1
00:00:00,841 --> 00:00:03,511
რაღაცაში უნდა გამოგიტყდეთ..

2
00:00:04,968 --> 00:00:10,443
მაგრამ მანამდე მინდა,
რომ თქვენ გამომიტყდეთ რაღაცაში.

3
00:00:11,779 --> 00:00:14,533
მინდა, რომ აწიოთ ხელი თუ გასულ წელს

4
00:00:14,557 --> 00:00:17,947
შედარებით უმნიშვნელო სტრესი გამოსცადეთ.

5
00:00:17,971 --> 00:00:18,998
არავის?

6
00:00:20,604 --> 00:00:23,059
რას იტყვით არც თუ ისე დიდ სტრესზე?

7
00:00:23,840 --> 00:00:26,417
ვინ გამოსცადა ძალიან დიდი სტრესი?

8
00:00:26,441 --> 00:00:28,825
დიახ, მეც.

9
00:00:28,849 --> 00:00:30,973
მაგრამ ეს არ არის ჩემი აღიარება.

10
00:00:30,997 --> 00:00:32,758
ჩემი აღიარება გახლავთ ის,

11
00:00:32,782 --> 00:00:34,779
რომ მე ჯანმრთელობის ფსიქოლოგი ვარ

12
00:00:34,803 --> 00:00:38,856
და ჩემი ვალია დავეხმარო ადამიანებს
იყვნენ ბედნიერები და ჯანმრთელები.

13
00:00:39,699 --> 00:00:42,902
მაგრამ ვშიშობ რასაც ვასწავლიდი
ბოლო 10 წელიწადია,

14
00:00:42,926 --> 00:00:47,230
უფრო საზიანოა ვიდრე სასარგებლო

15
00:00:47,254 --> 00:00:49,084
და ეს ყველაფერი სტრესს შეეხება.

16
00:00:49,826 --> 00:00:52,829
წლების განმავლობაში ვეუბნებოდი ადამიანებს
სტრესი გაავადმყოფებთ.

17
00:00:52,853 --> 00:00:55,724
ის ზრდის რისკებს
გაცივებიდან დაწყებული,

18
00:00:55,748 --> 00:00:57,860
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებით დამთავრებული.

19
00:00:58,134 --> 00:01:01,756
მე სტრესი მტრად გადავაქციე,

20
00:01:02,383 --> 00:01:05,071
მაგრამ შევიცვალე აზრი 
სტრესთან დაკავშირებით

21
00:01:05,095 --> 00:01:08,264
და დღეს მინდა, რომ თქვენი აზრიც შევცვალო.

22
00:01:09,010 --> 00:01:11,366
დავიწყებ კვლევით, რომელმაც შემიცვალა

23
00:01:11,390 --> 00:01:13,377
დამოკიდებულება სტრესთან დაკავშირებით

24
00:01:14,004 --> 00:01:18,639
კვლევის ფარგლებში 30 000 მოზარდს,
აკვირდებოდნენ აშშ-ში რვა წლის განმავლობაში

25
00:01:18,663 --> 00:01:21,166
მათ დაიწყეს შემდეგი კითხვების დასმით,

26
00:01:21,190 --> 00:01:24,382
"რამდენად დიდი სტრესი გამოსცადეთ
გასულ წელს?"

27
00:01:25,088 --> 00:01:26,628
მათ ასევე ჰკითხეს:

28
00:01:26,652 --> 00:01:30,984
"გჯერათ, რომ სტრესი აზიანებს
თქვენს ჯანმრთელობას?"

29
00:01:32,430 --> 00:01:35,986
შემდეგ შეისწავლეს სიკვდილიანობა,
რომ ენახათ ვინ გარდაიცვალა.

30
00:01:36,010 --> 00:01:37,191
(სიცილი)

31
00:01:37,215 --> 00:01:39,013
კარგი.

32
00:01:39,037 --> 00:01:41,187
ცუდი ამბებით დავიწყოთ.

33
00:01:41,211 --> 00:01:44,612
ადამიანებმა, რომლებმაც გასულ წელს
დიდი სტრესი გამოსცადეს,

34
00:01:44,636 --> 00:01:47,389
გარდაცვალების რისკი 43 პროცენტით
ჰქონდათ გაზრდილი,

35
00:01:48,612 --> 00:01:52,371
მაგრამ ასე იყო მხოლოდ იმ ადამიანებისთვის,

36
00:01:52,395 --> 00:01:56,032
რომლებსაც ასევე სჯეროდათ, რომ სტრესი მათი
ჯანმრთელებისთვის საზიანოა.

