WEBVTT

00:00:01.176 --> 00:00:03.741
Benimle eğitim gezisine
katılmanızı istiyorum,

00:00:03.741 --> 00:00:05.005
sahile gitmek istiyorum

00:00:05.005 --> 00:00:09.246
ve sizi de deniz havasının ve tuzlu suyun
tadını çıkarmanız için yanıma alıyorum.

00:00:09.246 --> 00:00:11.077
Haydi suyun kenarına gidelim,

00:00:11.077 --> 00:00:13.322
dalgaların bize çarptığını hissedeceksiniz

00:00:13.322 --> 00:00:16.513
ve olduğunuz yerde durmanın
gerçekten zor olduğunu fark edeceksiniz.

00:00:16.513 --> 00:00:18.672
Ama şimdi aşağı bakın.

00:00:18.696 --> 00:00:22.687
Kayaların her türlü
deniz canlısıyla kaplı olduğunu

00:00:22.687 --> 00:00:25.861
ve onların sorun yaşamadan
hareketsiz durabildiğini göreceksiniz.

00:00:25.861 --> 00:00:29.817
Bu çetin ortamda
hayatta kalmak istiyorsanız

00:00:29.817 --> 00:00:34.528
hayatınız, yapışkan üretme
yeteneğinize bağlı.

NOTE Paragraph

00:00:34.528 --> 00:00:39.222
Öyleyse sizi hikâyemizin kahramanlarıyla
tanıştırayım, sadece birkaçıyla.

00:00:39.222 --> 00:00:40.674
Bunlar midye,

00:00:40.698 --> 00:00:43.039
kayaları sardıklarını fark edeceksiniz.

00:00:43.039 --> 00:00:46.654
Yapıştırıcı oluşturuyorlar
ve kayalara yapışıyorlar.

00:00:46.912 --> 00:00:49.297
Aynı zamanda birbirlerine de yapışıyorlar.

00:00:49.297 --> 00:00:51.490
Yani bir grup olarak takılıyorlar.

00:00:51.490 --> 00:00:54.423
Bu, bir istiridye resifinin
yakından çekilmiş bir fotoğrafı

00:00:54.423 --> 00:00:56.641
ve istiridyeler muhteşem.

00:00:56.641 --> 00:01:02.069
Birbirlerine yapışıp
devasa resif sistemleri inşa ediyorlar.

00:01:02.069 --> 00:01:05.168
Bunlar kilometrelerce uzunlukta
ve metrelerce derinlikte olabilir

00:01:05.168 --> 00:01:08.549
ve kanıtlanabilir bir şekilde 
herhangi bir kıyı deniz ekosisteminin

00:01:08.549 --> 00:01:11.589
ne kadar sağlıklı olduğu konusunda
en baskın etkiye sahipler

00:01:11.589 --> 00:01:16.529
çünkü sürekli suyu filtreleyerek
kumu ve kiri tutuyorlar.

00:01:16.529 --> 00:01:19.559
Aslında diğer türler
bu resiflerin içinde yaşıyorlar.

00:01:19.583 --> 00:01:22.638
Fırtına olduğunda
ne olacağını düşünürseniz

00:01:22.662 --> 00:01:26.838
fırtına dalgası önce kilometrelerce
uzunluğundaki bu resiflere çarpar

00:01:26.862 --> 00:01:28.964
ve resifin arkasındaki kıyı korunmuş olur.

00:01:28.988 --> 00:01:31.580
Bu yüzden çok etkililer.

NOTE Paragraph

00:01:31.580 --> 00:01:35.017
Dünyanın herhangi bir yerindeki
kayalık bir plaja gittiyseniz

00:01:35.021 --> 00:01:37.390
kaya midyelerinin
nasıl göründüğüne aşinasınızdır.

00:01:37.390 --> 00:01:38.955
Bu hayvanların yaptıkları şey --

00:01:38.955 --> 00:01:41.487
bir sürü şey yapıyorlar,
bunlar onlardan sadece üçü --

00:01:41.487 --> 00:01:44.988
yapıştırıcı yapıyorlar, birbirlerine
yapışıyorlar, kayalara yapışıyorlar

00:01:44.988 --> 00:01:46.784
ve topluluklar oluşturuyorlar.

