1
00:00:01,828 --> 00:00:03,448
Bugün sizlere mimarlık tarihinin

2
00:00:03,472 --> 00:00:06,502
son 30 yılından bahsedeceğim.

3
00:00:07,685 --> 00:00:10,143
18 dakikaya sığdırılacak çok şey var.

4
00:00:10,167 --> 00:00:11,854
Karmaşık bir konu,

5
00:00:11,878 --> 00:00:16,252
biz de direkt karmaşık kısmına dalacağız:

6
00:00:16,276 --> 00:00:17,482
New Jersey.

7
00:00:17,506 --> 00:00:20,696
Jerseyliyim ve 30 yıl önce

8
00:00:20,720 --> 00:00:24,562
altı yaşımda, annemle babamın evinde

9
00:00:24,586 --> 00:00:26,210
Livingston şehrinde yaşıyordum,

10
00:00:26,234 --> 00:00:29,165
bu da çocukluğumun yatak odası.

11
00:00:29,689 --> 00:00:32,124
Yatak odamın yanında, köşede

12
00:00:32,148 --> 00:00:35,010
kız kardeşimle paylaştığımız banyo vardı.

13
00:00:35,225 --> 00:00:38,138
Yatak odamla banyo arasında

14
00:00:38,162 --> 00:00:40,963
oturma odasına bakan bir balkon vardı.

15
00:00:41,413 --> 00:00:45,095
Herkesin vaktini geçirdiği ve 
televizyon izlediği yer orasıydı,

16
00:00:45,119 --> 00:00:49,282
yatak odamdan banyoya her yürüyüşümde

17
00:00:49,306 --> 00:00:50,642
herkes beni görürdü,

18
00:00:50,666 --> 00:00:54,420
her duş alışımdan sonra
dışarıya havlu ile çıkardım

19
00:00:54,444 --> 00:00:55,821
ve herkes beni görürdü.

20
00:00:56,162 --> 00:00:57,543
Böyle görünüyordum.

21
00:00:58,718 --> 00:01:01,741
Gariptim,

22
00:01:01,765 --> 00:01:03,856
güvensizdim ve bundan nefret ediyordum.

23
00:01:03,880 --> 00:01:06,919
O yürüyüşten, o balkondan
nefret ediyordum,

24
00:01:06,943 --> 00:01:09,967
o odadan nefret ediyordum, 
o evden nefret ediyordum.

25
00:01:10,769 --> 00:01:12,457
Ve bu mimarlık.

26
00:01:12,917 --> 00:01:14,234
(Gülüşmeler)

27
00:01:14,258 --> 00:01:15,576
Bitti.

28
00:01:16,088 --> 00:01:19,462
O hisler, o hissettiğim duygular,

29
00:01:19,486 --> 00:01:22,179
işte onlar mimarlığın gücü,

30
00:01:22,203 --> 00:01:25,741
çünkü mimarlık 
matematik ve bölgeleme ile ilgili değil,

31
00:01:25,765 --> 00:01:29,123
işgal ettiğimiz yerlere karşı

32
00:01:29,147 --> 00:01:31,903
hissettiğimiz hassas, duygusal 
bağlantılarla ilgili.

33
00:01:32,653 --> 00:01:35,529
Böyle hissetmemiz sürpriz değil,

34
00:01:35,553 --> 00:01:37,761
çünkü EPA'ya göre

35
00:01:37,785 --> 00:01:42,404
Amerikalılar vakitlerinin %90'ını
kapalı alanlarda geçiriyorlar.

36
00:01:42,428 --> 00:01:47,164
Bu vaktimizin %90'ının 
mimarlıkla çevrelenmesi demek.

37
00:01:47,188 --> 00:01:48,696
Bu çok yüksek.

38
00:01:48,720 --> 00:01:53,213
Bu da mimarlığın bizi fark etmediğimiz
yollarla şekillendirmesi demek.

39
00:01:53,922 --> 00:01:59,296
Bu bizi biraz saf ve 
çok, çok tahmin edilebilir yapıyor.

40
00:01:59,464 --> 00:02:02,093
Size böyle bir bina gösterdiğimde,

41
00:02:02,117 --> 00:02:03,499
sizin ne düşündüğünüzü
biliyorum demek:

42
00:02:03,523 --> 00:02:06,870
"Güç" ve "istikrar" ve
"demokrasi"yi düşünüyorsunuz.

43
00:02:07,239 --> 00:02:10,872
Sizin bunu böyle düşündüğünüzü,

44
00:02:10,896 --> 00:02:13,690
bina 2500 yıl önce Yunanların inşa ettiği 
bir binaya dayandığı için biliyorum.

