WEBVTT

00:00:06.760 --> 00:00:09.160
คุณกลัวแมวดำหรือเปล่า

00:00:09.160 --> 00:00:11.890
คุณจะกางร่มในอาคารไหม

00:00:11.890 --> 00:00:15.552
และคุณรู้สึกอย่างไรกับหมายเลข 13

00:00:15.552 --> 00:00:17.299
ไม่ว่าคุณจะเชื่อมันหรือไม่

00:00:17.299 --> 00:00:20.650
คุณอาจจะคุ้นเคย
กับความเชื่อโชคลางเหล่านี้มาบ้าง

00:00:20.650 --> 00:00:23.600
แล้วมันเกิดขึ้นได้อย่างไร ที่คนทั่วโลก

00:00:23.600 --> 00:00:25.200
เคาะไม้

00:00:25.200 --> 00:00:28.749
หรือเลี่ยงที่จะเหยียบรอยแยกบนทางเท้า

00:00:28.749 --> 00:00:31.711
เอาล่ะ แม้ว่าพวกมันจะไม่ได้มีพื้นฐาน
เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์

00:00:31.711 --> 00:00:35.020
หลายความเชื่อและการปฏิบัติ
อย่างเฉพาะเจาะจงและแปลกประหลาดนี้

00:00:35.020 --> 00:00:39.400
มีที่มาที่เฉพาะเจาะจงและพิสดารพอกัน

00:00:39.400 --> 00:00:41.850
เพราะพวกมันเกี่ยวข้องกับเหตุเหนือธรรมชาติ

00:00:41.850 --> 00:00:45.501
ไม่น่าประหลาดใจที่ความเชื่อโชคลาง
หลายเรื่อง มีพื้นเพที่มาจากศาสนา

00:00:45.501 --> 00:00:50.550
ตัวอย่างเช่น เลข 13 ซึ่งมีความเกี่ยวโยงกับ
อาหารมื้อสุดท้าย ในคัมภีร์ไบเบิ้ล

00:00:50.550 --> 00:00:53.682
ที่พระเยซูร่วมเสวยมื้อค่ำ
กับสานุศิษย์ทั้งสิบสองคน

00:00:53.682 --> 00:00:57.720
ก่อนพระองค์จะถูกจับกุมและตรึงไม้กางเขน

00:00:57.720 --> 00:01:02.462
เกิดเป็นความเชื่อว่า 
หากมีผู้ร่วมโต๊ะสิบสามคนจะโชคร้าย

00:01:02.462 --> 00:01:08.142
สุดท้ายก็ขยายวงกว้างออก
ทำให้สิบสามเป็นเลขแห่งโชคร้ายไปหมด

00:01:08.142 --> 00:01:12.821
ปัจจุบันความกลัวเลขสิบสาม
ที่เรียกว่า ไตรไคเดคคาโฟเบีย นี้

00:01:12.821 --> 00:01:18.262
พบเห็นได้ทั่วไป 
โดยหลายตึกทั่วโลกไม่มีชั้นที่สิบสาม

00:01:18.262 --> 00:01:22.102
จากชั้นสิบสองจะกลายเป็นชั้นสิบสี่เลย

00:01:22.102 --> 00:01:26.361
แน่นอน หลายคนเชื่อว่าเรื่องราว
ของอาหารมื้อสุดท้ายเป็นเรื่องจริง

00:01:26.361 --> 00:01:29.360
แต่ความเชื่อโชคลางอื่น ๆ
ที่มาจากขนบธรรมเนียมทางศาสนา

00:01:29.360 --> 00:01:33.033
มีคนไม่มากนักที่เชื่อหรือจำมันได้

00:01:33.033 --> 00:01:37.793
การเคาะไม้ คาดว่ามาจากประเพณีพื้นบ้าน
ของชาวอินโดยูโรเปียนโบราณ

00:01:37.793 --> 00:01:40.733
หรืออาจจะเป็นผู้คนยุคก่อนนั้น

00:01:40.733 --> 00:01:44.253
ที่เชื่อว่า ต้นไม้
เป็นที่อยู่ของดวงวิญญาณต่าง ๆ

00:01:44.253 --> 00:01:46.677
การสัมผัสต้นไม้
เป็นการขอความคุ้มครอง

00:01:46.677 --> 00:01:50.107
หรือขอพรจากดวงวิญญาณในต้นไม้

00:01:50.107 --> 00:01:52.372
และด้วยเหตุผลบางประการ

00:01:52.372 --> 00:01:56.197
ธรรมเนียมนี้ยังคงอยู่มายาวนาน
หลังความเชื่อเรื่องวิญญาณเลือนหายไปแล้ว

