WEBVTT

00:00:01.828 --> 00:00:03.448
Bugün sizlere mimarlık tarihinin

00:00:03.472 --> 00:00:06.502
son 30 yılından bahsedeceğim.

00:00:07.685 --> 00:00:10.143
18 dakikaya sığdırılacak çok şey var.

NOTE Paragraph

00:00:10.167 --> 00:00:11.854
Karmaşık bir konu,

00:00:11.878 --> 00:00:16.252
biz de direkt karmaşık kısmına dalacağız:

00:00:16.276 --> 00:00:17.482
New Jersey.

00:00:17.506 --> 00:00:20.696
Jerseyliyim ve 30 yıl önce

00:00:20.720 --> 00:00:24.562
altı yaşımda, annemle babamın evinde

00:00:24.586 --> 00:00:26.210
Livingston şehrinde yaşıyordum,

00:00:26.234 --> 00:00:29.165
bu da çocukluğumun yatak odası.

00:00:29.689 --> 00:00:32.124
Yatak odamın yanında, köşede

00:00:32.148 --> 00:00:35.010
kız kardeşimle paylaştığımız banyo vardı.

00:00:35.225 --> 00:00:38.138
Yatak odamla banyo arasında

00:00:38.162 --> 00:00:40.963
oturma odasına bakan bir balkon vardı.

00:00:41.413 --> 00:00:45.095
Herkesin vaktini geçirdiği ve 
televizyon izlediği yer orasıydı,

00:00:45.119 --> 00:00:49.282
yatak odamdan banyoya her yürüyüşümde

00:00:49.306 --> 00:00:50.642
herkes beni görürdü,

00:00:50.666 --> 00:00:54.420
her duş alışımdan sonra
dışarıya havlu ile çıkardım

00:00:54.444 --> 00:00:55.821
ve herkes beni görürdü.

00:00:56.162 --> 00:00:57.543
Böyle görünüyordum.

00:00:58.718 --> 00:01:01.741
Gariptim,

00:01:01.765 --> 00:01:03.856
güvensizdim ve bundan nefret ediyordum.

00:01:03.880 --> 00:01:06.919
O yürüyüşten, o balkondan
nefret ediyordum,

00:01:06.943 --> 00:01:09.967
o odadan nefret ediyordum, 
o evden nefret ediyordum.

NOTE Paragraph

00:01:10.769 --> 00:01:12.457
Ve bu mimarlık.

00:01:12.917 --> 00:01:14.234
(Gülüşmeler)

00:01:14.258 --> 00:01:15.576
Bitti.

00:01:16.088 --> 00:01:19.462
O hisler, o hissettiğim duygular,

00:01:19.486 --> 00:01:22.179
işte onlar mimarlığın gücü,

00:01:22.203 --> 00:01:25.741
çünkü mimarlık 
matematik ve bölgeleme ile ilgili değil,

00:01:25.765 --> 00:01:29.123
işgal ettiğimiz yerlere karşı

00:01:29.147 --> 00:01:31.903
hissettiğimiz hassas, duygusal 
bağlantılarla ilgili.

00:01:32.653 --> 00:01:35.529
Böyle hissetmemiz sürpriz değil,

00:01:35.553 --> 00:01:37.761
çünkü EPA'ya göre

00:01:37.785 --> 00:01:42.404
Amerikalılar vakitlerinin %90'ını
kapalı alanlarda geçiriyorlar.

00:01:42.428 --> 00:01:47.164
Bu vaktimizin %90'ının 
mimarlıkla çevrelenmesi demek.

00:01:47.188 --> 00:01:48.696
Bu çok yüksek.

00:01:48.720 --> 00:01:53.213
Bu da mimarlığın bizi fark etmediğimiz
yollarla şekillendirmesi demek.

NOTE Paragraph

00:01:53.922 --> 00:01:59.296
Bu bizi biraz saf ve 
çok, çok tahmin edilebilir yapıyor.

00:01:59.464 --> 00:02:02.093
Size böyle bir bina gösterdiğimde,

00:02:02.117 --> 00:02:03.499
sizin ne düşündüğünüzü
biliyorum demek:

00:02:03.523 --> 00:02:06.870
"Güç" ve "istikrar" ve
"demokrasi"yi düşünüyorsunuz.

NOTE Paragraph

00:02:07.239 --> 00:02:10.872
Sizin bunu böyle düşündüğünüzü,

00:02:10.896 --> 00:02:13.690
bina 2500 yıl önce Yunanların inşa ettiği 
bir binaya dayandığı için biliyorum.