45
00:02:14,272 --> 00:02:15,541
Bu bir hile.

46
00:02:16,810 --> 00:02:18,537
Mimarların

47
00:02:20,264 --> 00:02:21,993
binalarımızı inşa ettiğimiz formlarla

48
00:02:22,017 --> 00:02:24,658
aramızda duygusal bağı oluşturmak için 
kullandıkları bir tetikleyici.

49
00:02:25,237 --> 00:02:27,877
Tahmin edilebilir, duygusal bir bağlantı

50
00:02:27,901 --> 00:02:31,121
ve bu hileyi 
çok uzun bir süredir kullanıyoruz.

51
00:02:31,629 --> 00:02:34,902
Biz onu [200] yıl önce
banka inşa ederken kullandık.

52
00:02:34,926 --> 00:02:38,083
19. yüzyılda sanat müzeleri 
inşa ederken kullandık.

53
00:02:38,107 --> 00:02:40,312
20. yüzyılda Amerika'da

54
00:02:40,336 --> 00:02:42,171
ev inşasında kullandık.

55
00:02:42,195 --> 00:02:44,933
Bu katı, sağlam, küçük askerlere bakın.

56
00:02:44,957 --> 00:02:47,528
Okyanusa dönükler ve 
orada nöbet bekliyorlar.

57
00:02:48,265 --> 00:02:50,900
Bu gerçekten çok faydalı,

58
00:02:50,924 --> 00:02:53,911
çünkü bir şey inşa etmek
korkunç bir şeydir.

59
00:02:54,331 --> 00:02:58,467
Çok pahalı, uzun sürer ve
gerçekten karmaşıktır.

60
00:02:58,996 --> 00:03:01,154
Bir şeyler inşa eden insanlar --

61
00:03:01,178 --> 00:03:03,383
geliştiriciler ve hükümetler --

62
00:03:03,407 --> 00:03:06,260
doğal olarak yenilikten korkarlar

63
00:03:06,284 --> 00:03:10,264
ve sadece tepki vereceğinizi bildikleri
formları kullanmayı tercih ederler.

64
00:03:11,125 --> 00:03:13,314
İşte bu yüzden bu tip binalar
inşa edilebiliyor.

65
00:03:14,096 --> 00:03:15,766
Bu güzel bir bina.

66
00:03:15,790 --> 00:03:18,081
Bu Livingston Halk Kütüphanesi.

67
00:03:18,105 --> 00:03:21,215
Memleketimde 2004'te inşa edildi.

68
00:03:21,239 --> 00:03:22,864
Bir kubbesi var,

69
00:03:22,888 --> 00:03:26,495
yuvarlak bir şeyi var, 
sütunları var, kırmızı tuğla,

70
00:03:26,495 --> 00:03:31,485
Livingston'un bu bina ile
ne demek istediğini tahmin edebilirsiniz:

71
00:03:31,509 --> 00:03:35,035
Çocuklar, mülk değerleri ve tarih.

72
00:03:35,751 --> 00:03:39,286
Fakat bu binanın günümüzde 
kütüphanenin yaptığı işle çok ilgisi yok.

73
00:03:40,209 --> 00:03:44,273
Aynı yıl, 2004 yılında ülkenin 
bir diğer ucunda

74
00:03:44,297 --> 00:03:46,292
başka bir kütüphane inşa edildi

75
00:03:46,316 --> 00:03:47,789
ve görünüşü şu şekilde.

76
00:03:47,998 --> 00:03:49,331
Bina Seattle'da.

77
00:03:50,140 --> 00:03:55,694
Bu kütüphane dijital çağda 
medyayı nasıl tükettiğimizle ilgili.

78
00:03:55,718 --> 00:03:59,288
Şehirde yeni bir kamusal hoşluk.

79
00:03:59,312 --> 00:04:01,917
Toplanıp bir şeyler okuyup,
paylaşma mekânı.

80
00:04:03,244 --> 00:04:04,867
Aynı yıl, aynı ülkede

81
00:04:04,891 --> 00:04:08,304
ikisine de kütüphane denen iki binanın

82
00:04:08,328 --> 00:04:10,951
bu kadar farklı gözükmesi

83
00:04:10,975 --> 00:04:12,607
nasıl mümkün oluyor?

84
00:04:13,576 --> 00:04:19,109
Cevap ise mimarlığın 
sarkaç prensibi ile çalışması.

85
00:04:19,501 --> 00:04:22,369
Bir tarafta yenilikçilik var,

86
00:04:22,393 --> 00:04:26,010
mimarlar bugün hayatı yaşama biçimimizle 
ilgili sürekli yeni teknolojiler,

87
00:04:26,034 --> 00:04:29,716
yeni tipolojiler, yeni çözümler
üretiyorlar.

