1
00:00:01,176 --> 00:00:03,741
Benimle eğitim gezisine
katılmanızı istiyorum,

2
00:00:03,741 --> 00:00:05,005
sahile gitmek istiyorum

3
00:00:05,005 --> 00:00:09,246
ve sizi de deniz havasının ve tuzlu suyun
tadını çıkarmanız için yanıma alıyorum.

4
00:00:09,246 --> 00:00:11,077
Haydi suyun kenarına gidelim,

5
00:00:11,077 --> 00:00:13,322
dalgaların bize çarptığını hissedeceksiniz

6
00:00:13,322 --> 00:00:16,513
ve olduğunuz yerde durmanın
gerçekten zor olduğunu fark edeceksiniz.

7
00:00:16,513 --> 00:00:18,672
Ama şimdi aşağı bakın.

8
00:00:18,696 --> 00:00:22,687
Kayaların her türlü
deniz canlısıyla kaplı olduğunu

9
00:00:22,687 --> 00:00:25,861
ve onların sorun yaşamadan
hareketsiz durabildiğini göreceksiniz.

10
00:00:25,861 --> 00:00:29,817
Bu çetin ortamda
hayatta kalmak istiyorsanız

11
00:00:29,817 --> 00:00:34,528
hayatınız, yapışkan üretme
yeteneğinize bağlı.

12
00:00:34,528 --> 00:00:39,222
Öyleyse sizi hikâyemizin kahramanlarıyla
tanıştırayım, sadece birkaçıyla.

13
00:00:39,222 --> 00:00:40,674
Bunlar midye,

14
00:00:40,698 --> 00:00:43,039
kayaları sardıklarını fark edeceksiniz.

15
00:00:43,039 --> 00:00:46,654
Yapıştırıcı oluşturuyorlar
ve kayalara yapışıyorlar.

16
00:00:46,912 --> 00:00:49,297
Aynı zamanda birbirlerine de yapışıyorlar.

17
00:00:49,297 --> 00:00:51,490
Yani bir grup olarak takılıyorlar.

18
00:00:51,490 --> 00:00:54,423
Bu, bir istiridye resifinin
yakından çekilmiş bir fotoğrafı

19
00:00:54,423 --> 00:00:56,641
ve istiridyeler muhteşem.

20
00:00:56,641 --> 00:01:02,069
Birbirlerine yapışıp
devasa resif sistemleri inşa ediyorlar.

21
00:01:02,069 --> 00:01:05,168
Bunlar kilometrelerce uzunlukta
ve metrelerce derinlikte olabilir

22
00:01:05,168 --> 00:01:08,549
ve kanıtlanabilir bir şekilde 
herhangi bir kıyı deniz ekosisteminin

23
00:01:08,549 --> 00:01:11,589
ne kadar sağlıklı olduğu konusunda
en baskın etkiye sahipler

24
00:01:11,589 --> 00:01:16,529
çünkü sürekli suyu filtreleyerek
kumu ve kiri tutuyorlar.

25
00:01:16,529 --> 00:01:19,559
Aslında diğer türler
bu resiflerin içinde yaşıyorlar.

26
00:01:19,583 --> 00:01:22,638
Fırtına olduğunda
ne olacağını düşünürseniz

27
00:01:22,662 --> 00:01:26,838
fırtına dalgası önce kilometrelerce
uzunluğundaki bu resiflere çarpar

28
00:01:26,862 --> 00:01:28,964
ve resifin arkasındaki kıyı korunmuş olur.

29
00:01:28,988 --> 00:01:31,580
Bu yüzden çok etkililer.

30
00:01:31,580 --> 00:01:35,017
Dünyanın herhangi bir yerindeki
kayalık bir plaja gittiyseniz

31
00:01:35,021 --> 00:01:37,390
kaya midyelerinin
nasıl göründüğüne aşinasınızdır.

32
00:01:37,390 --> 00:01:38,955
Bu hayvanların yaptıkları şey --

33
00:01:38,955 --> 00:01:41,487
bir sürü şey yapıyorlar,
bunlar onlardan sadece üçü --

34
00:01:41,487 --> 00:01:44,988
yapıştırıcı yapıyorlar, birbirlerine
yapışıyorlar, kayalara yapışıyorlar

35
00:01:44,988 --> 00:01:46,784
ve topluluklar oluşturuyorlar.

