1
00:00:01,619 --> 00:00:03,089
10 yıl önce,

2
00:00:03,089 --> 00:00:05,675
Hayatımı değiştiren bir 
telefon görüşmesi yaptım.

3
00:00:06,901 --> 00:00:09,989
O zaman UCLA' da kardiyak görüntüleme

4
00:00:10,629 --> 00:00:14,286
teknikleri üzerine kardiyoloji uzmanıydım.

5
00:00:14,286 --> 00:00:18,612
Arayan Los Angeles hayvanat
bahçesinden bir veterinerdi.

6
00:00:19,822 --> 00:00:22,196
Yaşlı, dişi bir şempanze yüzü sarkık

7
00:00:22,196 --> 00:00:23,826
bir şekilde uyanmış ve

8
00:00:25,456 --> 00:00:27,087
veterinerler felç olduğundan
dolayı endişelenmişler.


9
00:00:28,632 --> 00:00:31,541
Bana, hayvanat bahçesine gelmemi

10
00:00:31,651 --> 00:00:34,400
ve olası bir kardiyak sebebi için

11
00:00:34,400 --> 00:00:37,291
hayvanın kalp görüntülerini
incelememi sordular.

12
00:00:37,291 --> 00:00:40,929
Şu açık ki, Kuzey Amerika 
Hayvanat Bahçesi çalışanları

13
00:00:40,929 --> 00:00:45,058
yüksek vasıflı, lisanslı, hayvan
hastalarıyla özel olarak ilgilenen

14
00:00:45,058 --> 00:00:49,727
seçkin veterinerler.

15
00:00:49,727 --> 00:00:53,813
Fakat ara sıra, özellikle bazı 
uzmanlık danışmanlığı için

16
00:00:53,813 --> 00:00:58,414
tıp birliğine başvururlar

17
00:00:58,414 --> 00:01:04,233
ve ben yardım için davet edilen şanslı
doktorlardan biriydim.

18
00:01:04,233 --> 00:01:10,736
Bu şempanzedeki felci önleme
şansım oldu

19
00:01:10,736 --> 00:01:16,800
ve bu gorilde aort yırtılması
olmadığından emin olma,

20
00:01:16,800 --> 00:01:21,587
bu macaw papağanının kalp
hırıltısını değerlendirme,

21
00:01:21,587 --> 00:01:29,056
bu Kaliforniya deniz aslanında
kalp zarı iltihaplanması olmadığından

22
00:01:29,056 --> 00:01:33,314
ve bu resimde, veteriner ve doktorların 
ortak çalışması ile

23
00:01:33,314 --> 00:01:36,931
kalbini kaplayan 700 cc sıvının


24
00:01:36,931 --> 00:01:39,848
kalp zarından boşaltılması ile

25
00:01:39,848 --> 00:01:44,165
hayatı kurtarılan aslanın

26
00:01:44,165 --> 00:01:48,569
kalbini dinliyorum.

27
00:01:48,569 --> 00:01:53,382
Bu operasyon birçok hastama
yaptığımla aynıydı;

28
00:01:53,382 --> 00:02:02,733
bu pati ve kuyruk hariç.
(Gülüşmeler)

29
00:02:02,733 --> 00:02:09,124
Genellikle, UCLA Tıp Merkez'inde
doktorlar ile çalışıyor,

30
00:02:09,124 --> 00:02:14,158
semptomları, teşhisleri

31
00:02:14,158 --> 00:02:17,599
ve hastalarım için 
tedavileri tartışıyordum.

32
00:02:17,599 --> 00:02:20,677
Fakat bazı zamanlar Los Angeles 
Hayvanat Bahçesi'nde

33
00:02:20,677 --> 00:02:26,122
veterinerler ile semptomları,
teşhisleri

34
00:02:26,122 --> 00:02:28,748
ve onların hastaları için
tedavileri tartışıyordum.

35
00:02:28,748 --> 00:02:33,841
Bazen. tam aynı gün,

36
00:02:33,841 --> 00:02:37,620
hem UCLA Tıp Merkez'ine

37
00:02:37,620 --> 00:02:40,523
hem Los Angeles Hayvanat Bahçesi'ne
gittim.

