1
00:00:01,828 --> 00:00:03,448
Dzisiaj będę opowiadał

2
00:00:03,472 --> 00:00:06,502
o ostatnich 30 latach
historii architektury.

3
00:00:07,685 --> 00:00:10,143
To dużo do wciśnięcia w 18 minut.

4
00:00:10,167 --> 00:00:11,854
To złożony temat,

5
00:00:11,878 --> 00:00:16,252
więc przenieśmy się od razu
w ciekawe miejsce,

6
00:00:16,276 --> 00:00:17,482
do New Jersey.

7
00:00:17,506 --> 00:00:20,696
Stamtąd pochodzę. 30 lat temu,

8
00:00:20,720 --> 00:00:24,562
kiedy miałem sześć lat,
mieszkałem tam z rodzicami

9
00:00:24,586 --> 00:00:26,210
w dzielnicy zwanej Livingston,

10
00:00:26,234 --> 00:00:29,165
a to był mój pokój.

11
00:00:29,689 --> 00:00:32,124
Za rogiem mojego pokoju była łazienka,

12
00:00:32,148 --> 00:00:35,010
którą dzieliłem z siostrą.

13
00:00:35,225 --> 00:00:38,138
Pomiędzy łazienką a sypialnią

14
00:00:38,162 --> 00:00:40,963
był balkon, z którego widać było salon.

15
00:00:41,413 --> 00:00:45,095
To tu wszyscy spędzali czas
i oglądali telewizję,

16
00:00:45,119 --> 00:00:50,672
więc za każdym razem, kiedy szedłem
z pokoju do łazienki, każdy mnie widział,

17
00:00:50,672 --> 00:00:55,890
kiedy wracałem w ręczniku po kąpieli,
też każdy mnie widział.

18
00:00:56,162 --> 00:00:57,543
A wyglądałem tak.

19
00:00:58,718 --> 00:01:03,871
Byłem niezgrabny i nieśmiały. 
Nie cierpiałem tego.

20
00:01:03,881 --> 00:01:06,919
Nie cierpiałem tego chodzenia,
nie cierpiałem tego balkonu,

21
00:01:06,943 --> 00:01:09,967
nie cierpiałem tego pokoju,
nie cierpiałem tego domu.

22
00:01:10,769 --> 00:01:12,457
I to jest właśnie architektura.

23
00:01:12,917 --> 00:01:14,234
(Śmiech)

24
00:01:14,258 --> 00:01:15,576
Rozumiecie?

25
00:01:16,088 --> 00:01:19,462
To uczucie, te emocje, które czułem,

26
00:01:19,486 --> 00:01:22,179
to właśnie siła architektury.

27
00:01:22,203 --> 00:01:25,741
Architektura to nie matematyka
czy zagospodarowanie przestrzenne,

28
00:01:25,765 --> 00:01:29,123
tu chodzi o uczucia,
powiązania emocjonalne,

29
00:01:29,147 --> 00:01:31,903
to, co czujemy wobec miejsca,
w którym żyjemy.

30
00:01:32,653 --> 00:01:35,529
Nie jest niespodzianką,
że tak to odczuwamy.

31
00:01:35,553 --> 00:01:37,761
Agencja Ochrony Środowiska twierdzi,

32
00:01:37,785 --> 00:01:42,404
że Amerykanie spędzają 90% czasu
wewnątrz budynków.

33
00:01:42,428 --> 00:01:47,164
Przez 90% naszego życia
jesteśmy otoczeni przez architekturę.

34
00:01:47,188 --> 00:01:48,696
To bardzo dużo.

35
00:01:48,720 --> 00:01:53,213
Oznacza to, że architektura kształtuje nas
w sposób, którego nawet nie zauważamy.

36
00:01:53,922 --> 00:01:59,296
To wzmaga naszą naiwność 
i przewidywalność.

37
00:01:59,464 --> 00:02:03,453
Od razu wiem, co pomyślicie 
na widok takiego budynku

38
00:02:03,453 --> 00:02:07,530
Myślicie "stabilność", 
"moc", "demokracja".

39
00:02:07,530 --> 00:02:10,872
Myślicie tak, bo przypomina coś,

40
00:02:10,896 --> 00:02:13,690
co zbudowali Grecy 2500 lat temu.

