[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.58,0:00:03.85,Default,,0000,0000,0000,,Hoi, mijn naam is John Green, dit is "Crash Course wereldgeschiedenis" en vandaag Dialogue: 0,0:00:03.85,0:00:05.58,Default,,0000,0000,0000,,gaan we het hebben over Jezus. Dialogue: 0,0:00:05.58,0:00:09.57,Default,,0000,0000,0000,,Dit is een Romeinse munt van rond de tijd dat Jezus werd geboren in het Romeinse Keizerrijk, en Dialogue: 0,0:00:09.57,0:00:12.84,Default,,0000,0000,0000,,Augustus, de keizer, de zoon van God, staat er op. Dialogue: 0,0:00:12.84,0:00:16.82,Default,,0000,0000,0000,,Dus, laten we beginnen met het feit dat in 4 voor Christus, 'zoon van God' of in ieder geval Dialogue: 0,0:00:16.82,0:00:23.64,Default,,0000,0000,0000,,'zoon van EEN god' zijn niet zo bijzonder was. Maar een arme Jood die Dialogue: 0,0:00:23.64,0:00:24.70,Default,,0000,0000,0000,,zoon van God was, dat was nieuws. Dialogue: 0,0:00:24.70,0:00:26.18,Default,,0000,0000,0000,,muziek Dialogue: 0,0:00:26.18,0:00:27.65,Default,,0000,0000,0000,,muziek Dialogue: 0,0:00:27.65,0:00:29.12,Default,,0000,0000,0000,,muziek Dialogue: 0,0:00:29.12,0:00:30.60,Default,,0000,0000,0000,,muziek Dialogue: 0,0:00:30.60,0:00:32.07,Default,,0000,0000,0000,,muziek Dialogue: 0,0:00:32.07,0:00:33.54,Default,,0000,0000,0000,,muziek Dialogue: 0,0:00:33.54,0:00:37.53,Default,,0000,0000,0000,,Als je het Christendom wilt begrijpen, moet je beginnen met het jodendom, want Jezus werd geboren als Jood Dialogue: 0,0:00:37.53,0:00:39.25,Default,,0000,0000,0000,,en groeide op in de Joodse traditie. Dialogue: 0,0:00:39.25,0:00:42.48,Default,,0000,0000,0000,,Hij was een van de vele leraren in die tijd die zijn ideeën verspreidde in de Romeinse provincie Judea Dialogue: 0,0:00:42.48,0:00:46.41,Default,,0000,0000,0000,,en hij was onderdeel van een messiaanse traditie die ons helpt te begrijpen waarom men dacht dat hij Dialogue: 0,0:00:46.41,0:00:49.83,Default,,0000,0000,0000,,niet alleen een leraar was, maar veel, veel meer. Dialogue: 0,0:00:49.83,0:00:51.43,Default,,0000,0000,0000,,Laten we maar eens rechtstreeks naar de Denktank gaan. Dialogue: 0,0:00:51.43,0:00:54.82,Default,,0000,0000,0000,,Het volk later de Joden zou worden, was één van de vele stammen die wegvluchtten Dialogue: 0,0:00:54.82,0:00:59.73,Default,,0000,0000,0000,,uit een bestaan in de niet erg vruchtbare wereld van Mesopotamië na de Dialogue: 0,0:00:59.73,0:01:00.69,Default,,0000,0000,0000,,landbouwrevolutie. Dialogue: 0,0:01:00.69,0:01:04.94,Default,,0000,0000,0000,,De Hebreeërs vereerden eerst veel goden en offerden aan hen zodat ze Dialogue: 0,0:01:04.94,0:01:06.76,Default,,0000,0000,0000,,mooi weer en geluk zouden brengen. Dialogue: 0,0:01:06.76,0:01:10.39,Default,,0000,0000,0000,,Maar uiteindelijk ontwikkelden zij een religie die gevormd werd rond een idee dat leidend zou worden Dialogue: 0,0:01:10.39,0:01:15.79,Default,,0000,0000,0000,,voor andere grote westerse godsdiensten. Dat was het monotheïsme: het idee dat er slechts één ware Dialogue: 0,0:01:15.79,0:01:18.94,Default,,0000,0000,0000,,god is (of tenminste, dat als er andere goden rondzwerven, dat volledige sufferds zijn). Dialogue: 0,0:01:18.94,0:01:23.60,Default,,0000,0000,0000,,De Hebreeërs ontwikkelden een tweede concept dat cruciaal voor hun religie is: het idee Dialogue: 0,0:01:23.60,0:01:26.23,Default,,0000,0000,0000,,van het verbond, een afspraak met