00:02:14.272 --> 00:02:15.541
Bu bir hile.

00:02:16.810 --> 00:02:18.537
Mimarların

00:02:20.264 --> 00:02:21.993
binalarımızı inşa ettiğimiz formlarla

00:02:22.017 --> 00:02:24.658
aramızda duygusal bağı oluşturmak için 
kullandıkları bir tetikleyici.

00:02:25.237 --> 00:02:27.877
Tahmin edilebilir, duygusal bir bağlantı

00:02:27.901 --> 00:02:31.121
ve bu hileyi 
çok uzun bir süredir kullanıyoruz.

00:02:31.629 --> 00:02:34.902
Biz onu [200] yıl önce
banka inşa ederken kullandık.

00:02:34.926 --> 00:02:38.083
19. yüzyılda sanat müzeleri 
inşa ederken kullandık.

00:02:38.107 --> 00:02:40.312
20. yüzyılda Amerika'da

00:02:40.336 --> 00:02:42.171
ev inşasında kullandık.

00:02:42.195 --> 00:02:44.933
Bu katı, sağlam, küçük askerlere bakın.

00:02:44.957 --> 00:02:47.528
Okyanusa dönükler ve 
orada nöbet bekliyorlar.

NOTE Paragraph

00:02:48.265 --> 00:02:50.900
Bu gerçekten çok faydalı,

00:02:50.924 --> 00:02:53.911
çünkü bir şey inşa etmek
korkunç bir şeydir.

00:02:54.331 --> 00:02:58.467
Çok pahalı, uzun sürer ve
gerçekten karmaşıktır.

00:02:58.996 --> 00:03:01.154
Bir şeyler inşa eden insanlar --

00:03:01.178 --> 00:03:03.383
geliştiriciler ve hükümetler --

00:03:03.407 --> 00:03:06.260
doğal olarak yenilikten korkarlar

00:03:06.284 --> 00:03:10.264
ve sadece tepki vereceğinizi bildikleri
formları kullanmayı tercih ederler.

NOTE Paragraph

00:03:11.125 --> 00:03:13.314
İşte bu yüzden bu tip binalar
inşa edilebiliyor.

00:03:14.096 --> 00:03:15.766
Bu güzel bir bina.

00:03:15.790 --> 00:03:18.081
Bu Livingston Halk Kütüphanesi.

00:03:18.105 --> 00:03:21.215
Memleketimde 2004'te inşa edildi.

00:03:21.239 --> 00:03:22.864
Bir kubbesi var,

00:03:22.888 --> 00:03:26.495
yuvarlak bir şeyi var, 
sütunları var, kırmızı tuğla,

00:03:26.495 --> 00:03:31.485
Livingston'un bu bina ile
ne demek istediğini tahmin edebilirsiniz:

00:03:31.509 --> 00:03:35.035
Çocuklar, mülk değerleri ve tarih.

00:03:35.751 --> 00:03:39.286
Fakat bu binanın günümüzde 
kütüphanenin yaptığı işle çok ilgisi yok.

00:03:40.209 --> 00:03:44.273
Aynı yıl, 2004 yılında ülkenin 
bir diğer ucunda

00:03:44.297 --> 00:03:46.292
başka bir kütüphane inşa edildi

00:03:46.316 --> 00:03:47.789
ve görünüşü şu şekilde.

00:03:47.998 --> 00:03:49.331
Bina Seattle'da.

00:03:50.140 --> 00:03:55.694
Bu kütüphane dijital çağda 
medyayı nasıl tükettiğimizle ilgili.

00:03:55.718 --> 00:03:59.288
Şehirde yeni bir kamusal hoşluk.

00:03:59.312 --> 00:04:01.917
Toplanıp bir şeyler okuyup,
paylaşma mekânı.

NOTE Paragraph

00:04:03.244 --> 00:04:04.867
Aynı yıl, aynı ülkede

00:04:04.891 --> 00:04:08.304
ikisine de kütüphane denen iki binanın

00:04:08.328 --> 00:04:10.951
bu kadar farklı gözükmesi

00:04:10.975 --> 00:04:12.607
nasıl mümkün oluyor?

00:04:13.576 --> 00:04:19.109
Cevap ise mimarlığın 
sarkaç prensibi ile çalışması.