88
00:04:29,886 --> 00:04:32,280
Zorluyoruz, zorluyoruz, zorluyoruz,

89
00:04:32,304 --> 00:04:34,903
ta ki sizleri tamamen
yabancılaştırıncaya kadar.

90
00:04:34,927 --> 00:04:37,153
Hepimiz siyah giyiniyoruz, 
bunalıma giriyoruz,

91
00:04:37,177 --> 00:04:39,338
sevimli olduğumuzu düşünüyorsunuz,

92
00:04:39,362 --> 00:04:42,821
aslında ölüyüz, çünkü seçimimiz yok.

93
00:04:42,845 --> 00:04:44,475
Öbür tarafa geçip,


94
00:04:44,735 --> 00:04:47,736
sevdiğinizi bildiğimiz sembollerle
tekrar ilgilenmemiz gerekiyor.

95
00:04:48,394 --> 00:04:50,553
Bunu yapıyoruz, 
siz mutlu oluyorsunuz.

96
00:04:50,601 --> 00:04:52,411
Kapalı gişe satmış gibi hissediyoruz,

97
00:04:52,411 --> 00:04:54,161
tekrar denemelere başlıyoruz

98
00:04:54,161 --> 00:04:57,279
ve sarkaçı geri itiyoruz.

99
00:04:57,327 --> 00:04:59,702
Son 300 yıl, kesinlikle de son 30 yıl

100
00:04:59,702 --> 00:05:01,815
ileri-geri, ileri-geri gidip durduk.

101
00:05:02,926 --> 00:05:06,518
Tamam, 30 yıl önce 
yetmişlerin sonlarındaydık.

102
00:05:06,542 --> 00:05:10,201
Mimarlar brütalizmi denemeyle meşgullerdi.

103
00:05:10,519 --> 00:05:11,765
Mesele betonla ilgili.

104
00:05:11,789 --> 00:05:13,261
(Gülüşmeler)

105
00:05:13,285 --> 00:05:14,429
Bunu tahmin edebilirsiniz.

106
00:05:14,453 --> 00:05:17,783
Küçük pencereler, 
insansızlaştırıcı ölçüler.

107
00:05:17,807 --> 00:05:20,570
Gerçekten ağır şeyler.

108
00:05:20,594 --> 00:05:23,357
80'lere yaklaşırken,

109
00:05:23,381 --> 00:05:25,724
o sembolleri tekrar kullanmaya başladık.

110
00:05:25,748 --> 00:05:28,696
Sarkacı geri, diğer yöne itiyoruz.

111
00:05:28,720 --> 00:05:31,529
Sevdiğinizi bildiğimiz formları alıp

112
00:05:31,553 --> 00:05:33,118
güncelliyoruz.

113
00:05:33,142 --> 00:05:35,151
Neonu ekliyoruz,

114
00:05:35,175 --> 00:05:37,439
pastelleri ekliyoruz

115
00:05:37,463 --> 00:05:39,117
ve yeni malzemeleri kullanıyoruz.

116
00:05:39,141 --> 00:05:40,579
Sizin hoşunuza gidiyor.

117
00:05:40,603 --> 00:05:42,552
Sizlere onlardan
yeterince de veremiyoruz.

118
00:05:42,576 --> 00:05:44,740
Chippendale dolaplarını alıyoruz

119
00:05:44,764 --> 00:05:47,136
ve gökdelene dönüştürüyoruz,

120
00:05:47,160 --> 00:05:51,866
gökdelenler ise camdan yapılmış 
Orta Çağ kaleleri olabilir.

121
00:05:52,409 --> 00:05:53,961
Formlar büyüdü,

122
00:05:53,985 --> 00:05:56,512
cesurlaştı ve renklendi.

123
00:05:56,536 --> 00:05:59,380
Cüceler sütun oldu.

124
00:05:59,404 --> 00:06:00,443
(Gülüşmeler)

125
00:06:00,467 --> 00:06:02,573
Kuğular bina kadar oldu.

126
00:06:02,597 --> 00:06:03,934
Çılgın bir şeydi.

127
00:06:04,640 --> 00:06:08,513
Ama 80'lerdeydik ve bu harikaydı.

128
00:06:08,537 --> 00:06:09,715
(Gülüşmeler)

129
00:06:09,739 --> 00:06:11,733
Hepimiz alışveriş merkezlerinde 
vakit geçiriyoruz,

130
00:06:11,757 --> 00:06:14,138
şehir dışlarına taşınıyoruz.

