0:00:06.760,0:00:09.160
Φοβάσαι τις μαύρες γάτες;

0:00:09.160,0:00:11.890
Θα άνοιγες ποτέ ομπρέλα σε κλειστό χώρο;

0:00:11.890,0:00:15.072
Πώς σου φαίνεται το νούμερο δεκατρία;

0:00:15.552,0:00:17.299
Είτε τις πιστεύεις είτε όχι,

0:00:17.299,0:00:20.329
μάλλον γνωρίζεις κάποιες[br]από αυτές τις προλήψεις.

0:00:20.669,0:00:23.600
Πώς έγινε και όλοι στον κόσμο

0:00:23.600,0:00:25.200
χτυπάνε ξύλο,

0:00:25.200,0:00:28.319
ή αποφεύγουν να πατούν[br]στους αρμούς του πεζοδρομίου;

0:00:28.749,0:00:31.711
Παρόλο που δεν έχουν[br]καμία επιστημονική βάση,

0:00:31.711,0:00:35.310
πολλές από αυτές τις παράξενα[br]ιδιαίτερες πεποιθήσεις και τακτικές

0:00:35.310,0:00:39.120
έχουν εξίσου περίεργες[br]και ιδιαίτερες προελεύσεις.

0:00:39.400,0:00:41.850
Εφόσον επιτελούν υπερφυσικούς σκοπούς,

0:00:41.850,0:00:45.391
δεν αποτελεί έκπληξη το ότι πολλές [br]προλήψεις βασίζονται στη θρησκεία.

0:00:45.501,0:00:50.550
Για παράδειγμα, το νούμερο 13 συσχετιζόταν[br]με το βιβλικό Μυστικό Δείπνο,

0:00:50.550,0:00:53.682
όπου ο Χριστός γευμάτισε[br]με τους δώδεκα μαθητές του

0:00:53.682,0:00:57.390
ακριβώς πριν τη σύλληψη και σταύρωσή Του.

0:00:57.720,0:01:02.462
Η αρχική ιδέα του ότι είναι κακοτυχία[br]να υπάρχουν 13 άνθρωποι σε ένα τραπέζι

0:01:02.462,0:01:07.852
στη συνέχεια επεκτάθηκε στο να θεωρείται[br]το 13 κακότυχος αριθμός γενικά.

0:01:08.142,0:01:12.821
Τώρα, αυτός ο φόβος του αριθμού 13,[br]που ονομάζεται τρεις-και-δεκα-φοβία,

0:01:12.821,0:01:18.262
είναι τόσο κοινός που σε πολλά κτίρια[br]παραλείπεται ο δέκατος τρίτος όροφος,

0:01:18.262,0:01:21.842
με τα νούμερα να πηγαίνουν από το 12[br]κατευθείαν στο 14.

0:01:22.102,0:01:26.361
Πολλοί θεωρούν αληθινή[br]την ιστορία του Μυστικού Δείπνου

0:01:26.361,0:01:29.360
αλλά άλλες προλήψεις προέρχονται[br]από θρησκευτικές παραδόσεις

0:01:29.360,0:01:32.673
που λίγοι άνθρωποι πιστεύουν ή θυμούνται.

0:01:33.033,0:01:37.793
Το χτυπάω-ξύλο θεωρείται ότι πηγάζει[br]από παραδόσεις των αρχαίων Ινδοευρωπαίων,

0:01:37.793,0:01:40.733
ή πιθανώς προγενέστερων ανθρώπων,

0:01:40.733,0:01:44.023
οι οποίοι πίστευαν ότι τα δέντρα[br]ήταν σπίτια διάφορων πνευμάτων.

0:01:44.253,0:01:46.677
Το άγγιγμα του δέντρου[br]θα επικαλούσε την προστασία

0:01:46.677,0:01:49.467
ή την ευλογία του πνεύματος μέσα του.