41
00:02:14,272 --> 00:02:15,594
To jest sztuczka.

42
00:02:15,912 --> 00:02:18,080
Architekci zaczęli używać
takich skojarzeń,

43
00:02:18,104 --> 00:02:21,977
by tworzyć emocjonalny związek z formami,

44
00:02:21,977 --> 00:02:24,768
na podstawie których konstruujemy budynki.

45
00:02:25,237 --> 00:02:27,877
Przewidujemy powiązania emocjonalne

46
00:02:27,901 --> 00:02:31,121
od bardzo dawna.

47
00:02:31,629 --> 00:02:34,902
Robiliśmy to 200 lat temu
przy budowie banków.

48
00:02:34,926 --> 00:02:38,083
Robiliśmy to w XIX wieku
przy budowie galerii sztuki,

49
00:02:38,107 --> 00:02:41,792
a w XX wieku w USA robiliśmy to
przy projektowaniu domów.

50
00:02:42,195 --> 00:02:44,933
Popatrzcie na te solidne,
stabilne żołnierzyki,

51
00:02:44,957 --> 00:02:47,528
stawiające czoła oceanowi i żywiołom.

52
00:02:48,265 --> 00:02:53,860
To jest bardzo użyteczne,
bo budowanie budzi grozę.

53
00:02:54,331 --> 00:02:58,467
Jest drogie, czasochłonne
i bardzo skomplikowane.

54
00:02:58,996 --> 00:03:01,154
Ludzie, którzy budują,

55
00:03:01,178 --> 00:03:03,383
jak deweloperzy i rządy,

56
00:03:03,407 --> 00:03:06,260
mają wrodzoną niechęć do innowacji,

57
00:03:06,284 --> 00:03:10,264
wolą używać starych form,
bo wiedzą, jak na nie zareagujesz.

58
00:03:11,125 --> 00:03:13,314
W ten sposób dostajemy takie budynki.

59
00:03:14,096 --> 00:03:15,766
To ładny budynek.

60
00:03:15,790 --> 00:03:18,081
To biblioteka publiczna w Livingston,

61
00:03:18,105 --> 00:03:21,277
moim rodzinnym mieście.
Została zbudowana w 2004,

62
00:03:21,277 --> 00:03:26,504
i jak widzicie ma kopułę, to okrągłe coś,
kolumny i czerwoną cegłę.

63
00:03:26,504 --> 00:03:31,485
Można się domyślić, co Livingston
chce przez ten budynek przekazać:

64
00:03:31,509 --> 00:03:35,035
wartość ziemi, historii oraz dzieci.

65
00:03:35,751 --> 00:03:39,286
Nie ma to wiele wspólnego z tym, 
jak biblioteka funkcjonuje dzisiaj.

66
00:03:40,209 --> 00:03:44,273
W tym samym roku 2004
na drugim końcu kraju

67
00:03:44,297 --> 00:03:46,292
powstała inna biblioteka,

68
00:03:46,316 --> 00:03:47,789
która wygląda tak.

69
00:03:47,998 --> 00:03:49,331
Stoi w Seattle.

70
00:03:50,140 --> 00:03:55,694
Pokazuje, jak używamy mediów
w erze cyfrowej.

71
00:03:55,718 --> 00:03:59,288
To nowy rodzaj
budynku użyteczności publicznej,

72
00:03:59,312 --> 00:04:01,917
miejsca, gdzie można
gromadzić się, czytać i dzielić.

73
00:04:03,244 --> 00:04:04,867
Jak to możliwe,

74
00:04:04,891 --> 00:04:08,304
że zbudowane w tym samym roku,
w tym samym kraju,

75
00:04:08,328 --> 00:04:10,951
dwa różne budynki,
oba nazwane bibliotekami,

76
00:04:10,955 --> 00:04:13,567
wyglądają tak całkowicie odmiennie?

77
00:04:13,576 --> 00:04:19,109
Architektura działa na zasadzie wahadła.