131
00:06:14,162 --> 00:06:16,736
Şehir dışlarında kendi

132
00:06:16,760 --> 00:06:20,092
mimarlık fantezilerimizi oluşturabiliriz.

133
00:06:20,116 --> 00:06:21,870
O fanteziler,

134
00:06:21,894 --> 00:06:23,957
Akdeniz

135
00:06:23,981 --> 00:06:25,906
ya da Fransız

136
00:06:25,930 --> 00:06:27,130
ya da İtalyan olabilir.

137
00:06:27,154 --> 00:06:28,797
(Gülüşmeler)

138
00:06:28,821 --> 00:06:30,714
Belki de sonsuz adet grissini ile.

139
00:06:30,738 --> 00:06:32,764
Bu postmodernizmle ilgili bir şey.

140
00:06:32,788 --> 00:06:34,602
Sembollerle ilgili bir şey.

141
00:06:34,908 --> 00:06:37,888
Kolay ve ucuzlar,

142
00:06:37,912 --> 00:06:40,417
çünkü mekân yapmaktansa,

143
00:06:40,441 --> 00:06:42,493
mekân hatıraları yapıyoruz.

144
00:06:43,091 --> 00:06:45,947
Çünkü biliyorum,
sizin de bildiğinizi biliyorum,

145
00:06:45,971 --> 00:06:47,286
burası Toskana değil.

146
00:06:48,182 --> 00:06:49,327
Burası Ohio.

147
00:06:49,452 --> 00:06:50,970
(Gülüşmeler)

148
00:06:50,994 --> 00:06:52,819
Mimarlar hayal kırıklığı yaşadı

149
00:06:52,843 --> 00:06:56,174
ve sarkacı diğer yönde itmeye başladık.

150
00:06:56,559 --> 00:06:58,786
80'lerin sonunda, 90'ların başında,

151
00:06:58,810 --> 00:07:02,058
dekonstrüktivizm denemelerine başladık.

152
00:07:02,727 --> 00:07:05,473
Tarihsel sembolleri atıp,

153
00:07:05,497 --> 00:07:09,343
yeni bilgisayar destekli
tasarım teknikleri kullanıyoruz

154
00:07:09,367 --> 00:07:11,324
ve yeni kompozisyonlar icat ediyoruz,

155
00:07:11,348 --> 00:07:14,204
formlar formların üstüne biniyor.

156
00:07:14,228 --> 00:07:17,251
Akademik ve ağır meseleler,

157
00:07:17,275 --> 00:07:19,126
hiç popüler değil,

158
00:07:19,150 --> 00:07:20,813
sizi tamamen yabancılaştırıyoruz.

159
00:07:20,837 --> 00:07:25,024
Normal olarak 
sarkaç diğer yöne doğru giderdi.

160
00:07:25,048 --> 00:07:27,380
Sonra çok muhteşem bir şey oldu.

161
00:07:28,331 --> 00:07:31,222
1997'de bu bina açıldı.

162
00:07:31,898 --> 00:07:34,653
Frank Gehry'nin Bilbao'daki
Guggenheim müzesi.

163
00:07:36,228 --> 00:07:37,632
Bu bina dünyanın 
mimarlıkla ilişkisini

164
00:07:37,656 --> 00:07:41,920
temelden değiştiriyor.

165
00:07:42,694 --> 00:07:46,594
Paul Goldberger, Bilbao'nun

166
00:07:46,618 --> 00:07:49,921
eleştirmenlerin,
akademisyenlerin ve kamunun

167
00:07:49,945 --> 00:07:52,711
bir bina etrafında birleştiği 
nadir anlardan biri olduğunu söylemişti.

168
00:07:53,401 --> 00:07:56,462
The New York Times 
bu binaya mucize demişti.

169
00:07:57,160 --> 00:08:02,842
Bilbao'da turizm bu bina 
tamamlandıktan sonra

170
00:08:02,866 --> 00:08:04,535
yüzde 2500 arttı.

171
00:08:04,885 --> 00:08:08,334
Birdenbire, herkes bu binadan istiyordu:

172
00:08:09,044 --> 00:08:10,383
Los Angeles,

173
00:08:11,633 --> 00:08:13,172
Seattle,

174
00:08:13,196 --> 00:08:14,800
Şikago,

175
00:08:14,824 --> 00:08:16,528
New York,

176
00:08:16,552 --> 00:08:18,446
Cleveland,

177
00:08:18,470 --> 00:08:19,713
Springfield.

178
00:08:19,737 --> 00:08:20,771
(Gülüşmeler)

179
00:08:20,795 --> 00:08:24,018
Herkes bir tane istiyor
ve Gehry her yerde.