36
00:01:46,784 --> 00:01:50,003
Bunu yaparak hayatta kalmak için
birçok avantaj elde ediyorlar.

37
00:01:50,003 --> 00:01:55,370
Bunlardan biri,
her bir midyenin savrulmaya

38
00:01:55,370 --> 00:01:59,188
ve o ortamdan gelebilecek tüm zararlı 
özelliklere daha az maruz kalması.

39
00:01:59,188 --> 00:02:00,856
Yani hepsi orada duruyor.

40
00:02:00,856 --> 00:02:03,722
Ayrıca birçok konuda güvenlik sağlıyorlar.

41
00:02:03,722 --> 00:02:07,350
Yırtıcı hayvanları
uzaklaştırmayı da sağlıyor.

42
00:02:07,350 --> 00:02:10,164
Örneğin diyelim ki
bir martı sizi alıp yemek istiyor,

43
00:02:10,164 --> 00:02:13,098
eğer hepsi birbirine yapışıksa
bu, martı için daha zor olur.

44
00:02:13,098 --> 00:02:16,630
Başka bir konu, bu,
üreme verimliliğine yardımcı oluyor.

45
00:02:16,630 --> 00:02:20,054
Bay ve Bayan Midye'nin "Küçük bebek
midyelere sahip olma zamanı geldi."

46
00:02:20,054 --> 00:02:22,340
kararını verdiğini hayal edin--

47
00:02:22,340 --> 00:02:24,437
bunu nasıl yaptıklarını söylemeyeceğim--

48
00:02:24,437 --> 00:02:27,370
ama bunu yapmanın zamanının 
geldiğine karar verdiklerinde

49
00:02:27,370 --> 00:02:30,274
eğer birbirlerine yakınlarsa
bu çok daha kolay olur

50
00:02:30,274 --> 00:02:32,676
ve üreme verimliliği yüksek olur.

51
00:02:32,748 --> 00:02:37,703
Bunu nasıl yaptıklarını,
nasıl yapıştıklarını anlamak istiyoruz.

52
00:02:37,703 --> 00:02:39,710
Size tüm detayları anlatamam

53
00:02:39,710 --> 00:02:42,460
çünkü bu, bizim de
hâlâ anlamaya çalıştığımız bir şey.

54
00:02:42,460 --> 00:02:46,054
Ama yapmaya çalıştığımız bazı şeylerden
biraz ipucu vereyim.

55
00:02:46,054 --> 00:02:49,985
Bu, laboratuvarımızdaki
akvaryum sistemlerinden birinin fotoğrafı

56
00:02:49,985 --> 00:02:53,478
ve fotoğraftaki her şey sistemin parçası.

57
00:02:53,478 --> 00:02:55,245
Yaptığımız şey --

58
00:02:55,245 --> 00:02:59,103
orada cam tankın alt tarafında
bir grup midye olduğunu görebilirsiniz.

59
00:02:59,103 --> 00:03:01,442
Suyu soğuk tutuyoruz,
ışıkları döngüde tutuyoruz,

60
00:03:01,442 --> 00:03:04,534
aslında sistemde türbülansa sahibiz
çünkü su türbülanslı olduğunda

61
00:03:04,534 --> 00:03:06,974
midyeler bizim için
daha fazla yapıştırıcı üretiyor.

62
00:03:06,974 --> 00:03:09,239
Böylece onları yapışkan
üretmeye teşvik ediyor,

63
00:03:09,239 --> 00:03:11,029
yapışkanı topluyor ve araştırıyoruz.

64
00:03:11,029 --> 00:03:12,868
Onlar burada, Indiana'dalar.

65
00:03:12,868 --> 00:03:15,439
Bildikleri kadarıyla Şubat'ta Maine'deler

66
00:03:15,439 --> 00:03:18,675
ve söyleyebileceğimiz kadarıyla
oldukça mutlu görünüyorlar.