00:04:19.501 --> 00:04:22.369
Bir tarafta yenilikçilik var,

00:04:22.393 --> 00:04:26.010
mimarlar bugün hayatı yaşama biçimimizle 
ilgili sürekli yeni teknolojiler,

00:04:26.034 --> 00:04:29.716
yeni tipolojiler, yeni çözümler
üretiyorlar.

00:04:29.886 --> 00:04:32.280
Zorluyoruz, zorluyoruz, zorluyoruz,

00:04:32.304 --> 00:04:34.903
ta ki sizleri tamamen
yabancılaştırıncaya kadar.

00:04:34.927 --> 00:04:37.153
Hepimiz siyah giyiniyoruz, 
bunalıma giriyoruz,

00:04:37.177 --> 00:04:39.338
sevimli olduğumuzu düşünüyorsunuz,

00:04:39.362 --> 00:04:42.821
aslında ölüyüz, çünkü seçimimiz yok.

00:04:42.845 --> 00:04:44.475
Öbür tarafa geçip,


00:04:44.735 --> 00:04:47.736
sevdiğinizi bildiğimiz sembollerle
tekrar ilgilenmemiz gerekiyor.

00:04:48.394 --> 00:04:50.553
Bunu yapıyoruz, 
siz mutlu oluyorsunuz.

00:04:50.601 --> 00:04:52.411
Kapalı gişe satmış gibi hissediyoruz,

00:04:52.411 --> 00:04:54.161
tekrar denemelere başlıyoruz

00:04:54.161 --> 00:04:57.279
ve sarkaçı geri itiyoruz.

00:04:57.327 --> 00:04:59.702
Son 300 yıl, kesinlikle de son 30 yıl

00:04:59.702 --> 00:05:01.815
ileri-geri, ileri-geri gidip durduk.

NOTE Paragraph

00:05:02.926 --> 00:05:06.518
Tamam, 30 yıl önce 
yetmişlerin sonlarındaydık.

00:05:06.542 --> 00:05:10.201
Mimarlar brütalizmi denemeyle meşgullerdi.

00:05:10.519 --> 00:05:11.765
Mesele betonla ilgili.

00:05:11.789 --> 00:05:13.261
(Gülüşmeler)

00:05:13.285 --> 00:05:14.429
Bunu tahmin edebilirsiniz.

00:05:14.453 --> 00:05:17.783
Küçük pencereler, 
insansızlaştırıcı ölçüler.

00:05:17.807 --> 00:05:20.570
Gerçekten ağır şeyler.

00:05:20.594 --> 00:05:23.357
80'lere yaklaşırken,

00:05:23.381 --> 00:05:25.724
o sembolleri tekrar kullanmaya başladık.

00:05:25.748 --> 00:05:28.696
Sarkacı geri, diğer yöne itiyoruz.

00:05:28.720 --> 00:05:31.529
Sevdiğinizi bildiğimiz formları alıp

00:05:31.553 --> 00:05:33.118
güncelliyoruz.

00:05:33.142 --> 00:05:35.151
Neonu ekliyoruz,

00:05:35.175 --> 00:05:37.439
pastelleri ekliyoruz

00:05:37.463 --> 00:05:39.117
ve yeni malzemeleri kullanıyoruz.

00:05:39.141 --> 00:05:40.579
Sizin hoşunuza gidiyor.

00:05:40.603 --> 00:05:42.552
Sizlere onlardan
yeterince de veremiyoruz.

00:05:42.576 --> 00:05:44.740
Chippendale dolaplarını alıyoruz

00:05:44.764 --> 00:05:47.136
ve gökdelene dönüştürüyoruz,

00:05:47.160 --> 00:05:51.866
gökdelenler ise camdan yapılmış 
Orta Çağ kaleleri olabilir.

00:05:52.409 --> 00:05:53.961
Formlar büyüdü,

00:05:53.985 --> 00:05:56.512
cesurlaştı ve renklendi.

00:05:56.536 --> 00:05:59.380
Cüceler sütun oldu.

00:05:59.404 --> 00:06:00.443
(Gülüşmeler)

00:06:00.467 --> 00:06:02.573
Kuğular bina kadar oldu.

00:06:02.597 --> 00:06:03.934
Çılgın bir şeydi.

00:06:04.640 --> 00:06:08.513
Ama 80'lerdeydik ve bu harikaydı.

00:06:08.537 --> 00:06:09.715
(Gülüşmeler)

00:06:09.739 --> 00:06:11.733
Hepimiz alışveriş merkezlerinde 
vakit geçiriyoruz,

00:06:11.757 --> 00:06:14.138
şehir dışlarına taşınıyoruz.

