WEBVTT

00:00:06.769 --> 00:00:09.708
Ακούτε το κύμα να σκάει απαλά,

00:00:09.708 --> 00:00:11.913
τον μακρινό κρωγμό ενός γλάρου.

00:00:11.913 --> 00:00:15.820
Τότε, όμως, ένα ενοχλητικό βουητό
διακόπτει την ηρεμία,

00:00:15.820 --> 00:00:19.459
καθώς έρχεται πιο κοντά,
και πιο κοντά και πιο κοντά.

00:00:19.459 --> 00:00:21.568
Μέχρι που...μπαμ!

00:00:21.568 --> 00:00:26.617
Αποτελειώνετε το ενοχλητικό κουνούπι
και η γαλήνη αποκαθίσταται.

NOTE Paragraph

00:00:26.617 --> 00:00:31.730
Πώς εντοπίσατε από μακριά αυτό τον θόρυβο 
και την πηγή του με τέτοια ακρίβεια;

00:00:31.730 --> 00:00:35.466
Η ικανότητα να αναγνωρίζουμε ήχους
και να ταυτοποιούμε την τοποθεσία τους

00:00:35.466 --> 00:00:38.518
είναι εφικτή χάρη στο ακουστικό σύστημα.

00:00:38.518 --> 00:00:43.160
Αυτό αποτελείται από δύο κύρια μέρη:
το αυτί και τον εγκέφαλο.

00:00:43.160 --> 00:00:47.374
Δουλειά του αυτιού είναι να μετατρέπει 
την ηχητική ενέργεια σε νευρικά σήματα,

00:00:47.374 --> 00:00:52.079
του εγκεφάλου η υποδοχή και επεξεργασία
της πληροφορίας που περιέχουν τα σήματα.

NOTE Paragraph

00:00:52.079 --> 00:00:53.898
Για να δούμε πώς λειτουργεί αυτό,

00:00:53.898 --> 00:00:57.547
μπορούμε να ακολουθήσουμε έναν ήχο
στο ταξίδι του μέσα στο αυτί.

00:00:57.547 --> 00:00:59.621
Η πηγή ενός ήχου δημιουργεί δονήσεις

00:00:59.621 --> 00:01:03.323
που ταξιδεύουν με μορφή κυμάτων πίεσης
μέσω σωματιδίων στον αέρα,

00:01:03.323 --> 00:01:04.221
στα υγρά

00:01:04.221 --> 00:01:05.725
ή στα στερεά.

00:01:05.725 --> 00:01:07.986
Όμως το έσω ους, που ονομάζεται κοχλίας

00:01:07.986 --> 00:01:11.966
είναι στην πραγματικότητα γεμάτο
με υγρά που μοιάζουν το θαλασσινό νερό.

00:01:11.966 --> 00:01:15.852
Επομένως, το πρώτο πρόβλημα είναι
το πώς να μετατραπούν τα ηχητικά κύματα

00:01:15.852 --> 00:01:17.532
από όπου και αν έρχονται,

00:01:17.532 --> 00:01:20.249
σε κύματα μέσα στο υγρό.

00:01:20.249 --> 00:01:23.833
Η λύση είναι το τύμπανο,
ή τυμπανικός υμένας,

00:01:23.833 --> 00:01:27.230
και τα μικροσκοπικά οστά στο μέσο ους.

00:01:27.230 --> 00:01:30.170
Αυτά μετατρέπουν τις μεγάλες
κινήσεις του τυμπάνου

00:01:30.170 --> 00:01:33.928
σε κύματα πίεσης 
μέσα στο υγρό του κοχλία.

NOTE Paragraph

00:01:33.928 --> 00:01:35.986
Όταν ο ήχος εισέλθει στον ακουστικό πόρο,

00:01:35.986 --> 00:01:40.013
χτυπάει στο τύμπανο του αυτιού
και έτσι δονείται όπως ένα τύμπανο.