180
00:08:24,042 --> 00:08:27,382
O bizim ilk "yıldız" mimarımız.

181
00:08:27,989 --> 00:08:32,865
Bu çılgın ve radikal

182
00:08:32,889 --> 00:08:34,794
formlar

183
00:08:34,818 --> 00:08:38,657
nasıl oldu da tüm dünyaya yayıldı?

184
00:08:39,270 --> 00:08:44,766
Çünkü medya o binalar etrafında kenetlenip
çok hızlı bir şekilde

185
00:08:44,790 --> 00:08:50,587

bu formların kültür ve turizm
demek olduğunu öğrettiler.

186
00:08:51,068 --> 00:08:54,466
Bu formlara 
duygusal bir tepki oluşturduk.

187
00:08:54,490 --> 00:08:56,862
Dünyadaki bütün 
belediye başkanları da öyle yaptı.

188
00:08:56,967 --> 00:08:59,469
Bütün belediye başkanları biliyorlardı ki,

189
00:08:59,493 --> 00:09:02,483
bu formlara sahiplerse, 
kültür ve turizmleri vardı.

190
00:09:03,778 --> 00:09:06,110
Yeni bin yıla girerken

191
00:09:06,134 --> 00:09:08,264
bu olgu birkaç başka
"yıldız" mimarın daha başına geldi.

192
00:09:08,288 --> 00:09:10,671
Zaha'nın başına geldi

193
00:09:10,695 --> 00:09:13,094
ve Libeskind'in başına geldi.

194
00:09:13,118 --> 00:09:17,732
Dijital medya bilgiyi tüketme hızımızı

195
00:09:17,756 --> 00:09:19,512
artırmaya başlarken,

196
00:09:19,536 --> 00:09:23,213
bu birkaç elit mimarın başına gelenler

197
00:09:23,237 --> 00:09:26,475
yeni bin yıla girerken

198
00:09:26,499 --> 00:09:28,314
bütün mimarlık alanının 
başına gelebilirdi.

199
00:09:29,096 --> 00:09:32,044
Mimariyi nasıl tükettiğinizi düşünün.

200
00:09:32,429 --> 00:09:33,644
Bin yıl önce,

201
00:09:33,668 --> 00:09:37,488
bir binayı görmek için 
yandaki köye yürümeniz gerekirdi.

202
00:09:37,488 --> 00:09:39,118
Ulaşım hızlanıyor:

203
00:09:39,142 --> 00:09:42,142
Gemiye, uçağa biniyorsunuz;
bir turiste dönüşüyorsunuz.

204
00:09:42,166 --> 00:09:45,063
Teknoloji hızlanıyor:
Gazetede, televizyonda görüyorsunuz.

205
00:09:45,087 --> 00:09:49,950
Sonunda da hepimiz 
mimari fotoğrafçısı oluyoruz

206
00:09:49,974 --> 00:09:53,874
ve bina inşaat yerinden ayrılıyor.

207
00:09:54,768 --> 00:09:58,315
Mimarlık bugün her yerde,

208
00:09:58,339 --> 00:10:01,453
bu da iletişimin hızının sonunda

209
00:10:01,477 --> 00:10:04,570
mimarlığın hızına yetişmesi 
anlamına geliyor.

210
00:10:05,409 --> 00:10:07,879
Çünkü mimari aslında 
bayağı hızlı hareket ediyor.

211
00:10:07,903 --> 00:10:10,611
Bir binayı projelendirmek 
çok uzun sürmüyor.

212
00:10:10,635 --> 00:10:12,788
Binayı inşa etmek ise uzun sürüyor,

213
00:10:12,812 --> 00:10:15,106
üç ya da dört yıl

214
00:10:15,130 --> 00:10:18,798
ve bu arada mimar
iki ya da sekiz

215
00:10:18,822 --> 00:10:21,468
ya da yüzlerce başka bina tasarlıyor

216
00:10:21,492 --> 00:10:25,183
ve üstelik dört yıl önce
tasarladığı binanın

217
00:10:25,207 --> 00:10:27,085
başarılı mı başarısız mı
olduğunu bilmeden.

218
00:10:27,690 --> 00:10:31,239
Çünkü mimarlıkta güzel bir geri bildirim 
döngüsü hiç olmadı.

219
00:10:32,416 --> 00:10:35,308
Bu tip binaların inşa 
edilmesinin sebebi bu.

220
00:10:35,332 --> 00:10:38,272
Brütalizm iki yıllık bir akım değildi,

221
00:10:38,296 --> 00:10:40,167
20 yıllık bir akımdı.

222
00:10:40,383 --> 00:10:44,201
20 yıl boyunca, bu tip binalar inşa ettik.

