد
  • 7:13 - 7:18
    همراه با پناهندگانی که امروز
    از راه مدیترانه عازم اروپا هستند.
  • 7:19 - 7:21
    با اطلاع از خطر چنین سفری،
  • 7:21 - 7:24
    میگوید، « اگر در میان راه بمیرم،
  • 7:24 - 7:26
    مهم نیست.»
  • 7:26 - 7:29
    او به هرحال از نظر خود
    اکون نیز مرده است.
  • 7:30 - 7:33
    بمب خوشهای یک معضل جهانی است،
  • 7:33 - 7:38
    چون به طور پیوسته در حال انهدام
    و آسیب زدن به جوامع است
  • 7:38 - 7:40
    تا نسلها.
  • 7:41 - 7:44
    در یک مصاحبه برخط
    با مدیر گروه مشورتی مین،
  • 7:44 - 7:45
    جیمی فرانکلین،
  • 7:45 - 7:46
    او گفت،
  • 7:47 - 7:51
    «نیروهای آمریکایی بیش از دو میلیون
    بمب خوشهای به روی لائوس ریختند.
  • 7:52 - 7:54
    اگر نمیتوانستند اهداف خود را
    در ویتنام پیدا کنند،
  • 7:54 - 7:59
    برای انداختن آن بمبها، مناطق آزادی
    در لائوس وجود داشت تا هواپیماها
  • 7:59 - 8:01
    پیش از بازگشت به پایگاه،
    بمبهای خود را آن جا بیاندازند،
  • 8:01 - 8:04
    چون فرود با بمب خطرناک است.»
  • 8:05 - 8:07
    بر اساس اظهار
    صلیب سرخ جهانی،
  • 8:07 - 8:11
    تنها در لائوس--
    یکی از فقیرترین کشورهای جهان--
  • 8:11 - 8:16
    ۹ تا ۲۷ میلیون ترکش عمل نکرده
    باقی مانده است.
  • 8:16 - 8:21
    حدود ۱۱ هزار نفر از سال ۱۹۷۳
    کشته یا زخمی شده اند.
  • 8:23 - 8:28
    این سلاح مرگبار توسط
    بیش از ۲۰ کشور در جنگ مسلحانه
  • 8:28 - 8:30
    در بیش از ۲۵ کشور،
  • 8:30 - 8:33
    مثل اوکراین، عراق و سودان،
    به کار رفته است.
  • 8:34 - 8:39
    تاکنون، ۱۱۹ کشور به
    پیمان بینالمللی
  • 8:39 - 8:40
    منع بمبهای خوشهای پیوستهاند،
  • 8:40 - 8:43
    که نام رسمی آن
    کنوانسیون تسلیحات خوشهای است.
  • 8:44 - 8:48
    اما چند تولید کننده اصلی
    ترکشهای خوشهای--
  • 8:48 - 8:51
    یعنی آمریکا، روسیه و چین--
  • 8:51 - 8:54
    عضو این پیمان نجات بخش نیستند
  • 8:54 - 8:56
    و به تولید آن ادامه میدهند،
  • 8:56 - 8:59
    در آینده حق تولید،
  • 8:59 - 9:01
    نگهداری این سلاح مرگبار
    در انبارها
  • 9:01 - 9:04
    و حتی استفاده از آن را دارند.
  • 9:06 - 9:10
    استفاده از بمب خوشه ای اخیراً
  • 9:10 - 9:13
    در نبردهای یمن و سوریه گزارش شده است.
  • 9:14 - 9:17
    تحقیقات سرمایه گذاری جهانی
  • 9:17 - 9:19
    در زمینه
    تولید کنندگان تسلیحات خوشهای
  • 9:19 - 9:21
    توسط یک نهاد غیردولتی آلمانی به نام پاکس
    نشان میدهد
  • 9:21 - 9:25
    مؤسسات مالی میلیاردها دلار
  • 9:25 - 9:28
    در شرکتهای تولید تسلیحات خوشهای
    سرمایهگذاری کردهاند.
  • 9:29 - 9:33
    بیشتر این مؤسسات در کشورهایی هستند
  • 9:33 - 9:36
    که هنوز پیمان تسلیحات خوشهای را
    امضا نکردهاند.
  • 9:37 - 9:39
    برگردیم به محمد،