00:01:46.784 --> 00:01:50.003
Bunu yaparak hayatta kalmak için
birçok avantaj elde ediyorlar.

00:01:50.003 --> 00:01:55.370
Bunlardan biri,
her bir midyenin savrulmaya

00:01:55.370 --> 00:01:59.188
ve o ortamdan gelebilecek tüm zararlı 
özelliklere daha az maruz kalması.

00:01:59.188 --> 00:02:00.856
Yani hepsi orada duruyor.

NOTE Paragraph

00:02:00.856 --> 00:02:03.722
Ayrıca birçok konuda güvenlik sağlıyorlar.

00:02:03.722 --> 00:02:07.350
Yırtıcı hayvanları
uzaklaştırmayı da sağlıyor.

00:02:07.350 --> 00:02:10.164
Örneğin diyelim ki
bir martı sizi alıp yemek istiyor,

00:02:10.164 --> 00:02:13.098
eğer hepsi birbirine yapışıksa
bu, martı için daha zor olur.

NOTE Paragraph

00:02:13.098 --> 00:02:16.630
Başka bir konu, bu,
üreme verimliliğine yardımcı oluyor.

00:02:16.630 --> 00:02:20.054
Bay ve Bayan Midye'nin "Küçük bebek
midyelere sahip olma zamanı geldi."

00:02:20.054 --> 00:02:22.340
kararını verdiğini hayal edin--

00:02:22.340 --> 00:02:24.437
bunu nasıl yaptıklarını söylemeyeceğim--

00:02:24.437 --> 00:02:27.370
ama bunu yapmanın zamanının 
geldiğine karar verdiklerinde

00:02:27.370 --> 00:02:30.274
eğer birbirlerine yakınlarsa
bu çok daha kolay olur

00:02:30.274 --> 00:02:32.676
ve üreme verimliliği yüksek olur.

NOTE Paragraph

00:02:32.748 --> 00:02:37.703
Bunu nasıl yaptıklarını,
nasıl yapıştıklarını anlamak istiyoruz.

00:02:37.703 --> 00:02:39.710
Size tüm detayları anlatamam

00:02:39.710 --> 00:02:42.460
çünkü bu, bizim de
hâlâ anlamaya çalıştığımız bir şey.

00:02:42.460 --> 00:02:46.054
Ama yapmaya çalıştığımız bazı şeylerden
biraz ipucu vereyim.

NOTE Paragraph

00:02:46.054 --> 00:02:49.985
Bu, laboratuvarımızdaki
akvaryum sistemlerinden birinin fotoğrafı

00:02:49.985 --> 00:02:53.478
ve fotoğraftaki her şey sistemin parçası.

00:02:53.478 --> 00:02:55.245
Yaptığımız şey --

00:02:55.245 --> 00:02:59.103
orada cam tankın alt tarafında
bir grup midye olduğunu görebilirsiniz.

00:02:59.103 --> 00:03:01.442
Suyu soğuk tutuyoruz,
ışıkları döngüde tutuyoruz,

00:03:01.442 --> 00:03:04.534
aslında sistemde türbülansa sahibiz
çünkü su türbülanslı olduğunda

00:03:04.534 --> 00:03:06.974
midyeler bizim için
daha fazla yapıştırıcı üretiyor.

00:03:06.974 --> 00:03:09.239
Böylece onları yapışkan
üretmeye teşvik ediyor,

00:03:09.239 --> 00:03:11.029
yapışkanı topluyor ve araştırıyoruz.

NOTE Paragraph

00:03:11.029 --> 00:03:12.868
Onlar burada, Indiana'dalar.

00:03:12.868 --> 00:03:15.439
Bildikleri kadarıyla Şubat'ta Maine'deler

00:03:15.439 --> 00:03:18.675
ve söyleyebileceğimiz kadarıyla
oldukça mutlu görünüyorlar.