223
00:10:44,225 --> 00:10:47,093
Çünkü bundan ne kadar
nefret ettiğinizi bilmiyorduk.

224
00:10:48,284 --> 00:10:51,084
Bu bir daha yaşanmayacak,

225
00:10:51,108 --> 00:10:53,238
bence,

226
00:10:53,262 --> 00:10:59,362
çünkü mimarlıktaki en büyük devrimlerin 
birinin başındayız.

227
00:10:59,386 --> 00:11:01,755
Betonun,

228
00:11:01,779 --> 00:11:04,233
çeliğin ya da asansörün
icadından beri olan en büyük devrim,

229
00:11:04,257 --> 00:11:05,939
o da medya devrimi.

230
00:11:07,072 --> 00:11:11,732
Benim teorim şu: 
Sarkaca medyayı uygularsanız,

231
00:11:11,756 --> 00:11:14,617
sarkaç daha hızlı sallanmaya başlıyor

232
00:11:14,641 --> 00:11:18,379
ve neredeyse 
aynı anda iki uçta bulunuyor,

233
00:11:18,403 --> 00:11:23,371
bu da yenilikle sembol arasında,

234
00:11:23,395 --> 00:11:26,770
biz mimarlar ile siz kamu arasındaki
farkı bulanıklaştırıyor.

235
00:11:27,342 --> 00:11:33,402
Artık tamamen yeni bir şeyden

236
00:11:33,426 --> 00:11:36,395
neredeyse anında,
duygu yüklü semboller yapabiliyoruz.

237
00:11:36,453 --> 00:11:38,186
Bunu size şirketimin
yeni tamamladığı bir proje

238
00:11:38,210 --> 00:11:40,376
üzerinde anlatacağım.

239
00:11:40,829 --> 00:11:44,304
Yanan bu binayı tekrar 
yapmamız istenmişti.

240
00:11:44,304 --> 00:11:46,773
Burası New York eyaletinin 
Fire Adası'ndaki

241
00:11:46,797 --> 00:11:48,543
Pines şehrinin merkezi.

242
00:11:48,567 --> 00:11:49,980
Burası bir tatil şehri.

243
00:11:50,729 --> 00:11:54,482
Cüretkâr bir bina teklif ettik,

244
00:11:54,506 --> 00:11:58,157
toplumun alıştığı tüm 
formlardan farklıydı,

245
00:11:58,181 --> 00:12:02,702
korkmuştuk, müşterimiz de korkmuştu,

246
00:12:02,726 --> 00:12:04,489
topluluk da korkmuştu.

247
00:12:04,513 --> 00:12:08,669
Fotogerçekçi bir seri oluşturduk

248
00:12:08,693 --> 00:12:10,071
ve Facebook'a,

249
00:12:10,095 --> 00:12:12,221
Instagram'a yerleştirdik,

250
00:12:12,245 --> 00:12:14,566
insanlara yaptıkları şeyi 
yapmalarına izin verdik:

251
00:12:14,590 --> 00:12:17,291
Paylaşma, yorum yapma, beğenme, beğenmeme.

252
00:12:18,232 --> 00:12:22,562
Bu da binanın
tamamlanmasından iki yıl önce

253
00:12:22,586 --> 00:12:25,914
binanın toplumun bir parçası 
olduğu anlamına geliyordu.

254
00:12:25,938 --> 00:12:32,204
Böylece çizimler son ürüne 
tıpatıp benzediğinde

255
00:12:32,228 --> 00:12:34,188
hiçbir sürpriz yaşanmadı.

256
00:12:34,212 --> 00:12:38,100
Bina çoktan toplumun bir parçasıydı

257
00:12:38,124 --> 00:12:40,409
ve sonra ilk yaz,

258
00:12:40,433 --> 00:12:44,351
insanlar gelip de binayı 
sosyal medyada paylaştıklarında,

259
00:12:44,375 --> 00:12:49,862
bina sadece yapı değil,
aynı zamanda medyaydı da.

260
00:12:49,886 --> 00:12:53,669
Çünkü bunlar sadece
bir binanın resmi değil,

261
00:12:53,693 --> 00:12:56,080
bunlar bir binanın size ait resimleri.

262
00:12:56,527 --> 00:12:59,814
Bunları kendi hikâyenizi 
anlatmada kullandığınızda,

263
00:12:59,838 --> 00:13:02,546
sizin kendi anlatınızın 
bir parçası hâline geliyor

264
00:13:02,570 --> 00:13:06,118
ve yaptığınız şey de

265
00:13:06,142 --> 00:13:08,392
bütün toplu hafızamızı değiştirip,

266
00:13:08,416 --> 00:13:12,271
bu duygu yüklü sembolleri
anlamamızı sağlama.