00:06:14.162 --> 00:06:16.736
Şehir dışlarında kendi

00:06:16.760 --> 00:06:20.092
mimarlık fantezilerimizi oluşturabiliriz.

00:06:20.116 --> 00:06:21.870
O fanteziler,

00:06:21.894 --> 00:06:23.957
Akdeniz

00:06:23.981 --> 00:06:25.906
ya da Fransız

00:06:25.930 --> 00:06:27.130
ya da İtalyan olabilir.

00:06:27.154 --> 00:06:28.797
(Gülüşmeler)

00:06:28.821 --> 00:06:30.714
Belki de sonsuz adet grissini ile.

NOTE Paragraph

00:06:30.738 --> 00:06:32.764
Bu postmodernizmle ilgili bir şey.

00:06:32.788 --> 00:06:34.602
Sembollerle ilgili bir şey.

00:06:34.908 --> 00:06:37.888
Kolay ve ucuzlar,

00:06:37.912 --> 00:06:40.417
çünkü mekân yapmaktansa,

00:06:40.441 --> 00:06:42.493
mekân hatıraları yapıyoruz.

00:06:43.091 --> 00:06:45.947
Çünkü biliyorum,
sizin de bildiğinizi biliyorum,

00:06:45.971 --> 00:06:47.286
burası Toskana değil.

00:06:48.182 --> 00:06:49.327
Burası Ohio.

00:06:49.452 --> 00:06:50.970
(Gülüşmeler)

NOTE Paragraph

00:06:50.994 --> 00:06:52.819
Mimarlar hayal kırıklığı yaşadı

00:06:52.843 --> 00:06:56.174
ve sarkacı diğer yönde itmeye başladık.

00:06:56.559 --> 00:06:58.786
80'lerin sonunda, 90'ların başında,

00:06:58.810 --> 00:07:02.058
dekonstrüktivizm denemelerine başladık.

00:07:02.727 --> 00:07:05.473
Tarihsel sembolleri atıp,

00:07:05.497 --> 00:07:09.343
yeni bilgisayar destekli
tasarım teknikleri kullanıyoruz

00:07:09.367 --> 00:07:11.324
ve yeni kompozisyonlar icat ediyoruz,

00:07:11.348 --> 00:07:14.204
formlar formların üstüne biniyor.

00:07:14.228 --> 00:07:17.251
Akademik ve ağır meseleler,

00:07:17.275 --> 00:07:19.126
hiç popüler değil,

00:07:19.150 --> 00:07:20.813
sizi tamamen yabancılaştırıyoruz.

00:07:20.837 --> 00:07:25.024
Normal olarak 
sarkaç diğer yöne doğru giderdi.

00:07:25.048 --> 00:07:27.380
Sonra çok muhteşem bir şey oldu.

NOTE Paragraph

00:07:28.331 --> 00:07:31.222
1997'de bu bina açıldı.

00:07:31.898 --> 00:07:34.653
Frank Gehry'nin Bilbao'daki
Guggenheim müzesi.

00:07:36.228 --> 00:07:37.632
Bu bina dünyanın 
mimarlıkla ilişkisini

00:07:37.656 --> 00:07:41.920
temelden değiştiriyor.

00:07:42.694 --> 00:07:46.594
Paul Goldberger, Bilbao'nun

00:07:46.618 --> 00:07:49.921
eleştirmenlerin,
akademisyenlerin ve kamunun

00:07:49.945 --> 00:07:52.711
bir bina etrafında birleştiği 
nadir anlardan biri olduğunu söylemişti.

00:07:53.401 --> 00:07:56.462
The New York Times 
bu binaya mucize demişti.

00:07:57.160 --> 00:08:02.842
Bilbao'da turizm bu bina 
tamamlandıktan sonra

00:08:02.866 --> 00:08:04.535
yüzde 2500 arttı.

00:08:04.885 --> 00:08:08.334
Birdenbire, herkes bu binadan istiyordu:

00:08:09.044 --> 00:08:10.383
Los Angeles,

00:08:11.633 --> 00:08:13.172
Seattle,

00:08:13.196 --> 00:08:14.800
Şikago,

00:08:14.824 --> 00:08:16.528
New York,

00:08:16.552 --> 00:08:18.446
Cleveland,

00:08:18.470 --> 00:08:19.713
Springfield.

00:08:19.737 --> 00:08:20.771
(Gülüşmeler)

00:08:20.795 --> 00:08:24.018
Herkes bir tane istiyor
ve Gehry her yerde.

