1
00:00:01,828 --> 00:00:03,448
Danas ću vam pričati

2
00:00:03,472 --> 00:00:06,502
o poslednjih 30 godina
u istoriji arhitekture.

3
00:00:07,685 --> 00:00:10,143
To je mnogo toga za 18 minuta.

4
00:00:10,167 --> 00:00:11,854
Tema je kompleksna,

5
00:00:11,878 --> 00:00:16,252
pa ćemo se samo upustiti u nju
na kompleksnom mestu:

6
00:00:16,276 --> 00:00:17,482
Nju Džerzi.

7
00:00:17,506 --> 00:00:20,696
Ja sam iz Nju Džerzija, i pre 30 godina

8
00:00:20,720 --> 00:00:24,562
imao sam šest godina i živeo sam tamo
u kući svojih roditelja

9
00:00:24,586 --> 00:00:26,210
u gradu Livingstonu

10
00:00:26,234 --> 00:00:29,165
i ovo je bila moja spavaća soba
iz detinjstva.

11
00:00:29,689 --> 00:00:32,124
Na ćošku pored moje spavaće sboe

12
00:00:32,148 --> 00:00:35,010
bilo je kupatilo
koje sam delio sa sestrom.

13
00:00:35,225 --> 00:00:38,138
Između moje spavaće sobe i kupatila

14
00:00:38,162 --> 00:00:40,963
nalazio se balkon koji je nadgledao
dnevnu sobu.

15
00:00:41,413 --> 00:00:45,095
Tu bi svi provodili vreme i gledali TV,

16
00:00:45,119 --> 00:00:49,282
tako da bi me svaki put kada bih prošao
od spavaće sobe do kupatila

17
00:00:49,306 --> 00:00:50,642
svako video

18
00:00:50,666 --> 00:00:54,420
i svaki put kada bih se istuširao
i vratio se obmotan peškirom,

19
00:00:54,444 --> 00:00:55,821
svako bi me video.

20
00:00:56,162 --> 00:00:57,543
A izgledao sam ovako.

21
00:00:58,718 --> 00:01:01,741
Bilo mi je neprijatno,

22
00:01:01,765 --> 00:01:03,856
bio sam nesiguran i mrzeo sam taj osećaj.

23
00:01:03,880 --> 00:01:06,919
Mrzeo sam da hodam tu,
mrzeo sam taj balkon,

24
00:01:06,943 --> 00:01:09,967
tu sobu i tu kuću.

25
00:01:10,769 --> 00:01:12,457
To je arhitektura.

26
00:01:12,917 --> 00:01:14,234
(Smeh)

27
00:01:14,258 --> 00:01:15,576
Gotovo.

28
00:01:16,088 --> 00:01:19,462
To osećanje, te emocije koje sam osećao,

29
00:01:19,486 --> 00:01:22,179
to je moć arhitekture,

30
00:01:22,203 --> 00:01:25,741
jer se u arhitekturi ne radi o matematici
niti o podeli na zone,

31
00:01:25,765 --> 00:01:29,123
radi se o tim ključnim, emotivnim vezama

32
00:01:29,147 --> 00:01:31,903
koje osećamo u vezi sa mestima
koja nastanjujemo.

33
00:01:32,653 --> 00:01:35,529
Nije čudno što se tako osećamo,

34
00:01:35,553 --> 00:01:37,761
jer po navodima
Agencije za zaštitu okoline,

35
00:01:37,785 --> 00:01:42,404
Amerikanci 90% svog vremena
provode unutra.

36
00:01:42,428 --> 00:01:47,164
To je 90% našeg vremena
gde smo okruženi arhtekturom.

37
00:01:47,188 --> 00:01:48,696
To je ogromno.

38
00:01:48,720 --> 00:01:53,213
To znači da nas arhitektura oblikuje
na načine koje nismo ni shvatali.

39
00:01:53,922 --> 00:01:59,296
To nas čini pomalo lakovernim
i veoma, veoma predvidljivim.

40
00:01:59,464 --> 00:02:02,093
To znači da kada vam pokažem
zgradu poput ove,

41
00:02:02,117 --> 00:02:03,499
znam šta mislite:

42
00:02:03,523 --> 00:02:06,870
mislite "moć",
"stabilnost" i "demokratija".