67
00:03:18,796 --> 00:03:20,797
Ayrıca istiridyelerle çalışıyoruz,

68
00:03:20,821 --> 00:03:25,480
yukarıdaki, Güney Carolina'daki
küçük bir resifin fotoğrafı.

69
00:03:25,480 --> 00:03:28,681
En çok ilgilendiğimiz şey 
birbirlerine nasıl yapıştıklarını,

70
00:03:28,681 --> 00:03:30,204
nasıl bağlandıklarını görmek.

71
00:03:30,204 --> 00:03:32,307
Alttaki fotoğrafta gördüğünüz,

72
00:03:32,307 --> 00:03:34,941
birbirine yapıştırıcıyla
bağlanmış iki istiridye.

73
00:03:34,941 --> 00:03:36,854
Aralarında ne olduğunu bilmek istiyoruz,

74
00:03:36,854 --> 00:03:39,372
bu yüzden çoğunlukla
onları kesip aralarına bakıyoruz.

75
00:03:39,376 --> 00:03:41,645
Bir sonraki fotoğraf serimizde,

76
00:03:41,645 --> 00:03:44,265
altta görebileceğiniz gibi iki kabuk var;

77
00:03:44,265 --> 00:03:48,190
bir hayvan kabuğu, başka bir hayvan kabuğu
ve aralarındaki yapıştırıcı.

78
00:03:48,190 --> 00:03:50,619
Eğer sağdaki fotoğrafa bakarsanız

79
00:03:50,619 --> 00:03:54,275
her hayvan kabuğunun bir yapısı olduğunu

80
00:03:54,275 --> 00:03:56,957
fakat yapıştırıcının
farklı göründüğünü görebilirsiniz.

81
00:03:56,957 --> 00:04:02,794
Neler olup bittiğini anlamak için her tür
biyolojik ve kimyasal araç kullanıyoruz.

82
00:04:02,794 --> 00:04:07,231
Kabuk yapılarının ve kimyalarının da
farklı olduğunu fark ettik,

83
00:04:07,231 --> 00:04:09,232
bu oldukça ilginç.

84
00:04:10,544 --> 00:04:12,136
Bu fotoğraf --

85
00:04:12,136 --> 00:04:15,121
ne olduğunu söylemeden önce
geri çekileyim.

86
00:04:15,169 --> 00:04:20,229
"Sihirli Okul Otobüsü" adlı çizgi filmi

87
00:04:20,253 --> 00:04:23,578
veya biraz daha büyükseniz
"Esrarengiz Yolculuk"u biliyor musunuz?

88
00:04:23,602 --> 00:04:27,918
Hatırlarsanız mikroskobik seviyelere
kadar küçülttükleri karakterler vardı,

89
00:04:27,918 --> 00:04:32,958
bir tür girdaba girip tüm bu biyolojik
yapıların etrafında yüzer ve uçarlardı.

90
00:04:32,958 --> 00:04:37,116
Ben de böyle düşünüyorum,
bu durumda gerçek olmaları dışında.

91
00:04:37,116 --> 00:04:41,901
Birbirine yapışmış iki istiridyemiz vardı.

92
00:04:41,901 --> 00:04:45,131
Bu bölge önceden
tamamıyla yapışkanla kaplıydı.

93
00:04:45,131 --> 00:04:49,085
Yapışkanın içinde birçok farklı
bileşenin olduğunu fark ettik

94
00:04:49,085 --> 00:04:50,558
ama genel olarak konuşursak

95
00:04:50,558 --> 00:04:53,953
sert, yapışkan olmayan kısımlar
ve yumuşak, yapışkan kısımlar var.

96
00:04:53,953 --> 00:05:00,735
Hayvanı neyin yapıştırdığını öğrenmek için
yapışkan olmayan kısımları seçerek ayırdık

97
00:05:00,735 --> 00:05:05,444
ve onları bir arada tutan
bir yapıştırıcı olduğunu gördük.

98
00:05:05,444 --> 00:05:07,355
Bence bu gerçekten harika bir görüntü

99
00:05:07,355 --> 00:05:10,618
çünkü kendinizi oraya uçarken
ve geri dönerken hayal edebilirsiniz.