37
00:01:56,056 --> 00:01:58,816
(სიცილი)

38
00:01:58,840 --> 00:02:01,116
ადამიანებმა,
რომლებმაც დიდი სტრესი გადაიტანეს

39
00:02:01,140 --> 00:02:03,080
მაგრამ არ აღიქვამდნენ მას საზიანოდ,

40
00:02:03,104 --> 00:02:04,841
გარდაცვალების ნაკლები შანსი ჰქონდათ.

41
00:02:04,841 --> 00:02:08,348
სინამდვილეში, მათ სიკვდილის ყველაზე დაბალი
შესაძლო მაჩვენებელი ჰქონდათ,

42
00:02:08,372 --> 00:02:09,672
ვიდრეს სხვებს ამ კვლევაში.

43
00:02:09,696 --> 00:02:12,693
იმ ადამიანების ჩათვლით,
ვისაც მცირე სტრესი ჰქონდა გადატანილი.

44
00:02:12,896 --> 00:02:15,516
მკვლევარებმა დაასკვნეს,
რომ რვა წლის განმავლობაში

45
00:02:15,540 --> 00:02:17,110
გამოკვლეული გარდაცვალებებიდან,

46
00:02:17,134 --> 00:02:20,310
182 000 ამერიკელი ნაადრევად გარდაიცვალა

47
00:02:20,334 --> 00:02:21,772
არა სტრესისგან,

48
00:02:21,796 --> 00:02:24,977
არამედ რწმენისგან,
რომ სტრესი საზიანო იყო მათთვის.

49
00:02:25,001 --> 00:02:26,233
(სიცილი)

50
00:02:26,257 --> 00:02:29,299
ეს წელიწადში 20 000 გარდაცვალებაზე მეტია.

51
00:02:29,931 --> 00:02:32,735
თუ ეს დაკვირვება სწორია,

52
00:02:32,759 --> 00:02:35,138
მაშინ რწმენა,
რომ სტრესი საზიანოა თქვენთვის,

53
00:02:35,138 --> 00:02:39,093
აშშ-ში მე-15 ყველაზე დიდი სიკვდილიანობის
გამომწვევია გასული წლისთვის და

54
00:02:39,117 --> 00:02:43,100
მისით გარდაიცალა უფრო მეტი ადამიანი
ვიდრე კანის კიბოთი, შიდსით და მკვლელობით.

55
00:02:45,172 --> 00:02:47,287
(სიცილი)

56
00:02:47,311 --> 00:02:50,112
ალბათ ხვდებით, რატომ გამაგიჟა ამ კვლევამ.

57
00:02:50,136 --> 00:02:54,185
მე ამდენ დრო ვხარჯავ ავუხსნა ადამიანებს,

58
00:02:54,209 --> 00:02:56,050
რომ სტრესი საზიანოა ჯანმრთელობისთვის.

59
00:02:57,090 --> 00:02:58,762
ამ კვლევამ დამაფიქრა:

60
00:02:58,786 --> 00:03:02,858
შეიძლება სტრესთან დაკავშირებით აზროვნების
შეცვლამ უფრო ჯანმრთელი გაგხადოს?

61
00:03:02,882 --> 00:03:04,702
მეცნიერება ამბობს, დიახ, შეიძლება.

62
00:03:04,726 --> 00:03:06,784
როდესაც აზრს შეიცვლით
სტრესთან დაკავშირებით,

63
00:03:06,808 --> 00:03:10,060
შეგეძლებათ შეცვალოთ თქვენი სხეულის პასუხი 
სტრესის მიმართ.

64
00:03:10,084 --> 00:03:12,417
მოდით ავხსნათ ეს როგორ მუშაობს.

65
00:03:12,441 --> 00:03:15,298
ყველამ წარმოიდგინეთ,
რომ იმ კვლევუს მონაწილეები ხართ,

66
00:03:15,322 --> 00:03:17,905
სადაც თქვენს გაღიზიანებას ცდილობენ.

67
00:03:17,929 --> 00:03:20,589
ამას სოციალური სტრესის ტესტი ეწოდება.

68
00:03:20,613 --> 00:03:22,643
თქვენ შემოხვედით ლაბორატორიაში

69
00:03:22,667 --> 00:03:24,638
და გეუბნებიან,
რომ 5 წუთი ექსპრომტად

70
00:03:24,662 --> 00:03:29,277
პირად სისუსტეებზე უნდა ესაუბროთ,

71
00:03:29,301 --> 00:03:32,934
თქვენ წინ მჯდარ ექსპერტთა ჯგუფს.