God. Dialogue: 0,0:01:26.23,0:01:29.47,Default,,0000,0000,0000,,De belangrijkste man hierin, de grote voortrekker, was Abraham. Dialogue: 0,0:01:29.47,0:01:32.41,Default,,0000,0000,0000,,Niet om dit teveel een les in de Schrift te maken, maar het is wat moeilijk om de Joden te Dialogue: 0,0:01:32.41,0:01:37.04,Default,,0000,0000,0000,,begrijpen zonder Abraham te snappen, of Abram, zoals hij bekend was voor hij zijn grote gesprek Dialogue: 0,0:01:37.04,0:01:39.60,Default,,0000,0000,0000,,had met God, zoals opgetekend in Genesis 17: Dialogue: 0,0:01:39.60,0:01:44.54,Default,,0000,0000,0000,,Toen Abram 90 jaren en 9 was, verscheen de HEER aan Abram, en zei hem, Dialogue: 0,0:01:44.54,0:01:48.76,Default,,0000,0000,0000,,Ik ben de God, de Almachtige; wandel voor mij en wees onberispelijk. Dialogue: 0,0:01:48.76,0:01:51.39,Default,,0000,0000,0000,,En ik ga een verbond met je aan en dan gebeuren er een hoop coole dingen zoals dat je Dialogue: 0,0:01:51.39,0:01:54.08,Default,,0000,0000,0000,,kinderen zult krijgen en je afstammelingen talrijker zullen zijn dan de sterren en dat je Dialogue: 0,0:01:54.08,0:01:56.69,Default,,0000,0000,0000,,al het land van Kanaän voor eeuwig zult bezitten, het wordt geweldig. Dialogue: 0,0:01:56.69,0:02:00.66,Default,,0000,0000,0000,,Ik citeer trouwens, denktank...Dus God beloofde dat Abram kinderen zou krijgen met zijn vrouw, Dialogue: 0,0:02:00.66,0:02:04.95,Default,,0000,0000,0000,,zelfs terwijl de gast al iets van 99 was, maar er was een addertje onder het gras: Dialogue: 0,0:02:04.95,0:02:10.89,Default,,0000,0000,0000,,Dit is mijn verbond, dat gij zult houden, tussen mij en u en uw zaad na u; Dialogue: 0,0:02:10.89,0:02:13.60,Default,,0000,0000,0000,,Ieder mannelijk kind onder u zal worden besneden. Dialogue: 0,0:02:13.60,0:02:15.89,Default,,0000,0000,0000,,Niet voor kinderen onder de 13, Denktank. Dialogue: 0,0:02:15.89,0:02:20.55,Default,,0000,0000,0000,,Nou, dat is nog eens veel vragen van een man, zeker van een 99-jarige oude kerel als Abram Dialogue: 0,0:02:20.55,0:02:22.31,Default,,0000,0000,0000,,die in een tijd leefde voor algehele verdoving. Dialogue: 0,0:02:22.31,0:02:26.17,Default,,0000,0000,0000,,Maar dat waren de voorwaarden voor de deal en in ruil ervoor had God Abraham en zijn Dialogue: 0,0:02:26.17,0:02:30.87,Default,,0000,0000,0000,,afstammelingen uitgekozen om een groots rijk te stichten. Dialogue: 0,0:02:30.87,0:02:31.90,Default,,0000,0000,0000,,Hier komt de uitdrukking vandaan dat de Joden het uitverkoren volk zijn. Dialogue: 0,0:02:31.90,0:02:35.04,Default,,0000,0000,0000,,Dank je wel, Denktank.\NDus, een paar belangrijke dingen over deze god: Dialogue: 0,0:02:35.04,0:02:39.80,Default,,0000,0000,0000,,1. Singulariteit. Hij - en ik gebruik de mannelijke vorm omdat dat is wat de Hebreeuwse priesters Dialogue: 0,0:02:39.80,0:02:44.73,Default,,0000,0000,0000,,gebruiken - wil niet dat je enige god voor Hem plaatst. Hij is ook onvolprezen, heeft altijd Dialogue: 0,0:02:44.73,0:02:49.23,Default,,0000,0000,0000,,bestaan, en is zeer persoonlijk - hij kletst met profeten, stuurt sprinkhanen, enzovoorts. Dialogue: 0,0:02:49.23,0:02:53.54,Default,,0000,0000,0000,,Maar hij neemt geen stoffelijke vorm aan zoals de Griekse en Romeinse goden. Hij is ook Dialogue: 0,0:02:53.54,0:02:59.18,Default,,0000,0000,0000,,betrokken bij de geschiedenis: hij verwoest steden, brengt overstromingen, bepaalt