100
00:05:10,618 --> 00:05:12,853
Her neyse, bunlar, deniz biyolojisinin

101
00:05:12,853 --> 00:05:16,674
bu malzemeleri nasıl ürettiğini
anlamak için yaptıklarımızdan bazıları.

102
00:05:16,674 --> 00:05:20,026
Temel açıdan baktığımızda
bunları öğrenmek gerçekten heyecan verici.

103
00:05:20,026 --> 00:05:22,502
Peki bu bilgilerle ne yapmak istiyoruz?

104
00:05:22,502 --> 00:05:24,811
Eğer hayvanların yaptıklarından
yararlanabilirsek

105
00:05:24,811 --> 00:05:27,374
uygulayabileceğimiz
birçok teknolojik uygulama var.

106
00:05:27,374 --> 00:05:28,993
Bir örnek vereyim.

107
00:05:29,113 --> 00:05:31,193
Evde olduğunuzu hayal edin.

108
00:05:31,217 --> 00:05:34,849
En sevdiğiniz bibloyu
veya kupayı kırıyorsunuz,

109
00:05:34,849 --> 00:05:36,651
onu tekrar birleştirmek istiyorsunuz.

110
00:05:36,651 --> 00:05:37,872
Nereye gidersiniz?

111
00:05:37,872 --> 00:05:42,747
Şehirdeki en sevdiğim yere,
yani hırdavatçıdaki yapıştırıcı reyonuna.

112
00:05:43,045 --> 00:05:45,155
Gecelerinizi nerede
geçirdiğinizi biliyorum

113
00:05:45,155 --> 00:05:47,651
çünkü hepiniz modern
ve havalı insanlarsınız

114
00:05:47,651 --> 00:05:50,052
buradasınız, barlara
ve konserlere gidiyorsunuz--

115
00:05:50,076 --> 00:05:51,838
ben de her gece burada takılıyorum.

116
00:05:51,838 --> 00:05:57,378
Her neyse, raftaki her yapıştırıcıdan
bir tane alıp eve gidin.

117
00:05:57,412 --> 00:06:00,586
Ama kırık parçaları birleştirmeden önce

118
00:06:00,610 --> 00:06:03,434
bunu, su dolu bir kovanın içinde
yapmayı deneyin.

119
00:06:03,458 --> 00:06:05,767
İşe yaramayacak, değil mi?
Hepimiz biliyoruz.

120
00:06:05,791 --> 00:06:07,889
Görülen o ki deniz biyolojisi bunu çözmüş.

121
00:06:07,913 --> 00:06:12,504
Yani yapmamız gereken şey, bunu
kendimiz için kopyalamanın yolunu bulmak.

122
00:06:12,504 --> 00:06:17,132
Problemlerden biri,
malzemeyi sahilden toplayamayız.

123
00:06:17,132 --> 00:06:20,304
Çünkü sahilden birkaç midye toplayıp
yapıştırıcılarını aldığımızda

124
00:06:20,304 --> 00:06:24,426
biraz malzeme elde ederiz ama onunla
bir şey yapmak için yeterli olmaz,

125
00:06:24,426 --> 00:06:26,007
ancak görebileceğimiz kadar olur.

126
00:06:26,007 --> 00:06:29,614
Tercihen tren veya araba ölçeğinde
bunu arttırmamız lazım.

127
00:06:29,614 --> 00:06:33,947
Yukarıda hayvanların
yapıştırıcı üretmek için kullandığı

128
00:06:33,947 --> 00:06:38,595
molekül türlerinden birinin görüntüsü var,
çok uzunlar, bunlara protein deniyor.

129
00:06:38,595 --> 00:06:45,676
İçlerinde yapışkanlık sağlayan
benzersiz kısımlar bulunuyor.

130
00:06:45,740 --> 00:06:48,891
Bu yapının küçük parçalarını almak

131
00:06:48,891 --> 00:06:52,057
ve diğer uzun moleküllerin
içine koymak istiyoruz

132
00:06:52,057 --> 00:06:54,316
ama ürettiğimiz şeyler
gerçekten büyük ölçekte

133
00:06:54,316 --> 00:06:56,835
ve siz, onları plastik
veya polimer olarak tanırsınız.