NOTE Paragraph

00:03:18.796 --> 00:03:20.797
Ayrıca istiridyelerle çalışıyoruz,

00:03:20.821 --> 00:03:25.480
yukarıdaki, Güney Carolina'daki
küçük bir resifin fotoğrafı.

00:03:25.480 --> 00:03:28.681
En çok ilgilendiğimiz şey 
birbirlerine nasıl yapıştıklarını,

00:03:28.681 --> 00:03:30.204
nasıl bağlandıklarını görmek.

00:03:30.204 --> 00:03:32.307
Alttaki fotoğrafta gördüğünüz,

00:03:32.307 --> 00:03:34.941
birbirine yapıştırıcıyla
bağlanmış iki istiridye.

00:03:34.941 --> 00:03:36.854
Aralarında ne olduğunu bilmek istiyoruz,

00:03:36.854 --> 00:03:39.372
bu yüzden çoğunlukla
onları kesip aralarına bakıyoruz.

00:03:39.376 --> 00:03:41.645
Bir sonraki fotoğraf serimizde,

00:03:41.645 --> 00:03:44.265
altta görebileceğiniz gibi iki kabuk var;

00:03:44.265 --> 00:03:48.190
bir hayvan kabuğu, başka bir hayvan kabuğu
ve aralarındaki yapıştırıcı.

00:03:48.190 --> 00:03:50.619
Eğer sağdaki fotoğrafa bakarsanız

00:03:50.619 --> 00:03:54.275
her hayvan kabuğunun bir yapısı olduğunu

00:03:54.275 --> 00:03:56.957
fakat yapıştırıcının
farklı göründüğünü görebilirsiniz.

00:03:56.957 --> 00:04:02.794
Neler olup bittiğini anlamak için her tür
biyolojik ve kimyasal araç kullanıyoruz.

00:04:02.794 --> 00:04:07.231
Kabuk yapılarının ve kimyalarının da
farklı olduğunu fark ettik,

00:04:07.231 --> 00:04:09.232
bu oldukça ilginç.

NOTE Paragraph

00:04:10.544 --> 00:04:12.136
Bu fotoğraf --

00:04:12.136 --> 00:04:15.121
ne olduğunu söylemeden önce
geri çekileyim.

00:04:15.169 --> 00:04:20.229
"Sihirli Okul Otobüsü" adlı çizgi filmi

00:04:20.253 --> 00:04:23.578
veya biraz daha büyükseniz
"Esrarengiz Yolculuk"u biliyor musunuz?

00:04:23.602 --> 00:04:27.918
Hatırlarsanız mikroskobik seviyelere
kadar küçülttükleri karakterler vardı,

00:04:27.918 --> 00:04:32.958
bir tür girdaba girip tüm bu biyolojik
yapıların etrafında yüzer ve uçarlardı.

00:04:32.958 --> 00:04:37.116
Ben de böyle düşünüyorum,
bu durumda gerçek olmaları dışında.

00:04:37.116 --> 00:04:41.901
Birbirine yapışmış iki istiridyemiz vardı.

00:04:41.901 --> 00:04:45.131
Bu bölge önceden
tamamıyla yapışkanla kaplıydı.

00:04:45.131 --> 00:04:49.085
Yapışkanın içinde birçok farklı
bileşenin olduğunu fark ettik

00:04:49.085 --> 00:04:50.558
ama genel olarak konuşursak

00:04:50.558 --> 00:04:53.953
sert, yapışkan olmayan kısımlar
ve yumuşak, yapışkan kısımlar var.

00:04:53.953 --> 00:05:00.735
Hayvanı neyin yapıştırdığını öğrenmek için
yapışkan olmayan kısımları seçerek ayırdık

00:05:00.735 --> 00:05:05.444
ve onları bir arada tutan
bir yapıştırıcı olduğunu gördük.

00:05:05.444 --> 00:05:07.355
Bence bu gerçekten harika bir görüntü

00:05:07.355 --> 00:05:10.618
çünkü kendinizi oraya uçarken
ve geri dönerken hayal edebilirsiniz.

