Obiecaj sobie, że doświadczysz całkowitego zaćmienia słońca

21 sierpnia 2017 cień księżyca przejdzie od Oregonu po Południową Karolinę, dając nam coś, co niektórzy uważają za najwspanialszy spektakl w całej naturze: całkowite zaćmienie słońca. Łowca zaćmień David Baron podąża za tymi wydarzeniami po całym świecie, a w swej odzie do uczucia błogości wynikającego z tego widoku wyjaśnia, dlaczego musisz obiecać sobie, że kiedyś ujrzysz to zjawisko na własne oczy.

Zanim przejdę do sedna swojej wypowiedzi,

chcę powiedzieć kilka rzeczy o sobie.

Nie jestem typem mistyka,

osoby duchownej.

Jestem pisarzem naukowym,

studiowałem fizykę na uniwersytecie,

byłem korespondentem naukowym
dla National Public Radio.

W trakcie pracy nad audycją dla tego radia

dostałem kilka wskazówek
od pewnego astronoma,

które zmieniły moje podejście

i szczerze zmieniły moje życie.

Audycja dotyczyła
częściowego zaćmienia słońca,

które miało być widoczne w kraju
w maju 1994 roku.

Przeprowadziłem z nim wywiad.

Wyjaśnił mi, co będzie miało miejsce
i jak te zjawisko powinno się oglądać.

Podkreślił, że choć jest to
interesujące zjawisko,

to ma się ono nijak
do całkowitego zaćmienia słońca.

W trakcie całkowitego zaćmienia
przez dwie lub trzy minuty

księżyc całkowicie zasłania słońce,

tworząc coś, co nazwał najbardziej
spektakularnym zjawiskiem w naturze.

Dał mi taką radę.

Powiedział mi, że przed śmiercią
mam obowiązek obejrzeć ten fenomen.

Poczułem się trochę niekomfortowo,
słysząc to od kogoś nieznajomego.

Było to jakby osobiste, ale byłem ciekawy,
więc poszperałem trochę na ten temat.

Z zaćmieniami jest tak, że jeśli będziesz
czekał na to, aż przyjdzie do ciebie,

to nieprędko je zobaczysz.

Dowolny punkt na naszej planecie spotyka
to zjawisko raz na około 400 lat.

Ale jeśli chcesz podróżować,
to nie musisz aż tyle czekać.

Dowiedziałem się, że kilka lat później,
w 1998 roku, przejdzie ono przez Karaiby.

Całkowite zaćmienie słońca
jest widoczne w wąskim pasie

o szerokości około 160 km.

Pada tam cień księżyca, a pas ten zwie się
ścieżką całkowitego zaćmienia.

W lutym 1998 roku
na drodze tej leżała Aruba.

Porozmawiałem z mężem,
pomyśleliśmy sobie "Luty? Aruba?".

Tak czy siak, był to dobry pomysł.

(Śmiech)

Pojechaliśmy więc na południe,
żeby nacieszyć się słońcem

i zobaczyć, co się stanie,
gdy słońce zniknie na moment.

W dniu zaćmienia wraz z innymi ludźmi
siedzieliśmy na plaży za hotelem,

czekając na początek przedstawienia.

Mieliśmy założone specjalne okulary
z bardzo ciemnymi szkłami,

co pozwalało bezpiecznie
patrzeć na słońce.

Całkowite zaćmienie zaczyna się
od częściowego.

Księżyc bardzo powoli
umiejscawia się przed słońcem.

Początkowo wyglądało to, jak gdyby
słońce miało wcięcie na obwodzie

Wcięcie to stopniowo rosło,
zmieniając słońce w półksiężyc.

Było to bardzo interesujące,
ale nic spektakularnego.

Dzień ciągle był jasny,

jeśli nie wiedziałbym,
co się dzieje nad moją głową,

nie zobaczyłbym nic niezwykłego.

Dziesięć minut przed początkiem
całkowitego zaćmienia

zaczęły dziać się dziwne rzeczy.

Zerwał się zimny wiatr,

światło dnia było nienaturalne,
a cienie stały się dziwacznie ostre,

jak gdyby ktoś podkręcił
kontrast w telewizorze.

Popatrzyłem wtedy na wodę
i zobaczyłem działające światła łódek,

a więc zaczęło się ściemniać,
chociaż nie byłem tego świadomy.

Wkrótce było oczywiste, że się ściemnia.

Czułem się, jakby wzrok mnie zawodził.

Nagle światło zniknęło.

W tym momencie na plaży wybuchła radość.

Zdjąłem okulary, bo w tej chwili można
było bezpiecznie patrzeć na słońce.

Popatrzyłem do góry i oniemiałem.

Weźcie pod uwagę,
że miałem wtedy ponad 30 lat.

Żyłem na ziemi wystarczająco długo,
by wiedzieć jak wygląda niebo.

Chodzi mi o to, że...

(Śmiech)

Widziałem niebo niebieskie
i szare, gwieździste i złe,

różowe w czasie wschodu słońca.

Ale takiego nie widziałem nigdy wcześniej.

Po pierwsze, kolory.

U góry ciemny fioletowo-szary półmrok,

na horyzoncie pomarańczowy zachód słońca
rozciągający się na 360 stopni.

W półmroku u góry pojawiły się
jasne gwiazdy i planety.

Był Jowisz,

był Merkury,

była też Wenus.

Wszystkie ustawione w jednej linii,
wzdłuż której było to coś,

to wspaniałe, oszłamiające coś.

Wyglądało to jak wieniec
utkany ze srebrnej nici,

wiszący sobie tak po prostu
w kosmosie, migocąc.