43
00:02:07,239 --> 00:02:10,872
I znam da to mislite jer je zasnovana
na zgradi koju su pre 2500 godina

44
00:02:10,896 --> 00:02:13,690
sagradili Grci.

45
00:02:14,272 --> 00:02:15,594
To je trik.

46
00:02:15,912 --> 00:02:18,080
Ovo je okidač koji arhitekte koriste

47
00:02:18,104 --> 00:02:21,993
da bi vas navele da stvorite emotivnu vezu

48
00:02:22,017 --> 00:02:24,658
sa formama od kojih
stvaramo naše zgrade.

49
00:02:25,237 --> 00:02:27,877
To je predvidljiva emotivna veza

50
00:02:27,901 --> 00:02:31,121
i taj trik koristimo već veoma dugo.

51
00:02:31,629 --> 00:02:34,902
Koristili smo ga pre 200 godina
da bismo gradili banke.

52
00:02:34,926 --> 00:02:38,083
Koristili smo ga u 19. veku
kada smo gradili muzeje umetnosti.

53
00:02:38,107 --> 00:02:40,312
A u 20. veku u Americi,

54
00:02:40,336 --> 00:02:42,171
koristili smo ga za gradnju kuća.

55
00:02:42,195 --> 00:02:44,933
Pogledajte samo ove čvrste,
stabilne male vojnike

56
00:02:44,957 --> 00:02:47,528
okrenute ka okeanu
kako odbijaju vremenske prilike.

57
00:02:48,265 --> 00:02:50,900
Ovo je veoma korisno,

58
00:02:50,924 --> 00:02:53,911
zato što je građenje zastrašujuće.

59
00:02:54,331 --> 00:02:58,467
Skupo je, traje veoma dugo,
i veoma je komplikovano.

60
00:02:58,996 --> 00:03:01,154
A ljudi koji se bave gradnjom -

61
00:03:01,178 --> 00:03:03,383
graditelji i vlade -

62
00:03:03,407 --> 00:03:06,260
po prirodi se plaše inovacija

63
00:03:06,284 --> 00:03:10,264
i radije bi samo koristili one forme
za koje znaju da će izazvati reakciju.

64
00:03:11,125 --> 00:03:13,314
Tako dobijemo ovakve zgrade.

65
00:03:14,096 --> 00:03:15,766
Ovo je fina zgrada.

66
00:03:15,790 --> 00:03:18,081
To je gradska biblioteka u Livingstonu

67
00:03:18,105 --> 00:03:21,215
koja je završena 2004. u mom rodnom gradu

68
00:03:21,239 --> 00:03:22,864
i znate, ima kulu

69
00:03:22,888 --> 00:03:26,495
i ovu okruglu stvar i stubove,
crvenu ciglu i nekako

70
00:03:26,495 --> 00:03:31,485
možete pretpostaviti šta Livingston
pokušava da kaže ovom zgradom:

71
00:03:31,509 --> 00:03:35,035
deca, vrednost nekretnina i istorija.

72
00:03:35,751 --> 00:03:39,286
Ali to zapravo nema puno veze s time
čime se biblioteka danas bavi.

73
00:03:40,209 --> 00:03:44,273
Iste te godine, 2004,
na drugoj strani zemlje,

74
00:03:44,297 --> 00:03:46,292
završena je još jedna biblioteka

75
00:03:46,316 --> 00:03:47,789
i ona izgleda ovako.

76
00:03:47,998 --> 00:03:49,331
Nalazi se u Sijetlu.

77
00:03:50,140 --> 00:03:55,694
Ovde se radi o tome kako konzumiramo
medije u digitalnom dobu.

78
00:03:55,718 --> 00:03:59,288
Radi se o novom prijatnom mestu u gradu,

79
00:03:59,312 --> 00:04:01,917
mestu za okupljanje, čitanje i deljenje.

80
00:04:03,244 --> 00:04:04,867
Kako je onda moguće

81
00:04:04,891 --> 00:04:08,304
da iste godine, u istoj zemlji,

82
00:04:08,328 --> 00:04:10,951
dve zgrade, obe biblioteke,

83
00:04:10,975 --> 00:04:12,607
izgledaju potpuno drugačije?

84
00:04:13,576 --> 00:04:19,109
Odgovor je taj da arhitektura funkcioniše
na principu klatna.