38
00:02:40,523 --> 00:02:46,861
Burada benim için açıkça görülmeye
başlayan şey şuydu;

39
00:02:46,861 --> 00:02:51,167
Doktorlar ve veterinerler aslında 
kendi hastalarında

40
00:02:51,167 --> 00:02:56,337
aynı hastalıklar ile ilgileniyorlar:

41
00:02:56,337 --> 00:03:00,850
Konjestif kalp yetmezliği, 
beyin tümörü, lösemi,

42
00:03:00,850 --> 00:03:09,101
diyabet, artrit, ALS
(Motor nöron hastalığı), meme kanseri

43
00:03:09,101 --> 00:03:14,241
hatta, depresyon, endişe, takıntı,
yeme bozukluğu

44
00:03:14,241 --> 00:03:20,788
ve kendine zarar verme gibi
psikolojik belirtiler.

45
00:03:20,788 --> 00:03:23,666
Şimdi bir şey itiraf etmeliyim.

46
00:03:23,666 --> 00:03:30,515
Karşılaştırmalı fizyoloji 
ve evrimsel biyoloji

47
00:03:30,515 --> 00:03:32,598
öğrenmiş bir üniversiteli 
olmama rağmen,

48
00:03:32,598 --> 00:03:37,136
evrim teorisi üzerine uzmanlık tezi
yazmış olmama rağmen,

49
00:03:37,136 --> 00:03:39,856
hayvan ve insan hastalıklarının

50
00:03:39,856 --> 00:03:42,592
kısmen aynı olduğunu öğrenmek,

51
00:03:42,592 --> 00:03:48,311
Bana bir şeylerin değişmesi gerektiğini
farkettiren bir olay gibiydi.

52
00:03:48,311 --> 00:03:52,799
Ben de merak etmeye başladım.
Bütün bu benzerliklere rağmen,

53
00:03:52,799 --> 00:03:56,957
nasıl bir hasta hakkında
bilgi edinmek için

54
00:03:56,957 --> 00:03:59,264
bir veterinere sormayı

55
00:03:59,294 --> 00:04:02,673
veya veterinerlik bilgi kaynaklarına
danışmayı hiç düşünmedim?

56
00:04:05,173 --> 00:04:11,324
Neden ne ben ne doktor arkadaşlarım
ne de meslektaşlarım,

57
00:04:11,324 --> 00:04:16,667
kime sorduysam, hiç bir veteriner
konferansına katılmadık?

58
00:04:18,327 --> 00:04:24,443
Onu bırakın, neden bunlardan herhangi 
biri şaşırtıcıydı?

59
00:04:24,443 --> 00:04:30,588
Anlatmak istediğim, her bir doktor 
hayvanlar ve insanlar arasıdaki

60
00:04:30,588 --> 00:04:33,488
bazı biyolojik bağları kabul ediyor.

61
00:04:33,488 --> 00:04:38,257
Reçeteye yazdığımız, aldığımız

62
00:04:38,257 --> 00:04:40,891
veya kendi ailemize verdiğimiz 
bütün ilaçlar

63
00:04:40,891 --> 00:04:44,471
ilk önce hayvanlar üzerinde 
test ediliyorlar.

64
00:04:44,471 --> 00:04:46,887
Fakat bir hayvana ilaç

65
00:04:46,887 --> 00:04:52,832
veya insan hastalığı vermek konusunda
çok farklı bir şey var.

66
00:04:52,832 --> 00:04:56,777
Bir hayvanda kendi kendine 
konjektif kalp yetmezliği,

67
00:04:56,777 --> 00:05:02,304
diyabet veya meme kanseri gelişmekte.

68
00:05:02,954 --> 00:05:05,955
Belki, şaşırdığımız bazı olaylar,

69
00:05:05,955 --> 00:05:09,539
dünyamızda ki giderek artan

70
00:05:09,539 --> 00:05:13,423
kentsel ve kırsal ayrımın sonucudur.

71
00:05:13,423 --> 00:05:16,121
Yünün ağaçta yetiştiğini

72
00:05:16,121 --> 00:05:20,192
veya peynirin bitkiden üretildiğini
düşünen

73
00:05:20,192 --> 00:05:24,256
şehirli çocukların olduğunu duyuyoruz.