de uitkomst van Dialogue: 0,0:02:59.18,0:03:02.90,Default,,0000,0000,0000,,oorlogen en waarschijnlijk van voetbalwedstrijden. Stan, nee! VOETBAL wedstrijden! Dialogue: 0,0:03:02.90,0:03:06.63,Default,,0000,0000,0000,,Waarschijnlijk het belangrijkst voor ons vandaag de dag, en zeker het belangrijkst voor Jezus is, Dialogue: 0,0:03:06.63,0:03:09.09,Default,,0000,0000,0000,,dat deze god morele en sociale gerechtigheid eist. Dialogue: 0,0:03:09.09,0:03:13.38,Default,,0000,0000,0000,,Dus, dit is de god van de Hebreeërs, Jahweh, en ondanks veel ups en downs, is het Joodse Dialogue: 0,0:03:13.38,0:03:17.83,Default,,0000,0000,0000,,volk hem meer dan 5700 jaar trouw gebleven, althans Dialogue: 0,0:03:17.83,0:03:18.74,Default,,0000,0000,0000,,volgens de Joodse kalender. Dialogue: 0,0:03:18.74,0:03:23.03,Default,,0000,0000,0000,,En hij is hen ook trouw gebleven, ondanks dat de Joden bij gelegenheid enigszins een teleurstelling Dialogue: 0,0:03:23.03,0:03:27.33,Default,,0000,0000,0000,,voor hem waren, wat leidde tot allerlei ellende en ook tot een traditie van profeten die voor Dialogue: 0,0:03:27.33,0:03:32.27,Default,,0000,0000,0000,,God spreken en het volk waarschuwen op het rechte pad te blijven om minder ellende te hebben. Dialogue: 0,0:03:32.27,0:03:35.82,Default,,0000,0000,0000,,Dat brengt ons terug naar onze vrienden, de Romeinen.\NTegen de tijd dat Jezus geboren werd, was het land Dialogue: 0,0:03:35.82,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,van de Israëli's onderdeel van het Romeinse rijk als de provincie van Judea. Dialogue: 0,0:03:40.00,0:03:43.99,Default,,0000,0000,0000,,Tijdens Jezus geboorte stond Judea onder de controle van Herodes de grote, vooral bekend geworden Dialogue: 0,0:03:43.99,0:03:48.30,Default,,0000,0000,0000,,door de bouw van de immense tempel in Jeruzalem, die de Romeinen later zouden vernietigen. Dialogue: 0,0:03:48.30,0:03:52.22,Default,,0000,0000,0000,,En tegen de tijd dat Jezus stierf, stond een groter geworden Judea onder het bewind van Herodes Antipater. Dialogue: 0,0:03:52.22,0:03:54.71,Default,,0000,0000,0000,,Ook bekend - en dat helpt niet erg - als Herodes. Dialogue: 0,0:03:54.71,0:03:58.27,Default,,0000,0000,0000,,Beide Herodussen kregen uiteindelijk hun orders van de Romeinen, en we zien beiden terug op de lijst Dialogue: 0,0:03:58.27,0:04:02.88,Default,,0000,0000,0000,,van heersers die de Joden onderdrukten, deels omdat er nooit erg veel godsdienstvrijheid Dialogue: 0,0:04:02.88,0:04:07.15,Default,,0000,0000,0000,,heerst in een rijk. Tenzij je , let op... Dialogue: 0,0:04:07.15,0:04:10.67,Default,,0000,0000,0000,,De Mongolen bent, Dialogue: 0,0:04:10.67,0:04:11.35,Default,,0000,0000,0000,,of de Perzen. Dialogue: 0,0:04:11.35,0:04:15.10,Default,,0000,0000,0000,,Zij waren Hellenen en brachten Grieks theater en architectuur en rationalisme. Dialogue: 0,0:04:15.10,0:04:19.81,Default,,0000,0000,0000,,En in antwoord op deze Hellenistische invloeden, waren er een heleboel predikers die probeerden Dialogue: 0,0:04:19.81,0:04:24.85,Default,,0000,0000,0000,,de Joden terug te laten keren naar de tradities en de goddelijke manieren van het verleden, met inbegrip van de Sadduceeën, Dialogue: 0,0:04:24.85,0:04:27.48,Default,,0000,0000,0000,,en de Farizeeën, en de Essenen en de Zeloten. Dialogue: 0,0:04:27.48,0:04:31.15,Default,,0000,0000,0000,,En een van deze predikers, die niet lekker in