WEBVTT

00:00:01.105 --> 00:00:02.145
Идеал хийн тэгшитгэлээс

00:00:02.145 --> 00:00:04.556
дахин бодье

00:00:04.556 --> 00:00:06.680
надад хийн саванд 3 атм бүхий

00:00:06.680 --> 00:00:15.323
даралттай хий байгаа гэе

00:00:15.323 --> 00:00:19.756
эзэлхүүнийг 9 гэе

00:00:27.413 --> 00:00:30.136
Хэрэв эзэлхүүн 9 өөсөө 3 литр болбол

00:00:30.136 --> 00:00:39.280
даралт хэд болох вэ?

00:00:39.280 --> 00:00:42.183
Эхний Идеал хийн видеоноос

00:00:42.183 --> 00:00:43.348
чухал зүйлийг

00:00:43.348 --> 00:00:46.935
гадарлаж байгаа байх

00:00:47.901 --> 00:00:50.763
дулаан тогтмол байгааг анзаарах нь

00:00:50.763 --> 00:00:52.541
маш чухал шүү

00:00:52.541 --> 00:00:58.384
Идеал хийн тэгшитгэлээс ямарваа нэгэн хэсэг

00:00:58.384 --> 00:01:00.354
ямарваа нэгэн кинетик энергитэй

00:01:00.354 --> 00:01:02.990
ямарваа нэгэн даралтыг саванд өгсөн бол

00:01:02.990 --> 00:01:06.850
хэсэгүүд ижил хэмжээнд

00:01:09.778 --> 00:01:14.370
байдагийг

00:01:14.370 --> 00:01:16.198
санаж байгаа байх

00:01:16.198 --> 00:01:17.434
n өөрчлөгдөхгүй

00:01:17.434 --> 00:01:19.882
Дундаж кинетик энерги

00:01:19.882 --> 00:01:21.656
өөрчлөгдөхгүй

00:01:21.656 --> 00:01:24.216
эзэлхүүнийг багасгавал

00:01:26.734 --> 00:01:27.757
даралт өснө

00:01:30.068 --> 00:01:32.621
Тооцоолж болохийг харья

00:01:32.621 --> 00:01:35.429
Идеал хийн тэгшитгэлээс

00:01:35.429 --> 00:01:41.872
PV=nRT

00:01:41.872 --> 00:01:44.316
эзэлхүүнийг багасгатал

00:01:44.316 --> 00:01:47.981
n өөрчлгдөх уу?

00:01:47.981 --> 00:01:48.650
үгүй

00:01:48.650 --> 00:01:49.758
n өөрчлгдөхгүй

00:01:49.758 --> 00:01:50.925
савыг багасгахад n өөрчлөгдөхгүй

00:01:50.925 --> 00:01:55.200
R өөрчлөгдөхгүй тогтмол

00:01:55.200 --> 00:01:57.223
дулаан өөрчлөгдөхгүй

00:01:57.223 --> 00:02:00.319
өмнөх тэгшитгэлээс

00:02:00.319 --> 00:02:02.689
эзэлхүүн нь nRT тэй тэнцүү

00:02:02.689 --> 00:02:04.311
тэгээд PV г P1 ба V1 гэе

00:02:11.001 --> 00:02:15.595
энэ бол V2

00:02:15.595 --> 00:02:21.703
V2 энэ бол, P2ыг олье

00:02:21.703 --> 00:02:23.134
P2 хэд вэ?

00:02:23.134 --> 00:02:31.354
P1хV1 нь nRT тэй тэнцүүг мэднэ

00:02:31.354 --> 00:02:33.396
хийн дулаан моль тогтмол учир

00:02:33.396 --> 00:02:35.984
P2хV2 нь nRT тэй тэнцүү

00:02:40.787 --> 00:02:43.196
энэ 2 хоеуулаа ижил зүйлтэй тэнцүү учир

00:02:43.196 --> 00:02:45.673
мөн дулаан тогтмол учир

00:02:45.673 --> 00:02:47.799
даралтыг эзэлхүүнд үржсэнийг

00:02:49.201 --> 00:02:55.764
P1хV1 = P2хV2 гэе

00:02:55.764 --> 00:02:57.939
P1 гэж юу вэ?