74
00:05:24,256 --> 00:05:26,989
Günümüzde hastaneler giderek pırıltılı,

75
00:05:26,989 --> 00:05:33,800
teknoloji katedrallerine 
dönüşüyorlar.

76
00:05:33,810 --> 00:05:38,717
Ve bu orada tedavi edilen
insan hastalar ile

77
00:05:38,717 --> 00:05:43,637
okyanusta, çiftlikte ve ormanlarda
yaşayan

78
00:05:43,637 --> 00:05:46,684
hayvan hastalar arasında
psikolojik ayrıma neden oluyor.

79
00:05:49,452 --> 00:05:54,561
Fakat, bence burada daha derin
bir sebep var.

80
00:05:54,561 --> 00:06:01,294
Doktorlar ve bilim adamları, 
entelektüel olarak

81
00:06:01,294 --> 00:06:05,035
türümüz "Homo sapiens"in
tek ve yegane tür olduğunu

82
00:06:05,035 --> 00:06:10,506
veya başka diğerlerinden daha özel 
olduğunu kabul ederiz.

83
00:06:10,506 --> 00:06:15,522
Fakat kalbimizde buna tamamen
inanmıyoruz.

84
00:06:16,572 --> 00:06:20,866
Mozart dinlediğim veya MacBook'umda
Mars Rover'in resimlerine bakarken

85
00:06:20,866 --> 00:06:26,266
bunu kendim hissediyorum.

86
00:06:26,266 --> 00:06:31,812
Kendimizi üstün tür ve farklı görmenin

87
00:06:31,812 --> 00:06:36,370
bilimselliğe olan zararının 
farkında olmama rağmen,

88
00:06:36,370 --> 00:06:42,746
bu insan istisnacılığının çekimini
hissediyorum.

89
00:06:42,746 --> 00:06:45,979
Bugünlerde,

90
00:06:45,979 --> 00:06:50,441
bir hastaya baktığım zaman, kendime 
her zaman şunu soruyorum:

91
00:06:50,441 --> 00:06:55,283
Veterinerler bu sorun hakkında benim
bilmediğim ne biliyorlar?

92
00:06:55,283 --> 00:07:00,745
Eğer onlara bir insan ve hayvan hasta 
gibi bakarsam

93
00:07:00,745 --> 00:07:05,918
hastalarım ile daha iyi 
ilgilenebilir miyim?

94
00:07:07,858 --> 00:07:12,095
Bu tarz düşünme ile bana yol gösteren

95
00:07:12,095 --> 00:07:16,057
heyecan verisi ortak noktalardan
bir kaç örnek:

96
00:07:16,057 --> 00:07:18,894
Korku kaynaklı kalp yetmezliği:

97
00:07:18,894 --> 00:07:21,398
2000 yılı civarında, 
kardiyoloji uzmanları

98
00:07:21,398 --> 00:07:28,898
duygusal kaynaklı kalp yetmezliğini
"keşfettiler!".

99
00:07:28,898 --> 00:07:34,000
Bütün birikimi barbut oyununda
kaybeden kumarbaz bir babada

100
00:07:34,000 --> 00:07:37,152
ve düğün töreni esnasında
kilise önünde terk edilen

101
00:07:37,152 --> 00:07:41,823
gelinde böyle tanımlandı.

102
00:07:41,823 --> 00:07:47,234
Fakat bu "yeni" teşhis ne yeni, 
ne de sadece insana özeldi.

103
00:07:50,939 --> 00:07:56,867
Veterinerler maymundan 
flamingoya,

104
00:07:56,867 --> 00:08:00,746
geyikten tavşana kadar, hayvanlarda
duygusal kaynaklı semptomları

105
00:08:00,746 --> 00:08:06,650
1970'lerden bu yana tanımlamış,
tedavi etmiş

106
00:08:06,650 --> 00:08:09,708
ve hatta engellemişler.