Była to zewnętrzna atmosfera
słońca, słoneczna korona.

Zdjęcia nie oddają tego w całości,

to nie jest po prostu pierścień
albo aureola dokoła słońca,

ma to swoją teksturę,
jakby było zrobione z pasm jedwabiu.

Chociaż nie wyglądało jak nasze słońce,
to wiedziałem, że to ono.

Było więc słońce, były też planety,

a ja mogłem zobaczyć,
jak obiegają one słońce.

Czułem się jakbym opuścił Układ Słoneczny
i stał na jakimś innym świecie,

spoglądając na ten twór.

Po raz pierwszy w życiu czułem się
całkowitą jednością ze wszechświatem.

Czas zatrzymał się
albo też wydawał się nie istnieć.

To, co widziałem, było czymś więcej
niż obraz, wydawało się być jakąś wizją.

Stałem w tym stanie nirwany
przez 174 sekundy, mniej niż 3 minuty.

Aż nagle było po wszystkim.

Słońce buchnęło, niebieskie niebo wróciło,
gwiazdy, planety i wieniec zniknęły.

Świat wrócił do normalności,
ale ja się zmieniłem.

W taki właśnie sposób
stałem się łowcą zaćmień.

(Śmiech)

W taki właśnie sposób spędzam swój czas
i ciężko zarobione pieniądze.

Raz na kilka lat podróżuję
gdziekolwiek padnie cień księżyca,

by przez kilka kolejnych minut
poczuć tę kosmiczną błogość

i współdzielić ją z innymi.

Z przyjaciółmi w Australii,

z całym miastem w Niemczech.

W 1999 w Monachium dołączyłem do setek
tysięcy na ulicach i dachach budynków

i wspólnie cieszyłem się,
kiedy pojawiła się słoneczna korona.

Z czasem stałem się czymś więcej,
misjonarzem zaćmień.

Uważam to za swój obowiązek,
by przekazywać dalej wszystkie te rady,

które dostałem lata temu.

Pozwólcie więc mi to powiedzieć.

Zanim umrzecie, macie obowiązek
zobaczyć całkowite zaćmienie słońca.

Jest to najwyższe uczucie podziwu.

Słowo imponujący jest teraz
tak nadużywane,

że zatraciło swoje pierwotne znaczenie.

Prawdziwy podziw,

uczucie zdumienia i błahości w obliczu
czegoś tak wielkiego, jest czymś rzadkim.

Ale gdy go doświadczasz,
jest czymś potężnym.

Podziw rozpuszcza nasz byt,
powoduje poczucie jedności.

Sprzyja empatii i szczodrości.

Nie ma czegoś bardziej fascynującego
niż całkowite zaćmienie słońca.

Niestety, niewielu Amerykanów
widziało to zjawisko.

Ostatnie przeszło przez kontynentalne
Stany Zjednoczone 38 lat temu.

Z kolei ostatnie, które przeszło przez
całą szerokość kraju, było 99 lat temu.

Ale to się niebawem zmieni.

W ciągu kolejnych 35 lat przez kontynent
przejdzie pięć całkowitych zaćmień słońca,

a trzy z nich będą naprawdę wielkie.

Za 6 tygodni, 21 sierpnia 2017,

(Brawa)

cień księżyca przejdzie od Oregonu
aż do Południowej Karoliny.

8 kwietnia 2024 cień księżyca pójdzie
na północ od Teksasu do Maine.

12 sierpnia 2045 zaćmienie przejdzie
od Kalifornii do Florydy.

Mówię sobie: dlaczego by
nie zrobić z tej okazji święta?

Dlaczego by...

(Śmiech)

(Brawa)

Dlaczego nie staniemy wszyscy razem,

tyle osób, ile tylko się da,
w cieniu księżyca?

Może to współdzielone poczucie podziwu
pomogłoby nam wyleczyć podziały,

sprawiłoby, że zaczęlibyśmy się wzajemnie
traktować ciut bardziej po ludzku.

Niektórzy uważają moje głoszenie
dobrej nowiny za nie na miejscu,

a moją obsesję za ekscentryczną.

Dlaczego miałbym skupiać tyle uwagi
na czymś tak ulotnym?

Po co podróżować po świecie,
przekraczać granice państw,

dla czegoś, co trwa trzy minuty?

Jak już mówiłem,
nie jestem osobą duchowną,

nie wierzę w Boga.

Chciałbym.

Kiedy myślę o tym,
jak ulotne jest życie, a robię to często,

kiedy myślę o wszystkich,
których straciłem, szczególnie o mamie,

moment zachwytu, którego doświadczyłem
na Arubie, daje mi ukojenie.

Wyobrażam sobie siebie na tej plaży,
patrzącego na niebo.

Przypominam sobie wtedy, jak się czułem.

Moje życie może być chwilą,
ale akceptuję to,

dlatego, że jestem częścią czegoś takiego.

Tego właśnie się nauczyłem,
dotyczy to życia ogólnie.

Długość doświadczenia
nie równa się jego wpływowi.

Jeden weekend, jedna rozmowa,
jedno spojrzenie mogą zmienić wszystko.

Cieszcie się momentami głębokiej więzi
z innymi ludźmi i światem natury.

Uczyńcie z nich priorytet.

Tak, ja ganiam zaćmienia,
ty możesz ganiać za czymś innym.

Ale nie chodzi tu o 174 sekundy.

Chodzi o to, jak zmieniają one lata,
które dopiero przyjdą.

Dziękuje.

(Brawa)