134
00:06:56,835 --> 00:06:59,072
Onların yaptıklarını basitleştiriyoruz

135
00:06:59,072 --> 00:07:02,415
ama sonra yapıştırıcıyı bu büyük 
moleküllerin içine koyuyoruz.

136
00:07:02,415 --> 00:07:05,452
Bunu yaparken birçok farklı 
yapıştırıcı sistemleri geliştirdik.

137
00:07:05,452 --> 00:07:08,493
Güzel görünen yeni bir yapıştırıcı 
yaptığınızda ne yaparsınız?

138
00:07:08,493 --> 00:07:11,620
Bir şeyleri yapıştırarak
laboratuvarda oradan oraya mı koşarsınız?

139
00:07:11,685 --> 00:07:15,740
Bu durumda bir parça yapıştırıcı aldık
ve iki metal parçayı birbirine yapıştırdık

140
00:07:15,740 --> 00:07:17,715
ve ona bir şey asmak istedik.

141
00:07:17,739 --> 00:07:21,345
Bir tencere dolusu canlı midye kullandık
ve çok zeki olduğumuzu düşündük.

142
00:07:21,345 --> 00:07:22,405
(Kahkahalar)

143
00:07:22,405 --> 00:07:24,939
Açıkçası bu konuda genelde
çok daha nicel davranıyoruz

144
00:07:24,939 --> 00:07:28,232
ve kalite testini, ticari yapıştırıcılarla
karşılaştırarak yapıyoruz.

145
00:07:28,232 --> 00:07:32,127
Aslında şu an japon yapıştırıcısından
daha güçlü olan bazı malzemelerimiz var,

146
00:07:32,127 --> 00:07:33,556
bana göre bu çok havalı.

147
00:07:33,556 --> 00:07:36,565
Laboratuvarda güzel bir gün.
Japon yapıştırıcısından daha güçlü.

148
00:07:36,565 --> 00:07:38,722
Yapabildiğimiz bir şey daha var.

149
00:07:39,125 --> 00:07:41,247
Bu deniz suyuyla dolu bir depo

150
00:07:41,271 --> 00:07:45,073
ve şırıngada, ürettiğimiz yapıştırıcı
formülasyonlarından biri var.

151
00:07:45,097 --> 00:07:49,441
Yapıştırıcıyı, tamamen suyun altında
bir metal parçası üzerine yayıyoruz.

152
00:07:49,616 --> 00:07:52,285
Yapıştırıcı bağı veya birleşme yeri
yapmak istiyoruz.

153
00:07:52,285 --> 00:07:57,413
Bu yüzden bir metal parçası daha alıyoruz,
şuraya koyuyoruz, sadece yerleştiriyoruz.

154
00:07:57,566 --> 00:08:03,282
Yerleşmesi için biraz süre tanıyoruz,
üzerine ağırlık koyuyoruz, havalı değil.

155
00:08:03,282 --> 00:08:06,782
Bu, içinde kurşun olan bir tüp,
havalı bir şey değil.

156
00:08:06,782 --> 00:08:08,371
Sonra biraz bekliyoruz.

157
00:08:08,371 --> 00:08:11,323
Havayla hiç temas etmedi,
hep suyun içindeydi.

158
00:08:11,323 --> 00:08:13,761
Kaldırıyoruz, ne olacağını bilmiyorum.

159
00:08:13,761 --> 00:08:15,577
Burada her zaman çok endişeleniyorum.

160
00:08:16,036 --> 00:08:17,186
Kaldırıyoruz,

161
00:08:17,840 --> 00:08:19,307
yapıştı.

162
00:08:19,331 --> 00:08:20,680
Bana göre bu çok havalı.

163
00:08:20,680 --> 00:08:24,295
Yani çok güçlü su altı
yapıştırıcısı elde edebiliriz.

164
00:08:24,295 --> 00:08:27,288
Muhtemelen şimdiye kadar görülmüş
en güçlü su altı yapıştırıcısı

165
00:08:27,288 --> 00:08:30,045
ya da en azından en güçlü
su altı yapıştırıcılarından biri.