een van deze vier groepen past, Dialogue: 0,0:04:31.15,0:04:32.34,Default,,0000,0000,0000,,was Jezus van Nazareth. Dialogue: 0,0:04:32.34,0:04:37.15,Default,,0000,0000,0000,,Jezus was een prediker die in Judea zijn boodschap van vrede, liefde en vooral rechtvaardigheid verspreidde Dialogue: 0,0:04:37.15,0:04:40.92,Default,,0000,0000,0000,,gedurende de loop van eigenlijk voor zijn tijd gemiddeld lange leven. Dialogue: 0,0:04:40.92,0:04:46.05,Default,,0000,0000,0000,,Hij was opmerkelijk charismatisch, en trok een kleine maar ongelooflijk trouwe groep van volgelingen aan Dialogue: 0,0:04:46.05,0:04:49.77,Default,,0000,0000,0000,,en er werd gezegd dat hij wonderen verrichtte — hoewel het vermeldenswaard is om op te Dialogue: 0,0:04:49.77,0:04:51.56,Default,,0000,0000,0000,,merken dat wonderen niet vreselijk ongebruikelijk waren in die tijd. Dialogue: 0,0:04:51.56,0:04:56.22,Default,,0000,0000,0000,,Jezus's boodschap vond met name weerklank bij de armen en vertrapten en de radicalen Dialogue: 0,0:04:56.22,0:04:58.32,Default,,0000,0000,0000,,door het anti-autoritaire karakter. Dialogue: 0,0:04:58.32,0:05:02.19,Default,,0000,0000,0000,,Hij zei dat het gemakkelijker was voor een kameel om door het oog van een naald te kruipen, dan Dialogue: 0,0:05:02.19,0:05:06.29,Default,,0000,0000,0000,,voor een rijk man om in de hemel te komen, hij zei dat de zachtmoedigen gezegend waren, dat de Dialogue: 0,0:05:06.29,0:05:07.35,Default,,0000,0000,0000,,de eersten de laatsten zouden zijn — Dialogue: 0,0:05:07.35,0:05:11.77,Default,,0000,0000,0000,,Dit was redelijk bedreigend voor de autoriteiten die hem dan ook lieten arresteren, hem berechtten Dialogue: 0,0:05:11.77,0:05:16.34,Default,,0000,0000,0000,,en vervolgens executeerden op de manier die destijds gebruikelijk was voor rebellen, kruisiging. Dialogue: 0,0:05:16.34,0:05:20.75,Default,,0000,0000,0000,,En ook, om de vraag voor te zijn, kruisigden de Romeinen Jezus omdat hij Dialogue: 0,0:05:20.75,0:05:26.63,Default,,0000,0000,0000,,een bedreiging was voor hun gezag. Latere lezingen die zeggen dat de Joden Jezus hebben gedood? Dialogue: 0,0:05:26.63,0:05:28.10,Default,,0000,0000,0000,,Zeer ongelukkig. Ook zeer onwaar. Dialogue: 0,0:05:28.10,0:05:32.64,Default,,0000,0000,0000,,We gaan niet te discussiëren over Jezus's goddelijkheid, omdat 1. Dit geen theologieles is, Dialogue: 0,0:05:32.64,0:05:36.73,Default,,0000,0000,0000,,en 2. ik me zo ongemakkelijk voel door het internetcommentaar dat ik moet Dialogue: 0,0:05:36.73,0:05:37.09,Default,,0000,0000,0000,,onmschakelen naar camera 2, Dialogue: 0,0:05:37.09,0:05:40.47,Default,,0000,0000,0000,,Hallo daar camera 2, ik ben hier om je eraan herinneren dat 3. Bekvechten over dergelijke dingen, Dialogue: 0,0:05:40.47,0:05:44.19,Default,,0000,0000,0000,,zoals over de waarheid van 'the cake is a lie' (uit Portal 2007) levert bijna nooit iets op. Dialogue: 0,0:05:44.19,0:05:48.85,Default,,0000,0000,0000,,Plus 4. Wat belangrijk is voor ons is het historische feit dat mensen op dat moment geloofde dat Dialogue: 0,0:05:48.85,0:05:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Jezus de Messias was, de gezalfde, de zoon van God. Dialogue: 0,0:05:53.35,0:05:56.69,Default,,0000,0000,0000,,En ze geloofden dat hij op een dag zou terugkeren om de wereld te verlossen. Dat leidt ons om tot Dialogue: 0,0:05:56.69,0:05:58.40,Default,,0000,0000,0000,,twee vragen over