00:01:40.013 --> 00:01:43.939
Το δονούμενο τύμπανο του αυτιού τραβάει 
απότομα ένα οστό που ονομάζεται σφύρα,

00:01:43.939 --> 00:01:48.677
το οποίο χτυπά τον άκμονα
και κουνά το τρίτο οστό, τον αναβολέα.

00:01:48.677 --> 00:01:53.042
Η κίνησή του σπρώχνει το υγρό
μέσα στους επιμήκεις θαλάμους του κοχλία.

00:01:53.929 --> 00:01:59.179
Εκεί, οι ηχητικές δονήσεις έχουν επιτέλους
μετατραπεί σε δονήσεις υγρού

00:01:59.179 --> 00:02:03.204
και ταξιδεύουν σαν ένα κύμα
από τη μία άκρη του κοχλία στην άλλη.

00:02:03.204 --> 00:02:07.793
Μια επιφάνεια που ονομάζεται βασική 
μεμβράνη διατρέχει κατά μήκος του κοχλία.

00:02:07.793 --> 00:02:11.803
Επενδύεται από τριχωτά κύτταρα 
που έχουν εξειδικευμένα δομικά στοιχεία

00:02:11.803 --> 00:02:13.536
που καλούνται στερεοκροσσοί,

00:02:13.536 --> 00:02:14.396
τα οποία κινούνται

00:02:14.396 --> 00:02:17.936
με τις δονήσεις του κοχλιακού
υγρού και της βασικής μεμβράνης.

00:02:17.936 --> 00:02:22.265
Αυτή η κίνηση δημιουργεί ένα σήμα
που ταξιδεύει μέσω του τριχωτού κυττάρου,

00:02:22.265 --> 00:02:24.154
εντός του ακουστικού νεύρου,

00:02:24.154 --> 00:02:28.301
και έπειτα προς τον εγκέφαλο,
που το ερμηνεύει ως έναν συγκεκριμένο ήχο.

NOTE Paragraph

00:02:29.081 --> 00:02:31.720
Όταν ένας ήχος κάνει 
τη βασική μεμβράνη να δονείται,

00:02:31.720 --> 00:02:34.369
δεν κινείται κάθε τριχωτό κύτταρο -

00:02:34.369 --> 00:02:39.244
μόνο ορισμένα από αυτά,
ανάλογα με τη συχνότητα του ήχου.


00:02:39.244 --> 00:02:41.715
Αυτό κατ' ουσίαν πρόκειται
για καλή μηχανική.

00:02:41.715 --> 00:02:45.438
Στο ένα άκρο, η βασική
μεμβράνη είναι άκαμπτη,

00:02:45.438 --> 00:02:50.926
καθώς δονείται μόνο σε ήχους μικρού
μήκους κύματος και υψηλής συχνότητας.

00:02:50.926 --> 00:02:52.745
Το άλλο είναι πιο εύκαμπτο,

00:02:52.745 --> 00:02:57.513
καθώς δονείται μόνο σε ήχους μεγάλου 
μήκους κύματος και χαμηλής συχνότητας.

00:02:57.513 --> 00:03:00.461
Συνεπώς, οι ήχοι που έκαναν
ο γλάρος και το κουνούπι

00:03:00.461 --> 00:03:03.537
δονούν διαφορετικά μέρη
πάνω στη βασική μεμβράνη,

00:03:03.537 --> 00:03:06.751
όπως όταν παίζει κανείς
διαφορετικά πλήκτρα στο πιάνο.

NOTE Paragraph

00:03:06.751 --> 00:03:08.663
Όμως, δεν συμβαίνει μόνο αυτό.

00:03:08.663 --> 00:03:12.639
Ο εγκέφαλος έχει ακόμη 
μία σημαντική λειτουργία να εκτελέσει:

00:03:12.639 --> 00:03:15.576
να αναγνωρίσει από πού
προέρχεται ένας ήχος.

00:03:15.576 --> 00:03:19.613
Για αυτό, συγκρίνει τους ήχους 
που έρχονται στα δύο αυτιά

00:03:19.613 --> 00:03:22.126
για να εντοπίσει την πηγή στον χώρο.

