WEBVTT

00:00:01.828 --> 00:00:03.448
Hôm nay tôi sẽ nói với các bạn

00:00:03.472 --> 00:00:06.502
về lịch sử kiến trúc trong vòng 30 năm qua

00:00:07.685 --> 00:00:10.143
Quá nhiều thứ gói gọn trong 18 phút

NOTE Paragraph

00:00:10.167 --> 00:00:11.854
Đây là một chủ đề phức tạp,

00:00:11.878 --> 00:00:16.252
do đó chúng ta sẽ đi thẳng đến ví dụ điển hình

00:00:16.276 --> 00:00:17.482
New Jersey.

00:00:17.506 --> 00:00:20.696
30 năm trước, tôi đến từ Jersey

00:00:20.720 --> 00:00:24.562
khi đó tôi 6 tuổi, và sống cùng với cha mẹ

00:00:24.586 --> 00:00:26.210
ở một thị trấn tên là Livingston,

00:00:26.234 --> 00:00:29.165
và đây là phòng ngủ thời thơ ấu của tôi.

00:00:29.689 --> 00:00:32.124
Ở góc phòng ngủ là phòng tắm

00:00:32.148 --> 00:00:35.010
mà tôi dùng chung với chị gái.

00:00:35.225 --> 00:00:38.138
Và giữa phòng ngủ và phòng tắm

00:00:38.162 --> 00:00:40.963
là một cái ban công nhìn ra từ phòng khách.

00:00:41.413 --> 00:00:45.095
Và đó là nơi mà mọi người sẽ vui đùa và xem TV,

00:00:45.119 --> 00:00:49.282
vì vậy mà mỗi lần tôi đi từ phòng ngủ ra phòng tắm,

00:00:49.306 --> 00:00:50.642
mọi người sẽ nhìn thấy tôi,

00:00:50.666 --> 00:00:54.420
và mỗi lần tôi đi tắm là trở lại với một chiếc khăn tắm,

00:00:54.444 --> 00:00:55.821
mọi người sẽ nhìn thấy tôi.

00:00:56.162 --> 00:00:57.543
Và tôi thì trông như thế này

00:00:58.718 --> 00:01:01.741
Tôi cảm thấy ngượng,

00:01:01.765 --> 00:01:03.856
không an toàn, và tôi ghét điều đó.

00:01:03.880 --> 00:01:06.919
Tôi ghét cái lúc đó, tôi ghét cái ban công,

00:01:06.943 --> 00:01:09.967
tôi ghét căn phòng, và cả ngôi nhà đó nữa.

NOTE Paragraph

00:01:10.769 --> 00:01:12.457
Và đó chính là kiến trúc.

00:01:12.917 --> 00:01:14.234
(Cười lớn)

00:01:14.258 --> 00:01:15.576
Xong.

00:01:16.088 --> 00:01:19.462
Đó là những cảm xúc mà tôi cảm nhận được,

00:01:19.486 --> 00:01:22.179
đó là sức mạnh của kiến trúc

00:01:22.203 --> 00:01:25.741
vì kiến trúc không phải là toán học 
hay sự phân chia không gian,

00:01:25.765 --> 00:01:29.123
mà là về những mối liên kết cảm xúc

00:01:29.147 --> 00:01:31.903
chúng ta cảm nhận được từ nơi chúng ta ở

00:01:32.653 --> 00:01:35.529
Và thật không ngạc nhiên gì 
khi chúng ta cảm thấy như vậy,

00:01:35.553 --> 00:01:37.761
theo như EPA,

00:01:37.785 --> 00:01:42.404
người Mỹ dành 90% thời gian trong nhà

00:01:42.428 --> 00:01:47.164
90% thời gian đó của chúng ta 
bao quanh bởi kiến trúc

00:01:47.188 --> 00:01:48.696
Đó là rất lớn.

00:01:48.720 --> 00:01:53.623
Có nghĩa là kiến trúc định hình chúng ta 
mà chúng ta không hề nhận ra.

NOTE Paragraph

00:01:53.922 --> 00:01:59.296
Điều đó khiến chúng ta trở nên cả tin 
và rất, rất dễ đoán.

00:01:59.314 --> 00:02:02.093
Khi tôi cho bạn xem 
một tòa nhà như thế này,

00:02:02.117 --> 00:02:03.499
Tôi biết bạn nghĩ gì:

00:02:03.523 --> 00:02:06.870
Bạn nghĩ đến "quyền lực" 
và "sự ổn định" và "sự dân chủ"

00:02:07.239 --> 00:02:10.872
Tôi biết bời vì nó dựa trên một tòa nhà

00:02:10.896 --> 00:02:13.690
được xây dựng 2,500 năm trước 
bởi người Hy Lạp

00:02:14.272 --> 00:02:15.594
Đây là một cái bẫy.