85
00:04:19,501 --> 00:04:22,369
Sa jedne strane je inovacija

86
00:04:22,393 --> 00:04:26,010
i arhitekte stalno guraju
ka novim tehnologijama,

87
00:04:26,034 --> 00:04:29,716
novim tipologijama, rešenjima
za načine na koje danas živimo.

88
00:04:29,886 --> 00:04:32,280
I guramo, guramo i guramo

89
00:04:32,304 --> 00:04:34,903
dok se potpuno ne udaljimo od svih vas.

90
00:04:34,927 --> 00:04:37,413
Nosimo samo crnu odeću,
postanemo veoma depresivni,

91
00:04:37,413 --> 00:04:39,338
mislite da smo simpatični,

92
00:04:39,362 --> 00:04:42,821
iznutra smo mrtvi jer nemamo izbora.

93
00:04:42,845 --> 00:04:44,597
Moramo da odemo na drugu stranu

94
00:04:44,621 --> 00:04:47,736
i ponovo koristimo te simbole
koje znamo da volite.

95
00:04:48,394 --> 00:04:50,553
Uradimo to i vi ste srećni,

96
00:04:50,577 --> 00:04:52,387
a mi se osećamo kao da smo se prodali,

97
00:04:52,411 --> 00:04:54,401
pa počnemo opet da eksperimentišemo

98
00:04:54,401 --> 00:04:57,279
i guramo klatno nazad i napred
i nazad i napred

99
00:04:57,303 --> 00:04:59,678
kao i proteklih 300 godina

100
00:04:59,702 --> 00:05:01,815
i svakako proteklih 30 godina.

101
00:05:02,926 --> 00:05:06,518
U redu, pre 30 godina
izlazili smo iz '70-ih.

102
00:05:06,542 --> 00:05:10,201
Arhitekte su eksperimentisale
s nečim što se zove brutalizam.

103
00:05:10,519 --> 00:05:11,765
Tu se radi o betonu.

104
00:05:11,789 --> 00:05:13,261
(Smeh)

105
00:05:13,285 --> 00:05:14,739
Ovo možete pretpostaviti.

106
00:05:14,739 --> 00:05:17,783
Mali prozori,
razmera koja lišava dimenzije.

107
00:05:17,807 --> 00:05:20,570
Ovo su zaista teške stvari.

108
00:05:20,594 --> 00:05:23,357
Što se više približavamo '80-ima,

109
00:05:23,381 --> 00:05:25,724
počinjemo da ponovo koristimo te simbole.

110
00:05:25,748 --> 00:05:28,696
Guramo klatno nazad u suprotnom smeru.

111
00:05:28,720 --> 00:05:31,529
Uzimamo ove forme koje znamo da volite

112
00:05:31,553 --> 00:05:33,118
i obnavljamo ih.

113
00:05:33,142 --> 00:05:35,151
Dodajemo neonska svetla

114
00:05:35,175 --> 00:05:37,439
i pastelne boje

115
00:05:37,463 --> 00:05:39,117
i koristimo nove materijale.

116
00:05:39,141 --> 00:05:40,579
I vi to obožavate.

117
00:05:40,603 --> 00:05:42,552
I ne možete da se zasitite.

118
00:05:42,576 --> 00:05:44,740
Uzeli smo klasične ormare

119
00:05:44,764 --> 00:05:47,136
i od njih napravili nebodere,

120
00:05:47,160 --> 00:05:51,866
a neboderi mogu da budu
srednjovekovni zamkovi od stakla.

121
00:05:52,409 --> 00:05:53,961
Forme su postale velike,

122
00:05:53,985 --> 00:05:56,512
odvažne i pune boja.

123
00:05:56,536 --> 00:05:59,380
Patuljci su postali stubovi.

124
00:05:59,404 --> 00:06:00,443
(Smeh)

125
00:06:00,467 --> 00:06:02,573
Labudovi su narasli do veličine zgrada.

126
00:06:02,597 --> 00:06:03,934
Bilo je ludo.

127
00:06:04,640 --> 00:06:08,513
Ali to su '80-te i to je kul.

128
00:06:08,537 --> 00:06:09,715
(Smeh)

129
00:06:09,739 --> 00:06:11,733
Svi provodimo vreme u tržnim centrima

130
00:06:11,757 --> 00:06:14,138
i svi se selimo u predgrađa,

131
00:06:14,162 --> 00:06:16,736
a tamo, u predgrađima,

132
00:06:16,760 --> 00:06:20,092
možemo da ostvarujemo
svoje arhitektonske fantazije.