72
00:03:32,958 --> 00:03:34,816
უფრო მეტი დაძაბულობისთვის,

73
00:03:34,840 --> 00:03:37,787
ოთახში კაშკაშა სინათლეა
და თქვენს სახეს კამერა იღებს.

74
00:03:37,811 --> 00:03:39,270
რაღაც ამის მსგავსი

75
00:03:39,294 --> 00:03:40,452
(სიცილი)

76
00:03:40,476 --> 00:03:43,356
დამკვირვებლები გაწრთვნილნი არიან,

77
00:03:43,380 --> 00:03:47,072
რომ გიპასუხონ არავერბალურად, 
თავდაჯერებულობის დასაკარგად.

78
00:03:47,096 --> 00:03:48,270
მაგალითად ასე

79
00:03:53,334 --> 00:03:54,335
(ამოსუნთქვა)

80
00:03:54,359 --> 00:03:56,756
(სიცილი)

81
00:03:57,264 --> 00:03:59,332
ახლა, როცა საკმარისად დემორალიზებული ხართ,

82
00:03:59,356 --> 00:04:02,132
მეორე ნაწილის დროა: მათემატიკის ტესტი.

83
00:04:02,156 --> 00:04:04,233
რომელიც თქვენთვის უცნობია,

84
00:04:04,257 --> 00:04:07,816
დამკვირვებელი დარიგებულია,
რომ გაგაღიზიანოთ ტესტის დროს.

85
00:04:08,285 --> 00:04:10,635
ჩვენ ამას ყველა ერთად გავაკეთებთ.

86
00:04:10,659 --> 00:04:12,029
სახალისო იქნება...

87
00:04:12,404 --> 00:04:13,427
ჩემთვის.

88
00:04:13,451 --> 00:04:14,468
კარგი.

89
00:04:14,492 --> 00:04:15,699
(სიცილი)

90
00:04:15,723 --> 00:04:19,722
მინდა ყველამ დაითვალოთ 996-დან უკან

91
00:04:19,746 --> 00:04:21,114
7-ის ტოლი ბიჯებით.

92
00:04:21,138 --> 00:04:22,742
თქვენ ეს ხმამაღლა უნდა გააკეთოთ.

93
00:04:22,766 --> 00:04:24,750
მაქსიმალურად სწრაფად.

94
00:04:24,774 --> 00:04:26,866
996-დან ვიწყებთ

95
00:04:26,890 --> 00:04:27,928
დაიწყეთ!

96
00:04:27,952 --> 00:04:29,309
(აუდიტორია ითვლის)

97
00:04:29,333 --> 00:04:32,122
სწრაფად, სწრაფად, გთხოვთ

98
00:04:32,146 --> 00:04:33,512
ძალიან ნელა აკეთებთ.

99
00:04:33,536 --> 00:04:34,574
(აუდიტორია ითვლის)

100
00:04:34,598 --> 00:04:36,090
გაჩერდით, გაჩერდით, გაჩერდით.

101
00:04:36,114 --> 00:04:37,520
ამ კაცმა შეცდომა დაუშვა.

102
00:04:37,544 --> 00:04:39,742
ყველაფერი თავიდან უნდა დავიწყოთ.

103
00:04:39,766 --> 00:04:40,767
(სიცილი)

104
00:04:40,791 --> 00:04:43,003
თქვენ ეს არც თუ ისე კარგად გამოგდით, არა?

105
00:04:43,027 --> 00:04:44,517
კარგი, თქვენ უკვე მიხვდით აზრს.

106
00:04:44,517 --> 00:04:46,496
თქვენ რომ ამ რეალურად
კვლევაში ყოფილიყავით

107
00:04:46,496 --> 00:04:48,262
სავარაუდოდ დაისტრესებოდით

108
00:04:48,286 --> 00:04:49,801
გულისცემა გაიზრდებოდა,

109
00:04:49,825 --> 00:04:53,205
სწრაფად ისუნთქებდით და გაოფლიანდებოდით.

110
00:04:53,229 --> 00:04:57,801
ჩვენ ამ ფიზიკურ ცვლილებებს
მღელვარებად აღვიქვამთ,

111
00:04:57,825 --> 00:05:00,690
ან ზეწოლად, რომელსაც ვერ ვუმკლავდებით.

112
00:05:01,142 --> 00:05:03,201
ამის ნაცვლად,
ამ ყველაფერს ისე რომ შევხედოთ,

113
00:05:03,201 --> 00:05:05,338
როგორც სხეულის ენერგიით შევსების ნიშნებს

114
00:05:05,362 --> 00:05:08,342
და გამოწვევასთან გასამკლავებელ მომზადებას?