00:08:24.042 --> 00:08:27.382
O bizim ilk "yıldız" mimarımız.

NOTE Paragraph

00:08:27.989 --> 00:08:32.865
Bu çılgın ve radikal

00:08:32.889 --> 00:08:34.794
formlar

00:08:34.818 --> 00:08:38.657
nasıl oldu da tüm dünyaya yayıldı?

00:08:39.270 --> 00:08:44.766
Çünkü medya o binalar etrafında kenetlenip
çok hızlı bir şekilde

00:08:44.790 --> 00:08:50.587

bu formların kültür ve turizm
demek olduğunu öğrettiler.

00:08:51.068 --> 00:08:54.466
Bu formlara 
duygusal bir tepki oluşturduk.

00:08:54.490 --> 00:08:56.862
Dünyadaki bütün 
belediye başkanları da öyle yaptı.

00:08:56.967 --> 00:08:59.469
Bütün belediye başkanları biliyorlardı ki,

00:08:59.493 --> 00:09:02.483
bu formlara sahiplerse, 
kültür ve turizmleri vardı.

NOTE Paragraph

00:09:03.778 --> 00:09:06.110
Yeni bin yıla girerken

00:09:06.134 --> 00:09:08.264
bu olgu birkaç başka
"yıldız" mimarın daha başına geldi.

00:09:08.288 --> 00:09:10.671
Zaha'nın başına geldi

00:09:10.695 --> 00:09:13.094
ve Libeskind'in başına geldi.

00:09:13.118 --> 00:09:17.732
Dijital medya bilgiyi tüketme hızımızı

00:09:17.756 --> 00:09:19.512
artırmaya başlarken,

00:09:19.536 --> 00:09:23.213
bu birkaç elit mimarın başına gelenler

00:09:23.237 --> 00:09:26.475
yeni bin yıla girerken

00:09:26.499 --> 00:09:28.314
bütün mimarlık alanının 
başına gelebilirdi.

00:09:29.096 --> 00:09:32.044
Mimariyi nasıl tükettiğinizi düşünün.

00:09:32.429 --> 00:09:33.644
Bin yıl önce,

00:09:33.668 --> 00:09:37.488
bir binayı görmek için 
yandaki köye yürümeniz gerekirdi.

00:09:37.488 --> 00:09:39.118
Ulaşım hızlanıyor:

00:09:39.142 --> 00:09:42.142
Gemiye, uçağa biniyorsunuz;
bir turiste dönüşüyorsunuz.

00:09:42.166 --> 00:09:45.063
Teknoloji hızlanıyor:
Gazetede, televizyonda görüyorsunuz.

00:09:45.087 --> 00:09:49.950
Sonunda da hepimiz 
mimari fotoğrafçısı oluyoruz

00:09:49.974 --> 00:09:53.874
ve bina inşaat yerinden ayrılıyor.

00:09:54.768 --> 00:09:58.315
Mimarlık bugün her yerde,

00:09:58.339 --> 00:10:01.453
bu da iletişimin hızının sonunda

00:10:01.477 --> 00:10:04.570
mimarlığın hızına yetişmesi 
anlamına geliyor.

NOTE Paragraph

00:10:05.409 --> 00:10:07.879
Çünkü mimari aslında 
bayağı hızlı hareket ediyor.

00:10:07.903 --> 00:10:10.611
Bir binayı projelendirmek 
çok uzun sürmüyor.

00:10:10.635 --> 00:10:12.788
Binayı inşa etmek ise uzun sürüyor,

00:10:12.812 --> 00:10:15.106
üç ya da dört yıl

00:10:15.130 --> 00:10:18.798
ve bu arada mimar
iki ya da sekiz

00:10:18.822 --> 00:10:21.468
ya da yüzlerce başka bina tasarlıyor

00:10:21.492 --> 00:10:25.183
ve üstelik dört yıl önce
tasarladığı binanın

00:10:25.207 --> 00:10:27.085
başarılı mı başarısız mı
olduğunu bilmeden.

00:10:27.690 --> 00:10:31.239
Çünkü mimarlıkta güzel bir geri bildirim 
döngüsü hiç olmadı.

00:10:32.416 --> 00:10:35.308
Bu tip binaların inşa 
edilmesinin sebebi bu.

00:10:35.332 --> 00:10:38.272
Brütalizm iki yıllık bir akım değildi,

00:10:38.296 --> 00:10:40.167
20 yıllık bir akımdı.