NOTE Paragraph

00:05:10.618 --> 00:05:12.853
Her neyse, bunlar, deniz biyolojisinin

00:05:12.853 --> 00:05:16.674
bu malzemeleri nasıl ürettiğini
anlamak için yaptıklarımızdan bazıları.

00:05:16.674 --> 00:05:20.026
Temel açıdan baktığımızda
bunları öğrenmek gerçekten heyecan verici.

00:05:20.026 --> 00:05:22.502
Peki bu bilgilerle ne yapmak istiyoruz?

00:05:22.502 --> 00:05:24.811
Eğer hayvanların yaptıklarından
yararlanabilirsek

00:05:24.811 --> 00:05:27.374
uygulayabileceğimiz
birçok teknolojik uygulama var.

NOTE Paragraph

00:05:27.374 --> 00:05:28.993
Bir örnek vereyim.

00:05:29.113 --> 00:05:31.193
Evde olduğunuzu hayal edin.

00:05:31.217 --> 00:05:34.849
En sevdiğiniz bibloyu
veya kupayı kırıyorsunuz,

00:05:34.849 --> 00:05:36.651
onu tekrar birleştirmek istiyorsunuz.

00:05:36.651 --> 00:05:37.872
Nereye gidersiniz?

00:05:37.872 --> 00:05:42.747
Şehirdeki en sevdiğim yere,
yani hırdavatçıdaki yapıştırıcı reyonuna.

00:05:43.045 --> 00:05:45.155
Gecelerinizi nerede
geçirdiğinizi biliyorum

NOTE Paragraph

00:05:45.155 --> 00:05:47.651
çünkü hepiniz modern
ve havalı insanlarsınız

00:05:47.651 --> 00:05:50.052
buradasınız, barlara
ve konserlere gidiyorsunuz--

00:05:50.076 --> 00:05:51.838
ben de her gece burada takılıyorum.

00:05:51.838 --> 00:05:57.378
Her neyse, raftaki her yapıştırıcıdan
bir tane alıp eve gidin.

00:05:57.412 --> 00:06:00.586
Ama kırık parçaları birleştirmeden önce

00:06:00.610 --> 00:06:03.434
bunu, su dolu bir kovanın içinde
yapmayı deneyin.

00:06:03.458 --> 00:06:05.767
İşe yaramayacak, değil mi?
Hepimiz biliyoruz.

00:06:05.791 --> 00:06:07.889
Görülen o ki deniz biyolojisi bunu çözmüş.

00:06:07.913 --> 00:06:12.504
Yani yapmamız gereken şey, bunu
kendimiz için kopyalamanın yolunu bulmak.

00:06:12.504 --> 00:06:17.132
Problemlerden biri,
malzemeyi sahilden toplayamayız.

00:06:17.132 --> 00:06:20.304
Çünkü sahilden birkaç midye toplayıp
yapıştırıcılarını aldığımızda

00:06:20.304 --> 00:06:24.426
biraz malzeme elde ederiz ama onunla
bir şey yapmak için yeterli olmaz,

00:06:24.426 --> 00:06:26.007
ancak görebileceğimiz kadar olur.

00:06:26.007 --> 00:06:29.614
Tercihen tren veya araba ölçeğinde
bunu arttırmamız lazım.

NOTE Paragraph

00:06:29.614 --> 00:06:33.947
Yukarıda hayvanların
yapıştırıcı üretmek için kullandığı

00:06:33.947 --> 00:06:38.595
molekül türlerinden birinin görüntüsü var,
çok uzunlar, bunlara protein deniyor.

00:06:38.595 --> 00:06:45.676
İçlerinde yapışkanlık sağlayan
benzersiz kısımlar bulunuyor.

00:06:45.740 --> 00:06:48.891
Bu yapının küçük parçalarını almak

00:06:48.891 --> 00:06:52.057
ve diğer uzun moleküllerin
içine koymak istiyoruz

00:06:52.057 --> 00:06:54.316
ama ürettiğimiz şeyler
gerçekten büyük ölçekte

00:06:54.316 --> 00:06:56.835
ve siz, onları plastik
veya polimer olarak tanırsınız.

