1
00:00:11,969 --> 00:00:15,580
De geschiedenis van de typografie

2
00:00:15,765 --> 00:00:19,209
Typografie is kracht.

3
00:00:19,317 --> 00:00:23,159
De kracht om woorden en ideeën visueel uit te drukken.

4
00:00:23,266 --> 00:00:26,893
Het is tijdloos maar altijd aan het veranderen.

5
00:00:27,063 --> 00:00:28,865
En dat gaan we vandaag ontdekken.

6
00:00:28,865 --> 00:00:33,773
De meeste mensen zijn het er mee eens dat de uitvinder van de typografie een Duitser was, genaamd Johannes Gütenberg.

7
00:00:33,773 --> 00:00:35,673
...En ja, hij droeg een hoed zoals deze.

8
00:00:35,673 --> 00:00:40,261
Voordat Gütenberg kwam en een revolutie veroorzaakte wat communicatie betreft, werden boeken met de hand geschreven.

9
00:00:40,261 --> 00:00:44,849
Dit gebeurde door monniken en was zeer tijdsrovend en erg duur werk.

10
00:00:44,849 --> 00:00:50,856
Dus Gütenberg creëerde de Blackletter. Het eerste echte lettertype, gebaseerd op geschreven letters.

11
00:00:50,856 --> 00:00:54,588
De Blackletter heeft dikke verticale lijnen en dunne horizontale verbindingen,

12
00:00:54,680 --> 00:00:59,029
wat het goed maakte voor schrijven, maar wat geprint er onleesbaar uitzag.

13
00:00:59,029 --> 00:01:00,013
Er moest iets veranderen.

14
00:01:00,443 --> 00:01:02,089
Het Romaanse lettertype werd geboren.

15
00:01:02,212 --> 00:01:07,019
Dit lettertype is Cambria, wat je vast kent van van het programma Word.

16
00:01:07,095 --> 00:01:12,968
Maar het eerst ontworpen Romaanse lettertype werd ontwikkeld in de 15de eeuw door de Fransman Jenson.

17
00:01:12,986 --> 00:01:15,931
Dit is zijn lettertype.

18
00:01:16,070 --> 00:01:20,986
Jenson werkte voornamlijk vanuit Venetië in Italië en was geïnspireerd op letters die hij vond op Middeleeuwse Romaanse gebouwen.

19
00:01:20,986 --> 00:01:24,415
Zijn lettervormen waren gebaseerd op rechte lijnen en curven.

20
00:01:24,508 --> 00:01:29,827
Dit maakte ze zeer helder en leesbaar in vergelijking met de zware letters van Blackletter.

21
00:01:30,027 --> 00:01:36,937
Dit nieuwe leesbare lettertype was een instant succes en verspreidde zich al snel doorheen Europa, mede dankzij de Rennaissance.

22
00:01:37,060 --> 00:01:44,550
De volgende belangrijke innovatie binnen de typografie waren de Italics. Deze zijn schuine en gestileerde versies van de Romaanse lettervormen.

23
00:01:44,781 --> 00:01:51,882
Ze werden gecreëerd in de late 15de eeuw door de monniken in Italië om meer letters te kunnen plaatsen op één pagina en zo geld te besparen.

24
00:01:52,005 --> 00:01:56,054
Nu gebruiken we Italics om de inhoud te benadrukken.

25
00:01:56,177 --> 00:01:59,790
Aldus Manutius creëerde ook de moderne komma en puntkomma.

26
00:01:59,897 --> 00:02:02,003
Dat is een ander verhaal.

27
00:02:02,203 --> 00:02:10,402
De evolutie in de typografie stagneert tot de 18de eeuw in Engeland tot William Caslon een nieuw lettertype ontwerpt dat de standaard word voor leesbaarheid.

28
00:02:10,402 --> 00:02:15,160
Het was niet zo spectaculair, meer iets waar de wereld op dat moment naar zocht.

29
00:02:15,433 --> 00:02:18,851
De stijl van Caslon noemen we nu Old Style.