78
00:04:19,501 --> 00:04:22,369
Z jednej strony mamy innowację,

79
00:04:22,393 --> 00:04:26,010
architektów, którzy ciągle naciskają
na rozwój nowych technik,

80
00:04:26,034 --> 00:04:29,716
nowych typologii i rozwiązań codzienności.

81
00:04:29,886 --> 00:04:32,280
Naciskamy i naciskamy,

82
00:04:32,304 --> 00:04:34,897
aż wszystkich zrazimy.

83
00:04:34,897 --> 00:04:37,223
Ubieramy się na czarno, mamy depresję,

84
00:04:37,223 --> 00:04:39,338
wzbudzamy wasz zachwyt,

85
00:04:39,362 --> 00:04:42,821
ale w środku czujemy pustkę,
bo nie mamy wyboru.

86
00:04:42,845 --> 00:04:44,597
Musimy pójść na drugą stronę

87
00:04:44,621 --> 00:04:47,736
i znów wykorzystać wasze ukochane symbole.

88
00:04:48,394 --> 00:04:50,553
Robimy to, jesteście szczęśliwi,

89
00:04:50,577 --> 00:04:52,387
my czujemy się jak zdrajcy,

90
00:04:52,411 --> 00:04:54,061
więc znowu zaczynamy kombinować.

91
00:04:54,085 --> 00:04:57,469
Popychamy wahadło tam i z powrotem,

92
00:04:57,469 --> 00:04:59,678
robimy tak od 300 lat,

93
00:04:59,702 --> 00:05:01,815
a na pewno od ostatnich 30.

94
00:05:02,926 --> 00:05:06,518
30 lat temu, pod koniec lat 70.,

95
00:05:06,542 --> 00:05:10,201
architekci eksperymentowali
z czymś nazywanym brutalizmem.

96
00:05:10,519 --> 00:05:11,765
Chodzi o beton.

97
00:05:11,789 --> 00:05:13,261
(Śmiech)

98
00:05:13,285 --> 00:05:14,429
Domyślacie się.

99
00:05:14,453 --> 00:05:17,783
Małe okna, nieludzka skala.

100
00:05:17,807 --> 00:05:20,570
Naprawdę mocne rzeczy.

101
00:05:20,594 --> 00:05:25,747
Bliżej lat 80. zaczynamy 
wykorzystywać te symbole.

102
00:05:25,747 --> 00:05:28,696
Pchamy wahadło w drugą stronę.

103
00:05:28,720 --> 00:05:33,139
Wykorzystujemy znane formy
i odświeżamy je.

104
00:05:33,142 --> 00:05:39,151
Dodajemy neony i pastele,
używamy nowych materiałów.

105
00:05:39,151 --> 00:05:40,579
A wam się to podoba.

106
00:05:40,603 --> 00:05:42,552
Chcecie coraz więcej.

107
00:05:42,576 --> 00:05:44,740
Bierzemy kredensy

108
00:05:44,764 --> 00:05:47,136
i zamieniamy w wieżowce,

109
00:05:47,160 --> 00:05:51,866
a wieżowce stają się 
jak średniowieczne zamki ze szkła.

110
00:05:52,409 --> 00:05:56,511
Formy robią się większe, śmielsze,
bardziej kolorowe.

111
00:05:56,536 --> 00:05:59,380
Krasnoludy stają się kolumnami.

112
00:05:59,404 --> 00:06:00,443
(Śmiech)

113
00:06:00,467 --> 00:06:02,573
Łabędzie rosną do rozmiarów budynków.

114
00:06:02,597 --> 00:06:08,524
To było szaleństwo,
ale w latach 80. się podobało.

115
00:06:08,524 --> 00:06:09,715
(Śmiech)

116
00:06:09,739 --> 00:06:11,733
Przesiadujemy w galeriach handlowych,

117
00:06:11,757 --> 00:06:14,138
przenosimy się na przedmieścia,

118
00:06:14,162 --> 00:06:17,836
gdzie możemy tworzyć

119
00:06:17,836 --> 00:06:20,092
własne fantazje architektoniczne.

120
00:06:20,116 --> 00:06:23,990
Te fantazje mogą być śródziemomorskie

121
00:06:23,990 --> 00:06:25,906
albo francuskie,

122
00:06:25,930 --> 00:06:27,130
a nawet włoskie.