  • 9:39 - 9:43
    یکی از معدود شغلهایی که توانست پیدا کند
    چیدن لیمو بود.
  • 9:44 - 9:47
    وقتی از او پرسیدم
    کار در باغ لیمو بی خطر است
  • 9:47 - 9:48
    گفت، «مطمئن نیستم.»
  • 9:49 - 9:54
    تحقیقات نشان میدهد تسلیحات خوشهای
    اغلب مناطقی را آلوده میکند
  • 9:54 - 9:57
    که کشاورزی منبع اصلی درآمد است.
  • 9:58 - 10:01
    براساس تحقیقات
    سازمان بین المللی معلولیت،
  • 10:01 - 10:07
    ۹۸ درصد کشته ها و زخمی های
    تسلیحات خوشه ای غیرنظامی هستند.
  • 10:07 - 10:11
    ۸۴ درصد تلفات مذکر هستند.
  • 10:11 - 10:14
    در کشورهایی که این افراد
  • 10:14 - 10:16
    چاره ای جز کار در مزرعه ندارند،
  • 10:16 - 10:18
    آن ها عملاً
    این کار را انجام میدهند
  • 10:18 - 10:19
    و خطر آن را میپذیرند.
  • 10:20 - 10:23
    محمد تنها برادر سه خواهر است.
  • 10:23 - 10:26
    او عرفاً مسئول درآمد خانواده است،
  • 10:26 - 10:28
    اما عملاً نمیتواند.
  • 10:28 - 10:30
    او مشاغل مختلفی را امتحان کرد،
  • 10:30 - 10:34
    اما نتوانست هیچ یک را حفظ کند،
    که معلولیت
  • 10:34 - 10:37
    و محیط کاری کمتر دوستانه
    برای معلولان،
  • 10:37 - 10:39
    کمترین دلایل آن بود.
  • 10:40 - 10:43
    وقتی به دنبال کار بیرون میآید
    به شدت ناراحت میشود
  • 10:43 - 10:44
    و باز می گردد
  • 10:44 - 10:47
    با کمی پول که از روی ترحم
    به او دادهاند.
  • 10:48 - 10:50
    او میگوید،
    «من گدا نیستم،
  • 10:50 - 10:52
    میخواهم کار کنم.»
  • 10:54 - 10:56
    امروز محمد ۲۱ سال دارد.
  • 10:56 - 10:57
    او بیسواد است،
  • 10:57 - 11:00
    و با پیام صوتی ارتباط برقرار میکند.
  • 11:01 - 11:02
    این یکی از پیامهای اوست.
  • 11:03 - 11:08
    (فایل صوتی) محمد: (به زبان عربی)
  • 11:11 - 11:14
    لورا بوشناک:
    او میگوید، «رؤیای من دویدن است،
  • 11:14 - 11:16
    و کاملاً مطمئن هستم
    که یک روز شروع به دویدن خواهم کرد،
  • 11:16 - 11:18
    هرگز متوقف نمیشوم.»
  • 11:18 - 11:19
    متشکرم.
  • 11:19 - 11:24
    (تشویق)
Title:
میراث مرگبار بمب‌های خوشه‌ای
Speaker:
لورا بوشناک
Description:

خرابی‌های جنگ با پایان نبرد متوقف نمی‌شود. برآورد شده در جریان جنگ ۳۴ روزه اسرائیل- حزب الله در سال ۲۰۰۶ چهار میلیون بمب خوشه‌ای بی هدف در لبنان انداخته شد. خطر باقی است چون بسیاری از بمب‌های کوچک عمل نکرده‌اند و منتظر کشتن یا ناقص کردن هر کسی هستند که به آنها برخورد کند. لورا بوشناک، همکار TED، عکس‌های فراموش نشدنی از بازماندگان بمب‌های خوشه‌ای به نمایش گذاشته و از کشورهایی که همچنان این تسلیحات را تولید و از کاربرد آنها حمایت می‌کنند، شامل آمریکا، می‌خواهد آن ها را کنار بگذارند.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:36

Persian subtitles

Revisions