115
00:05:09,064 --> 00:05:11,626
ზუსტად ეს უთხრეს კვლევის მონაწილეებს,

116
00:05:11,650 --> 00:05:14,104
რომელიც ჰარვარდის უნივერსიტეტში ჩატარდა.

117
00:05:14,596 --> 00:05:17,393
სანამ ისინი
სოციალური სტრესის ტესტს გაივლიდნენ.

118
00:05:17,417 --> 00:05:20,599
მათ ასწავლეს აღექვათ სტრესი სასარგებლოდ

119
00:05:20,623 --> 00:05:23,868
გახშირებული გულისცემა
გამზადებთ მოქმედებისთვის.

120
00:05:24,408 --> 00:05:26,737
სწრაფად სუნთქვა პრობლემა არ არის,

121
00:05:26,761 --> 00:05:28,972
თქვენი ტვინი ამ დროს მეტ ჟანგბადს იღებს.

122
00:05:29,846 --> 00:05:32,519
მონაწილეები,
რომლებსაც ასწავლეს

123
00:05:32,543 --> 00:05:34,756
აღექვათ სტრესი სასარგებლოდ,

124
00:05:34,780 --> 00:05:38,263
იყვნენ ნაკლებად დასტრესილი,
განერვიულებელი და უფრო თავდაჯერებული,

125
00:05:38,287 --> 00:05:40,356
მაგრამ ჩემთვის ყველაზე გასაოცარი აღმოჩნდა,

126
00:05:40,380 --> 00:05:43,319
როგორ შეიცვალა
მათი სხეულის პასუხი სტრესზე.

127
00:05:43,906 --> 00:05:46,091
ჩვეულებრივ,
სტრესისას საპასუხო რეაქცია ასეთია,

128
00:05:46,091 --> 00:05:47,447
გულისცემა იზრდება

129
00:05:47,471 --> 00:05:50,851
და თქვენი სისხლძარღვები აი ასე იკუმშება.

130
00:05:52,343 --> 00:05:54,926
ეს არის მიზეზი,
რატომაც აკავშირებენ ხშირად

131
00:05:54,950 --> 00:05:57,785
ქრონიკულ სტრესს
გულ-სისხლძარღვთა დაავადებასთან.

132
00:05:57,809 --> 00:06:00,542
ნამდვილად არ არის ჯანსაღი მუდმივად ამ
მდგომარეობაში ყოფნა,

133
00:06:01,518 --> 00:06:02,606
მაგრამ კველევაში,

134
00:06:02,630 --> 00:06:05,637
როდესაც მონაწილეებმა
იგი სასარგებლოდ აღიქვეს,

135
00:06:05,661 --> 00:06:08,629
სისხლძარღვები დარჩა აი ასე, შეუკუმშველი.

136
00:06:09,176 --> 00:06:10,953
მათი გულისცემა კვლავ გახშირებული იყო,

137
00:06:10,977 --> 00:06:13,704
მაგრამ ეს უფრო ჯანმრთელი 
გულსისხლძარღვთა მდგომარეობაა.

138
00:06:13,728 --> 00:06:16,359
ეს იმ მდგომარეობას გავს, როდესაც თქვენ

139
00:06:16,383 --> 00:06:20,351
სიამოვნებას და სიმამაცეს განიცდით.

140
00:06:21,391 --> 00:06:23,911
ცხოვრებისეული სტრესული გამოცდილებებიდან,

141
00:06:23,935 --> 00:06:27,101
მხოლოდ ამ ერთ ბიოლოგიურ ცვლილებას

142
00:06:27,125 --> 00:06:28,405
შეუძლია შეცვალოს

143
00:06:28,429 --> 00:06:31,409
სტრესით გამოწვეული გულის შეტევა 50 წლამდე

144
00:06:31,433 --> 00:06:33,657
და გაცხოვროთ ჯანმრთელად 90 წლამდე.

145
00:06:34,356 --> 00:06:37,417
მეცნიერებამ სტრესის შესახებ აღმოაჩინა,

146
00:06:37,441 --> 00:06:40,443
რომ მნიშვნელოვანია როგორ აღიქვამთ სტრესს.

147
00:06:41,197 --> 00:06:44,086
ჩემი მიზანი,
როგორც ჯანმრთელობის ფსიქოლოგისა შეიცვალა.