00:01:56.197 --> 00:02:00.237
ความเชื่อโชคลางหลายอย่างที่พบได้บ่อย
ในรัสเซียไปจนถึงไอร์แลนด์ในปัจจุบัน

00:02:00.237 --> 00:02:05.813
คาดว่าหลงเหลือมาจากลัทธินอกศาสนา
ที่ถูกแทนที่ด้วยศาสนาคริสต์

00:02:05.813 --> 00:02:08.693
แต่ไม่ใช่ว่าความเชื่อโชคลางทั้งหมด
จะเกี่ยวกับศาสนา

00:02:08.693 --> 00:02:13.313
บางอย่างก็มาจากเหตุบังเอิญ
หรือความเชื่อมโยงที่โชคร้าย

00:02:13.313 --> 00:02:16.453
ตัวอย่างเช่น ชาวอิตาเลียนจำนวนมาก
กลัวเลข 17

00:02:16.453 --> 00:02:23.284
เพราะเลขโรมัน XVII 
สามารถเรียงได้เป็นคำว่า vixi

00:02:23.284 --> 00:02:25.633
ที่แปลว่า ชีวิตฉันจบสิ้นแล้ว

00:02:25.633 --> 00:02:27.754
เช่นเดียวกันกับคำที่หมายถึงเลขสี่

00:02:27.754 --> 00:02:30.494
ที่ออกเสียงเหมือนกับคำว่า ตาย

00:02:30.494 --> 00:02:32.044
ในภาษาจีนกวางตุ้ง

00:02:32.044 --> 00:02:33.774
รวมทั้งภาษาอื่น ๆ เช่น ภาษาญี่ปุ่น

00:02:33.774 --> 00:02:37.705
และเกาหลี ที่ยืมตัวเลขของจีนไป

00:02:37.705 --> 00:02:41.274
และเนื่องจากเลขหนึ่งออกเสียง
เหมือนกับคำว่า ต้อง

00:02:41.274 --> 00:02:45.383
หมายเลขสิบสี่จึงออกเสียง
เหมือนวลี ต้องตาย

00:02:45.383 --> 00:02:50.294
มีตัวเลขหลายตัวที่ลิฟท์
และโรงแรมนานาชาติหลีกเลี่ยง

00:02:50.294 --> 00:02:51.414
และเชื่อหรือไม่ว่า

00:02:51.414 --> 00:02:53.994
ความเชื่อโชคลางบางอย่างก็สมเหตุสมผล

00:02:53.994 --> 00:02:58.174
หรืออย่างน้อยมันก็เป็นอย่างนั้น
จนเราลืมจุดประสงค์แต่แรกของมัน

00:02:58.174 --> 00:03:03.185
ยกตัวอย่างเช่น ฉากเวทีละคร
เดิมใช้ฉากหลังทาสีขนาดใหญ่

00:03:03.185 --> 00:03:07.925
ที่ถูกยกขึ้นลงโดยผู้ควบคุมเวที
ซึ่งจะผิวปากส่งสัญญาณให้กันและกัน

00:03:07.925 --> 00:03:11.325
คนอื่นที่ใจลอยผิวปากออกมา
อาจจะทำให้เกิดอุบัติเหตุได้

00:03:11.325 --> 00:03:16.694
แต่เรื่องต้องห้ามของการผิวปากหลังเวที
ก็ยังมีอยู่จนทุกวันนี้

00:03:16.694 --> 00:03:20.576
ซึ่งผู้คุมเวที
เริ่มใช้หูฟังวิทยุสื่อสารกันมานานแล้ว

00:03:20.576 --> 00:03:24.345
ทำนองเดียวกัน การจุดบุหรี่สามมวน
จากไม้ขีดก้านเดียวกัน

00:03:24.345 --> 00:03:29.565
อาจจะทำให้โชคร้ายได้จริง ๆ
ถ้าคุณเป็นทหารในหลุมหลบภัย