133
00:06:20,116 --> 00:06:21,870
A te fantazije

134
00:06:21,894 --> 00:06:23,957
mogu biti mediteranske

135
00:06:23,981 --> 00:06:25,906
ili francuske

136
00:06:25,930 --> 00:06:27,130
ili italijanske.

137
00:06:27,154 --> 00:06:28,797
(Smeh)

138
00:06:28,821 --> 00:06:30,864
Po mogućstvu uz beskonačne količine kifli.

139
00:06:30,864 --> 00:06:32,764
To je stvar sa postmodernizmom.

140
00:06:32,788 --> 00:06:34,602
To je stvar sa simbolima.

141
00:06:34,908 --> 00:06:37,888
Jednostavni su, jeftini su,

142
00:06:37,912 --> 00:06:40,417
jer umesto pravljenja mesta,

143
00:06:40,441 --> 00:06:42,493
pravimo sećanja na mesta.

144
00:06:43,091 --> 00:06:45,947
Zato što znam,
a znam da i svi vi znate,

145
00:06:45,971 --> 00:06:47,494
da ovo nije Toskana.

146
00:06:48,182 --> 00:06:49,327
Ovo je Ohajo.

147
00:06:49,452 --> 00:06:50,970
(Smeh)

148
00:06:50,994 --> 00:06:52,819
Arhitekte se onda frustriraju

149
00:06:52,843 --> 00:06:56,174
i počnemo da guramo klatno
nazad u suprotnom smeru.

150
00:06:56,559 --> 00:06:58,786
Krajem '80-ih i početkom '90-ih

151
00:06:58,810 --> 00:07:02,058
počinjemo da eksperimentišemo
s nečim što se zove dekonstruktivizam.

152
00:07:02,727 --> 00:07:05,473
Izbacujemo istorijske simbole,

153
00:07:05,497 --> 00:07:09,343
oslanjamo se na nove tehnike dizajna
potpomognute kompjuterima

154
00:07:09,367 --> 00:07:11,324
i dolazimo do novih kompozicija

155
00:07:11,348 --> 00:07:14,204
gde se forme sudaraju s formama.

156
00:07:14,228 --> 00:07:17,251
Ovo su plahovite, akademske stvari,

157
00:07:17,275 --> 00:07:19,126
veoma nepopularne,

158
00:07:19,150 --> 00:07:20,813
potpuno se udaljavamo od vas.

159
00:07:20,837 --> 00:07:25,024
Obično bi se klatno prosto vratilo
i otišlo u suprotnom smeru.

160
00:07:25,048 --> 00:07:27,380
A onda se desilo nešto neverovatno.

161
00:07:28,331 --> 00:07:31,222
Godine 1997. otvorena je ova zgrada.

162
00:07:31,898 --> 00:07:34,653
Ovo je Gugenhajm Bilbao,
autora Frenka Gerija.

163
00:07:36,228 --> 00:07:38,802
Ova zgrada iz korena menja

164
00:07:38,802 --> 00:07:41,920
povezanost sveta s arhitekturom.

165
00:07:42,694 --> 00:07:46,594
Pol Goldberger je rekao da je Bilbao
bio jedan od onih retkih trenutaka

166
00:07:46,618 --> 00:07:49,921
kada su kritičari, akademici
i opšte javno mnjenje

167
00:07:49,945 --> 00:07:52,711
imali potpuno isto mišljenje o zgradi.

168
00:07:53,401 --> 00:07:56,462
Njujork Tajms nazvao je ovu zgradu čudom.

169
00:07:57,160 --> 00:08:02,842
Turizam u Bilbau porastao je za 2500%

170
00:08:02,866 --> 00:08:04,535
nakon što je ova zgrada završena.

171
00:08:04,885 --> 00:08:08,334
Odjednom su svi želeli
jednu od ovih zgrada -

172
00:08:09,044 --> 00:08:10,836
Los Anđeles,

173
00:08:11,633 --> 00:08:13,172
Sijetl,

174
00:08:13,196 --> 00:08:14,800
Čikago,

175
00:08:14,824 --> 00:08:16,528
Njujork,

176
00:08:16,552 --> 00:08:18,446
Klivlend,

177
00:08:18,470 --> 00:08:19,713
Springfild.