00:06:56.835 --> 00:06:59.072
Onların yaptıklarını basitleştiriyoruz

00:06:59.072 --> 00:07:02.415
ama sonra yapıştırıcıyı bu büyük 
moleküllerin içine koyuyoruz.

NOTE Paragraph

00:07:02.415 --> 00:07:05.452
Bunu yaparken birçok farklı 
yapıştırıcı sistemleri geliştirdik.

00:07:05.452 --> 00:07:08.493
Güzel görünen yeni bir yapıştırıcı 
yaptığınızda ne yaparsınız?

00:07:08.493 --> 00:07:11.620
Bir şeyleri yapıştırarak
laboratuvarda oradan oraya mı koşarsınız?

00:07:11.685 --> 00:07:15.740
Bu durumda bir parça yapıştırıcı aldık
ve iki metal parçayı birbirine yapıştırdık

00:07:15.740 --> 00:07:17.715
ve ona bir şey asmak istedik.

00:07:17.739 --> 00:07:21.345
Bir tencere dolusu canlı midye kullandık
ve çok zeki olduğumuzu düşündük.

00:07:21.345 --> 00:07:22.405
(Kahkahalar)

NOTE Paragraph

00:07:22.405 --> 00:07:24.939
Açıkçası bu konuda genelde
çok daha nicel davranıyoruz

00:07:24.939 --> 00:07:28.232
ve kalite testini, ticari yapıştırıcılarla
karşılaştırarak yapıyoruz.

00:07:28.232 --> 00:07:32.127
Aslında şu an japon yapıştırıcısından
daha güçlü olan bazı malzemelerimiz var,

00:07:32.127 --> 00:07:33.556
bana göre bu çok havalı.

00:07:33.556 --> 00:07:36.565
Laboratuvarda güzel bir gün.
Japon yapıştırıcısından daha güçlü.

NOTE Paragraph

00:07:36.565 --> 00:07:38.722
Yapabildiğimiz bir şey daha var.

00:07:39.125 --> 00:07:41.247
Bu deniz suyuyla dolu bir depo

00:07:41.271 --> 00:07:45.073
ve şırıngada, ürettiğimiz yapıştırıcı
formülasyonlarından biri var.

00:07:45.097 --> 00:07:49.441
Yapıştırıcıyı, tamamen suyun altında
bir metal parçası üzerine yayıyoruz.

00:07:49.616 --> 00:07:52.285
Yapıştırıcı bağı veya birleşme yeri
yapmak istiyoruz.

00:07:52.285 --> 00:07:57.413
Bu yüzden bir metal parçası daha alıyoruz,
şuraya koyuyoruz, sadece yerleştiriyoruz.

00:07:57.566 --> 00:08:03.282
Yerleşmesi için biraz süre tanıyoruz,
üzerine ağırlık koyuyoruz, havalı değil.

00:08:03.282 --> 00:08:06.782
Bu, içinde kurşun olan bir tüp,
havalı bir şey değil.

00:08:06.782 --> 00:08:08.371
Sonra biraz bekliyoruz.

00:08:08.371 --> 00:08:11.323
Havayla hiç temas etmedi,
hep suyun içindeydi.

00:08:11.323 --> 00:08:13.761
Kaldırıyoruz, ne olacağını bilmiyorum.

00:08:13.761 --> 00:08:15.577
Burada her zaman çok endişeleniyorum.

00:08:16.036 --> 00:08:17.186
Kaldırıyoruz,

00:08:17.840 --> 00:08:19.307
yapıştı.

NOTE Paragraph

00:08:19.331 --> 00:08:20.680
Bana göre bu çok havalı.

00:08:20.680 --> 00:08:24.295
Yani çok güçlü su altı
yapıştırıcısı elde edebiliriz.

00:08:24.295 --> 00:08:27.288
Muhtemelen şimdiye kadar görülmüş
en güçlü su altı yapıştırıcısı

00:08:27.288 --> 00:08:30.045
ya da en azından en güçlü
su altı yapıştırıcılarından biri.