00:02:15.912 --> 00:02:18.080
đây là một cái mẹo
mà các kiến trúc sư dùng

00:02:18.104 --> 00:02:21.993
để khiến bạn tạo ra mối liên hệ cảm xúc

00:02:22.017 --> 00:02:24.658
đối với kiến trúc mà chúng ta xây dựng.

00:02:25.237 --> 00:02:27.877
nó là một sự liên kết cảm xúc 
có thể dự đoán được,

00:02:27.901 --> 00:02:31.121
và chúng ta đã dùng mẹo này
từ rất rất lâu rồi.

00:02:31.629 --> 00:02:34.902
Chúng ta áp dụng nó 200 năm trước
để xây những ngân hàng.

00:02:34.926 --> 00:02:38.083
để xây những bảo tàng nghệ thuật
ở thế kỉ thứ 19.

00:02:38.107 --> 00:02:40.312
Và trong thế kỷ 20 ở Mỹ,

00:02:40.336 --> 00:02:42.171
chúng ta dùng chúng để xây nhà.

00:02:42.195 --> 00:02:44.933
Và nhìn vào những 
chiến binh rắn chắc, vững chãi này.

00:02:44.957 --> 00:02:47.528
nhìn ra phía đại dương 
và tránh xa khỏi giông bão.

NOTE Paragraph

00:02:48.265 --> 00:02:50.900
đây thật sự, thật sự rất hữu ích,

00:02:50.924 --> 00:02:53.911
bởi vì xây dựng công trình rất cực nhọc.

00:02:54.331 --> 00:02:58.467
Nó tốn kém, và mất thời gian, 
và rất phức tạp.

00:02:58.996 --> 00:03:01.154
Và những người
xây dựng lên những thứ này -

00:03:01.178 --> 00:03:03.383
những nhà phát triển và chính phủ --

00:03:03.407 --> 00:03:06.260
họ lo sợ sự cách tân,

00:03:06.284 --> 00:03:10.264
và họ thà sử dụng những kiến trúc
mà họ biết rằng bạn sẽ hưởng ứng.

NOTE Paragraph

00:03:11.125 --> 00:03:13.314
Đó là lí do chúng ta
xây nên những tòa nhà thế này.

00:03:14.096 --> 00:03:15.766
Đây là một tòa nhà đẹp

00:03:15.790 --> 00:03:18.081
đây là Thư viện Cộng đồng Livingston

00:03:18.105 --> 00:03:21.215
và nó được hoàn thành năm 2004 
ở quê nhà của tôi,

00:03:21.239 --> 00:03:22.864
và, bạn thấy đó,
nó có một cái vòm

00:03:22.888 --> 00:03:26.495
và có những thứ tròn tròn
và cột, gạch đỏ

00:03:26.495 --> 00:03:31.485
và bạn phần nào đoán được thông điệp
Livingston truyền tải qua công trình này:

00:03:31.509 --> 00:03:35.035
trẻ em, những tài sản giá trị và lịch sử.

00:03:35.751 --> 00:03:39.286
Nhưng nó không liên quan gì tới vai trò
mà thư viện thật sự làm ngày nay.

00:03:40.209 --> 00:03:44.273
Cũng trong năm đó, năm 2004,
ở phía bên kia của đất nước,

00:03:44.297 --> 00:03:46.292
một thư viện khác đã được hoàn thành,

00:03:46.316 --> 00:03:47.789
và nó trông như thế này.

00:03:47.998 --> 00:03:49.331
Nó ở Seattle.

00:03:50.140 --> 00:03:55.694
Thư viện này nói lên việc chúng ta 
ứng dụng truyền thông trong kỷ nguyên số.

00:03:55.718 --> 00:03:59.288
Nó là về một dạng
tiện nghi công cộng mới cho thành phố,

00:03:59.312 --> 00:04:01.917
một nơi để mọi người tụ tập,
đọc và chia sẻ.

NOTE Paragraph

00:04:03.244 --> 00:04:04.867
Tại sao điều này xảy ra

00:04:04.891 --> 00:04:08.304
trong cùng một năm,
tại cùng một đất nước,

00:04:08.328 --> 00:04:10.951
hai công trình, đều là thư viện,

00:04:10.975 --> 00:04:12.607
mà lại trông khác biệt như vậy?

00:04:13.576 --> 00:04:19.109
Và câu trả lời là kiến trúc làm việc 
theo nguyên tắc của một con lắc.

00:04:19.501 --> 00:04:22.369
Ở phía bên kia là sự cải tiến,

00:04:22.393 --> 00:04:26.010
và những kiến trúc sư đang liên tục
thúc đẩy những công nghệ mới,

00:04:26.034 --> 00:04:29.716
những hình dạng mới, những giải pháp mới 
cho cách chúng ta sống ngày nay.