107
00:08:10,968 --> 00:08:14,334
Eğer bu veterinerlik bilgi kaynakları
kardiyoloji uzmanları

108
00:08:14,334 --> 00:08:17,939
veya acil servis doktorları
ile paylaşılsaydı,

109
00:08:17,939 --> 00:08:21,845
kaç insan hayatı kurtarılabilirdi?

110
00:08:23,055 --> 00:08:25,517
Kendine yaralama:

111
00:08:25,517 --> 00:08:29,652
Bazı hastalar kendilerine 
zarar veriyorlar.

112
00:08:29,652 --> 00:08:33,352
Bazıları saçından parçalar koparıyor,

113
00:08:33,352 --> 00:08:36,452
diğerleri ise gerçekten
kendilerini kesiyorlar.

114
00:08:38,242 --> 00:08:42,064
Bazı hayvan hastalarda kendilerine
zarar veriyor.

115
00:08:42,064 --> 00:08:45,544
Tüylerini koparan kuşlar var.

116
00:08:45,544 --> 00:08:53,313
Yan taraflarını tekrar tekrar,
kanayana dek ısıran atlar var.

117
00:08:53,313 --> 00:08:58,485
Fakat veterinerler çok özel 
ve etkili tedavi,

118
00:08:58,485 --> 00:09:02,904
hatta kendini yaralayan hayvanlarda

119
00:09:02,904 --> 00:09:06,686
bunun tekrarlanmasını önleme 
tekniklerine sahipler.

120
00:09:06,686 --> 00:09:09,733
Bu veterinerlik bilgi birikimi 
kendini yaralama ile

121
00:09:09,733 --> 00:09:13,459
mücadele eden psikoterapistler,
ebeveynler

122
00:09:13,459 --> 00:09:16,437
ve hastalar ile paylaşılamaz mı?

123
00:09:17,497 --> 00:09:22,332
Doğum sonrası depresyon 
ve doğum sonrası psikoz:

124
00:09:22,332 --> 00:09:25,467
Bazen doğum sonrasında

125
00:09:25,467 --> 00:09:27,891
bazı kadınlar bunalımlı olurlar.

126
00:09:27,891 --> 00:09:32,197
Bazen de ciddi şekilde depresyonda,
hatta psikoz halinde olurlar.

127
00:09:32,197 --> 00:09:34,761
Yeni doğan bebeklerini ihmal
edebilirler

128
00:09:34,761 --> 00:09:36,937
ve bazı en uç olaylarda

129
00:09:36,937 --> 00:09:40,086
bebeğe zarar bile verebilirler.

130
00:09:40,086 --> 00:09:44,312
Veterinerler bir kısrağın
nadiren, doğumdan hemen sonra

131
00:09:44,312 --> 00:09:47,433
tayı ihmal edeceğini,

132
00:09:47,433 --> 00:09:50,646
emzirmeyi reddedeceğini
ve bazı durumlarda

133
00:09:50,646 --> 00:09:55,718
ölümüne tekmeleyeceğini bilirler.

134
00:09:57,018 --> 00:09:59,823
Fakat veterinerler tay reddetme
sendromu ile

135
00:09:59,823 --> 00:10:05,296
başa çıkmak için bir müdahale
yöntemi geliştirdiler:

136
00:10:05,296 --> 00:10:09,561
Kısrakta oksitosinin arttırılması.

137
00:10:09,561 --> 00:10:12,946
Oksitosin bir sevgi hormonudur

138
00:10:12,946 --> 00:10:15,635
ve bu kısrakta yavrusuna
karşı olan ilgisinin

139
00:10:15,635 --> 00:10:19,065
bir parça yenilenmesene sebep olur.

140
00:10:19,065 --> 00:10:21,121
Bu bilgi doğum sonrası depresyon

141
00:10:21,121 --> 00:10:24,461
ve psikoz ile mücadele eden

142
00:10:24,461 --> 00:10:27,794
kadın hastalıkları ve doğum uzmanları,

143
00:10:27,794 --> 00:10:33,156
aile doktorları ve hastalar ile
paylaşılamaz mı?

144
00:10:35,306 --> 00:10:37,653
Tüm bu umut verici şeye rağmen,


145
00:10:37,653 --> 00:10:45,461
çalışma alanlarımız arasındaki 
büyük uçurum aynen duruyor.