00:08:30.045 --> 00:08:32.670
Hayvanların ürettiği
malzemelerden bile daha güçlü

00:08:32.670 --> 00:08:35.470
bu yüzden bizim için
oldukça heyecan verici, çok havalı.

NOTE Paragraph

00:08:35.470 --> 00:08:37.795
Peki bu şeylerle ne yapmak istiyoruz?

00:08:37.795 --> 00:08:41.129
Burada muhtemelen aşina olduğunuz
bazı ürünler var.

00:08:41.129 --> 00:08:46.179
Cep telefonunuzu, bilgisayarınızı,
birçok yapıdaki kontrplakları,

00:08:46.179 --> 00:08:49.588
arabanızın içini, ayakkabıları,
telefon defterlerini düşünün.

00:08:49.668 --> 00:08:51.902
Hepsi yapıştırıcılar sayesinde
bir arada duruyor

00:08:51.942 --> 00:08:55.609
ve bu malzemelerde kullanılan
yapıştırıcılarla ilgili iki ana sorun var.

00:08:55.633 --> 00:08:57.452
Birincisi, zehirli olmaları.

00:08:57.476 --> 00:09:00.030
Yani aralarında en suçlu olanı kontrplak.

00:09:00.054 --> 00:09:03.974
Kontrplak ya da birçok mobilya
veya döşemelerdeki ahşap laminant --

00:09:03.998 --> 00:09:08.485
bunlardaki yapıştırıcıların
ana bileşeni formaldehit,

00:09:08.509 --> 00:09:10.510
belki de duymuş olduğunuz bir bileşendir.

00:09:10.534 --> 00:09:13.411
Formaldehit, bir gaz,
aynı zamanda kanserojen.

00:09:13.435 --> 00:09:19.239
Bu yapıştırıcılardan birçok yapı
inşa ediyor ve bu kanserojeni soluyoruz.

00:09:19.239 --> 00:09:21.237
Pek de iyi olmadığı anlaşılıyor, değil mi?

00:09:21.237 --> 00:09:24.281
İkinci sorun, bu yapıştırıcılar kalıcı.

00:09:24.281 --> 00:09:27.602
Peki ayakkabınız, arabanız
veya dizüstü bilgisayarınızla

00:09:27.602 --> 00:09:29.778
işiniz bittiğinde ne yaparsınız?

00:09:29.778 --> 00:09:31.842
Çoğunlukla atık depolarına giderler.

00:09:31.842 --> 00:09:35.471
Oradan kurtarıp geri dönüştürebilmeyi
istediğimiz birçok değerli malzeme var.

00:09:35.471 --> 00:09:39.372
Bunu kolayca yapamayız
çünkü birbirlerine kalıcı olarak yapışmış.

NOTE Paragraph

00:09:39.404 --> 00:09:43.834
Sorunlardan bazılarını çözmek için
uyguladığımız bir yaklaşım şu:

00:09:43.834 --> 00:09:50.361
Mısırdan elde edebildiğimiz
başka bir uzun molekülü aldık

00:09:50.361 --> 00:09:54.404
ve midyeden aldığımız yapıştırıcı yapısını
bu molekülün içine koyduk.

00:09:54.404 --> 00:09:58.958
Hem mısır hem de midye olduğu için
buna "surf ve turf" polimeri diyoruz.

00:09:59.785 --> 00:10:02.917
Yapışıyor, çok iyi yapışıyor, çok güçlü.

00:10:02.917 --> 00:10:05.087
Hem de biyo-temelli, bu iyi bir şey.

00:10:05.087 --> 00:10:07.912
Ama belki daha da önemlisi 
aynı zamanda çözülebilir.

00:10:07.936 --> 00:10:11.008
Hafif şartlarda bile
su kullanarak çözebiliyoruz.

00:10:11.008 --> 00:10:15.540
Yani istediğimiz zaman
bir şeyleri kuvvetlice yapıştırabiliyoruz

00:10:15.761 --> 00:10:18.079
ama yine istediğimiz zaman
onları ayırabiliyoruz.