het christendom: Dialogue: 0,0:05:58.40,0:05:59.09,Default,,0000,0000,0000,,Ten eerste, Dialogue: 0,0:05:59.09,0:06:02.02,Default,,0000,0000,0000,,Waarom geloofde deze kleine groep mensen, en Dialogue: 0,0:06:02.02,0:06:05.39,Default,,0000,0000,0000,,waarom en hoe is dat geloof zo wijdverspreid geworden? Dialogue: 0,0:06:05.39,0:06:09.03,Default,,0000,0000,0000,,Dus waarom zouden mensen geloven dat Jezus de Messias was? Ten eerste, de Joden hadden een lange traditie Dialogue: 0,0:06:09.03,0:06:12.37,Default,,0000,0000,0000,,van geloof in een redder die hen zou bijstaan in moeilijke tijden. Dialogue: 0,0:06:12.37,0:06:16.23,Default,,0000,0000,0000,,En Judea onder het bewind van Herodes en de Romeinen... zeker een moeilijke tijd. Dialogue: 0,0:06:16.23,0:06:19.72,Default,,0000,0000,0000,,En veel van de profetieën over deze Verlosser wijzen naar iemand wiens leven veel lijkt op dat van Dialogue: 0,0:06:19.72,0:06:24.91,Default,,0000,0000,0000,,Jezus. Bijvoorbeeld, Jesaja 53 zegt dat de persoon niet zal worden begrepen en worden mishandeld, net Dialogue: 0,0:06:24.91,0:06:25.68,Default,,0000,0000,0000,,zoals dat met Jezus gebeurde: Dialogue: 0,0:06:25.68,0:06:30.75,Default,,0000,0000,0000,,"Hij werd veracht en verworpen door mannen; een man van Smarten, en vertrouwd met verdriet: Dialogue: 0,0:06:30.75,0:06:35.94,Default,,0000,0000,0000,,en als een waarvoor mannen hun gezicht verbergen werd hij veracht; "en wij respecteerden hem niet." Dialogue: 0,0:06:35.94,0:06:39.54,Default,,0000,0000,0000,,En veel van de profetieën zoals Daniel 7:14, bijvoorbeeld, legden uit dat wanneer de Messias Dialogue: 0,0:06:39.54,0:06:43.27,Default,,0000,0000,0000,,komt er dit fantastische nieuwe, eeuwige Koninkrijk zal zijn. Dialogue: 0,0:06:43.27,0:06:46.46,Default,,0000,0000,0000,,En dat moest best goed klinken voor mensen die hun autonomie kwijt Dialogue: 0,0:06:46.46,0:06:46.71,Default,,0000,0000,0000,,waren. Dialogue: 0,0:06:46.62,0:06:50.07,Default,,0000,0000,0000,,Dus sommige religieuze Joden zagen Jezus in deze profetieën en begonnen ofwel tijdens Dialogue: 0,0:06:50.07,0:06:53.67,Default,,0000,0000,0000,,of net na zijn leven te geloven dat hij de Messias was. Dialogue: 0,0:06:53.67,0:06:57.17,Default,,0000,0000,0000,,De meesten van hen dachten dat het nieuwe eeuwige Koninkrijk net om de hoek lag, wat waarschijnlijk Dialogue: 0,0:06:57.17,0:07:01.95,Default,,0000,0000,0000,,was waarom niemand de de eerste 10-tallen jaren veel schreef over het leven van Jezus, waarna Dialogue: 0,0:07:01.95,0:07:06.46,Default,,0000,0000,0000,,het duidelijk was dat we wellicht nog een tijdje moesten wachten op dit briljante nieuwe eeuwige Dialogue: 0,0:07:06.46,0:07:06.76,Default,,0000,0000,0000,,Koninkrijk. Dialogue: 0,0:07:06.76,0:07:10.21,Default,,0000,0000,0000,,Trouwens, het idee van een Messias was niet uniek voor de Joden in die Dialogue: 0,0:07:10.21,0:07:13.95,Default,,0000,0000,0000,,tijd. Zelfs de Romeinen deden eraan mee.