0:01:50.107,0:01:51.252
Και κάπως,

0:01:51.252,0:01:55.957
αυτή η παράδοση διατηρήθηκε πολύ μετά[br]την εγκατάλειψη της πίστης στα πνεύματα.

0:01:56.197,0:02:00.237
Πολλές προλήψεις, συνηθισμένες σήμερα,[br]σε χώρες από τη Ρωσία ως την Ιρλανδία

0:02:00.237,0:02:03.213
θεωρούνται απομεινάρια[br]παγανιστικών θρησκειών

0:02:03.213,0:02:05.513
που αντικαταστάθηκαν από το Χριστιανισμό.

0:02:05.813,0:02:08.693
Αλλά δεν είναι όλες οι προλήψεις[br]βασισμένες στη θρησκεία.

0:02:08.693,0:02:12.753
Μερικές είναι απλώς βασισμένες σε ατυχείς[br]συμπτώσεις και συσχετισμούς.

0:02:13.313,0:02:16.453
Για παράδειγμα, πολλοί Ιταλοί[br]φοβούνται τον αριθμό 17

0:02:16.453,0:02:20.334
επειδή ο Ρωμαϊκός αριθμός XVII[br]μπορεί να αναγραμματιστεί

0:02:20.334,0:02:22.864
έτσι ώστε να σχηματίζεται η λέξη vixi,

0:02:22.864,0:02:25.253
που σημαίνει «η ζωή μου τελείωσε».

0:02:25.543,0:02:27.754
Παρόμοια, η λέξη για τον αριθμό 4

0:02:27.754,0:02:30.494
ακούγεται σχεδόν όμοια[br]με τη λέξη για το θάνατο

0:02:30.494,0:02:32.044
στα Καντονέζικα,

0:02:32.044,0:02:34.794
όπως και σε γλώσσες[br]όπως τα Ιαπωνικά και Κορεάτικα

0:02:34.794,0:02:37.025
που έχουν δανειστεί[br]τους Κινέζικους αριθμούς.

0:02:37.705,0:02:41.274
Και εφόσον το νούμερο 1 ακούγεται[br]επιπλέον σαν τη λέξη «πρέπει»,

0:02:41.274,0:02:45.083
το νούμερο 14 ακούγεται[br]σαν τη φράση «πρέπει να πεθάνει».

0:02:45.383,0:02:49.724
Πολλοί τελικά οι αριθμοί προς αποφυγή[br]σε ασανσέρ και διεθνή ξενοδοχεία.

0:02:49.734,0:02:51.414
Και είτε το πιστεύετε είτε όχι,

0:02:51.414,0:02:53.994
κάποιες προλήψεις πράγματι έχουν νόημα,

0:02:53.994,0:02:57.834
ή τουλάχιστον είχαν μέχρι που ξεχάσαμε[br]τον αρχικό τους σκοπό.

0:02:58.174,0:03:02.735
Για παράδειγμα, τα θεατρικά σκηνικά[br]αποτελούνταν από μεγάλα υφασμάτινα φόντα,

0:03:02.735,0:03:05.375
τα οποία σήκωναν και χαμήλωναν[br]μηχανικοί σκηνής

0:03:05.375,0:03:07.925
που σφύριζαν [br]για να συνεννοηθούν μεταξύ τους.

0:03:07.925,0:03:11.325
Άσχετα σφυρίγματα άλλων[br]μπορούσαν να γίνουν αιτία ατυχήματος.

0:03:11.325,0:03:16.694
Αλλά το ταμπού του σφυρίγματος[br]στα παρασκήνια συνεχίζει να υφίσταται,

0:03:16.694,0:03:20.546
παρότι οι μηχανικοί σκηνής χρησιμοποιούν[br]εδώ και πολλά χρόνια ασύρματα ακουστικά.