00:10:18.079 --> 00:10:19.795
Bu, üzerinde düşündüğümüz bir şey.

NOTE Paragraph

00:10:19.809 --> 00:10:23.263
Burası, birçoğumuzun
bulunmak istediği bir yer.

00:10:23.287 --> 00:10:26.619
Aslında bu özel durumda
bulunmak istemediğimiz bir yer

00:10:26.619 --> 00:10:28.664
ama bunu değiştirmek istiyoruz.

00:10:28.688 --> 00:10:30.691
Dikişler, zımbalar, vidalar...

00:10:30.715 --> 00:10:34.336
Ameliyat olursanız veya yaralanırsanız
sizi bu şekilde bir araya getirirler.

00:10:34.360 --> 00:10:36.306
Bu berbat ve acı verici.

00:10:36.330 --> 00:10:44.224
Dikişlerin ne kadar yoğun ve mekanik
gerilmeler oluşturduğunu düşünün

00:10:44.224 --> 00:10:45.601
Enfeksiyona yer açıyorsunuz,

00:10:46.571 --> 00:10:48.560
sağlıklı dokuda delikler açıyorsunuz.

00:10:48.560 --> 00:10:49.680
Pek de iyi değil.

NOTE Paragraph

00:10:49.680 --> 00:10:53.468
Veya kemiklerinizi bir arada tutmak için
bir plakaya ihtiyacınız olduğunda

00:10:53.468 --> 00:10:57.121
sadece plakayı yerinde tutmak için
sağlıklı kemiği delmeniz gerekiyor.

00:10:57.121 --> 00:11:00.339
Bana göre bunlar bir Orta Çağ
işkence odasında ortaya çıkmış gibi

00:11:00.339 --> 00:11:02.721
ama aslında modern cerrahi yöntemimiz.

00:11:02.721 --> 00:11:07.563
Böyle yöntemleri yapıştırıcılarla
değiştirebilmeyi çok isterim.

00:11:08.511 --> 00:11:11.289
Bunun üzerinde çalışıyoruz
ama bu kolay değil.

NOTE Paragraph

00:11:11.289 --> 00:11:14.344
Bu durumlarda yapıştırıcının
ne özelliği olması gerekir?

00:11:14.344 --> 00:11:18.951
Öncelikle, ıslak bir ortamda kuruyacak
bir yapıştırıcıya ihtiyacınız olacak.

00:11:19.244 --> 00:11:21.635
Şuradaki saçma, küçük resme bakarsanız

00:11:21.635 --> 00:11:26.015
vücudumuzun yaklaşık %60'ının
sudan oluştuğunu gösteriyor

00:11:26.015 --> 00:11:27.121
yani ıslak bir ortam.

00:11:27.121 --> 00:11:31.692
Üstelik neden sanatçı değil de
bir bilim insanı olduğumu da gösteriyor.

00:11:31.982 --> 00:11:33.726
Mesleğimi hiç özlemedim.

NOTE Paragraph

00:11:34.558 --> 00:11:38.131
Sonra iyi bir biyomedikal yapıştırıcı için
diğer gereksinimler şunlar:

00:11:38.131 --> 00:11:40.696
Tabii ki kuvvetlice yapışması gerekiyor

00:11:40.696 --> 00:11:42.429
ve zehirli olmamalı.

00:11:42.429 --> 00:11:44.273
Hastalarınızı yaralamak istemezsiniz.

00:11:44.659 --> 00:11:48.180
Bu gereksinimlerden herhangi ikisini
içeren bir ürün üretmek oldukça kolay.

00:11:48.180 --> 00:11:49.231
Bu birçok kez yapıldı.

00:11:49.231 --> 00:11:52.156
Ama üçünü birden içeren bir ürün
henüz üretilmedi, bu çok zor.

00:11:52.156 --> 00:11:54.544
Cerrahlara sorduğunuzda
birden seçici oluyorlar --

00:11:54.544 --> 00:11:59.305
"Aslında yapıştırıcıyı ameliyat ile
aynı zamanda koymak istiyorum."