00:10:40.383 --> 00:10:44.201
20 yıl boyunca, bu tip binalar inşa ettik.

00:10:44.225 --> 00:10:47.093
Çünkü bundan ne kadar
nefret ettiğinizi bilmiyorduk.

00:10:48.284 --> 00:10:51.084
Bu bir daha yaşanmayacak,

00:10:51.108 --> 00:10:53.238
bence,

00:10:53.262 --> 00:10:59.362
çünkü mimarlıktaki en büyük devrimlerin 
birinin başındayız.

00:10:59.386 --> 00:11:01.755
Betonun,

00:11:01.779 --> 00:11:04.233
çeliğin ya da asansörün
icadından beri olan en büyük devrim,

00:11:04.257 --> 00:11:05.939
o da medya devrimi.

NOTE Paragraph

00:11:07.072 --> 00:11:11.732
Benim teorim şu: 
Sarkaca medyayı uygularsanız,

00:11:11.756 --> 00:11:14.617
sarkaç daha hızlı sallanmaya başlıyor

00:11:14.641 --> 00:11:18.379
ve neredeyse 
aynı anda iki uçta bulunuyor,

00:11:18.403 --> 00:11:23.371
bu da yenilikle sembol arasında,

00:11:23.395 --> 00:11:26.770
biz mimarlar ile siz kamu arasındaki
farkı bulanıklaştırıyor.

00:11:27.342 --> 00:11:33.402
Artık tamamen yeni bir şeyden

00:11:33.426 --> 00:11:36.395
neredeyse anında,
duygu yüklü semboller yapabiliyoruz.

NOTE Paragraph

00:11:36.453 --> 00:11:38.186
Bunu size şirketimin
yeni tamamladığı bir proje

00:11:38.210 --> 00:11:40.376
üzerinde anlatacağım.

00:11:40.829 --> 00:11:44.304
Yanan bu binayı tekrar 
yapmamız istenmişti.

00:11:44.304 --> 00:11:46.773
Burası New York eyaletinin 
Fire Adası'ndaki

00:11:46.797 --> 00:11:48.543
Pines şehrinin merkezi.

00:11:48.567 --> 00:11:49.980
Burası bir tatil şehri.

00:11:50.729 --> 00:11:54.482
Cüretkâr bir bina teklif ettik,

00:11:54.506 --> 00:11:58.157
toplumun alıştığı tüm 
formlardan farklıydı,

00:11:58.181 --> 00:12:02.702
korkmuştuk, müşterimiz de korkmuştu,

00:12:02.726 --> 00:12:04.489
topluluk da korkmuştu.

00:12:04.513 --> 00:12:08.669
Fotogerçekçi bir seri oluşturduk

00:12:08.693 --> 00:12:10.071
ve Facebook'a,

00:12:10.095 --> 00:12:12.221
Instagram'a yerleştirdik,

00:12:12.245 --> 00:12:14.566
insanlara yaptıkları şeyi 
yapmalarına izin verdik:

00:12:14.590 --> 00:12:17.291
Paylaşma, yorum yapma, beğenme, beğenmeme.

00:12:18.232 --> 00:12:22.562
Bu da binanın
tamamlanmasından iki yıl önce

00:12:22.586 --> 00:12:25.914
binanın toplumun bir parçası 
olduğu anlamına geliyordu.

00:12:25.938 --> 00:12:32.204
Böylece çizimler son ürüne 
tıpatıp benzediğinde

00:12:32.228 --> 00:12:34.188
hiçbir sürpriz yaşanmadı.

00:12:34.212 --> 00:12:38.100
Bina çoktan toplumun bir parçasıydı

00:12:38.124 --> 00:12:40.409
ve sonra ilk yaz,

00:12:40.433 --> 00:12:44.351
insanlar gelip de binayı 
sosyal medyada paylaştıklarında,

00:12:44.375 --> 00:12:49.862
bina sadece yapı değil,
aynı zamanda medyaydı da.

00:12:49.886 --> 00:12:53.669
Çünkü bunlar sadece
bir binanın resmi değil,

00:12:53.693 --> 00:12:56.080
bunlar bir binanın size ait resimleri.

00:12:56.527 --> 00:12:59.814
Bunları kendi hikâyenizi 
anlatmada kullandığınızda,

00:12:59.838 --> 00:13:02.546
sizin kendi anlatınızın 
bir parçası hâline geliyor

00:13:02.570 --> 00:13:06.118
ve yaptığınız şey de

00:13:06.142 --> 00:13:08.392
bütün toplu hafızamızı değiştirip,

00:13:08.416 --> 00:13:12.271
bu duygu yüklü sembolleri
anlamamızı sağlama.