30
00:02:19,082 --> 00:02:24,793
Enkele decennia later creëerde de Britt Baskerville een nieuwe variatie. Deze noemen we Transitional.

31
00:02:24,793 --> 00:02:32,422
Later creëerde een Fransman Didot en een Italiaan Bodoni variaties die we ordenen als Modern.

32
00:02:32,422 --> 00:02:37,847
De meeste schreeflettertypes vallen in een van deze drie categorieën. Maar wat doet elke categorie?

33
00:02:37,847 --> 00:02:44,439
Old Style lettertypes hebben dikke schreven en weinig contrast tussen de dikke en dunne stammen;

34
00:02:44,608 --> 00:02:51,688
Transitional lettertypes hebben dunne schreven en een groter contrast tussen de dikke en dunne stammen;

35
00:02:51,826 --> 00:02:59,106
Moderne lettertypes hebben erg dunne schreven en een zeer groot contrast tussen de dunne en dikke stammen.

36
00:03:01,398 --> 00:03:14,041
De achterkleinzoon van Caslon, Caslon de 4e, was deze schreefletters een beetje beu en verwijderde de schreven om een nieuw lettertype te creëeren: de Schreefloze.

37
00:03:14,149 --> 00:03:17,565
De lettervorm sloeg niet onmiddellijk aan, maar werd uiteindelijk een grote hit.

38
00:03:17,689 --> 00:03:22,535
Tijdens de 2e Industriële Revolutie had de reclamewereld nood aan nieuwe lettervormen.

39
00:03:23,060 --> 00:03:29,610
Letters werden groter en breder gemaakt om zo in groot formaat te kunnen worden gebruikt op posters en Billboards.

40
00:03:29,779 --> 00:03:36,564
Sommige ontwerpen waren zeer vreemd maar één van de betere resultaten van deze experimenten was de Egyptienne of Slab Serif.

41
00:03:36,635 --> 00:03:40,353
Het lettertype heeft dikke schreven en wordt vaak gebruikt voor titels.

42
00:03:40,705 --> 00:03:46,765
Als tegenaanval op de complexiteit van lettertypes uit de 19e eeuw, bracht de 20e eeuw iets eenvoudig.

43
00:03:47,863 --> 00:03:51,954
Paul Renner van Duitsland ontwierp het lettertype Futura,

44
00:03:52,000 --> 00:03:58,220
gebaseerd op simpele en geometrische vormen. Deze noemen we de Geometrische schreefloze.

45
00:03:59,012 --> 00:04:09,736
Tijdens dezelfde periode ontwikkelde de Brit Eric Gill het lettertype Gill Sans, wat gelijkaardig was aan de Geometrische schreefloze maar met meer natuurlijkere curven. Deze noemen we de Humaniste Schreefloze.

46
00:04:10,988 --> 00:04:17,728
De volgende grote stap in de wereld van de Schreeflozen gebeurde in Zwitserland in 1957: de introductie van Helvetica.

47
00:04:17,728 --> 00:04:25,668
Het heeft simpele curven en is beschikbaar in verschillende diktes. Sommigen noemen het het beste lettertype ter wereld.

48
00:04:25,668 --> 00:04:29,973
De wereld van de typografie veranderde voor altijd door de productie van de computer.

49
00:04:29,973 --> 00:04:34,980
Er waren verschillende jaren van vreemde pixel-letters door de primitieve schermtechnologie,

50
00:04:34,980 --> 00:04:41,418
maar al snel zorgde de de technologie voor een invasie van duizende mooie lettertypes.

51
00:04:41,418 --> 00:04:45,023
En het vreemde...

52
00:04:45,023 --> 00:04:50,195
Nu heeft iedereen de vrijheid om een uniek lettertype te creeëren.

53
00:04:50,195 --> 00:04:54,497
En dit is de geschiedenis van de typografie.

54
00:05:01,282 --> 00:05:06,036
Gemaakt door Ben Barrett-Forrest