00:04:29.886 --> 00:04:32.280
Và họ liên tục thúc ép và thúc ép

00:04:32.304 --> 00:04:34.903
cho đến khi họ hoàn toàn
xa lánh tất cả mọi người

00:04:34.927 --> 00:04:37.153
Họ toàn mặc đồ đen, họ trở nên suy sụp,

00:04:37.177 --> 00:04:39.338
bạn nghĩ rằng những kiến trúc sư đáng yêu,

00:04:39.362 --> 00:04:42.821
chúng tôi đang chết mòn bên trong 
vì chúng tôi chẳng còn cách nào khác.

00:04:42.845 --> 00:04:44.597
Chúng tôi phải đến phía bên kia

00:04:44.621 --> 00:04:47.736
và tái liên kết những biểu tượng 
mà chúng tôi biết bạn sẽ yêu mến,

00:04:48.394 --> 00:04:50.553
Vì thế mà chúng tôi làm, và bạn vui vẻ,

00:04:50.577 --> 00:04:52.387
và chúng tôi giống như những kẻ trục lợi,

00:04:52.411 --> 00:04:54.061
vì thế mà chúng tô
thử nghiệm lại lần nữa

00:04:54.085 --> 00:04:57.279
và chúng tôi thúc ép
con lắc qua lại qua lại

00:04:57.303 --> 00:04:59.678
và chúng tôi đã đi được 300 năm,

00:04:59.702 --> 00:05:01.815
và chắc chắn là đã 30 năm trước.

NOTE Paragraph

00:05:02.926 --> 00:05:06.518
Được rồi, 30 năm trước chúng ta 
đang bước ra khỏi những năm 70

00:05:06.542 --> 00:05:10.201
Những kiến sư đã bận bịu thử nghiệm
thứ gọi là chủ nghĩa thô mộc

00:05:10.519 --> 00:05:11.765
Đó là bê tông

00:05:11.789 --> 00:05:13.261
(cười lớn)

00:05:13.285 --> 00:05:14.429
Bạn có thể đoán được.

00:05:14.453 --> 00:05:17.783
Cửa sổ nhỏ, không phù hợp
với tỉ lệ con người.

00:05:17.807 --> 00:05:20.570
Đây là thử thách rất khó khăn.

00:05:20.594 --> 00:05:23.357
Rồi khi chúng ta
tiến dần đến thập niên 80,

00:05:23.381 --> 00:05:25.724
chúng ta lại liên kết những biểu tượng.

00:05:25.748 --> 00:05:28.696
Chúng ta lại thúc ép con lắc
quay trở lại hướng kia.

00:05:28.720 --> 00:05:31.529
Chúng ta sử dụng những hình thức
mà bạn sẽ yêu thích

00:05:31.553 --> 00:05:33.118
và chúng ta nâng cấp chúng.

00:05:33.142 --> 00:05:35.151
Chúng tôi thêm đèn neon

00:05:35.175 --> 00:05:37.439
và tô thêm màu

00:05:37.463 --> 00:05:39.117
và chúng tôi sử dụng
những vật liệu mới.

00:05:39.141 --> 00:05:40.579
Và bạn thích điều này.

00:05:40.603 --> 00:05:42.552
Và chúng tôi không thể đáp ứng đủ.

00:05:42.576 --> 00:05:44.740
Chúng tôi sử dụng
những chiếc tủ Chippendale

00:05:44.764 --> 00:05:47.136
và biến chúng
thành những tòa nhà chọc trời,

00:05:47.160 --> 00:05:51.866
nhìn như tòa lâu đài trung cổ
làm bằng kính

00:05:52.409 --> 00:05:53.961
Những hình dáng trở nên lớn hơn,

00:05:53.985 --> 00:05:56.512
hình dáng trở nên đậm hơn
và nhiều màu sắc.

00:05:56.536 --> 00:05:59.380
Người lùn trở thành những cây cột.

00:05:59.404 --> 00:06:00.443
(cười lớn)

00:06:00.467 --> 00:06:02.573
Những con thiên nga
tăng theo kích cỡ của công trình.

00:06:02.597 --> 00:06:03.934
Thật là điên khùng.

00:06:04.640 --> 00:06:08.513
Nhưng ở thập niên 80, nó thật tuyệt.

00:06:08.537 --> 00:06:09.715
(cười lớn)

00:06:09.739 --> 00:06:11.733
Chúng ta đều vui chơi
trong những trung tâm mua sắm

00:06:11.757 --> 00:06:14.138
và chúng ta dọn ra vùng ngoại ô,

00:06:14.162 --> 00:06:16.736
và ở đó, ở vùng ngoại ô,

00:06:16.760 --> 00:06:20.092
chúng ta có thể tạo ra
những kiến trúc thần kỳ.