148
00:06:44,110 --> 00:06:46,248
მე აღარ მსურს თქვენ თავი აარიდოთ სტრესს,

149
00:06:46,272 --> 00:06:49,206
მე მინდა თქვენ უკეთესები
გახდეთ სტრესთან მიმართებაში.

150
00:06:49,230 --> 00:06:51,403
ჩვენ ეს უკვე მცირედით შევძელით.

151
00:06:51,935 --> 00:06:53,459
თუ რომ აგეწიათ და გეთქვათ,

152
00:06:53,483 --> 00:06:55,528
რომ გადაიტანეთ ბევრი სტრესი გასულ წელს,

153
00:06:55,552 --> 00:06:57,671
ჩვენ შევძლებდით
გადაგვერჩინა თქვენი სიცოცხლე,

154
00:06:57,671 --> 00:07:00,922
რადგან შემდგომში სტრესისგან გახშირებული 
გუსლისცემის დროს,

155
00:07:00,946 --> 00:07:02,769
ეს საუბარი გაგახსენდებათ

156
00:07:02,793 --> 00:07:04,931
და იფიქრებთ,

157
00:07:04,955 --> 00:07:09,520
რომ თქვენი სხეული
მასთან გასამკლავებლად გეხმარებათ.

158
00:07:10,129 --> 00:07:12,444
როდესაც სტრესს ასე აღიქვამთ,

159
00:07:12,468 --> 00:07:14,501
სხეული გიჯერებთ

160
00:07:14,525 --> 00:07:17,008
და თქვენი პასუხი სტრესსზე ხდება ჯანმრთელი.

161
00:07:18,204 --> 00:07:22,356
როგორც გითხარით, წლების განმავლობაში
სტრესის დემონიზებას ვახდენდი.

162
00:07:22,380 --> 00:07:24,330
ეს ყველაფერი, რომ გამოვისყიდო,

163
00:07:24,354 --> 00:07:26,940
ჩვენ კიდევ ერთი რამ უნდა გავაკეთოთ.

164
00:07:26,964 --> 00:07:28,068
მინდა გითხრათ,

165
00:07:28,092 --> 00:07:31,963
რომ სტრესის
ერთ-ერთი ყველაზე დაუფასებელი ასპექტი

166
00:07:31,987 --> 00:07:33,822
გახლავთ ის,

167
00:07:33,846 --> 00:07:36,241
რომ სტრესი უფრო მეტად სოციალურს გხდით.

168
00:07:37,266 --> 00:07:39,026
სტრესი რომ მსგავსი კუთხით აღვიქვათ,

169
00:07:39,050 --> 00:07:41,893
უნდა ვიცოდეთ ჰორმონ ოქსიტოცინის შესახებ,

170
00:07:41,917 --> 00:07:46,841
და ვიცი ჰორმონი ოქსიტოცინი
საკმაოდ ცნობილია.

171
00:07:46,865 --> 00:07:50,180
მას საყვარელი ზედმეტსახელიც კი შეარქვეს
- ჩასახუტებელი ჰორმონი,

172
00:07:50,204 --> 00:07:52,866
რადგან იგი გამოიყოფა,
როცა ვინმეს ეხუტებით.

173
00:07:52,890 --> 00:07:56,815
ეს მცირე ნაწილია იმისა,
რაშიც ოქსიტოცინია ჩართული.

174
00:07:57,572 --> 00:07:59,846
ოქსიტოცინი ნეიროჰორმონია.

175
00:07:59,870 --> 00:08:03,420
ის ასტიმულირებს თქვენი ტვინის
სოციალურ ინსტიქტებს.

176
00:08:03,978 --> 00:08:05,951
ის გიბიძგებთ განახორციელოთ ქმედებები,

177
00:08:05,975 --> 00:08:08,891
რომელიც გაახლოებთ ადამიანებთან.

178
00:08:09,486 --> 00:08:14,310
ოქსიტოცინი გიძლიერებთ ოჯახის წევრებთან
და მეგობრებთან კონტაქტის სურვილს.

179
00:08:14,334 --> 00:08:15,896
ის გიძლიერებთ თანაგრძნობას.

180
00:08:15,920 --> 00:08:18,604
გიძლიერებთ ძვირფასი ადამიანების,

181
00:08:18,628 --> 00:08:20,312
დახმარებისა
და მხარდაჭერის სურვილს.

182
00:08:21,672 --> 00:08:25,626
ზოგიერთი
ოქსიტოცინის შესუნთქვასაც გვირჩევს,

183
00:08:27,179 --> 00:08:29,867
რომ უფრო მზრუნველი
და თანამგრძნობი გავხდეთ.