123
00:06:27,154 --> 00:06:28,731
(Śmiech)

124
00:06:28,731 --> 00:06:31,064
Najlepiej, jak dodadzą darmowe grissini.

125
00:06:31,064 --> 00:06:32,764
O to chodzi w postmodernizmie.

126
00:06:32,788 --> 00:06:34,602
O to chodzi w symbolach.

127
00:06:34,908 --> 00:06:42,308
Są łatwe i tanie, gdyż zamiast miejsc
tworzymy ich wspomnienia.

128
00:06:43,091 --> 00:06:46,967
Wszyscy wiemy, że to nie Toskania.

129
00:06:48,182 --> 00:06:49,327
To Ohio.

130
00:06:49,452 --> 00:06:50,970
(Śmiech)

131
00:06:50,994 --> 00:06:56,369
Architekci zdenerwowali się
i zaczęli odpychać wahadło z powrotem.

132
00:06:56,559 --> 00:06:58,786
W późnych latach 80. i wczesnych 90.

133
00:06:58,810 --> 00:07:02,058
zaczęliśmy eksperymentować
z czymś zwanym dekonstruktywizmem.

134
00:07:02,727 --> 00:07:05,473
Wyrzucamy historyczne symbole,

135
00:07:05,497 --> 00:07:09,343
opieramy się na nowych, komputerowych
technikach projektowania,

136
00:07:09,367 --> 00:07:11,324
wysuwamy nowe propozycje,

137
00:07:11,348 --> 00:07:14,204
jedne kształty wbijają się w drugie.

138
00:07:14,228 --> 00:07:17,251
To akademickie, ciężkie projekty,

139
00:07:17,275 --> 00:07:19,126
całkowicie niepopularne.

140
00:07:19,150 --> 00:07:20,813
Znów was zraziliśmy.

141
00:07:20,837 --> 00:07:25,024
Poprzednio wahadło zmieniłoby kierunek,

142
00:07:25,048 --> 00:07:27,380
ale stało się coś zdumiewającego.

143
00:07:28,331 --> 00:07:31,222
W 1997 roku postawiono ten budynek.

144
00:07:31,898 --> 00:07:34,653
To Muzeum Guggenheima w Bilbao
autorstwa Franka Gehry'ego.

145
00:07:36,228 --> 00:07:41,943
Ten budynek całkowicie zmienił
nastawienie świata do architektury.

146
00:07:43,138 --> 00:07:46,594
Paul Goldberger stwierdził, 
że była jedna z rzadkich chwil,

147
00:07:46,618 --> 00:07:49,921
kiedy krytycy, nauczyciele akademiccy
i cały ogół społeczeństwa

148
00:07:49,945 --> 00:07:52,711
całkowicie się ze sobą zgodzili.

149
00:07:53,401 --> 00:07:56,462
New York Times nazwał ten budynek cudem.

150
00:07:57,160 --> 00:08:02,842
Kiedy został ukończony,
turystyka w Bilbao zwiększyła się o 2500%.

151
00:08:04,885 --> 00:08:08,334
Nagle wszyscy chcieli mieć
podobne budynki:

152
00:08:09,044 --> 00:08:10,383
Los Angeles,

153
00:08:11,633 --> 00:08:12,502
Seattle,

154
00:08:13,196 --> 00:08:14,140
Chicago,

155
00:08:14,824 --> 00:08:15,938
Nowy Jork,

156
00:08:16,552 --> 00:08:17,636
Cleveland,

157
00:08:18,470 --> 00:08:19,353
Springfield.

158
00:08:19,737 --> 00:08:20,771
(Śmiech)

159
00:08:20,795 --> 00:08:24,018
Każdy chciał to mieć.
Gehry był wszędzie.

160
00:08:24,042 --> 00:08:27,382
To była pierwsza
architektoniczna gwiazda.

161
00:08:27,989 --> 00:08:32,865
Jak to jest możliwe, że takie formy,

162
00:08:32,889 --> 00:08:34,794
tak dzikie i radykalne konstrukcje,

163
00:08:34,818 --> 00:08:38,657
zrobiły się tak wszechobecne?