00:13:13.187 --> 00:13:15.476
Bu da artık mimarlık hakkında 
ne düşünmemiz gerektiğini

00:13:15.500 --> 00:13:18.118
söyleyen Yunanlara ihtiyacımızın 
olmadığı anlamına geliyor.

00:13:18.142 --> 00:13:22.167
Mimarlık hakkında ne düşündüğümüzü
birbirimize söyleyebiliriz,

00:13:22.191 --> 00:13:27.962
çünkü dijital medya
sadece aramızdaki ilişkileri değil,

00:13:27.986 --> 00:13:31.515
binalarla aramızdaki 
ilişkiyi de değiştirdi.

00:13:32.614 --> 00:13:35.732
Bir anlığına Livingston'daki 
o kütüphanecileri düşünün.

00:13:36.390 --> 00:13:38.805
O bina bugün inşa edilseydi,

00:13:38.829 --> 00:13:43.473
ilk yapacakları şey internette 
"yeni kütüphaneler"i aratmak olacaktı.

00:13:43.705 --> 00:13:48.975
Kütüphanenin nasıl olabileceği 
hakkında deneme, yenilikçilik,

00:13:48.999 --> 00:13:52.187
sınırları zorlama örnekleriyle ilgili
bombardımana tutulacaklardı.

00:13:52.998 --> 00:13:54.341
Bu bir muhimmattır.

00:13:54.846 --> 00:13:57.181
Bu muhimmatı alıp

00:13:57.205 --> 00:14:00.330
Livingston belediye başkanına,
Livingston halkına götürüp,

00:14:00.354 --> 00:14:04.313
bugün kütüphanelerin 
farklı görünebileceğini söyleyebilirler.

00:14:04.337 --> 00:14:05.822
Haydi bunun bir parçası olalım.

00:14:06.287 --> 00:14:09.153
Denemenin bu yaygınlığı

00:14:09.177 --> 00:14:12.236
kendi deneylerini yapma özgürlüğü veriyor.

NOTE Paragraph

00:14:14.452 --> 00:14:16.664
Her şey artık çok farklı.

00:14:16.664 --> 00:14:20.019
Mimarlar artık o

00:14:20.043 --> 00:14:22.538
büyük kelimeler ve karmaşık çizimler 
kullanan o esrarlı yaratıklar değiller,

00:14:22.562 --> 00:14:25.522
siz de artık ne o şanssız toplumsunuz,

00:14:25.546 --> 00:14:29.081
ne de o daha önce görmediği
bir şeyi kabul etmeyecek bir müşterisiniz.

00:14:30.980 --> 00:14:32.713
Mimarlar sizi duyabilir

00:14:32.737 --> 00:14:34.841
ve siz de mimariden korkmuyorsunuz.

00:14:35.770 --> 00:14:39.152
Bu da ileri-geri,

00:14:39.176 --> 00:14:42.154
stilden stile,
akımdan akıma giden sarkacın

00:14:42.178 --> 00:14:43.459
artık anlamsız olması demek.

00:14:43.680 --> 00:14:46.280
Artık ilerleyip

00:14:46.304 --> 00:14:50.670
toplumumuzun karşılaştığı problemlerle
alakalı çözümleri bulabiliriz.

00:14:51.757 --> 00:14:55.199
Bu mimari tarihinin sonu,

00:14:55.223 --> 00:14:58.091
bu da geleceğin binalarının

00:14:58.115 --> 00:15:01.278
bugünkü binalardan 
çok daha farklı gözükmesi demek.

00:15:02.389 --> 00:15:06.797
Antik şehir Sevilla'daki bir kamusal alan

00:15:06.821 --> 00:15:11.005
eşsiz olup, modern şehrin 
işleyişine uygun hâle getirilebilir demek.

00:15:11.992 --> 00:15:16.411
Brooklyn'deki bir stadyum, 
Brooklyn'deki bir stadyum olabilir.

00:15:16.435 --> 00:15:19.197
Stadyumun nasıl olması 
gerektiğini düşündüğümüz

00:15:19.221 --> 00:15:21.701
kırmızı tuğlalı tarihi 
bir taklit olmaz demek.

00:15:22.540 --> 00:15:25.373
Binalarımızı robotlar yapacak demek.

00:15:25.397 --> 00:15:29.014
Çünkü artık onların üreteceği
formlara sonunda hazırız.