178
00:08:19,737 --> 00:08:20,771
(Smeh)

179
00:08:20,795 --> 00:08:24,018
Svi žele po jednu ovu zgradu
i Geri je svuda.

180
00:08:24,042 --> 00:08:27,382
On je naš prvi arhitekta-zvezda.

181
00:08:27,989 --> 00:08:32,865
Kako je onda moguće da ove forme -

182
00:08:32,889 --> 00:08:34,794
divlje su i radikalne -

183
00:08:34,818 --> 00:08:38,657
kako je moguće da one postaju
tako prisutne širom sveta?

184
00:08:39,270 --> 00:08:44,766
To se desilo zato što su ih mediji
tako uspešno podstakli

185
00:08:44,790 --> 00:08:50,587
da su nas brzo naučili da ove forme
podrazumevaju kulturu i turizam.

186
00:08:51,068 --> 00:08:54,466
Stekli smo emotivnu reakciju na ove forme.

187
00:08:54,490 --> 00:08:56,862
Kao i svaki gradonačelnik na svetu.

188
00:08:56,967 --> 00:08:59,469
Svaki gradonačelnik je znao
da ako ima ove forme,

189
00:08:59,493 --> 00:09:02,483
ima kulturu i turizam.

190
00:09:03,778 --> 00:09:06,110
Ova pojava pred svitanje novog milenijuma

191
00:09:06,134 --> 00:09:08,334
desila se i nekim drugim
arhitektima-zvezdama.

192
00:09:08,334 --> 00:09:10,671
Desilo se Zahi

193
00:09:10,695 --> 00:09:13,094
i desilo se Libeskindu,

194
00:09:13,118 --> 00:09:17,732
i ono što se desilo ovoj nekolicini
elitnih arhitekata

195
00:09:17,756 --> 00:09:19,512
u osvit novog milenijuma,

196
00:09:19,536 --> 00:09:23,213
moglo bi da počne da se dešava
celom polju arhitekture,

197
00:09:23,237 --> 00:09:26,475
jer digitalni mediji počinju
da povećavaju brzinu

198
00:09:26,499 --> 00:09:28,314
kojom konzumiramo informacije.

199
00:09:29,096 --> 00:09:32,044
Razmislite o tome
kako konzumirate arhitekturu.

200
00:09:32,429 --> 00:09:33,644
Pre hiljadu godina,

201
00:09:33,668 --> 00:09:37,488
morali ste da odšetate do sledećeg sela
kako biste videli zgradu.

202
00:09:37,488 --> 00:09:39,118
Ubrzava se transport:

203
00:09:39,142 --> 00:09:42,142
možete ići čamcem, avionom,
možete biti turista.

204
00:09:42,166 --> 00:09:45,313
Ubrzava se tehnologija:
zgradu možete videti u novinama, na TV-u,

205
00:09:45,313 --> 00:09:49,950
dok konačno svi ne postanemo
arhitektonski fotografi

206
00:09:49,974 --> 00:09:53,754
i zgrada ne postane odvojena od mesta.

207
00:09:54,768 --> 00:09:58,315
Arhitektura je sada svuda

208
00:09:58,339 --> 00:10:01,453
i to znači da je brzina komunikacije

209
00:10:01,477 --> 00:10:04,570
konačno sustigla brzinu arhitekture.

210
00:10:05,409 --> 00:10:07,879
Arhitektura se zapravo
kreće prilično brzo.

211
00:10:07,903 --> 00:10:10,611
Ne treba mnogo vremena da smislite zgradu.

212
00:10:10,635 --> 00:10:12,788
Potrebno je mnogo vremena
da se ona izgradi,

213
00:10:12,812 --> 00:10:15,106
tri ili četiri godine,

214
00:10:15,130 --> 00:10:18,798
a u međuvremenu,
arhitekta će dizajnirati dve ili osam

215
00:10:18,822 --> 00:10:21,272
ili stotinu drugih građevina

216
00:10:21,272 --> 00:10:25,183
pre nego što sazna da li je ta građevina
koju je dizajnirao pre četiri godine

217
00:10:25,207 --> 00:10:27,085
bila uspešna li ne.

218
00:10:27,690 --> 00:10:31,239
To je zato što nikada nije postojala
dobra petlja povratnih informacija.

219
00:10:32,416 --> 00:10:35,308
Tako dobijamo ovakve zgrade.