NOTE Paragraph

00:03:22.126 --> 00:03:26.950
Ένας ήχος ακριβώς μπροστά σας 
θα φτάσει στα δύο αυτιά σας ταυτόχρονα.

00:03:26.950 --> 00:03:30.744
Επίσης θα τον ακούσετε
με την ίδια ένταση σε κάθε αυτί.

00:03:30.744 --> 00:03:34.305
Παρόλ' αυτά, ένας ήχος χαμηλής συχνότητας
προερχόμενος από τη μία πλευρά

00:03:34.305 --> 00:03:38.847
θα φτάσει το κοντινό αυτί χιλιοστά 
του δευτερολέπτου πριν φτάσει το μακρινό.


00:03:38.847 --> 00:03:42.775
Και ήχοι υψηλής συχνότητας θα ακουστούν
πιο έντονα στο κοντινό αυτί

00:03:42.775 --> 00:03:46.010
επειδή το κεφάλι σας
τους εμποδίζει στο μακρινό αυτί.

NOTE Paragraph

00:03:46.010 --> 00:03:49.765
Αυτά τα δείγματα πληροφορίας φτάνουν 
σε ειδικά μέρη του εγκεφαλικού στελέχους

00:03:49.765 --> 00:03:54.124
που αναλύουν τις διαφορές
χρόνου και έντασης ανάμεσα στα αυτιά σας.

00:03:54.124 --> 00:03:58.747
Αποστέλλουν τα αποτελέσματα
της ανάλυσής τους στον ακουστικό φλοιό.

00:03:58.747 --> 00:04:01.733
Τώρα ο εγκέφαλος έχει
όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται:

00:04:01.733 --> 00:04:04.539
το πρότυπο δραστηριότητας
που μας λέει τι ήχος είναι,

00:04:04.539 --> 00:04:08.433
και πληροφορίες σχετικά
με το πού είναι στο χώρο.

NOTE Paragraph

00:04:08.433 --> 00:04:10.604
Δεν έχουν όλοι φυσιολογική ακοή.

00:04:10.604 --> 00:04:15.049
Η απώλεια ακοής είναι η τρίτη συχνότερη
χρόνια ασθένεια στον κόσμο.

00:04:15.049 --> 00:04:19.115
Οι δυνατοί ήχοι και κάποια φάρμακα 
μπορεί να σκοτώσουν τα τριχωτά κύτταρα

00:04:19.115 --> 00:04:23.012
εμποδίζοντας έτσι τα σήματα
να ταξιδέψουν από το αυτί στον εγκέφαλο.

00:04:23.012 --> 00:04:27.671
Ασθένειες όπως η οστεοσκλήρυνση παγώνουν
τα μικροσκοπικά οστά στο αυτί

00:04:27.671 --> 00:04:29.841
με αποτέλεσμα να μην δονούνται πλέον.

00:04:29.841 --> 00:04:31.145
Και στις εμβοές,

00:04:31.145 --> 00:04:32.964
ο εγκέφαλος κάνει περίεργα πράγματα

00:04:32.964 --> 00:04:36.672
για να μας κάνει να νομίζουμε πως υπάρχει
ένας ήχος όταν δεν υπάρχει κανένας.

NOTE Paragraph

00:04:36.672 --> 00:04:38.208
Όμως, όταν όντως δουλεύει,

00:04:38.208 --> 00:04:40.970
η ακοή μας είναι ένα απίθανο,
εκλεπτυσμένο σύστημα.


00:04:40.970 --> 00:04:44.723
Τα αυτιά μας περιβάλλουν ένα άριστα 
προσαρμοσμένο βιολογικό μηχάνημα

00:04:44.723 --> 00:04:48.397
που μετατρέπει την κακοφωνία
των δονήσεων στον αέρα γύρω μας

00:04:48.397 --> 00:04:51.537
σε ακριβείς εναρμονισμένους 
ηλεκτρικούς παλμούς

00:04:51.537 --> 00:04:56.299
που διακρίνονται σε χειροκροτήματα,
χτύπους, αναστεναγμούς και μύγες.