166
00:08:30,045 --> 00:08:32,670
Hayvanların ürettiği
malzemelerden bile daha güçlü

167
00:08:32,670 --> 00:08:35,470
bu yüzden bizim için
oldukça heyecan verici, çok havalı.

168
00:08:35,470 --> 00:08:37,795
Peki bu şeylerle ne yapmak istiyoruz?

169
00:08:37,795 --> 00:08:41,129
Burada muhtemelen aşina olduğunuz
bazı ürünler var.

170
00:08:41,129 --> 00:08:46,179
Cep telefonunuzu, bilgisayarınızı,
birçok yapıdaki kontrplakları,

171
00:08:46,179 --> 00:08:49,588
arabanızın içini, ayakkabıları,
telefon defterlerini düşünün.

172
00:08:49,668 --> 00:08:51,902
Hepsi yapıştırıcılar sayesinde
bir arada duruyor

173
00:08:51,942 --> 00:08:55,609
ve bu malzemelerde kullanılan
yapıştırıcılarla ilgili iki ana sorun var.

174
00:08:55,633 --> 00:08:57,452
Birincisi, zehirli olmaları.

175
00:08:57,476 --> 00:09:00,030
Yani aralarında en suçlu olanı kontrplak.

176
00:09:00,054 --> 00:09:03,974
Kontrplak ya da birçok mobilya
veya döşemelerdeki ahşap laminant --

177
00:09:03,998 --> 00:09:08,485
bunlardaki yapıştırıcıların
ana bileşeni formaldehit,

178
00:09:08,509 --> 00:09:10,510
belki de duymuş olduğunuz bir bileşendir.

179
00:09:10,534 --> 00:09:13,411
Formaldehit, bir gaz,
aynı zamanda kanserojen.

180
00:09:13,435 --> 00:09:19,239
Bu yapıştırıcılardan birçok yapı
inşa ediyor ve bu kanserojeni soluyoruz.

181
00:09:19,239 --> 00:09:21,237
Pek de iyi olmadığı anlaşılıyor, değil mi?

182
00:09:21,237 --> 00:09:24,281
İkinci sorun, bu yapıştırıcılar kalıcı.

183
00:09:24,281 --> 00:09:27,602
Peki ayakkabınız, arabanız
veya dizüstü bilgisayarınızla

184
00:09:27,602 --> 00:09:29,778
işiniz bittiğinde ne yaparsınız?

185
00:09:29,778 --> 00:09:31,842
Çoğunlukla atık depolarına giderler.

186
00:09:31,842 --> 00:09:35,471
Oradan kurtarıp geri dönüştürebilmeyi
istediğimiz birçok değerli malzeme var.

187
00:09:35,471 --> 00:09:39,372
Bunu kolayca yapamayız
çünkü birbirlerine kalıcı olarak yapışmış.

188
00:09:39,404 --> 00:09:43,834
Sorunlardan bazılarını çözmek için
uyguladığımız bir yaklaşım şu:

189
00:09:43,834 --> 00:09:50,361
Mısırdan elde edebildiğimiz
başka bir uzun molekülü aldık

190
00:09:50,361 --> 00:09:54,404
ve midyeden aldığımız yapıştırıcı yapısını
bu molekülün içine koyduk.

191
00:09:54,404 --> 00:09:58,958
Hem mısır hem de midye olduğu için
buna "surf ve turf" polimeri diyoruz.

192
00:09:59,785 --> 00:10:02,917
Yapışıyor, çok iyi yapışıyor, çok güçlü.

193
00:10:02,917 --> 00:10:05,087
Hem de biyo-temelli, bu iyi bir şey.

194
00:10:05,087 --> 00:10:07,912
Ama belki daha da önemlisi 
aynı zamanda çözülebilir.

195
00:10:07,936 --> 00:10:11,008
Hafif şartlarda bile
su kullanarak çözebiliyoruz.

196
00:10:11,008 --> 00:10:15,540
Yani istediğimiz zaman
bir şeyleri kuvvetlice yapıştırabiliyoruz

197
00:10:15,761 --> 00:10:18,079
ama yine istediğimiz zaman
onları ayırabiliyoruz.