164
00:08:39,270 --> 00:08:44,766
Stało się tak, bo skupiły
na sobie uwagę mediów

165
00:08:44,790 --> 00:08:50,587
i szybko wykazały, że takie formy
oznaczają kulturę i turystykę.

166
00:08:51,068 --> 00:08:54,466
Wyrobiliśmy emocjonalny stosunek do nich.

167
00:08:54,490 --> 00:08:56,862
Podobnie burmistrzowie.

168
00:08:56,967 --> 00:08:59,469
Każdy burmistrz wiedział,
że jeśli ma takie formy,

169
00:08:59,493 --> 00:09:02,483
ma też kulturę i turystykę.

170
00:09:03,778 --> 00:09:06,110
Ten fenomen na przełomie tysiąclecia

171
00:09:06,134 --> 00:09:08,264
spotkał i innych architektów,

172
00:09:08,288 --> 00:09:10,671
jak Zaha,

173
00:09:10,695 --> 00:09:13,094
Libeskind.

174
00:09:13,118 --> 00:09:17,732
To, co stało się z elitą architektów

175
00:09:17,756 --> 00:09:19,512
na początku nowego tysiąclecia,

176
00:09:19,536 --> 00:09:23,213
mogło zacząć oddziaływać
na całą architekturę,

177
00:09:23,237 --> 00:09:26,475
ponieważ media elektroniczne

178
00:09:26,499 --> 00:09:28,494
przyspieszyły naszą
konsumpcję informacji.

179
00:09:29,096 --> 00:09:32,044
Pomyślcie o tym, 
jak wykorzystujecie architekturę.

180
00:09:32,429 --> 00:09:33,644
Tysiąc lat temu

181
00:09:33,668 --> 00:09:37,488
żeby zobaczyć nowy budynek,
musielibyście pójść do najbliższej wioski.

182
00:09:37,488 --> 00:09:39,118
Transport to przyspieszył:

183
00:09:39,142 --> 00:09:42,136
można skorzystać z łodzi, samolotu,
można uprawiać turystykę.

184
00:09:42,136 --> 00:09:45,133
Technika to przyspieszyła:
możemy zobaczyć budynek w telewizji,

185
00:09:45,133 --> 00:09:49,200
a wreszcie sami 
fotografujemy architekturę,

186
00:09:50,020 --> 00:09:53,874
Budynki oderwały się od miejsc.

187
00:09:54,768 --> 00:09:57,815
Architektura jest dzisiaj wszędzie,

188
00:09:58,959 --> 00:10:01,453
czyli prędkość komunikacji

189
00:10:01,477 --> 00:10:04,570
w końcu dogoniła prędkość architektury.

190
00:10:05,409 --> 00:10:07,879
Architektura zmienia się całkiem szybko.

191
00:10:07,903 --> 00:10:10,611
Nie potrzeba dużo czasu,
aby wymyślić budynek.

192
00:10:10,635 --> 00:10:12,788
Budowa trwa długo,

193
00:10:12,812 --> 00:10:15,106
trzy lub cztery lata,

194
00:10:15,130 --> 00:10:18,798
a architekt zaprojektuje dwa, osiem

195
00:10:18,822 --> 00:10:21,468
lub nawet sto innych budynków,

196
00:10:21,492 --> 00:10:25,183
zanim dowie się, czy budynek
zaprojektowany cztery lata temu

197
00:10:25,207 --> 00:10:27,085
okazał się sukcesem.

198
00:10:27,690 --> 00:10:31,619
To dlatego architekci nigdy nie mieli
dobrego dostępu do informacji zwrotnej.

199
00:10:32,416 --> 00:10:35,308
Przez to powstają takie budynki.

200
00:10:35,332 --> 00:10:38,272
Brutalizm nie był krótkotrwały,

201
00:10:38,296 --> 00:10:40,167
królował dwadzieścia lat.

202
00:10:40,383 --> 00:10:44,201
Przez 20 lat powstawały
budynki takie jak ten,

203
00:10:44,225 --> 00:10:47,093
gdyż nie mieliśmy pojęcia,
jak bardzo ich nienawidzicie.