184
00:08:31,340 --> 00:08:35,226
მაგრამ არსებობს რაღაც, რასაც ადამიანები
ვერ აანალიზებენ ოქსიტოცინთან დაკავშირებით.

185
00:08:36,164 --> 00:08:38,230
ის სტრესის ჰორმონია.

186
00:08:39,130 --> 00:08:42,224
თქვენი ჰიპოფიზი მას გამოყოფს,

187
00:08:42,248 --> 00:08:43,772
როგორც სტრესზე პასუხს.

188
00:08:43,796 --> 00:08:46,023
ის ისეთივე საპასუხო ნაწილია 
სტრესისა,

189
00:08:46,047 --> 00:08:49,374
როგორც ადრენალინი, რომელიც იწვევს 
გულისცემის აჩქარებას.

190
00:08:50,271 --> 00:08:52,945
ოქსიტოცინის სტრესის საპასუხოდ გამოყოფისას,

191
00:08:52,969 --> 00:08:55,575
მოტივირებული ხდებით ეძებოთ მხარდაჭერა.

192
00:08:56,330 --> 00:08:58,359
თქვენი ბიოლოგიური პასუხი სტრესსზე,

193
00:08:58,383 --> 00:09:01,902
გიბიძგებთ შეკავების ნაცვლად,

194
00:09:01,926 --> 00:09:03,614
მოუყვეთ ვინმეს,
როგორ გრძნობთ თავს.

195
00:09:04,306 --> 00:09:07,386
თქვენს საპასაუხო რეაქციას სტრესზე
სურს შეამჩნიოთ

196
00:09:07,410 --> 00:09:09,705
ვიღაც ცხოვრებაში, ვისაც პრობლემები აქვს,

197
00:09:09,729 --> 00:09:11,688
შემდგომში ერთმანეთის მხარდაჭერისთვის.

198
00:09:12,299 --> 00:09:14,159
როდესაც ცხოვრებისეული პრობლემები გაქვთ,

199
00:09:14,159 --> 00:09:18,570
თქვენს საპასუხო რეაქციას სტრესზე სურს
გარშემორტყმული იყოთ ადამიანებით,

200
00:09:18,594 --> 00:09:20,343
რომელთათვისაც თქვენ ძვირფასი ხართ.

201
00:09:21,158 --> 00:09:25,313
კარგი, როგორ გაგხდით სტრესის
ამ ასპექტების ცოდნა უფრო ჯანმრთელს?

202
00:09:25,686 --> 00:09:28,247
ოქსიტოცინი მხოლოდ ტვინზე არ მოქმდებს.

203
00:09:28,271 --> 00:09:30,638
ის ასევე მოქმედებს სხეულზე

204
00:09:30,662 --> 00:09:32,907
და მისი ერთ-ერთი მთავარი მიზანი სხეულში
არის ის,

205
00:09:32,907 --> 00:09:37,522
რომ დაიცვას გულ-სისხლძარღვთა სისტემა
სტრესის ეფექტისგან.

206
00:09:37,956 --> 00:09:40,500
ის ანთების წინააღმდეგ
ბუნებრივი მებრძოლია.

207
00:09:40,524 --> 00:09:43,945
ის ეხმარება სისხლძარღვებს იყვნენ
ჩვეულებრივ მდგომარეობაში სტრესის დროს.

208
00:09:43,969 --> 00:09:47,342
მაგრამ ჩემი საყვარელი ეფექტი სხეულთან 
მიმართებაში გულია.

209
00:09:47,366 --> 00:09:51,304
გულს აქვს რეცეპტორები ამ ჰორმონისთვის

210
00:09:51,328 --> 00:09:54,782
და ოქსიტოცინი ეხმარება გულის
უჯრედებს რეგენერაციაში

211
00:09:54,806 --> 00:09:57,940
და ეხმარება სტრესით გამოწვეული
ზიანის განკურნებაში.

212
00:09:58,774 --> 00:10:02,473
ეს სტრესის ჰორმონი აძლიერებს გულს

213
00:10:03,591 --> 00:10:06,833
და ყველაზე მაგარი რამ ამ ფიზიკური
სარგებელიდან არის ის,

214
00:10:06,857 --> 00:10:11,883
რომ ოქსიტოცინი იზრდება
სოციალური მხარდაჭერისა და დახმარების დროს.

215
00:10:11,907 --> 00:10:14,802
როდესაც თქვენ უკავშირდებით სხვებს,
სტრესის დროს

216
00:10:14,826 --> 00:10:18,075
მხარდასაჭერად, ან დასახმარებლად,

217
00:10:18,099 --> 00:10:20,083
უფრო მეტი ჰორმონი გამოიყოფა.