00:11:59.305 --> 00:12:02.103
veya "Hastanın yaralı doku bölgesinin
yenilenebilmesi için

00:12:02.103 --> 00:12:04.666
yapıştırıcının çözülmesini istiyorum."

NOTE Paragraph

00:12:04.864 --> 00:12:07.378
Yani bu gerçekten zor,
bunun üzerinde çalışıyoruz.

00:12:08.226 --> 00:12:09.758
Bu sahip olduğumuz tek görüntü.

00:12:09.758 --> 00:12:14.161
Yaptığımız şey, her çeşit kemik, cilt,
yumuşak ve sert bir doku almak

00:12:14.161 --> 00:12:16.093
ve bazen onlara bir çekiçle vurmak.

00:12:16.093 --> 00:12:19.836
Genellikle titiz bir şekilde kesiyoruz
sonra onları tekrar yapıştırıyoruz.

NOTE Paragraph

00:12:19.914 --> 00:12:21.809
Bazı heyecan verici sonuçlar aldık;

00:12:21.809 --> 00:12:26.061
güçlü, zehirli gibi görünmeyen
ve ıslak ortamda yapışabilen ürünler.

00:12:26.061 --> 00:12:30.243
Fakat yapışma problemini çözdüğümüzü
söylemeyeceğim çünkü çözmedik.

00:12:30.243 --> 00:12:32.952
Ama gelecekte çözeceğimizi görebiliyoruz.

00:12:33.189 --> 00:12:37.785
Bu, gelişmesini
istediğimiz alanlardan biri.

00:12:37.785 --> 00:12:39.561
Başka birçok alan daha var.

00:12:39.561 --> 00:12:43.125
Daha fazla yapıştırıcı üretmemizin
iyi bir şey olduğunu anlayabilirsiniz.

00:12:43.125 --> 00:12:44.310
Mesela kozmetik.

00:12:44.310 --> 00:12:51.329
Takma tırnak veya takma kirpik
takan kişiler ne kullanıyorlar?

00:12:51.329 --> 00:12:53.528
Çok zehirli yapıştırıcılar kullanıyorlar.

00:12:53.528 --> 00:12:56.952
Yani değişimin zamanı gelmiş.
Bu, yapmak istediğimiz bir şey.

NOTE Paragraph

00:12:56.952 --> 00:12:58.521
Başka alanlar da var.

00:12:58.521 --> 00:13:00.142
Arabaları ve uçakları düşünün.

00:13:00.142 --> 00:13:03.195
Ne kadar hafif olursa
o kadar yakıt verimli olur.

00:13:03.534 --> 00:13:07.874
Perçinler ve kaynaklardan kurtulup
daha fazla yapıştırıcı kullanırsak

00:13:07.874 --> 00:13:11.544
gelecekteki taşımacılıkta
daha iyi olabiliriz.

NOTE Paragraph

00:13:12.040 --> 00:13:16.697
Bunların hepsinin başlangıcı sahil.

00:13:16.721 --> 00:13:18.734
Etrafımıza bakıp merak ediyoruz,

00:13:18.734 --> 00:13:22.027
"Bu deniz canlıları nasıl yapışıyor
ve teknoloji ile ne yapabiliriz?"

00:13:22.027 --> 00:13:28.132
Hâlâ biyoloji ve doğadan öğrenebileceğimiz
çok şey olduğunu savunabilirim.

NOTE Paragraph

00:13:28.132 --> 00:13:31.569
Gelecekte yapmanız için
hepinizi cesaretlendirmek istediğim şey

00:13:31.819 --> 00:13:36.200
geri dönüşümsüz dizüstü bilgisayarlarınızı
ve cep telefonlarınızı bir kenara koymanız

00:13:36.280 --> 00:13:40.519
ve dışarı çıkıp doğal hayatı keşfetmeniz
ve kendi sorularınızı sormaya başlamanız.

00:13:40.519 --> 00:13:41.824
Çok teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:13:41.824 --> 00:13:45.107
(Alkış)