204
00:10:48,284 --> 00:10:51,084
Myślę, że to się już nigdy nie powtórzy,

205
00:10:53,262 --> 00:10:59,362
ponieważ jesteśmy w obliczu
największej rewolucji w architekturze

206
00:10:59,386 --> 00:11:04,145
od wynalezienia betonu, stali lub wind.

207
00:11:04,257 --> 00:11:05,939
Chodzi o rewolucję medialną.

208
00:11:07,072 --> 00:11:11,732
Kiedy media zaczęły
oddziaływać na wahadło,

209
00:11:11,756 --> 00:11:14,617
zaczęło ono ruszać się coraz szybciej,

210
00:11:14,641 --> 00:11:18,379
aż było na obu skrajach
właściwie równocześnie.

211
00:11:18,403 --> 00:11:23,371
To skutecznie zaciera różnicę
miedzy innowacjami a symbolami,

212
00:11:23,395 --> 00:11:26,770
pomiędzy nami, architektami
i wami, użytkownikami.

213
00:11:27,342 --> 00:11:33,402
Teraz niemal od razu można tworzyć
naładowane emocjonalnie symbole,

214
00:11:33,426 --> 00:11:35,115
z nowych materiałów.

215
00:11:36,453 --> 00:11:38,186
Pokażę wam, jak to działa,

216
00:11:38,210 --> 00:11:40,706
na przykładzie projektu,
który właśnie skończyliśmy.

217
00:11:40,829 --> 00:11:44,304
Zostaliśmy wynajęci do odnowienia
tego spalonego budynku.

218
00:11:44,304 --> 00:11:46,773
Stoi w centrum miasteczka Pines,

219
00:11:46,797 --> 00:11:48,783
na wyspie Fire Island w stanie Nowy Jork.

220
00:11:48,783 --> 00:11:50,130
To miejscowość wypoczynkowa.

221
00:11:50,729 --> 00:11:54,482
Zaproponowaliśmy zuchwałą konstrukcję,

222
00:11:54,506 --> 00:11:58,157
odmienną od reszty miasta.

223
00:11:58,181 --> 00:12:02,702
Baliśmy się z klientem, czy to zda egzamin,

224
00:12:02,726 --> 00:12:04,489
społeczność także się bała,

225
00:12:04,513 --> 00:12:08,669
więc stworzyliśmy zdjęcia
z realistycznymi symulacjami

226
00:12:08,693 --> 00:12:11,311
które wrzuciliśmy na Facebook
i na Instagram.

227
00:12:12,245 --> 00:12:14,566
Pozwoliliśmy ludziom robić swoje:

228
00:12:14,590 --> 00:12:17,291
udostępniać, komentować,
lubić, nienawidzić.

229
00:12:18,232 --> 00:12:22,562
Na dwa lata przed ukończeniem budowy

230
00:12:22,586 --> 00:12:25,914
budynek był już częścią społeczności,

231
00:12:25,938 --> 00:12:32,204
a jako że wizualizacje
wyglądały jak skończony budynek,

232
00:12:32,228 --> 00:12:34,188
nie było już niespodzianki.

233
00:12:34,212 --> 00:12:38,100
Budowla stała się częścią społeczności,

234
00:12:38,124 --> 00:12:40,409
a w pierwsze lato

235
00:12:40,433 --> 00:12:44,351
ludzie zaczęli przyjeżdżać
i udostępniać jego zdjęcia.

236
00:12:44,375 --> 00:12:49,862
To już nie był tylko budynek,
ale treść medialna,

237
00:12:49,886 --> 00:12:53,669
bo to nie były zwykłe zdjęcia.

238
00:12:53,693 --> 00:12:56,080
To były wasze zdjęcia.

239
00:12:56,527 --> 00:12:59,814
Kiedy ludzie zaczęli za ich pomocą
opowiadać swoje historie,

240
00:12:59,838 --> 00:13:02,546
zdjęcia stały się elementem narracji,

241
00:13:02,570 --> 00:13:06,118
której autorzy zaangażowali

242
00:13:06,142 --> 00:13:08,392
pamięć zbiorową,

243
00:13:08,416 --> 00:13:12,271
przez co przybliżyli nam te symbole.