00:02:57.939 --> 00:03:03.233
P1 бол анхны даралт ба 3 атм

00:03:06.633 --> 00:03:12.024
3 ыг 9 литрт үржсэн нь

00:03:12.024 --> 00:03:15.977
шинэ даралтыг 3 литрт үржсэнтэй ижил

00:03:15.977 --> 00:03:18.992
2 талыг нь 3 аар хуваая

00:03:18.992 --> 00:03:24.701
литрууд устаж 9 атм үлдэнэ

00:03:33.637 --> 00:03:34.799
Эндээс ойлгомжтой

00:03:34.799 --> 00:03:39.258
даралтыг 2/3 аар багасгахад

00:03:39.258 --> 00:03:40.304
эсвэл эзэлхүүн 1/3 аар нэмэгдэхэд

00:03:40.304 --> 00:03:42.939
даралт 3 аар нэмэгдэнэ

00:03:46.199 --> 00:03:51.571
нэг нь 3 аар нэмэгдэхэд нөгөө нь 1/3 аар нэмэгдэнэ

00:03:51.571 --> 00:03:52.898
энийг ерөнхийдөө мэдэж байхад илүүдэхгүй

00:03:52.898 --> 00:03:55.201
дулаан тогтмол үед

00:03:55.201 --> 00:03:57.478
даралтыг эзэлхүүнд үржсэн тогтмол байна

00:03:59.111 --> 00:04:00.958
цаашлаад

00:04:00.958 --> 00:04:06.878
PV=nRT тэгшитгэлийг харахад

00:04:09.162 --> 00:04:11.840
бидний хийж байгаа ихэнхи бодлогын

00:04:11.840 --> 00:04:13.535
n R 2 өөрчлөгдөхгүйг

00:04:13.535 --> 00:04:15.529
анзаарсан байх

00:04:15.529 --> 00:04:18.265
2 талыг нь Tгээр хуваахад

00:04:18.265 --> 00:04:23.165
PV/T= nR ийг харна

00:04:24.918 --> 00:04:27.203
тогтмол учир

00:04:27.203 --> 00:04:28.629
n өөрчлгдөхгүй

00:04:33.373 --> 00:04:35.653
PV/T нь

00:04:35.653 --> 00:04:40.000
тогтмол

00:04:40.000 --> 00:04:41.501
n тэй тэнцүү

00:04:41.501 --> 00:04:44.192
аль нэгийн нь өөрчилбөл

00:04:44.731 --> 00:04:48.861
P2V2/T2 болговол

00:04:48.861 --> 00:04:50.470
өмнөхтэйгаа тэнцүү

00:04:51.467 --> 00:04:55.350
даралт 1 атм ийг

00:04:55.350 --> 00:05:01.076
өгсөн гэе

00:05:01.076 --> 00:05:05.066
харийн эзэлхүүн

00:05:05.066 --> 00:05:08.613
2 метр куб

00:05:10.639 --> 00:05:20.209
дулааныг 27C

00:05:20.209 --> 00:05:21.742
Цельсийг яагаад бичсэн бэ гэвэл

00:05:21.742 --> 00:05:22.697
Кэльвиныг сануулахыг хүссэн юм

00:05:23.973 --> 00:05:27.830
энэ нь 273 ыг нэмж 300 K болно

00:05:39.531 --> 00:05:40.631
шинэ дулаан хэд болохыг харья

00:05:41.418 --> 00:05:46.270
даралт 2атм гэе

00:05:46.270 --> 00:05:47.884
даралт ихэслээ

00:05:47.884 --> 00:05:50.014
савыг өагасгаад

00:05:50.014 --> 00:05:52.487
1 метр куб болгое

00:05:52.487 --> 00:05:55.101
сав 2 дахин жижиг болж

00:05:55.101 --> 00:05:56.680
даралт 2 дахин ихэслээ

00:06:02.154 --> 00:06:08.179
савыг дахин багасгахыг оролье

00:06:08.179 --> 00:06:08.771
үгүй ээ

00:06:08.771 --> 00:06:10.709
даралтыг ихэсгэе л дээ

00:06:10.709 --> 00:06:14.257
даралтыг 5 атм болгое

00:06:14.257 --> 00:06:16.937
2дахь дулааныг мэдэж

00:06:16.937 --> 00:06:18.810
тэгшитгэлээ бичье

00:06:18.810 --> 00:06:19.533
бидэнд 2/300 атм метр куб хуваах нь

00:06:28.103 --> 00:06:32.687
Кэльвин тэнцүү 5/T2

00:06:32.687 --> 00:06:40.148
1,500 тэнцүү 2 T2

00:06:40.148 --> 00:06:41.372
хоеланг нь 2 оор хуваая

00:06:41.372 --> 00:06:46.902
T2 тэнцүү 750 K

00:06:46.902 --> 00:06:48.314
болно, тийм ээ?