00:15:29.842 --> 00:15:33.693
Binalar doğanın isteklerine 
uyum sağlayacak,

00:15:33.717 --> 00:15:35.520
tersi olmayacak demek.

00:15:36.676 --> 00:15:40.280
Miami Beach, Florida'daki bir otopark,

00:15:40.304 --> 00:15:42.788
aynı zamanda bir spor mekânı

00:15:42.812 --> 00:15:44.191
ve yoga yeri olabilir demek,

00:15:44.215 --> 00:15:46.794
gece geç saatte orada 
evlenebilirsiniz bile.

00:15:46.818 --> 00:15:47.842
(Gülüşmeler)

00:15:47.866 --> 00:15:52.029
Artık üç mimar East River, New York'ta

00:15:52.053 --> 00:15:53.973
yüzme hayali kurup,

00:15:53.997 --> 00:15:56.487
fikirleri etrafında birleşen topluluktan

00:15:56.511 --> 00:15:59.839
yarım milyon dolara yakın 
para toplayabilir demek.

00:15:59.863 --> 00:16:01.593
Artık tek müşteri yok.

00:16:02.765 --> 00:16:05.666
Artık hiçbir bina yenilikçi olmak
için çok küçük değil demek.

00:16:05.690 --> 00:16:07.888
Bu küçük Ren geyiği pavilyonu gibi.

00:16:07.912 --> 00:16:13.003
Gözetlemesi için yapılmış hayvanlar kadar
kaslı ve güçlü.

00:16:13.808 --> 00:16:16.546
Bir binanın sevilmesi için

00:16:16.570 --> 00:16:17.863
güzel olması gerekmiyor demek.

00:16:17.887 --> 00:16:20.902
İspanya'daki bu küçük çirkin bina gibi.

00:16:20.926 --> 00:16:23.407
Mimarlar bir delik açmış,

00:16:23.431 --> 00:16:24.813
içini samanla doldurup,

00:16:24.837 --> 00:16:27.170
üstüne beton dökmüşler.

00:16:27.194 --> 00:16:28.834
Beton kuruyunca,

00:16:28.858 --> 00:16:32.418
birisini çağırıp samanı temizletmişler

00:16:32.442 --> 00:16:35.373
ve bitince ortaya bu küçük,

00:16:35.397 --> 00:16:38.072
korkunç oda çıkmış.

00:16:38.096 --> 00:16:44.050
Odanın yapılma sürecinden çentikler 
ve izlerle dolu bir yer

00:16:44.074 --> 00:16:48.558
ve bu oda İspanyol güneş batışını
izlemenin en muhteşem yeri hâline gelmiş.

NOTE Paragraph

00:16:49.658 --> 00:16:53.013
Çünkü binalarımızı bir ineğin mi,

00:16:53.037 --> 00:16:54.847
bir robotun mu
inşa ettiği önemli değil.

00:16:54.871 --> 00:16:58.219
Nasıl inşa ettiğimiz önemli değil, 
ne inşa ettiğimiz önemli.

00:16:58.899 --> 00:17:02.324
Mimarlar daha çevreci, daha akıllı

00:17:02.348 --> 00:17:04.506
ve daha rahat binaları 
yapmayı zaten biliyorlar.

00:17:04.530 --> 00:17:07.104
Hepinizin bunu istemesini bekliyorduk.

00:17:08.022 --> 00:17:11.350
Sonunda iki karşıt tarafta değiliz.

00:17:11.957 --> 00:17:14.929
Bir mimar bulun, bir mimarı işe alın,

00:17:14.953 --> 00:17:20.770
daha iyi binaların, şehirlerin ve
dünyanın inşası için bizimle çalışın,

00:17:20.794 --> 00:17:23.034
çünkü mesele önemli.

00:17:23.635 --> 00:17:28.825
Binalar sadece toplumumuzu yansıtmıyor,

00:17:28.849 --> 00:17:30.901
toplumumuzu en küçük mekânlarına
kadar şekillendiriyor:

00:17:30.925 --> 00:17:32.929
Yerel kütüphaneleri,

00:17:32.953 --> 00:17:35.382
çocuklarımızı büyüttüğümüz evleri

00:17:35.406 --> 00:17:37.066
ve onların yatak odası ile 
banyo arasındaki yürüyüşünü.

NOTE Paragraph

00:17:38.726 --> 00:17:40.409
Teşekkürler.

00:17:40.409 --> 00:17:42.837
(Alkış)