220
00:10:35,332 --> 00:10:38,272
Brutalizam nije bio pokret od dve godine,

221
00:10:38,296 --> 00:10:40,167
već 20.

222
00:10:40,383 --> 00:10:44,201
20 godina smo pravili ovakve zgrade

223
00:10:44,225 --> 00:10:47,093
jer nismo imali pojma koliko ih mrzite.

224
00:10:48,284 --> 00:10:51,084
To se nikada više neće desiti,

225
00:10:51,108 --> 00:10:53,238
makar mislim da neće

226
00:10:53,262 --> 00:10:59,362
jer živimo na ivici najveće
revolucije u arhitekturi

227
00:10:59,386 --> 00:11:01,755
još od otkrića betona,

228
00:11:01,779 --> 00:11:04,233
čelika ili lifta,

229
00:11:04,257 --> 00:11:05,939
a to je revolucija medija.

230
00:11:07,072 --> 00:11:11,732
Moja teorija je da kada primenite medije
na ovo klatno,

231
00:11:11,756 --> 00:11:14,617
ono počne da se klati sve brže i brže,

232
00:11:14,641 --> 00:11:18,379
dok ne bude na oba kraja
skoro u isto vreme

233
00:11:18,403 --> 00:11:23,371
i tako se uspešno briše razlika
između inovacije i simbola,

234
00:11:23,395 --> 00:11:26,770
između nas, arhitekata,
i vas, javnosti.

235
00:11:27,342 --> 00:11:33,402
Sada možemo da stvaramo
trenutne simbole nabijene emocijama

236
00:11:33,426 --> 00:11:35,115
od nečega potpuno novog.

237
00:11:36,453 --> 00:11:38,186
Pokazaću vam kako se ovo odvija

238
00:11:38,210 --> 00:11:40,786
na projektu koji je moja kompanija
nedavno završila.

239
00:11:40,829 --> 00:11:44,304
Unajmili su nas da zamenimo ovu zgradu
koja je izgorela.

240
00:11:44,304 --> 00:11:46,773
Ovo je centar grada Pajns

241
00:11:46,797 --> 00:11:48,543
na ostrvu Fajer u državi Njujork.

242
00:11:48,567 --> 00:11:49,980
To je vikend naselje.

243
00:11:50,729 --> 00:11:54,482
Predložili smo odvažnu zgradu,

244
00:11:54,506 --> 00:11:58,157
drugačiju od svih formi
na koje je zajednica bila naviknuta

245
00:11:58,181 --> 00:12:02,702
i bili smo uplašeni
i naš klijent je bio uplašen,

246
00:12:02,726 --> 00:12:04,489
kao i zajednica,

247
00:12:04,513 --> 00:12:08,669
pa smo uradili niz realističnih prikaza

248
00:12:08,693 --> 00:12:10,071
koje smo stavili na Fejsbuk

249
00:12:10,095 --> 00:12:12,221
i Instagram

250
00:12:12,245 --> 00:12:14,566
i pustili smo ljude da rade svoju stvar:

251
00:12:14,590 --> 00:12:17,291
dele ih, komentarišu ili ih mrze.

252
00:12:18,232 --> 00:12:22,562
Ali to je značilo
da je zgrada bila deo zajednice,

253
00:12:22,586 --> 00:12:25,914
dve godine pre završetka,

254
00:12:25,938 --> 00:12:32,204
tako da kada su prikazi izgledali
identično kao gotov proizvod,

255
00:12:32,228 --> 00:12:34,188
nije bilo iznenađenja.

256
00:12:34,212 --> 00:12:38,100
Ova zgrada je već bila deo zajednice

257
00:12:38,124 --> 00:12:40,409
i tog prvog leta,

258
00:12:40,433 --> 00:12:44,351
kada su ljudi počeli da dolaze
i dele zgradu na društvenim medijima,

259
00:12:44,375 --> 00:12:49,862
zgrada je prestala da bude zdanje
i postala je medijum

260
00:12:49,886 --> 00:12:53,669
jer ovo nisu samo slike zgrade,

261
00:12:53,693 --> 00:12:56,080
to su vaše slike zgrade.

262
00:12:56,527 --> 00:12:59,814
I dok ih koristite da pričate svoju priču,

263
00:12:59,838 --> 00:13:02,546
one postaju deo vašeg ličnog narativa

264
00:13:02,570 --> 00:13:06,118
i vi zapravo pravite kratak spoj

265
00:13:06,142 --> 00:13:08,392
na našem kolektivnom sećanju

266
00:13:08,416 --> 00:13:12,271
i pravite naelektrisane simbole
koje mi razumemo.