00:06:48.314 --> 00:06:50.537
даралтыг ихэсгэж

00:06:50.537 --> 00:06:53.288
эзэлхүүнийг дулаан дээшлэх тэр үед

00:06:53.288 --> 00:06:55.638
багасгасан

00:06:55.638 --> 00:06:56.553
өөр талаас нь бодвол

00:06:56.553 --> 00:06:58.176
бид дулааныг ихэсгэсэн нь даралтыг ихэсгэнэ

00:06:58.176 --> 00:06:59.500
ялангуяа эзэлхүүн багассан

00:07:03.874 --> 00:07:05.398
илүү амархан бодвол

00:07:05.398 --> 00:07:08.233
даралт ихэсч 1 ээс 5 болсон

00:07:08.233 --> 00:07:10.196
яагаад гэвэл эзэлхүүнийг 1/2 оор багасган

00:07:10.196 --> 00:07:12.477
даралтыг 2 кахин нэмэх хэрэгтэй

00:07:14.374 --> 00:07:18.032
2 атм

00:07:19.685 --> 00:07:21.903
болно

00:07:21.903 --> 00:07:23.783
дараа нь дулааныг

00:07:23.783 --> 00:07:25.407
их болгосон

00:07:25.407 --> 00:07:27.901
750 K ээс 2 дахин их болгосноор

00:07:27.901 --> 00:07:29.892
5 атмд

00:07:29.892 --> 00:07:33.879
хүрэв

00:07:33.879 --> 00:07:37.988
Өөр нэгэн зүйл бол

00:07:37.988 --> 00:07:39.689
стандарт дулаан ба даралтанд

00:07:39.689 --> 00:07:42.475
тохиолдох явдал юм

00:07:42.475 --> 00:07:44.038
энд байгаа бүгдийг арилгачихья

00:07:44.038 --> 00:07:47.572
стандарт дулаан ба даралт

00:07:47.572 --> 00:07:51.532
энд байгаа бүгдийг арилгачихья

00:07:52.886 --> 00:07:56.809
стандарт дулаан ба даралт

00:07:56.809 --> 00:07:57.466
стандарт дулаан ба даралт гэж нэрлэдэг ч

00:07:57.466 --> 00:07:58.690
заримдаа STP

00:07:59.881 --> 00:08:03.704
гэнэ

00:08:03.704 --> 00:08:05.740
яг тогтмол нэршил байхгүй

00:08:13.742 --> 00:08:15.916
Википедиагаас хайтал

00:08:15.916 --> 00:08:16.882
ихэнхи физикт тааралдах

00:08:16.882 --> 00:08:19.986
ихэнхи стандартчилсан шалгалт стандарт

00:08:19.986 --> 00:08:23.935
дулааныг 0c ээр авдаг

00:08:23.935 --> 00:08:26.837
энэ нь 273 K

00:08:26.837 --> 00:08:30.302
харин стандарт даралт бол 1 атм

00:08:30.302 --> 00:08:31.241
Википедиа дээр 101.325 КП гэсэн байна

00:08:31.241 --> 00:08:38.533
101,000 Паскалиас арай их

00:08:41.341 --> 00:08:44.246
Паскаль бол Ньютон / м2

00:08:44.246 --> 00:08:45.968
Энэ бүгдэд хэмжигдэхүүн бол

00:08:45.968 --> 00:08:47.665
хамгийн хэцүү хэсэг нь

00:08:47.665 --> 00:08:49.741
энэ бүгдийг ондоо стандартчилсан биеийн

00:08:50.676 --> 00:08:52.195
ондоо ондоо стандарт дулаан ба даралт

00:08:52.195 --> 00:08:54.878
гэж бодье

00:08:54.878 --> 00:08:55.783
Бие биетэйгаа тохирохгүй

00:08:55.783 --> 00:08:57.259
стандарт дулаан ба даралтын

00:08:57.259 --> 00:09:00.889
тодорхойлолтыг харья

00:09:00.889 --> 00:09:04.604
дулааныг 0C тэнцүү 273K

00:09:07.227 --> 00:09:11.203
гэсэн бол

00:09:11.203 --> 00:09:15.255
даралт 1 атм эсвэл 101.325 эсвэл 3/8 КП

00:09:15.255 --> 00:09:16.075
гэе

00:09:22.440 --> 00:09:26.349
Асуулт бол хэрэв Идеал хий стандарт дулаан ба даралт үед

00:09:26.349 --> 00:09:30.021
хэдэн моль байх вэ?

00:09:30.021 --> 00:09:36.453
нэг литрт

00:09:36.453 --> 00:09:37.583
Өөрөөр хэлбэл

00:09:37.583 --> 00:09:40.868
1 моль хэдэн литр болох вэ?