218
00:10:20,107 --> 00:10:22,345
თქვენი საპასუხო რეაქცია სტრესზე 
უფრო ჯანმრთელია

219
00:10:22,369 --> 00:10:25,020
და უფრო სწრაფად შეგიძლიათ გამომჯობინება.

220
00:10:25,658 --> 00:10:27,777
ჩემთვის საოცარია,

221
00:10:27,801 --> 00:10:31,705
რომ თქვენ საპასაუხო რეაქციას სტრესსზე,
გააჩნია თავისთავშივე არსებული მექანიზმი

222
00:10:31,729 --> 00:10:34,610
სტრესთან გასამკლავებლად

223
00:10:34,634 --> 00:10:37,015
და ეს მექანიზმი ადამიანური კავშირია.

224
00:10:39,174 --> 00:10:42,404
ერთი კვლევის შესახებ მოყოლით დავასრულებ.

225
00:10:42,404 --> 00:10:45,696
მომისმინეთ, რადგან ამ კვლევამ
ასევე შეიძლება სიცოცხლე გადაარჩინოს.

226
00:10:46,651 --> 00:10:49,906
კვლევაში 1 000 მოზარდს
დააკვირდნენ აშშ-ში.

227
00:10:49,930 --> 00:10:54,069
მათი ასაკი 34-დან 93-მდე მერყეობდა.

228
00:10:54,093 --> 00:10:56,338
მათ დაიწყეს კვლევა შეკითხვით:

229
00:10:56,362 --> 00:10:59,565
"რამდენჯერ გამოსცადეთ სტრესი გასულ წელს?"

230
00:11:00,779 --> 00:11:02,280
მათ ასევე ჰკითხეს:

231
00:11:02,304 --> 00:11:06,939
"რამდენი დრო დახარჯეთ 
მეგობრების, მეზობლების,

232
00:11:06,963 --> 00:11:08,961
თქვენი თემის წევრების დასახმარებლად?"

233
00:11:10,133 --> 00:11:12,964
შემდგომში მკვლევარებმა გამოიყენეს
ბოლო ხუთი წლის ჩანაწერები,

234
00:11:12,964 --> 00:11:14,557
რომ ენახათ ვინ გარდაიცვალა.

235
00:11:15,531 --> 00:11:18,188
ცუდი ამბით დავიწყოთ:

236
00:11:18,212 --> 00:11:21,147
ყველაზე დიდი სტრესული
ცხოვრებისეული გამოცდილებები,

237
00:11:21,171 --> 00:11:24,196
როგორიცაა ფინანსური პრობლემები, ან
ოჯახური კრიზისი,

238
00:11:24,220 --> 00:11:27,390
სიკვდილის რისკს 30 პროცენტით ზრდის,

239
00:11:28,451 --> 00:11:32,421
მაგრამ...
იმედი მაქვს ამ "მაგრამ"-ს ელოდით...

240
00:11:32,445 --> 00:11:34,852
მაგრამ ეს ასე არ იყო
ყველას შემთხვევაში.

241
00:11:34,876 --> 00:11:38,514
ადამიანებში, რომლებიც სხვებზე ზრუნავდნენ,

242
00:11:38,538 --> 00:11:43,041
სტრესისგან სიკვდილის ზრდა არ ფიქსირდებოდა.

243
00:11:43,065 --> 00:11:44,065
ნული.

244
00:11:44,738 --> 00:11:47,153
მზრუნველობამ ადამიანებს გამძლეობა შემატა.

245
00:11:48,233 --> 00:11:49,692
ჩვენ კიდევ ერთხელ ვხედავთ,

246
00:11:49,716 --> 00:11:52,330
რომ სტრესისგან გამოწვეული ზიანი
თქვენ ჯანმრთელობაზე,

247
00:11:52,354 --> 00:11:53,994
არ არის გარდაუვალი.

248
00:11:54,578 --> 00:11:57,014
იმას თუ როგორ ფიქრობთ და მოქმედებთ,

249
00:11:57,038 --> 00:12:00,078
შეუძლია შეცვალოს თქვენი გამოცდილება
სტრესთან დაკავშირებით.