00:06:20.116 --> 00:06:21.870
Và những điều thần kỳ đó,

00:06:21.894 --> 00:06:23.957
chúng có thể là Địa Trung Hải

00:06:23.981 --> 00:06:25.906
hay Pháp

00:06:25.930 --> 00:06:27.130
hay Ý

00:06:27.154 --> 00:06:28.797
(cười lớn)

00:06:28.821 --> 00:06:30.714
có thể đi kèm với vô vàn bánh mì.

NOTE Paragraph

00:06:30.738 --> 00:06:32.764
Đây là vấn đề của kiến trúc hậu hiện đại.

00:06:32.788 --> 00:06:34.602
Đây là vấn đề về biểu tượng.

00:06:34.908 --> 00:06:37.888
Chúng dễ làm, chúng rẻ,

00:06:37.912 --> 00:06:40.417
bởi thay vì tạo ra những không gian,

00:06:40.441 --> 00:06:42.493
chúng tôi làm ra
những ký ức của không gian.

00:06:43.091 --> 00:06:45.947
Vì tôi biết rằng,
và tất cả các bạn đều biết,

00:06:45.971 --> 00:06:47.286
đây không phải ở Tuscany.

00:06:48.182 --> 00:06:49.327
Đây là Ohio.

00:06:49.452 --> 00:06:50.970
(cười lớn)

NOTE Paragraph

00:06:50.994 --> 00:06:52.819
Nên những kiến trúc sư
trở nên mệt mỏi,

00:06:52.843 --> 00:06:56.174
và chúng ta bắt đầu
đẩy con lắc trở về hướng khác.

00:06:56.559 --> 00:06:58.786
Cuối những năm 80 đầu 90,

00:06:58.810 --> 00:07:02.058
chúng ta bắt đầu trải nghiệm với cái 
gọi là chủ nghĩa giải tỏa kết cấu.

00:07:02.727 --> 00:07:05.473
Chúng ta vứt bỏ những biểu tượng xưa cũ,

00:07:05.497 --> 00:07:09.343
chúng ta dựa vào những kỹ thuật 
trợ giúp thiết kế của máy tính (CAD)

00:07:09.367 --> 00:07:11.324
và chúng ta có được những sự kết hợp mới,

00:07:11.348 --> 00:07:14.204
những hình dáng va vào nhau

00:07:14.228 --> 00:07:17.251
Đây là những vấn đề
học thuật và có chút bốc đồng,

00:07:17.275 --> 00:07:19.126
nó cực kỳ hiếm,

00:07:19.150 --> 00:07:20.813
chúng tôi hoàn toàn xa lánh bạn.

00:07:20.837 --> 00:07:25.024
Như thường lệ,
con lắc sẽ quay lại hướng kia

00:07:25.048 --> 00:07:27.380
Và sau đó, điều gì đó tuyệt vời xảy ra.

NOTE Paragraph

00:07:28.331 --> 00:07:31.222
Năm 1997, công trình này khai trương.

00:07:31.898 --> 00:07:34.653
Đây là bảo tàng Guggenheim Bilbao
của Frank Gehry

00:07:36.228 --> 00:07:37.632
Và công trình này

00:07:37.656 --> 00:07:41.920
về cơ bản đã thay đổi
quan hệ của thế giới với kiến trúc.

00:07:42.694 --> 00:07:46.594
Paul Goldberger cho rằng 
Bilbao là một trong số ít khoảnh khắc

00:07:46.618 --> 00:07:49.921
khi nhà phê bình, giới học thuật
và cả công chúng

00:07:49.945 --> 00:07:52.711
hoàn toàn được hợp nhất
quanh một công trình

00:07:53.401 --> 00:07:56.462
Tờ New York Times
gọi công trình này là một phép màu.

00:07:57.160 --> 00:08:02.842
Du khách đến Bilbao tăng 2,500%

00:08:02.866 --> 00:08:04.535
sau khi công trình được hoàn thành.

00:08:04.885 --> 00:08:08.334
Vì thế mà bỗng dưng, 
mọi người muốn một công trình như vậy:

00:08:09.044 --> 00:08:10.383
ở Los Angeles,

00:08:11.633 --> 00:08:13.172
ở Seattle,

00:08:13.196 --> 00:08:14.800
ở Chicago,

00:08:14.824 --> 00:08:16.528
ở New York,

00:08:16.552 --> 00:08:18.446
ở Cleveland,

00:08:18.470 --> 00:08:19.713
ở Springfield.

00:08:19.737 --> 00:08:20.771
(cười lớn)

00:08:20.795 --> 00:08:24.018
Ai cũng muốn có 1 cái,
và Gehry ở mọi nơi.

00:08:24.042 --> 00:08:27.382
Ông ấy là một trong những
ngôi sao kiến trúc sư.

NOTE Paragraph

00:08:27.989 --> 00:08:32.865
Ngày nay, làm sao để mà
những hình dáng này -

00:08:32.889 --> 00:08:34.794
chúng hoang dại và cấp tiến

00:08:34.818 --> 00:08:38.657
làm sao để mà chúng lại
bao phủ khắp nơi trên thế giới như vậy?