244
00:13:13,187 --> 00:13:15,476
Nie potrzebujemy już Greków,

245
00:13:15,500 --> 00:13:18,118
żeby wiedzieć, co myśleć o architekturze.

246
00:13:18,142 --> 00:13:22,167
Możemy opowiadać sobie nawzajem
o tym, co sami o niej myślimy,

247
00:13:22,191 --> 00:13:27,962
bo media elektroniczne
nie tylko zmieniły stosunki międzyludzkie,

248
00:13:27,986 --> 00:13:31,515
zmieniły też relacje
między ludźmi a budynkami.

249
00:13:32,614 --> 00:13:35,732
Pomyślcie przez chwilę
o bibliotekarzach w Livingston.

250
00:13:36,390 --> 00:13:38,805
Jeśli tę bibliotekę budowano by dzisiaj,

251
00:13:38,829 --> 00:13:43,473
zaczęto by to od wyszukania
w sieci zdjęć nowych bibliotek.

252
00:13:43,705 --> 00:13:48,975
Twórców zbombardowałyby przykłady,
eksperymenty i innowacje,

253
00:13:48,999 --> 00:13:52,187
nowatorskie spojrzenie na biblioteki.

254
00:13:52,998 --> 00:13:54,341
To amunicja.

255
00:13:54,846 --> 00:13:57,181
To amunicja, z której architekci
mogą skorzystać,

256
00:13:57,205 --> 00:14:00,330
w kontakcie z burmistrzem
i mieszkańcami Livingston,

257
00:14:00,354 --> 00:14:04,313
bo jest wiele odpowiedzi na to, 
czym dzisiaj powinna być biblioteka.

258
00:14:04,337 --> 00:14:05,822
Przyłączmy się.

259
00:14:06,287 --> 00:14:09,153
To bogactwo doświadczeń

260
00:14:09,177 --> 00:14:12,236
pozwala im na eksperymenty.

261
00:14:14,452 --> 00:14:16,664
Dziś wszystko jest inne.

262
00:14:16,664 --> 00:14:20,003
Architekci dzisiaj nie są już
tymi tajemniczymi osobnikami,

263
00:14:20,003 --> 00:14:22,578
używającymi wyniosłych słów
i skomplikowanych rysunków,

264
00:14:22,578 --> 00:14:25,522
a wy nie jesteście
bezczynną publicznością,

265
00:14:25,546 --> 00:14:29,081
która nie zaakceptuje niczego,
czego wcześniej nie poznała.

266
00:14:30,980 --> 00:14:32,713
Architekci was słyszą,

267
00:14:32,737 --> 00:14:35,071
a wy nie jesteście zastraszeni
przez architekturę.

268
00:14:35,770 --> 00:14:39,152
Oznacza to, że to rozkołysane wahadło,

269
00:14:39,176 --> 00:14:42,154
od stylu do stylu, od prądu do prądu,

270
00:14:42,178 --> 00:14:43,459
staje się nieistotne.

271
00:14:43,680 --> 00:14:46,280
Możemy iść naprzód,

272
00:14:46,304 --> 00:14:50,670
szukać istotnych rozwiązań
problemów społecznych.

273
00:14:51,757 --> 00:14:55,199
To jest koniec historii architektury.

274
00:14:55,223 --> 00:15:01,481
Budynki przyszłości będą
zdecydowanie różniły się od dzisiejszych.

275
00:15:02,389 --> 00:15:06,797
Czyli przestrzeń publiczna
antycznej Sewilli

276
00:15:06,821 --> 00:15:11,005
może być unikalna, ale dostosowana
do życia nowoczesnego miasta.

277
00:15:11,992 --> 00:15:16,411
Stadion w Brooklynie
może być stadionem w Brooklynie,

278
00:15:16,435 --> 00:15:19,197
a nie jakimś pastiszem z czerwonej cegły

279
00:15:19,221 --> 00:15:21,701
pokazującym wyobrażenie stadionu.

280
00:15:22,540 --> 00:15:25,373
Nasze budynki będą stawiać roboty,

281
00:15:25,397 --> 00:15:29,014
bo jesteśmy już gotowi na ich produkty.