250
00:12:00,998 --> 00:12:05,912
როდესაც გადაწყვეტთ სტრესი
სასარგებლოდ აღიქვათ,

251
00:12:05,936 --> 00:12:09,069
თქვენ გამბედაობას მატებთ სხეულს

252
00:12:10,547 --> 00:12:13,964
სტრესის დროს როცა გადაწყვეტთ 
სხვებს დაუკავშირდეთ,

253
00:12:13,988 --> 00:12:16,106
შეგიძლიათ გაუმკლავდეთ სტრესს.

254
00:12:17,606 --> 00:12:23,136
მე ნამდვილად არ მოვითხოვდი უფრო მეტ სტრესს
ჩემ ცხოვრებაში,

255
00:12:23,160 --> 00:12:28,168
მაგრამ მეცნიერებამ სტრესის სრულიად ახალი 
შეფასების შესაძლებლობა მომცა.

256
00:12:29,237 --> 00:12:32,349
სტრესი გულთან დაახლოების 
შესაძლებლობას გვაძლევს.

257
00:12:33,897 --> 00:12:37,556
თანაგრძნობით აღვსილი გული,
სიხარულს განიცდის

258
00:12:37,580 --> 00:12:39,094
სხვებთან კონტაქტით.

259
00:12:39,118 --> 00:12:42,656
დიახ, თქვენი გული სწრაფად ფეთქავს

260
00:12:42,680 --> 00:12:46,541
და მძლავრად მუშაობს,
რათა მოგანიჭოთ ენერგია და ძალა.

261
00:12:47,945 --> 00:12:51,264
როდესაც გადაწყვეტთ სტრესი ასე აღიქვათ,

262
00:12:51,288 --> 00:12:53,776
თქვენ არა მხოლოდ უკეთსები ხდებით 
სტრესში,

263
00:12:53,800 --> 00:12:56,543
თქვენ მნიშველოვან განაცხადსაც აკეთებთ.

264
00:12:57,627 --> 00:13:02,636
თქვენ ამბობთ, რომ ენდობით საკუთარ თავს
ცხოვრებისეულ პრობლემებთან გასამკლავებლად

265
00:13:03,928 --> 00:13:08,691
და გახსოვთ, რომ მარტო არ ხართ 
მასთან გასამკლავებლად

266
00:13:09,659 --> 00:13:10,709
მადლობა.

267
00:13:10,733 --> 00:13:12,930
(აპლოდისმენტები)

268
00:13:20,014 --> 00:13:23,062
კრის ანდერსონი: საოცარ რამეს გვეუბნებით.

269
00:13:23,086 --> 00:13:26,993
ჩემთვის გასაოცარია, რომ შეხედულებას
სტრესთან დაკავშირებით

270
00:13:27,017 --> 00:13:30,958
შეუძლია ასეთი ზეგავლენის მოხდენა 
სიცოცლის ხანგრძლივობაზე.

271
00:13:31,500 --> 00:13:33,682
როგორი რჩევა უნდა მივცეთ,

272
00:13:33,732 --> 00:13:36,019
ვიღაცას ვინც ცხოვრებისეულ
გადაწყვეტილებას იღებს.

273
00:13:36,019 --> 00:13:39,748
მაგალითად სტრესულ და არასტრესულ 
სამსახურს შორის.

274
00:13:39,772 --> 00:13:42,429
აქვს მნიშვნელობა რომელ გზას აირჩევენ?

275
00:13:42,453 --> 00:13:44,958
სტრესული სამსახურის არჩევა
ისეთივე აზრიანია,

276
00:13:44,982 --> 00:13:47,895
თუ გჯერათ, რომ მასთან 
გამკლავებას შეძლებთ?

277
00:13:47,919 --> 00:13:50,249
კ.მ.: დიახ, ერთი რაღაც,
რაც ზუსტად ვიცით არის ის,

278
00:13:50,249 --> 00:13:53,297
რომ მნიშვნელობის ძიება 
უფრო სასიკეთოა ჯანმრთელობისთვის,

279
00:13:53,297 --> 00:13:55,551
ვიდრე დისკომფორტისთვის თავის
დაღწევის მცდელობა.

280
00:13:55,627 --> 00:13:58,540
ვიტყოდი, ეს საუკეთესო გზაა
გადაწყვეტილებების მისაღებად.

281
00:13:58,540 --> 00:14:01,064
როცა მიხვდებით რა არის
მნიშვნელოვანი თქვენს ცხოვრებაში

282
00:14:01,084 --> 00:14:03,798
და შემდეგ ენდობით საკუთარ
თავს სტრესთან გასამკლავებლად.

283
00:14:03,798 --> 00:14:04,908
კ.ა.: დიდი მადლობა კელი

284
00:14:04,908 --> 00:14:06,156
(აპლოდისმენტები)