00:08:39.270 --> 00:08:44.766
Và nó xảy ra bởi vì truyền thông
đã gây ấn tượng mạnh mẽ về chúng

00:08:44.790 --> 00:08:50.587
đến nỗi chúng ta nhận ra rằng
nó mang ý nghĩa của văn hóa và du lịch.

00:08:51.068 --> 00:08:54.466
Chúng tôi tác động lên cảm xúc
đối với những hình dạng này.

00:08:54.490 --> 00:08:56.862
Vì thế mà bất kỳ thị trưởng nào
trên thế giới

00:08:56.967 --> 00:08:59.469
đều biết rằng
nếu họ có những hình dạng này,

00:08:59.493 --> 00:09:02.483
họ có văn hóa và du lịch.

NOTE Paragraph

00:09:03.778 --> 00:09:06.110
Hiện tượng này
ở bước ngoặt của thiên niên kỷ mới

00:09:06.134 --> 00:09:08.264
xảy đến với một vài
siêu kiến trúc sư khác.

00:09:08.288 --> 00:09:10.671
Nó xảy đến với Zaha

00:09:10.695 --> 00:09:13.094
và nó xảy đến với Libeskind

00:09:13.118 --> 00:09:17.732
và điều xảy ra với một vài
những kiến trúc sư kiệt xuất này

00:09:17.756 --> 00:09:19.512
ở bước ngoặt của thiên niên kỷ mới

00:09:19.536 --> 00:09:23.213
có thể thực sự xảy ra
với toàn bộ giới kiến trúc,

00:09:23.237 --> 00:09:26.475
khi mà kỹ thuật số bắt đầu tăng tốc độ

00:09:26.499 --> 00:09:28.314
cùng với tốc độ
mà chúng ta tiếp nhận thông tin

00:09:29.096 --> 00:09:32.044
Bởi vì nghĩ về cách
mà bạn tiếp nhận kiến trúc.

00:09:32.429 --> 00:09:33.644
Một ngàn năm trước,

00:09:33.668 --> 00:09:37.488
bạn phải đi bộ sang làng khác
để thấy một công trình.

00:09:37.488 --> 00:09:39.118
Giao thông vận tải đã tăng tốc:

00:09:39.142 --> 00:09:42.142
Bạn có thể đi thuyền, máy bay, 
bạn có thể là một du khách.

00:09:42.166 --> 00:09:45.063
Công nghệ tăng tốc: 
Bạn có thể thấy nó ở trên báo, trên TV,

00:09:45.087 --> 00:09:49.950
đến cuối cùng, chúng ta đều là 
những nhiếp ảnh gia kiến trúc,

00:09:49.974 --> 00:09:53.874
và công trình không còn 
gắn chặt với khu đất xây dựng

00:09:54.768 --> 00:09:58.315
kiến trúc ở khắp mọi nơi lúc này,

00:09:58.339 --> 00:10:01.453
và điều đó có nghĩa là
tốc độ của viễn thông

00:10:01.477 --> 00:10:04.570
cuối cùng đã bắt kịp
tốc độ của kiến trúc.

NOTE Paragraph

00:10:05.409 --> 00:10:07.879
Vì kiến trúc thật ra phát triển khá nhanh.

00:10:07.903 --> 00:10:10.611
Không mất nhiều thời gian
để nghĩ về một công trình.

00:10:10.635 --> 00:10:12.788
Nhưng mất nhiều thời gian để xây dựng nó,

00:10:12.812 --> 00:10:15.106
ba hay bốn năm,

00:10:15.130 --> 00:10:18.798
và trong khoảng thời gian chuyển tiếp, 
một kiến trúc sư sẽ thiết kế 2 hay 8

00:10:18.822 --> 00:10:21.468
hoặc cả trăm công trình

00:10:21.492 --> 00:10:25.183
trước khi họ biết rằng công trình 
mà họ xây dựng 4 năm trước

00:10:25.207 --> 00:10:27.085
có thành công hay không.

00:10:27.690 --> 00:10:31.239
Đó là bởi vì không bao giờ có
một luồng phản hồi hiệu quả trong giới kiến trúc.

00:10:32.416 --> 00:10:35.308
Thế là chúng ta cuối cùng có 
những công trình như thế này.

00:10:35.332 --> 00:10:38.272
Chủ nghĩa cứng nhắc không phải 
là một bước tiến trong vòng 2 năm,

00:10:38.296 --> 00:10:40.167
mà là 20 năm.

00:10:40.383 --> 00:10:44.201
Trong 20 năm, chúng ta đã tạo
ra những công trình thế này

00:10:44.225 --> 00:10:47.093
bởi vì chúng ta không hình dung được 
sẽ đáng ghét thế nào.