198
00:10:18,079 --> 00:10:19,795
Bu, üzerinde düşündüğümüz bir şey.

199
00:10:19,809 --> 00:10:23,263
Burası, birçoğumuzun
bulunmak istediği bir yer.

200
00:10:23,287 --> 00:10:26,619
Aslında bu özel durumda
bulunmak istemediğimiz bir yer

201
00:10:26,619 --> 00:10:28,664
ama bunu değiştirmek istiyoruz.

202
00:10:28,688 --> 00:10:30,691
Dikişler, zımbalar, vidalar...

203
00:10:30,715 --> 00:10:34,336
Ameliyat olursanız veya yaralanırsanız
sizi bu şekilde bir araya getirirler.

204
00:10:34,360 --> 00:10:36,306
Bu berbat ve acı verici.

205
00:10:36,330 --> 00:10:44,224
Dikişlerin ne kadar yoğun ve mekanik
gerilmeler oluşturduğunu düşünün

206
00:10:44,224 --> 00:10:45,601
Enfeksiyona yer açıyorsunuz,

207
00:10:46,571 --> 00:10:48,560
sağlıklı dokuda delikler açıyorsunuz.

208
00:10:48,560 --> 00:10:49,680
Pek de iyi değil.

209
00:10:49,680 --> 00:10:53,468
Veya kemiklerinizi bir arada tutmak için
bir plakaya ihtiyacınız olduğunda

210
00:10:53,468 --> 00:10:57,121
sadece plakayı yerinde tutmak için
sağlıklı kemiği delmeniz gerekiyor.

211
00:10:57,121 --> 00:11:00,339
Bana göre bunlar bir Orta Çağ
işkence odasında ortaya çıkmış gibi

212
00:11:00,339 --> 00:11:02,721
ama aslında modern cerrahi yöntemimiz.

213
00:11:02,721 --> 00:11:07,563
Böyle yöntemleri yapıştırıcılarla
değiştirebilmeyi çok isterim.

214
00:11:08,511 --> 00:11:11,289
Bunun üzerinde çalışıyoruz
ama bu kolay değil.

215
00:11:11,289 --> 00:11:14,344
Bu durumlarda yapıştırıcının
ne özelliği olması gerekir?

216
00:11:14,344 --> 00:11:18,951
Öncelikle, ıslak bir ortamda kuruyacak
bir yapıştırıcıya ihtiyacınız olacak.

217
00:11:19,244 --> 00:11:21,635
Şuradaki saçma, küçük resme bakarsanız

218
00:11:21,635 --> 00:11:26,015
vücudumuzun yaklaşık %60'ının
sudan oluştuğunu gösteriyor

219
00:11:26,015 --> 00:11:27,121
yani ıslak bir ortam.

220
00:11:27,121 --> 00:11:31,692
Üstelik neden sanatçı değil de
bir bilim insanı olduğumu da gösteriyor.

221
00:11:31,982 --> 00:11:33,726
Mesleğimi hiç özlemedim.

222
00:11:34,558 --> 00:11:38,131
Sonra iyi bir biyomedikal yapıştırıcı için
diğer gereksinimler şunlar:

223
00:11:38,131 --> 00:11:40,696
Tabii ki kuvvetlice yapışması gerekiyor

224
00:11:40,696 --> 00:11:42,429
ve zehirli olmamalı.

225
00:11:42,429 --> 00:11:44,273
Hastalarınızı yaralamak istemezsiniz.

226
00:11:44,659 --> 00:11:48,180
Bu gereksinimlerden herhangi ikisini
içeren bir ürün üretmek oldukça kolay.

227
00:11:48,180 --> 00:11:49,231
Bu birçok kez yapıldı.

228
00:11:49,231 --> 00:11:52,156
Ama üçünü birden içeren bir ürün
henüz üretilmedi, bu çok zor.

229
00:11:52,156 --> 00:11:54,544
Cerrahlara sorduğunuzda
birden seçici oluyorlar --

230
00:11:54,544 --> 00:11:59,305
"Aslında yapıştırıcıyı ameliyat ile
aynı zamanda koymak istiyorum."