267
00:13:13,187 --> 00:13:15,476
Bu da artık mimarlık hakkında 
ne düşünmemiz gerektiğini

268
00:13:15,500 --> 00:13:18,118
söyleyen Yunanlara ihtiyacımızın 
olmadığı anlamına geliyor.

269
00:13:18,142 --> 00:13:22,167
Mimarlık hakkında ne düşündüğümüzü
birbirimize söyleyebiliriz,

270
00:13:22,191 --> 00:13:27,962
çünkü dijital medya
sadece aramızdaki ilişkileri değil,

271
00:13:27,986 --> 00:13:31,515
binalarla aramızdaki 
ilişkiyi de değiştirdi.

272
00:13:32,614 --> 00:13:35,732
Bir anlığına Livingston'daki 
o kütüphanecileri düşünün.

273
00:13:36,390 --> 00:13:38,805
O bina bugün inşa edilseydi,

274
00:13:38,829 --> 00:13:43,473
ilk yapacakları şey internette 
"yeni kütüphaneler"i aratmak olacaktı.

275
00:13:43,705 --> 00:13:48,975
Kütüphanenin nasıl olabileceği 
hakkında deneme, yenilikçilik,

276
00:13:48,999 --> 00:13:52,187
sınırları zorlama örnekleriyle ilgili
bombardımana tutulacaklardı.

277
00:13:52,998 --> 00:13:54,341
Bu bir muhimmattır.

278
00:13:54,846 --> 00:13:57,181
Bu muhimmatı alıp

279
00:13:57,205 --> 00:14:00,330
Livingston belediye başkanına,
Livingston halkına götürüp,

280
00:14:00,354 --> 00:14:04,313
bugün kütüphanelerin 
farklı görünebileceğini söyleyebilirler.

281
00:14:04,337 --> 00:14:05,822
Haydi bunun bir parçası olalım.

282
00:14:06,287 --> 00:14:09,153
Denemenin bu yaygınlığı

283
00:14:09,177 --> 00:14:12,236
kendi deneylerini yapma özgürlüğü veriyor.

284
00:14:14,452 --> 00:14:16,664
Her şey artık çok farklı.

285
00:14:16,664 --> 00:14:20,019
Mimarlar artık o

286
00:14:20,043 --> 00:14:22,538
büyük kelimeler ve karmaşık çizimler 
kullanan o esrarlı yaratıklar değiller,

287
00:14:22,562 --> 00:14:25,522
siz de artık ne o şanssız toplumsunuz,

288
00:14:25,546 --> 00:14:29,081
ne de o daha önce görmediği
bir şeyi kabul etmeyecek bir müşterisiniz.

289
00:14:30,980 --> 00:14:32,713
Mimarlar sizi duyabilir

290
00:14:32,737 --> 00:14:34,841
ve siz de mimariden korkmuyorsunuz.

291
00:14:35,770 --> 00:14:39,152
Bu da ileri-geri,

292
00:14:39,176 --> 00:14:42,154
stilden stile,
akımdan akıma giden sarkacın

293
00:14:42,178 --> 00:14:43,459
artık anlamsız olması demek.

294
00:14:43,680 --> 00:14:46,280
Artık ilerleyip

295
00:14:46,304 --> 00:14:50,670
toplumumuzun karşılaştığı problemlerle
alakalı çözümleri bulabiliriz.

296
00:14:51,757 --> 00:14:55,199
Bu mimari tarihinin sonu,

297
00:14:55,223 --> 00:14:58,091
bu da geleceğin binalarının

298
00:14:58,115 --> 00:15:01,278
bugünkü binalardan 
çok daha farklı gözükmesi demek.

299
00:15:02,389 --> 00:15:06,797
Antik şehir Sevilla'daki bir kamusal alan

300
00:15:06,821 --> 00:15:11,005
eşsiz olup, modern şehrin 
işleyişine uygun hâle getirilebilir demek.

301
00:15:11,992 --> 00:15:16,411
Brooklyn'deki bir stadyum, 
Brooklyn'deki bir stadyum olabilir.

302
00:15:16,435 --> 00:15:19,197
Stadyumun nasıl olması 
gerektiğini düşündüğümüz

303
00:15:19,221 --> 00:15:21,701
kırmızı tuğlalı tarihi 
bir taklit olmaz demek.

304
00:15:22,540 --> 00:15:25,373
Binalarımızı robotlar yapacak demek.

305
00:15:25,397 --> 00:15:29,014
Çünkü artık onların üreteceği
formlara sonunda hazırız.