00:10:48.284 --> 00:10:51.084
Nó sẽ không bao giờ xảy ra nữa,

00:10:51.108 --> 00:10:53.238
Tôi nghĩ vậy,

00:10:53.262 --> 00:10:59.362
bởi vì chúng ta đang sống ở ngưỡng
của cuộc cách mạng lớn nhất trong kiến trúc

00:10:59.386 --> 00:11:01.755
từ thời phát minh ra bê tông,

00:11:01.779 --> 00:11:04.233
thép, hay thang máy

00:11:04.257 --> 00:11:05.939
và nó là một cuộc cách mạng truyền thông.

NOTE Paragraph

00:11:07.072 --> 00:11:11.732
Nên lý thuyết của tôi là khi chúng ta 
ứng dụng truyền thông vào con lắc này,

00:11:11.756 --> 00:11:14.617
nó bắt đầu lắc nhanh hơn và nhanh hơn,

00:11:14.641 --> 00:11:18.379
cho tới khi nó gần như là đồng thời.

00:11:18.403 --> 00:11:23.371
và cách hiệu quả xóa mờ sự 
khác biệt giữa sự cách tân và biểu tượng,

00:11:23.395 --> 00:11:26.770
giữa chúng tôi, những kiến trúc sư, 
và bạn, công chúng

00:11:27.342 --> 00:11:33.402
Bây giờ chúng ta có thể tạo ra 
những biểu tượng gây cảm xúc gần như tức thời

00:11:33.426 --> 00:11:35.115
từ một thứ gì đó hoàn toàn mới mẻ.

NOTE Paragraph

00:11:36.453 --> 00:11:38.186
Để tôi cho bạn thấy
nó thể hiện như thế nào

00:11:38.210 --> 00:11:40.376
trong một dự án
công ty của tôi mới hoàn thành

00:11:40.829 --> 00:11:44.304
Người ta thuê tôi thay đổi công trình này, 
cái mà đã bị phá hủy.

00:11:44.304 --> 00:11:46.773
Đây là trung tâm
của thị trấn Pines

00:11:46.797 --> 00:11:48.543
ở đảo Fire bang New York.

00:11:48.567 --> 00:11:49.980
Nó là một cộng đồng nghỉ mát.

00:11:50.729 --> 00:11:54.482
Chúng tôi đề xuất một công trình táo bạo,

00:11:54.506 --> 00:11:58.157
cái mà khác biệt so với bất kỳ thứ gì mà 
cộng đồng này đã từng quen thuộc

00:11:58.181 --> 00:12:02.702
và chúng tôi đã lo sợ, 
như khách hàng cũng lo sợ

00:12:02.726 --> 00:12:04.489
và cả cộng đồng cũng lo sợ,

00:12:04.513 --> 00:12:08.669
vì thế mà chúng tôi tạo ra một loạt 
những bức ảnh giả lập công trình thật

00:12:08.693 --> 00:12:10.071
mà chúng tôi đưa lên Facebook

00:12:10.095 --> 00:12:12.221
và cả Instagram,

00:12:12.245 --> 00:12:14.566
và chúng tôi để cho mọi người 
bắt đầu làm những việc mà họ làm:

00:12:14.590 --> 00:12:17.291
chia sẻ nó, bình luận, thích nó, ghét nó.

00:12:18.232 --> 00:12:22.562
Có nghĩa là 2 năm
trước khi công trình hoàn tất,

00:12:22.586 --> 00:12:25.914
nó thật sự là một phần của cộng đồng,

00:12:25.938 --> 00:12:32.204
vì thế mà khi bức ảnh giống chính xác 
như sản phẩm cuối cùng,

00:12:32.228 --> 00:12:34.188
đã không có sự bất ngờ nào.

00:12:34.212 --> 00:12:38.100
Công trình này đã hoàn toàn là 
một phần của cộng đồng này,

00:12:38.124 --> 00:12:40.409
Rồi khi mùa hè đầu tiên đến,

00:12:40.433 --> 00:12:44.351
khi mọi người bắt đầu đến thăm 
và chia sẻ công trình trên mạng xã hội

00:12:44.375 --> 00:12:49.862
Nó không còn là thành một dinh thự 
mà nó trở thành truyền thông,

00:12:49.886 --> 00:12:53.669
bởi vì những cái này không chỉ là 
bức ảnh của một công trình,

00:12:53.693 --> 00:12:56.080
chúng là bức ảnh của bạn
về một công trình

00:12:56.527 --> 00:12:59.814
và khi sử dụng nó
để kể câu chuyện của mình,

00:12:59.838 --> 00:13:02.546
chúng trở nên một phần
câu chuyện kể của cá nhân bạn,

00:13:02.570 --> 00:13:06.118
và điều mà bạn đang làm là đi vòng quanh

00:13:06.142 --> 00:13:08.392
tập hợp lại những ký ức của mình,

00:13:08.416 --> 00:13:12.271
và bạn tạo nên những biểu tượng 
mà chúng tôi hiểu được.