231
00:11:59,305 --> 00:12:02,103
veya "Hastanın yaralı doku bölgesinin
yenilenebilmesi için

232
00:12:02,103 --> 00:12:04,666
yapıştırıcının çözülmesini istiyorum."

233
00:12:04,864 --> 00:12:07,378
Yani bu gerçekten zor,
bunun üzerinde çalışıyoruz.

234
00:12:08,226 --> 00:12:09,758
Bu sahip olduğumuz tek görüntü.

235
00:12:09,758 --> 00:12:14,161
Yaptığımız şey, her çeşit kemik, cilt,
yumuşak ve sert bir doku almak

236
00:12:14,161 --> 00:12:16,093
ve bazen onlara bir çekiçle vurmak.

237
00:12:16,093 --> 00:12:19,836
Genellikle titiz bir şekilde kesiyoruz
sonra onları tekrar yapıştırıyoruz.

238
00:12:19,914 --> 00:12:21,809
Bazı heyecan verici sonuçlar aldık;

239
00:12:21,809 --> 00:12:26,061
güçlü, zehirli gibi görünmeyen
ve ıslak ortamda yapışabilen ürünler.

240
00:12:26,061 --> 00:12:30,243
Fakat yapışma problemini çözdüğümüzü
söylemeyeceğim çünkü çözmedik.

241
00:12:30,243 --> 00:12:32,952
Ama gelecekte çözeceğimizi görebiliyoruz.

242
00:12:33,189 --> 00:12:37,785
Bu, gelişmesini
istediğimiz alanlardan biri.

243
00:12:37,785 --> 00:12:39,561
Başka birçok alan daha var.

244
00:12:39,561 --> 00:12:43,125
Daha fazla yapıştırıcı üretmemizin
iyi bir şey olduğunu anlayabilirsiniz.

245
00:12:43,125 --> 00:12:44,310
Mesela kozmetik.

246
00:12:44,310 --> 00:12:51,329
Takma tırnak veya takma kirpik
takan kişiler ne kullanıyorlar?

247
00:12:51,329 --> 00:12:53,528
Çok zehirli yapıştırıcılar kullanıyorlar.

248
00:12:53,528 --> 00:12:56,952
Yani değişimin zamanı gelmiş.
Bu, yapmak istediğimiz bir şey.

249
00:12:56,952 --> 00:12:58,521
Başka alanlar da var.

250
00:12:58,521 --> 00:13:00,142
Arabaları ve uçakları düşünün.

251
00:13:00,142 --> 00:13:03,195
Ne kadar hafif olursa
o kadar yakıt verimli olur.

252
00:13:03,534 --> 00:13:07,874
Perçinler ve kaynaklardan kurtulup
daha fazla yapıştırıcı kullanırsak

253
00:13:07,874 --> 00:13:11,544
gelecekteki taşımacılıkta
daha iyi olabiliriz.

254
00:13:12,040 --> 00:13:16,697
Bunların hepsinin başlangıcı sahil.

255
00:13:16,721 --> 00:13:18,734
Etrafımıza bakıp merak ediyoruz,

256
00:13:18,734 --> 00:13:22,027
"Bu deniz canlıları nasıl yapışıyor
ve teknoloji ile ne yapabiliriz?"

257
00:13:22,027 --> 00:13:28,132
Hâlâ biyoloji ve doğadan öğrenebileceğimiz
çok şey olduğunu savunabilirim.

258
00:13:28,132 --> 00:13:31,569
Gelecekte yapmanız için
hepinizi cesaretlendirmek istediğim şey

259
00:13:31,819 --> 00:13:36,200
geri dönüşümsüz dizüstü bilgisayarlarınızı
ve cep telefonlarınızı bir kenara koymanız

260
00:13:36,280 --> 00:13:40,519
ve dışarı çıkıp doğal hayatı keşfetmeniz
ve kendi sorularınızı sormaya başlamanız.

261
00:13:40,519 --> 00:13:41,824
Çok teşekkür ederim.

262
00:13:41,824 --> 00:13:45,107
(Alkış)