306
00:15:29,842 --> 00:15:33,693
Binalar doğanın isteklerine 
uyum sağlayacak,

307
00:15:33,717 --> 00:15:35,520
tersi olmayacak demek.

308
00:15:36,676 --> 00:15:40,280
Miami Beach, Florida'daki bir otopark,

309
00:15:40,304 --> 00:15:42,788
aynı zamanda bir spor mekânı

310
00:15:42,812 --> 00:15:44,191
ve yoga yeri olabilir demek,

311
00:15:44,215 --> 00:15:46,794
gece geç saatte orada 
evlenebilirsiniz bile.

312
00:15:46,818 --> 00:15:47,842
(Gülüşmeler)

313
00:15:47,866 --> 00:15:52,029
Artık üç mimar East River, New York'ta

314
00:15:52,053 --> 00:15:53,973
yüzme hayali kurup,

315
00:15:53,997 --> 00:15:56,487
fikirleri etrafında birleşen topluluktan

316
00:15:56,511 --> 00:15:59,839
yarım milyon dolara yakın 
para toplayabilir demek.

317
00:15:59,863 --> 00:16:01,593
Artık tek müşteri yok.

318
00:16:02,765 --> 00:16:05,666
Artık hiçbir bina yenilikçi olmak
için çok küçük değil demek.

319
00:16:05,690 --> 00:16:07,888
Bu küçük Ren geyiği pavilyonu gibi.

320
00:16:07,912 --> 00:16:13,003
Gözetlemesi için yapılmış hayvanlar kadar
kaslı ve güçlü.

321
00:16:13,808 --> 00:16:16,546
Bir binanın sevilmesi için

322
00:16:16,570 --> 00:16:17,863
güzel olması gerekmiyor demek.

323
00:16:17,887 --> 00:16:20,902
İspanya'daki bu küçük çirkin bina gibi.

324
00:16:20,926 --> 00:16:23,407
Mimarlar bir delik açmış,

325
00:16:23,431 --> 00:16:24,813
içini samanla doldurup,

326
00:16:24,837 --> 00:16:27,170
üstüne beton dökmüşler.

327
00:16:27,194 --> 00:16:28,834
Beton kuruyunca,

328
00:16:28,858 --> 00:16:32,418
birisini çağırıp samanı temizletmişler

329
00:16:32,442 --> 00:16:35,373
ve bitince ortaya bu küçük,

330
00:16:35,397 --> 00:16:38,072
korkunç oda çıkmış.

331
00:16:38,096 --> 00:16:44,050
Odanın yapılma sürecinden çentikler 
ve izlerle dolu bir yer

332
00:16:44,074 --> 00:16:48,558
ve bu oda İspanyol güneş batışını
izlemenin en muhteşem yeri hâline gelmiş.

333
00:16:49,658 --> 00:16:53,013
Çünkü binalarımızı bir ineğin mi,

334
00:16:53,037 --> 00:16:54,847
bir robotun mu
inşa ettiği önemli değil.

335
00:16:54,871 --> 00:16:58,219
Nasıl inşa ettiğimiz önemli değil, 
ne inşa ettiğimiz önemli.

336
00:16:58,899 --> 00:17:02,324
Mimarlar daha çevreci, daha akıllı

337
00:17:02,348 --> 00:17:04,506
ve daha rahat binaları 
yapmayı zaten biliyorlar.

338
00:17:04,530 --> 00:17:07,104
Hepinizin bunu istemesini bekliyorduk.

339
00:17:08,022 --> 00:17:11,350
Sonunda iki karşıt tarafta değiliz.

340
00:17:11,957 --> 00:17:14,929
Bir mimar bulun, bir mimarı işe alın,

341
00:17:14,953 --> 00:17:20,770
daha iyi binaların, şehirlerin ve
dünyanın inşası için bizimle çalışın,

342
00:17:20,794 --> 00:17:23,034
çünkü mesele önemli.

343
00:17:23,635 --> 00:17:28,825
Binalar sadece toplumumuzu yansıtmıyor,

344
00:17:28,849 --> 00:17:30,901
toplumumuzu en küçük mekânlarına
kadar şekillendiriyor:

345
00:17:30,925 --> 00:17:32,929
Yerel kütüphaneleri,

346
00:17:32,953 --> 00:17:35,382
çocuklarımızı büyüttüğümüz evleri

347
00:17:35,406 --> 00:17:37,066
ve onların yatak odası ile 
banyo arasındaki yürüyüşünü.

348
00:17:38,726 --> 00:17:40,409
Teşekkürler.

349
00:17:40,409 --> 00:17:42,837
(Alkış)