282
00:15:29,842 --> 00:15:33,693
Budynki dostosują się do kaprysów natury,

283
00:15:33,717 --> 00:15:35,520
a nie odwrotnie.

284
00:15:36,676 --> 00:15:40,280
Parking w Miami Beach na Florydzie

285
00:15:40,304 --> 00:15:44,218
może być zarówno miejscem
dla uprawiania sportów, jogi,

286
00:15:44,218 --> 00:15:46,794
a nawet do ceremonii ślubnej.

287
00:15:46,818 --> 00:15:47,842
(Śmiech)

288
00:15:47,866 --> 00:15:52,029
Trzej architekci mogą zamarzyć o pływaniu

289
00:15:52,053 --> 00:15:53,973
w nowojorskiej East River,

290
00:15:53,997 --> 00:15:56,487
zebrać prawie pół miliona dolarów

291
00:15:56,511 --> 00:15:59,839
od zainteresowanej społeczności,

292
00:15:59,863 --> 00:16:01,593
nie od jednego klienta.

293
00:16:02,765 --> 00:16:05,666
Żaden budynek nie jest
zbyt mały na innowacje,

294
00:16:05,690 --> 00:16:07,888
tak jak ten pawilon 
do obserwacji reniferów,

295
00:16:07,912 --> 00:16:13,003
który jest tak umięśniony i żylasty,
jak obserwowane zwierzęta.

296
00:16:13,808 --> 00:16:16,546
Budynek nie musi być piękny,

297
00:16:16,570 --> 00:16:17,863
żeby być sympatyczny.

298
00:16:17,887 --> 00:16:20,902
Na przykład ten brzydki
budynek w Hiszpanii,

299
00:16:20,926 --> 00:16:23,407
gdzie architekci wykopali dziurę,

300
00:16:23,431 --> 00:16:24,813
wyścielili ją sianem

301
00:16:24,837 --> 00:16:27,170
i wylali dookoła beton,

302
00:16:27,194 --> 00:16:28,834
a kiedy wysechł,

303
00:16:28,858 --> 00:16:32,418
zatrudnili ekipę do usunięcia siana.

304
00:16:32,442 --> 00:16:35,373
Po tym wszystkim
został odrażająco mały pokoik

305
00:16:38,096 --> 00:16:44,050
pokryty zarysowaniami i odciskami
powstałymi podczas jego budowy,

306
00:16:44,074 --> 00:16:48,558
który stał się najlepszym miejscem
do oglądania zachodu słońca.

307
00:16:49,658 --> 00:16:53,013
Ponieważ nie jest ważne,
czy to krowa buduje nasz dom,

308
00:16:53,037 --> 00:16:54,847
czy jakiś robot.

309
00:16:54,871 --> 00:16:58,219
Nie jest ważne, jak budujemy,
ważne jest to, co budujemy.

310
00:16:58,899 --> 00:17:04,534
Architekci wiedzą, jak tworzyć budynki
zieleńsze, przyjemniejsze, przydatniejsze.

311
00:17:04,534 --> 00:17:07,104
Czekamy tylko, żebyście ich zapragnęli.

312
00:17:08,022 --> 00:17:11,350
Architekci i odbiorcy
nie są już przeciwnikami.

313
00:17:11,957 --> 00:17:14,929
Znajdź i zatrudnij architekta.

314
00:17:14,953 --> 00:17:20,770
Pracuj z nami, żeby projektować 
lepsze budynki, miasta, cały lepszy świat.

315
00:17:20,794 --> 00:17:23,034
Stawka jest wysoka.

316
00:17:23,635 --> 00:17:26,709
Budynki nie tylko odzwierciedlają
nasze społeczeństwo.

317
00:17:26,709 --> 00:17:30,901
One kształtują nasze społeczeństwo
aż do najmniejszych pomieszczeń:

318
00:17:30,925 --> 00:17:32,929
lokalnych bibliotek,

319
00:17:32,953 --> 00:17:35,382
domów, w których wychowujemy nasze dzieci

320
00:17:35,406 --> 00:17:38,599
i trasy, którą pokonujemy
z łazienki do sypialni.

321
00:17:39,288 --> 00:17:40,388
Dziękuję.

322
00:17:40,412 --> 00:17:43,412
(Brawa)