00:13:13.187 --> 00:13:15.476
Có nghĩa là chúng ta
không phải trông cậy vào Hy Lạp

00:13:15.500 --> 00:13:18.118
để dạy cho ta cách nghĩ về kiến trúc nữa.

00:13:18.142 --> 00:13:22.167
Chúng ta có thể nói với nhau
cách chúng ta nghĩ về kiến trúc,

00:13:22.191 --> 00:13:27.962
vì truyền thông kỹ thuật số không những 
thay đổi mối quan hệ giữa chúng ta,

00:13:27.986 --> 00:13:31.515
nó thay đổi mối quan hệ giữa chúng ta
và những công trình.

00:13:32.614 --> 00:13:35.732
Nghĩ 1 chút 
về những thủ thư ở Livingston.

00:13:36.390 --> 00:13:38.805
Nếu công trình đó chuẩn bị
xây dựng ngay hôm nay,

00:13:38.829 --> 00:13:43.473
điều đầu tiên chúng ta cần làm là 
lên mạng và tìm kiếm "thư viện mới"

00:13:43.705 --> 00:13:48.975
Sẽ có tới tấp bởi những ví dụ của
những thí nghiệm, của sự cách tân,

00:13:48.999 --> 00:13:52.187
của hình ảnh một thư viện
nằm ngoài trí tưởng tượng.

00:13:52.998 --> 00:13:54.341
Đó là một thứ đạn dược.

00:13:54.846 --> 00:13:57.181
Đó là đạn dược mà chúng có thể mang đến

00:13:57.205 --> 00:14:00.330
cho những thị trưởng của Livingston, 
đến người dân của Livingston,

00:14:00.354 --> 00:14:04.313
và nói thế này, không ai có thể trả lời 
ngày nay thư viện là cái gì.

00:14:04.337 --> 00:14:05.822
Hãy trở thành một phần của nó.

00:14:06.287 --> 00:14:09.153
Sự phong phú của thử nghiệm

00:14:09.177 --> 00:14:12.236
cho chúng sự tự do để tạo ra trải nghiệm.

NOTE Paragraph

00:14:14.452 --> 00:14:16.664
Mọi thứ đều khác biệt ngày nay.

00:14:16.664 --> 00:14:20.019
Kiến trúc không còn là
những vật thể bí hiểm

00:14:20.043 --> 00:14:22.538
sử dụng từ ngữ đao to búa lớn 
và những bản vẻ phức tạp,

00:14:22.562 --> 00:14:25.522
và bạn không còn là
những người không may,

00:14:25.546 --> 00:14:29.081
người khách hàng mà sẽ không chấp nhận 
thứ mà họ chưa bao giờ thấy nữa.

00:14:30.980 --> 00:14:32.713
Kiến trúc sư có thể nghe bạn,

00:14:32.737 --> 00:14:34.841
và bạn không còn bị bắt nạt
bởi kiến trúc nữa.

00:14:35.770 --> 00:14:39.152
Điều đó có nghĩa là cái quả lắc qua lại

00:14:39.176 --> 00:14:42.154
từ phong cách này đến phong cách khác, 
từ bước tiến này đến bước tiến khác,

00:14:42.178 --> 00:14:43.459
không còn phù hợp.

00:14:43.680 --> 00:14:46.280
Chúng ta có thể thật sự tiến về phía trước

00:14:46.304 --> 00:14:50.670
và tìm kiếm những giải pháp thích hợp 
mà xã hội của chúng ta đang phải đối mặt.

00:14:51.757 --> 00:14:55.199
Đây là kết thúc của lịch sử kiến trúc,

00:14:55.223 --> 00:14:58.091
có nghĩa là những công trình của ngày mai

00:14:58.115 --> 00:15:01.278
sẽ trở nên rất khác biệt so với 
những công trình ngày nay.

00:15:02.389 --> 00:15:06.797
Nó có nghĩa là không gian công cộng 
ở một thành phố cổ của Seville

00:15:06.821 --> 00:15:11.005
có thể trở nên độc đáo và phù hợp với 
cách mà một thành phố hiện đại vận hành.

00:15:11.992 --> 00:15:16.411
Có thể là một nhà thi đấu ở Brooklyn 
có thể là một sân vận động ở Brooklyn,

00:15:16.435 --> 00:15:19.197
chứ không phải là một tác phẩm
mô phỏng lịch sử bằng gạch đỏ

00:15:19.221 --> 00:15:21.701
mà chúng ta hay nghĩ về 1sân vận động

00:15:22.540 --> 00:15:25.373
Nó có nghĩa là robot
sẽ xây dựng công trình của chúng ta,

00:15:25.397 --> 00:15:29.014
vì chúng ta cuối cùng cũng sẵn sàng 
cho những hình dạng mà chúng sẽ tạo ra.