\NBijvoorbeeld, de Romeinse dichter Vergilius schreef Dialogue: 0,0:07:13.95,0:07:14.73,Default,,0000,0000,0000,,over een jongen die: Dialogue: 0,0:07:14.73,0:07:19.49,Default,,0000,0000,0000,,"De aarde van onophoudelijke angst zal bevrijden. Hij zal het leven van goden ontvangen en Dialogue: 0,0:07:19.49,0:07:21.78,Default,,0000,0000,0000,,helden met goden zien vermengen." Dialogue: 0,0:07:21.78,0:07:26.33,Default,,0000,0000,0000,,Klinkt het bekend? Maar Vergilius schreef over keizer Augustus in dat gedicht, niet over Jezus, Dialogue: 0,0:07:26.33,0:07:28.95,Default,,0000,0000,0000,,wat opnieuw de overeenkomsten tussen de twee benadrukt. Dialogue: 0,0:07:28.95,0:07:33.39,Default,,0000,0000,0000,,Beide worden zonen van God genoemd. Beide geronden om de aarde te verlossen van de angst. Dialogue: 0,0:07:33.39,0:07:37.89,Default,,0000,0000,0000,,Maar de een regeerde over het grootste rijk ter wereld;\Nen de ander geloofde dat dat rijk, en de Dialogue: 0,0:07:37.89,0:07:42.93,Default,,0000,0000,0000,,wereld, dramatisch zou moeten veranderen. Dus waarom werd de minder rijke en beroemde zoon van Dialogue: 0,0:07:42.93,0:07:45.04,Default,,0000,0000,0000,,God veruit de meest invloedrijke? Dialogue: 0,0:07:45.04,0:07:47.45,Default,,0000,0000,0000,,Nou, zijn hier drie mogelijke historische redenen: Dialogue: 0,0:07:47.45,0:07:51.16,Default,,0000,0000,0000,,Reden #1: De Romeinen gingen door met het slechter maken van dingen voor de Joden. Dialogue: 0,0:07:51.16,0:07:55.77,Default,,0000,0000,0000,,In feite, veel slechter voor de Joden, vooral nadat ze in opstand waren gekomen van Dialogue: 0,0:07:55.77,0:07:59.50,Default,,0000,0000,0000,,66-73 Na Christus, die niet zo goed afliep. Dialogue: 0,0:07:59.50,0:08:03.26,Default,,0000,0000,0000,,Tegen de tijd dat het stof was opgetrokken, hadden de Romeinen had de Tempel verwoest en de Joden Dialogue: 0,0:08:03.26,0:08:07.04,Default,,0000,0000,0000,,verbannen uit Judea, en was wat we nu kennen als de Joodse Diaspora begonnen. Dialogue: 0,0:08:07.04,0:08:10.71,Default,,0000,0000,0000,,En zonder een tempel of geografische eenheid, moesten de Joden verstevigen wat het Dialogue: 0,0:08:10.71,0:08:13.98,Default,,0000,0000,0000,,betekende om Jood te zijn en wat de fundamentele erven van de godsdienst waren. Dialogue: 0,0:08:13.98,0:08:17.19,Default,,0000,0000,0000,,Dit dwong de volgelingen van Jezus een besluit te nemen; Gingen ze door met Joods zijn Dialogue: 0,0:08:17.19,0:08:21.82,Default,,0000,0000,0000,,en strengere wetten volgen die door de rabbijnen werden ingesteld, of zouden ze Dialogue: 0,0:08:21.82,0:08:22.48,Default,,0000,0000,0000,,iets anders worden Dialogue: 0,0:08:22.48,0:08:25.69,Default,,0000,0000,0000,,De beslissing hun godsdienst open te stellen voor niet-Joden, mensen die geen deel uitmaakten van het Dialogue: 0,0:08:25.69,0:08:30.22,Default,,0000,0000,0000,,verbond, is de centrale reden dat het Christendom een wereldgodsdienst kon worden in plaats van Dialogue: 0,0:08:30.22,0:08:31.54,Default,,0000,0000,0000,,alleen een sekte van het jodendom. Dialogue: 0,0:08:31.54,0:08:35.45,Default,,0000,0000,0000,,En waarschijnlijk was het ook niet negatief dat de belangrijkste voorstander van blijven aansluiten bij het jodendom Jacobus was, Dialogue: 0,0:08:35.45,0:08:37.95,Default,,0000,0000,0000,,Jezus's broer, die werd gedood door de Romeinen. Dialogue: 0,0:08:37.95,0:08:42.08,Default,,0000,0000,0000,,Reden #2: Is verwant aan reden nummer 1 en gaat over een kerel genaamd Saul. Dialogue: 0,0:08:42.08,0:08:45.85,Default,,0000,0000,0000,,Nee, niet die Saul. Ja, Saul van Tarsus, dank je. Dialogue: 0,0:08:45.85,0:08:50.12,Default,,0000,0000,0000,,Saul, kreeg een visioen op weg naar Damascus, werd Paulus en begon de volgelingen van Jezus Dialogue: 0,0:08:50.12,0:08:53.82,Default,,0000,0000,0000,,rond de Middellandse