00:03:29.565 --> 00:03:34.586
ซึ่งถ้าจุดไม้ขีดนานเกินไป
อาจดึงดูดความสนใจของมือปืนซุ่มยิงฝ่ายศัตรู

00:03:34.586 --> 00:03:37.458
ตอนนี้คนที่สูบบุหรี่ส่วนใหญ่
ไม่ต้องกังวลเรื่องมือปืนซุ่มยิงแล้ว

00:03:37.458 --> 00:03:39.636
แต่ความเชื่อนี้ก็ยังคงอยู่

00:03:39.636 --> 00:03:42.596
แล้วทำไมคนถึงยังยึดติด
อยู่กับเรื่องเล็ก ๆ ของศาสนาที่ถูกลืมไปแล้ว

00:03:42.596 --> 00:03:43.486
เหตุบังเอิญ

00:03:43.486 --> 00:03:45.376
และคำแนะนำที่ล้าสมัยล่ะ

00:03:45.376 --> 00:03:48.137
พวกเขาช่างไม่มีเหตุผลเสียเลยใช่ไหม

00:03:48.137 --> 00:03:50.077
อืม ก็ใช่นะ แต่สำหรับหลาย ๆ คน

00:03:50.077 --> 00:03:54.816
ความเชื่อโชคลางมาจากความเคยชินทางวัฒนธรรม
มากกว่าความเชื่อระดับจิตสำนึก

00:03:54.816 --> 00:03:59.027
อย่างไรก็ตาม ไม่มีใครเกิดมาก็รู้ว่าเลยว่า
ต้องหลีกเลี่ยงการเดินลอดใตับันได

00:03:59.027 --> 00:04:00.717
หรือผิวปากในบ้าน

00:04:00.717 --> 00:04:04.743
แต่ถ้าคุณเติบโตขึ้นมา
โดยที่ครอบครัวบอกให้หลีกเลี่ยงสิ่งเหล่านี้

00:04:04.743 --> 00:04:06.846
ก็เป็นไปได้มากที่มันจะทำให้คุณไม่สบายใจ

00:04:06.846 --> 00:04:11.208
แม้ว่าต่อมาคุณจะเข้าใจด้วยเหตุผลแล้ว
ว่ามันจะไม่มีอะไรเลวร้ายเกิดขึ้นหรอก

00:04:11.208 --> 00:04:14.838
และการทำอะไรบางอย่างเช่น การเคาะไม้
ก็ไม่ต้องใช้ความพยายามมากมายอะไรนัก

00:04:14.838 --> 00:04:19.946
การทำตามความเชื่อในโชคลาง
ก็มักจะง่ายกว่าการตั้งใจที่จะต่อต้านมัน

00:04:19.946 --> 00:04:23.696
นอกจากนี้ ความเชื่อในโชคลาง
ก็ดูเหมือนว่ามักจะได้ผลซะด้วย

00:04:23.696 --> 00:04:27.508
บางทีคุณอาจจะจำได้ว่า คุณตีโฮมรันได้
ตอนใส่ถุงเท้านำโชคของคุณ

00:04:27.508 --> 00:04:29.947
นี่ก็แค่การทำงานแบบอคติทางจิตวิทยาของเรา

00:04:29.947 --> 00:04:33.417
คุณมักจะจำไม่ค่อยได้หรอกว่า
ทุกครั้งที่คุณตีลูกออกนั้น

00:04:33.417 --> 00:04:35.448
ก็เป็นตอนที่คุณใส่ถุงเท้าคู่นั้นแหละ

00:04:35.448 --> 00:04:39.008
แต่การเชื่อว่ามันได้ผล
อาจทำให้คุณเล่นได้ดีขึ้นจริง ๆ

00:04:39.008 --> 00:04:43.697
ด้วยการให้ภาพลวงกับว่า
คุณสามารถควบคุมสถานการณ์ได้

00:04:43.697 --> 00:04:48.362
ดังนั้น ในสถานการณ์ที่ความมั่นใจ
สามารถสร้างความแตกต่างได้ อย่างเช่น กีฬา

00:04:48.372 --> 00:04:51.232
ความเชื่อโชคลางประหลาดพวกนี้
ก็อาจจะไม่ประหลาดเลยก็ได้