00:15:29.842 --> 00:15:33.693
Và nó có nghĩa là những công trình đó 
đi theo hướng của tự nhiên

00:15:33.717 --> 00:15:35.520
thay vì hướng ngược lại.

00:15:36.676 --> 00:15:40.280
Có nghĩa là một gara để xe 
ở bãi biển Miami, Florida,

00:15:40.304 --> 00:15:42.788
cũng có thể trờ thành một nơi cho thể thao

00:15:42.812 --> 00:15:44.191
và tập yoga

00:15:44.215 --> 00:15:46.794
và bạn thậm chí có thể 
tổ chức đám cưới ở đó vào ban đêm

00:15:46.818 --> 00:15:47.842
(cười lớn)

00:15:47.866 --> 00:15:52.029
Có nghĩa là 3 kiến trúc sư
có thể mơ đến việc bơi lội

00:15:52.053 --> 00:15:53.973
ở biển phía Đông của NewYork,

00:15:53.997 --> 00:15:56.487
và sau đó gây quỹ được nửa tỉ đô la

00:15:56.511 --> 00:15:59.839
từ một cộng đồng vây quanh 
công trình của họ,

00:15:59.863 --> 00:16:01.593
không còn ai là khách hàng nữa.

00:16:02.765 --> 00:16:05.666
Có nghĩa là không công trình 
nào quá nhỏ cho sự cải tiến,

00:16:05.690 --> 00:16:07.888
giống như mô hình tuần lộc nhỏ này

00:16:07.912 --> 00:16:13.003
nó cũng cơ bắp và gân guốc như 
những con vật thực tế.

00:16:13.808 --> 00:16:16.546
Có nghĩa là một công trình không cần phải đẹp

00:16:16.570 --> 00:16:17.863
để được yêu mến,

00:16:17.887 --> 00:16:20.902
như công trình bé nhỏ xấu xí này
ở Tây Ban Nha,

00:16:20.926 --> 00:16:23.407
nơi mà kiến trúc sư đào một cái lỗ,

00:16:23.431 --> 00:16:24.813
chất đầy rơm,

00:16:24.837 --> 00:16:27.170
và họ bơm bê tông vào xung quanh,

00:16:27.194 --> 00:16:28.834
và khi bê tông khô,

00:16:28.858 --> 00:16:32.418
họ nhờ ai đó tới và dọn sạch đám rơm đi

00:16:32.442 --> 00:16:35.373
vì thế mà tất cả còn lại khi xong việc

00:16:35.397 --> 00:16:38.072
là một căn phòng nhỏ ghê tởm

00:16:38.096 --> 00:16:44.050
chất đầu những dấu ấn và những vết tích 
của cái cách mà nơi này được tạo nên,

00:16:44.074 --> 00:16:48.558
và nó trở thành nơi tuyệt vời nhất 
để ngắm hoàng hôn ở Tây Ban Nha.

NOTE Paragraph

00:16:49.658 --> 00:16:53.013
Bởi vì không quan trọng là con bò
xây nên công trình của chúng ta

00:16:53.037 --> 00:16:54.847
hay một con robot

00:16:54.871 --> 00:16:58.219
Cách chúng ta xây không quan trọng, 
quan trọng là chúng ta xây cái gì.

00:16:58.899 --> 00:17:02.324
Kiến trúc sư phải biết làm công trình 
có nhiều cây xanh hơn như thế nào

00:17:02.348 --> 00:17:04.506
và thông minh hơn và thân thiện hơn.

00:17:04.530 --> 00:17:07.104
Chúng tôi chỉ là đang chờ đợi tất cả 
các bạn đều mong muốn chúng,

00:17:08.022 --> 00:17:11.350
Và cuối cùng, chúng ta không còn 
ở hai phía đối địch nhau nữa.

00:17:11.957 --> 00:17:14.929
Tìm một kiến trúc sư, 
thuê một kiến trúc sư,

00:17:14.953 --> 00:17:20.770
làm việc với chúng tôi để thiết kế 
những công trình, thành phố, thế giới tốt hơn,

00:17:20.794 --> 00:17:23.034
bởi vì cái giả phải trả là cao

00:17:23.635 --> 00:17:28.825
Công trình không chỉ phản ánh xã hội, 
chúng định hình xã hội chúng ta

00:17:28.849 --> 00:17:30.901
đến những không gian nhỏ nhất:

00:17:30.925 --> 00:17:32.929
từ thư viện địa phương,

00:17:32.953 --> 00:17:35.382
nhà ở nơi chúng ta nuôi dạy con cái

00:17:35.406 --> 00:17:38.599
và cái đoạn đường mà chúng ta đi từ 
phòng ngủ ra phòng tắm

NOTE Paragraph

00:17:39.288 --> 00:17:40.388
Cám ơn

NOTE Paragraph

00:17:40.412 --> 00:17:43.412
(Vỗ tay)