0:03:20.576,0:03:24.345
Με τον ίδιο τρόπο, το άναμμα[br]τριών τσιγάρων με το ίδιο σπίρτο

0:03:24.345,0:03:26.565
μπορούσε πραγματικά [br]να προκαλέσει κακή τύχη

0:03:26.565,0:03:29.055
αν ήσουν στρατιώτης στα χαρακώματα,

0:03:29.055,0:03:31.586
όπου το να κρατήσεις αναμμένο[br]ένα σπίρτο για πολλή ώρα

0:03:31.586,0:03:34.616
μπορούσε να τραβήξει την προσοχή[br]ελεύθερων σκοπευτών του εχθρού.

0:03:34.616,0:03:37.546
Οι περισσότεροι καπνιστές[br]δεν ανησυχούν πια για σκοπευτές,

0:03:37.546,0:03:39.636
αλλά η πρόληψη συνεχίζει να υφίσταται.

0:03:39.636,0:03:42.596
Τότε, γιατί οι άνθρωποι προσκολλώνται[br]σε ξεχασμένες θρησκείες,

0:03:42.596,0:03:43.486
συμπτώσεις,

0:03:43.486,0:03:45.206
και απαρχαιωμένες συμβουλές;

0:03:45.376,0:03:47.617
Δε φέρονται τελείως παράλογα;

0:03:48.137,0:03:50.077
Λοιπόν, ναι, αλλά τους περισσότερους,

0:03:50.077,0:03:52.086
οι προλήψεις είναι βασισμένες περισσότερο

0:03:52.086,0:03:54.616
σε πολιτιστικές συνήθειες[br]παρά σε συνειδητά πιστεύω.

0:03:54.816,0:03:59.067
Στο κάτω κάτω, κανείς δε γεννιέται[br]αποφεύγοντας να περνά κάτω από σκάλες

0:03:59.067,0:04:00.717
ή να σφυρίζει σε κλειστούς χώρους,

0:04:00.717,0:04:04.743
όμως αν μεγαλώσεις σε μια οικογένεια που[br]σε ωθεί να αποφεύγεις αυτά τα πράγματα,

0:04:04.743,0:04:06.846
είναι πολύ πιθανό να νιώθεις άβολα,

0:04:06.846,0:04:10.908
ακόμα και αν καταλαβαίνεις με τη λογική[br]ότι τίποτα κακό δε θα συμβεί.

0:04:11.208,0:04:14.838
Και αφού κάτι σαν το χτυπάω-ξύλο[br]δεν απαιτεί μεγάλη προσπάθεια,

0:04:14.838,0:04:19.516
είναι συνήθως πιο εύκολο να ακολουθήσεις[br]την πρόληψη παρά να αντισταθείς συνειδητά.

0:04:19.946,0:04:23.496
Εξάλλου, οι προλήψεις[br]πολύ συχνά φαίνεται πως πιάνουν.

0:04:23.696,0:04:27.128
Ίσως θυμάσαι να σκοράρεις[br]φορώντας τις τυχερές σου κάλτσες.

0:04:27.508,0:04:29.947
Αυτό είναι απλά ψυχολογική προκατάληψη.

0:04:29.947,0:04:33.417
Είναι πολύ λιγότερο πιθανό να θυμάσαι[br]όλες τις φορές που απέτυχες

0:04:33.417,0:04:35.258
φορώντας τις ίδιες κάλτσες.

0:04:35.258,0:04:39.008
Αλλά η πίστη στο ότι θα πιάσει μπορεί[br]όντως να σε κάνει να παίξεις καλύτερα

0:04:39.008,0:04:43.197
επειδή σου δίνει την ψευδαίσθηση[br]ότι έχεις μεγαλύτερο έλεγχο στα γεγονότα.

0:04:43.697,0:04:48.369
Οπότε, σε καταστάσεις όπου η αυτοπεποίθηση[br]κάνει όλη τη διαφορά, όπως τα αθλήματα,

0:04:48.369,0:04:52.838
αυτές οι τρελές προλήψεις μπορεί τελικά[br]και να μην είναι και τόσο τρελές.