267
00:13:13,187 --> 00:13:15,476
To znači da nam više ne trebaju Grci

268
00:13:15,500 --> 00:13:18,118
kako bi nam rekli šta da mislimo
o arhitekturi.

269
00:13:18,142 --> 00:13:22,167
Možemo jedni drugima reći
šta mislimo o arhitekturi,

270
00:13:22,191 --> 00:13:27,962
jer digitalni mediji nisu samo promenili
veze između svih nas,

271
00:13:27,986 --> 00:13:31,515
promenili su veze između nas i zgrada.

272
00:13:32,614 --> 00:13:35,732
Pomislite nakratko na bibliotekare
u Livingstonu.

273
00:13:36,390 --> 00:13:38,805
Kada bi se ta zgrada gradila danas,

274
00:13:38,829 --> 00:13:43,473
oni bi prvo otišli na internet
i potražili "nove biblioteke".

275
00:13:43,705 --> 00:13:48,975
Preplavili bi ih primeri
eksperimentisanja, inovacije,

276
00:13:48,999 --> 00:13:52,187
pomeranja granica onoga
što biblioteka može da bude.

277
00:13:52,998 --> 00:13:54,341
To je municija.

278
00:13:54,846 --> 00:13:57,181
To je municija koju mogu da uzmu i odnesu

279
00:13:57,205 --> 00:14:00,330
do gradonačelnika i građana Livingstona

280
00:14:00,354 --> 00:14:04,313
i kažu, ne postoji jedinstven odgovor
na to šta je biblioteka danas.

281
00:14:04,337 --> 00:14:05,822
Hajde da budemo deo ovoga.

282
00:14:06,287 --> 00:14:09,153
Ovo bogatstvo eksperimentisanja

283
00:14:09,177 --> 00:14:12,236
daje im slobodu da sprovode
sopstvene eksperimente.

284
00:14:14,452 --> 00:14:16,664
Sada je sve drugačije.

285
00:14:16,664 --> 00:14:20,019
Arhitekte nisu više
ta misteriozna stvorenja

286
00:14:20,043 --> 00:14:22,538
koja koriste komplikovane reči
i komplikovane crteže,

287
00:14:22,562 --> 00:14:25,522
a vi niste bespomoćna javnost,

288
00:14:25,546 --> 00:14:29,081
potrošači koji neće prihvatiti
bilo šta što do tada nisu videli.

289
00:14:30,980 --> 00:14:32,713
Arhitekte mogu da vas čuju

290
00:14:32,737 --> 00:14:34,841
i vi se ne plašite arhitekture.

291
00:14:35,770 --> 00:14:39,152
To znači da to klatno
koje se njiše napred i nazad

292
00:14:39,176 --> 00:14:42,154
od stila do stila, od pokreta do pokreta

293
00:14:42,178 --> 00:14:43,459
nije više bitno.

294
00:14:43,680 --> 00:14:46,280
Možemo se kretati unapred

295
00:14:46,304 --> 00:14:50,670
i pronaći relevantna rešenja
za probleme naših društava.

296
00:14:51,757 --> 00:14:55,199
Ovo je kraj arhitektonske istorije

297
00:14:55,223 --> 00:14:58,091
i to znači da će zgrade sutrašnjice

298
00:14:58,115 --> 00:15:01,278
izgledati dosta drugačije od današnjih.

299
00:15:02,389 --> 00:15:06,797
To znači da javni prostor
drevnog grada Sevilje

300
00:15:06,821 --> 00:15:11,005
može da bude jedinstven i prilagođen
načinu funkcionisanja modernog grada.

301
00:15:11,992 --> 00:15:16,411
To znači da stadion u Bruklinu
može biti stadion u Bruklinu,

302
00:15:16,435 --> 00:15:19,197
ne neka istorijska mešavina
od crvene cigle

303
00:15:19,221 --> 00:15:22,341
koja predstavlja ono što mi mislimo
da treba da bude stadion.

304
00:15:22,540 --> 00:15:25,373
To znači da će roboti praviti naše zgrade,

305
00:15:25,397 --> 00:15:29,014
jer smo konačno spremni za forme
koje će oni proizvoditi.