Zee te bezoeken en brieven te sturen. Dialogue: 0,0:08:53.82,0:08:57.90,Default,,0000,0000,0000,,En het was Paulus die nadrukkelijk verklaarde dat Jezus volgelingen geen Jood hoefden te zijn, dat ze Dialogue: 0,0:08:57.90,0:09:01.78,Default,,0000,0000,0000,,niet hoefden te worden besneden of zich aan joodse wetten oen zo hoefden te houden Dialogue: 0,0:09:01.78,0:09:05.06,Default,,0000,0000,0000,,Dit opende de sluizen voor duizenden mensen om zich tot deze nieuwe religie te bekeren. En Dialogue: 0,0:09:05.06,0:09:08.34,Default,,0000,0000,0000,,iets anders om over Paulus te onthouden is dat hij een Romeins burger was. Wat betekende dat Dialogue: 0,0:09:08.34,0:09:11.21,Default,,0000,0000,0000,,Hij vrij kon reizen in het hele Romeinse Rijk. Dialogue: 0,0:09:11.21,0:09:14.83,Default,,0000,0000,0000,,Dit gaf hem de mogelijkheid om zijn zaak te bepleiten bij veel verschillende mensen en vergemakkelijkte de Dialogue: 0,0:09:14.83,0:09:15.82,Default,,0000,0000,0000,,geografische verspreiding van het christendom. Dialogue: 0,0:09:15.82,0:09:21.40,Default,,0000,0000,0000,,Oh, is het tijd voor de open brief? Oke. Dialogue: 0,0:09:21.40,0:09:23.20,Default,,0000,0000,0000,,Een open brief, aan de vissen. Dialogue: 0,0:09:23.20,0:09:27.11,Default,,0000,0000,0000,,Maar eerst, laat zien wat er vandaag in het geheime vakje zit. Oh, Stan. Dialogue: 0,0:09:27.11,0:09:32.08,Default,,0000,0000,0000,,Mijn favoriete album Jesus Christ Superstar, eindelijk verkrijgbaar in mijn Dialogue: 0,0:09:32.08,0:09:34.40,Default,,0000,0000,0000,,favoriete formaat, de cassette. Dialogue: 0,0:09:34.40,0:09:37.97,Default,,0000,0000,0000,,Heb ik de kleur van mijn shirt afgestemd op Jesus Christ Superstar? Ja. Dialogue: 0,0:09:37.97,0:09:38.63,Default,,0000,0000,0000,,Lieve Ichthys, Dialogue: 0,0:09:38.63,0:09:42.21,Default,,0000,0000,0000,,Dus: in de eerste eeuw toen het nog steeds super ondergronds en hip was om een Christen Dialogue: 0,0:09:42.21,0:09:46.91,Default,,0000,0000,0000,,te zijn, was je een geheim symbool voor Christenen dat werd gebruikt om dat min of meer voor Dialogue: 0,0:09:46.91,0:09:47.84,Default,,0000,0000,0000,,de Romeinen te verbergen. Dialogue: 0,0:09:47.84,0:09:53.03,Default,,0000,0000,0000,,Ichthys, het Griekse woord voor vis was een acroniem en het was een super slimme manier om over Dialogue: 0,0:09:53.03,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,religie te praten terwijl niemand dat in de gaten heeft. Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.58,Default,,0000,0000,0000,,Maar je raadt nooit wat er gebeurde-zelfs in plaatsen waar het is volledig geaccepteerd is om Dialogue: 0,0:09:58.58,0:10:02.16,Default,,0000,0000,0000,,over het christendom en te praten en christelijke symbolen te gebruiken, zoals het Dialogue: 0,0:10:02.16,0:10:02.55,Default,,0000,0000,0000,,kruis Dialogue: 0,0:10:02.55,0:10:07.11,Default,,0000,0000,0000,,heb je een enorme opleving beleefd dankzij de autosticker-industrie. Dialogue: 0,0:10:07.11,0:10:10.51,Default,,0000,0000,0000,,Ik bedoel, echt waar, Ichthys, ik heb nog nooit een comeback als dit meegemaakt Dialogue: 0,0:10:10.51,0:10:12.10,Default,,0000,0000,0000,,sinds Jezus. Dialogue: 0,0:10:12.10,0:10:13.33,Default,,0000,0000,0000,,Groeten, John Green Dialogue: 0,0:10:13.33,0:10:17.73,Default,,0000,0000,0000,,En tot slot, het Christendom werd geboren en bloeide in een rijk met een gemeenschappelijke taal die Dialogue: 0,0:10:17.73,0:10:18.86,Default,,0000,0000,0000,,de verspreiding ervan mogelijk maakte. Dialogue: 0,0:10:18.86,0:10:23.18,Default,,0000,0000,0000,,En cruciaal, het was ook een rijk in verval.