00:09:40.868 --> 00:09:43.785
Тодорхойлбол,

00:09:43.785 --> 00:09:46.384
n 1 мольтой тэнцүү

00:09:46.384 --> 00:09:48.940
Эзэлхүүн хэд болохыг олье

00:09:48.940 --> 00:09:50.657
1 моль хий байгаа цагт 6.02х 10 23 зэрэг молекул

00:09:50.657 --> 00:09:55.556
гэсэн үг

00:09:55.556 --> 00:09:58.456
Энэ нь стандарт дулаан 1 атм юм

00:09:58.456 --> 00:10:01.002
стандарт дулаан 273 К байхад хийн эзэлхүүн хэд болох вэ?

00:10:03.455 --> 00:10:07.745
Идеал хийн тэгшитгэлийг ашиглая

00:10:07.745 --> 00:10:10.096
даралт

00:10:10.096 --> 00:10:11.748
1 атм

00:10:11.748 --> 00:10:15.362
1атм эзэлхүүнд үржсэнийг олох юм

00:10:16.656 --> 00:10:18.043
үүнийг чирнийлэн ягаанаар хийе

00:10:18.043 --> 00:10:22.007
дулаан үржсэн нь 273

00:10:29.312 --> 00:10:31.786
энэ бол К харин энэ моль

00:10:31.786 --> 00:10:39.508
эзэлхүүнийг литрээр олох хэрэгтэй

00:10:39.508 --> 00:10:41.562
тэгвэл R ийг?

00:10:41.562 --> 00:10:44.414
атм тэй бодож байгаа учир

00:10:44.414 --> 00:10:46.609
эзэлхүүнийг литр

00:10:46.609 --> 00:10:48.029
моль К байгаа учир 0.082ийг ашиглая

00:10:50.531 --> 00:10:52.210
1ийг тоохгүй байж болно

00:10:54.866 --> 00:10:56.388
эзэлхүүн тэнцүү 0.082 х 273 К

00:10:56.388 --> 00:11:02.204
22.4 Л

00:11:02.204 --> 00:11:19.229
болно

00:11:19.229 --> 00:11:21.429
Идеал хий байгаа учир

00:11:21.429 --> 00:11:24.079
стандарт дулаанд багаа бол

00:11:24.079 --> 00:11:25.475
0C усны хөлдх цэг

00:11:26.930 --> 00:11:29.099
273K болно

00:11:32.423 --> 00:11:33.713
үүний стандарт даралт

00:11:33.713 --> 00:11:37.559
1 атм бол хий 22.4 Л байна

00:11:42.479 --> 00:11:44.796
хэрэв чи хэдэн метр куб болохыг мэдэхийг хүсвэл

00:11:44.796 --> 00:11:46.385
22,4 Л--

00:11:50.987 --> 00:11:53.236
1 метр кубт

00:11:53.236 --> 00:11:57.501
1,000Л

00:11:57.501 --> 00:11:59.627
үнэн шүү

00:11:59.627 --> 00:12:02.482
метр куб хэр их болохыг хардаа

00:12:02.482 --> 00:12:09.365
0.0224 метр куб болно

00:12:09.365 --> 00:12:12.450
1 атм бол

00:12:12.450 --> 00:12:14.748
0C

00:12:14.748 --> 00:12:16.083
мэдэхэд

00:12:16.083 --> 00:12:17.712
илүүдэхгүй

00:12:17.712 --> 00:12:22.248
2 моль бол стандарт дулаан

00:12:22.248 --> 00:12:25.292
ба даралт гэдэг

00:12:25.292 --> 00:12:26.966
энэ хэдэн Л вэ?

00:12:26.966 --> 00:12:29.614
1 моль ийм бол

00:12:29.614 --> 00:12:31.780
2 моль стандарт дулаан ба даралт 2 дахин болно

00:12:31.780 --> 00:12:33.436
Идеал хийн тэгшитгэл

00:12:33.436 --> 00:12:34.805
хэлнэ

00:12:34.805 --> 00:12:36.272
Бусад нь тогтмол

00:12:38.790 --> 00:12:40.992
даралт нь тогтмол

00:12:40.992 --> 00:12:43.043
молийг 2 дахин авбал

00:12:43.043 --> 00:12:44.206
эзэлхүүнийг ч адил хий

00:12:44.206 --> 00:12:46.107
молийг 2 дахин багасгавал

00:12:46.107 --> 00:12:47.674
эзэлхүүнийг ч адил хий

00:12:47.674 --> 00:12:49.656
стандарт дулаан ба даралт

00:12:49.656 --> 00:12:52.015
стандарт дулаан ба даралт 1атм 273К

00:12:52.015 --> 00:12:52.911
Идеал хий 22.4Л

00:12:56.516 --> 00:13:00.159
болохыг мэдэх нь тустай