306
00:15:29,842 --> 00:15:33,693
To znači da će se zgrade prilagođavati
hirovima prirode,

307
00:15:33,717 --> 00:15:35,520
a ne obrnuto.

308
00:15:36,676 --> 00:15:40,280
To znači da će garaža za parking
na Majami biču u Floridi

309
00:15:40,304 --> 00:15:42,788
moći da bude i mesto za sport

310
00:15:42,812 --> 00:15:44,191
i jogu

311
00:15:44,215 --> 00:15:46,794
i čak ćete moći tamo da se oženite
kasno u noći.

312
00:15:46,818 --> 00:15:47,842
(Smeh)

313
00:15:47,866 --> 00:15:52,029
To zači da tri arhitekte
mogu da sanjaju o plivanju

314
00:15:52,053 --> 00:15:53,973
u reci Ist river u Njujorku

315
00:15:53,997 --> 00:15:56,487
i onda da skupe skoro pola miliona dolara

316
00:15:56,511 --> 00:15:59,839
od zajednice koja se okupila
oko njihovog cilja,

317
00:15:59,863 --> 00:16:01,593
a ne samo od jednog klijenta.

318
00:16:02,765 --> 00:16:05,666
To znači da nijedna zgrada
nije premala za inovaciju,

319
00:16:05,690 --> 00:16:07,888
poput ovog paviljona za jelene

320
00:16:07,912 --> 00:16:12,863
koji je mišićav i žilav
kao životinje koje treba da nadgleda.

321
00:16:13,808 --> 00:16:16,546
To znači da zgrada ne mora biti prelepa

322
00:16:16,570 --> 00:16:17,863
da bi je neko voleo,

323
00:16:17,887 --> 00:16:20,902
poput ove ružnjikave zgradice u Španiji,

324
00:16:20,926 --> 00:16:23,407
gde su arhitekte iskopale rupu,

325
00:16:23,431 --> 00:16:24,813
nabile je slamom

326
00:16:24,837 --> 00:16:27,170
i onda oko toga nasule beton,

327
00:16:27,194 --> 00:16:28,834
i kada se on osušio,

328
00:16:28,858 --> 00:16:32,418
pozvali su nekoga da očisti tu slamu

329
00:16:32,442 --> 00:16:35,373
tako da je sve što ostaje nakon toga

330
00:16:35,397 --> 00:16:38,072
ova odvratna sobica

331
00:16:38,096 --> 00:16:44,050
ispunjena otiscima i ogrebotinama
od toga kako je to mesto nastalo

332
00:16:44,074 --> 00:16:48,558
i to postaje najuzvišenije mesto
za gledanje španskog zalaska sunca.

333
00:16:49,658 --> 00:16:53,013
Nije bitno da li naše zgrade pravi krava

334
00:16:53,037 --> 00:16:54,847
ili robot.

335
00:16:54,871 --> 00:16:58,219
Nije bitno kako gradimo,
već šta gradimo.

336
00:16:58,899 --> 00:17:02,324
Arhitekte već znaju kako da prave
zgrade koje su ekološki čistije

337
00:17:02,348 --> 00:17:04,506
i pametnije
i više prijateljski nastrojene.

338
00:17:04,530 --> 00:17:07,104
Samo smo čekali da ih svi vi želite.

339
00:17:08,022 --> 00:17:11,350
Konačno, više nismo
na suprotnim stranama.

340
00:17:11,957 --> 00:17:14,929
Pronađite arhitektu, zaposlite ga,
radite s nama

341
00:17:14,953 --> 00:17:20,770
na dizajniranju boljih zgrada,
boljih gradova i boljeg sveta,

342
00:17:20,794 --> 00:17:23,034
jer su ulozi visoki.

343
00:17:23,635 --> 00:17:28,825
Zgrade nisu samo odraz našeg društva,
one oblikuju naše društvo

344
00:17:28,849 --> 00:17:30,901
sve do najmanjih prostora -

345
00:17:30,925 --> 00:17:32,929
lokalnih biblioteka,

346
00:17:32,953 --> 00:17:35,382
domova gde podižemo svoju decu,

347
00:17:35,406 --> 00:17:38,599
i njihovih šetnji
od spavaće sobe do kupatila.

348
00:17:39,288 --> 00:17:40,388
Hvala vam.

349
00:17:40,412 --> 00:17:43,412
(Aplauz)