\NZelfs aan het einde van de eerste eeuw Dialogue: 0,0:10:23.18,0:10:25.57,Default,,0000,0000,0000,,na Christus, was Rome al op weg naar de ondergang. Dialogue: 0,0:10:25.57,0:10:28.98,Default,,0000,0000,0000,,En voor de gemiddelde persoon, en zelfs voor sommige van de elite, waren de zaken niet zo Dialogue: 0,0:10:28.98,0:10:32.61,Default,,0000,0000,0000,,goed als ze geweest waren, in feite ging het zo snel slechter dat je zou kunnen denken dat het einde Dialogue: 0,0:10:32.61,0:10:33.47,Default,,0000,0000,0000,,van de wereld nabij was. Dialogue: 0,0:10:33.47,0:10:36.99,Default,,0000,0000,0000,,En de Romeinse godsdienst bood geen enkele belofte van een hiernamaals, en een boel kibbelende, Dialogue: 0,0:10:36.99,0:10:42.68,Default,,0000,0000,0000,,huilerige goden-sorry als ik aanhangers van de Romeinse godsdienst beledig, maar serieus, Dialogue: 0,0:10:42.68,0:10:46.62,Default,,0000,0000,0000,,ze ruziën. Dus ook al werden vroege christenen vervolgd door het Romeinse rijk en soms aan de Dialogue: 0,0:10:46.62,0:10:50.81,Default,,0000,0000,0000,,leeuwen en andere dieren gevoerd, de godsdienst bleef groeien, zij het langzaam. Dialogue: 0,0:10:50.81,0:10:54.90,Default,,0000,0000,0000,,Maar toen de Romeinse neergang zich voortzette, stond Keizer Constantijn de verering van Jezus toe en Dialogue: 0,0:10:54.90,0:10:57.42,Default,,0000,0000,0000,,werd uiteindelijk zelf bekeerd tot het Christendom.. Dialogue: 0,0:10:57.42,0:11:00.73,Default,,0000,0000,0000,,Vanaf dat moment kwam de religie echt tot bloei. Ik bedoel, Rome was niet wat het vroeger was, maar iedereen Dialogue: 0,0:11:00.73,0:11:02.44,Default,,0000,0000,0000,,wilde nog steeds net de keizer worden. Dialogue: 0,0:11:02.44,0:11:05.20,Default,,0000,0000,0000,,En al snel genoeg stond er een nieuwe zoon van God op munten. Dialogue: 0,0:11:05.20,0:11:07.18,Default,,0000,0000,0000,,Bedankt voor het kijken. Zie je volgende week. Dialogue: 0,0:11:07.18,0:11:10.93,Default,,0000,0000,0000,,Crash Course is geproduceerd en geregisseerd door Stan Muller, onze script supervisor is Danica Johnson. Dialogue: 0,0:11:10.93,0:11:14.95,Default,,0000,0000,0000,,De show is geschreven door mijn geschiedenisleraar van de middelbare school Raoul Meyer en mezelf en Dialogue: 0,0:11:14.95,0:11:16.31,Default,,0000,0000,0000,,ons afbeeldingenteam is Thought Bubble. Dialogue: 0,0:11:16.31,0:11:19.78,Default,,0000,0000,0000,,Zoals slechts 62 miljoen van jullie vorige week geraden hebben was de zin van de Week "Chipotle Burrito" Dialogue: 0,0:11:19.78,0:11:23.28,Default,,0000,0000,0000,,Als je deze week de zin van de Week wilt raden of een voorstel hebt voor een toekomstige zin, kun je Dialogue: 0,0:11:23.28,0:11:27.49,Default,,0000,0000,0000,,dat doen in het commentaar waar je ook vragen kunt stellen over deze video die we Dialogue: 0,0:11:27.49,0:11:29.18,Default,,0000,0000,0000,,hopelijk door ons team van historici zullen beantwoorden.. Dialogue: 0,0:11:29.18,0:11:33.78,Default,,0000,0000,0000,,Bedankt voor het kijken naar Crash Course, en zoals wij in mijn geboortestad zeggen, vergeet niet Dialogue: 0,0:11:33.78,0:11:35.10,Default,,0000,0000,0000,,om geweldig te zijn.\NOw... weer.