146
00:10:45,461 --> 00:10:50,990
Bunu açıklamak için, maalesef
bazı kirli çamaşırları ortaya dökmeliyim.

147
00:10:50,990 --> 00:10:55,095
Bazı doktorlar tıp akademisi mezunu
olmayan doktorlara karşı

148
00:10:55,095 --> 00:10:57,649
gerçekten züppe olabiliyorlar:

149
00:10:57,649 --> 00:11:03,975
Diş doktorları, optometristler,
psikologlar

150
00:11:03,975 --> 00:11:08,202
ve belkide özellikle veterinerler
hakkında.

151
00:11:08,202 --> 00:11:12,075
Tabi ki, birçok doktor, günümüzde 
veterinerlik fakültesine girmenin

152
00:11:12,075 --> 00:11:16,458
tıp akademisine girmekten
daha zor olduğunun farkında değil.

153
00:11:16,458 --> 00:11:18,742
Tıp akademisinde sadece
tek tür hakkında

154
00:11:18,742 --> 00:11:21,355
olabilecek her şeyi öğreniyoruz.

155
00:11:21,355 --> 00:11:24,478
Homo sapiens(insan).

156
00:11:24,478 --> 00:11:28,785
Fakat veterinerler memeliler,
iki yaşamlılar, sürüngenler,balık

157
00:11:28,785 --> 00:11:33,763
ve kuşların sağlığı ve hastalıklarını
öğrenmek zorundalar.

158
00:11:33,763 --> 00:11:38,447
Bu yüzden meslektaşlarımın kibirliliği

159
00:11:38,447 --> 00:11:44,412
ve cahilliklerine kızdıkları
için veterinerleri suçlamıyorum.

160
00:11:44,412 --> 00:11:47,152
İşte veterinerlerden bir şey:

161
00:11:47,662 --> 00:11:51,669
Sadece tek tür ile ilgilenebilen
bir veterinere ne denir?

162
00:11:57,080 --> 00:11:59,517
Doktor.
(Kahkaha)

163
00:11:59,737 --> 00:12:05,946
Bu boşluğu doldurmak benim için
bir tutku haline geldi

164
00:12:05,946 --> 00:12:08,547
ve UCLA'de "Darwin on Rounds" gibi

165
00:12:08,547 --> 00:12:12,029
programlar düzenleyerek, hayvan 
ve evrim biyolojisi uzmanlarını

166
00:12:12,029 --> 00:12:17,236
bir araya getiriyor,
kendi stajer

167
00:12:17,236 --> 00:12:21,388
ve asistan doktorlarımızla birlikte

168
00:12:21,388 --> 00:12:25,326
kendi ekimize dahil ediyoruz.

169
00:12:25,326 --> 00:12:29,033
Zoobiquity konferansları sayesinde,

170
00:12:29,033 --> 00:12:33,252
tıp okulları ve veterinerlik okullarını,

171
00:12:33,252 --> 00:12:35,392
hayvan ve insanlardaki ortak hastalıklar

172
00:12:35,392 --> 00:12:38,193
ve rahatsızlıkları tartışmak için

173
00:12:38,193 --> 00:12:42,319
bir araya getiriyoruz.

174
00:12:42,319 --> 00:12:45,162
Zoobiquity konferanslarında,

175
00:12:45,162 --> 00:12:50,582
katılımcılar bir kaplanda meme kanseri
tedavisinin,

176
00:12:50,582 --> 00:12:53,535
bir anaokulu öğretmeninde ki meme 
kanseri tedavisinde

177
00:12:53,535 --> 00:12:56,846
nasıl daha iyi yardımcı olacağını;

178
00:12:56,846 --> 00:13:01,709
Bir Holstein (Hollanda ineği) ineğindeki
polikistik over sendromunu anlamanın

179
00:13:01,709 --> 00:13:03,943
bize bir dans öğretmeninin
ağrılı dönemleri ile

180
00:13:03,943 --> 00:13:08,503
daha iyi ilgilenmek için nasıl
yardımcı olabileceğini

181
00:13:08,503 --> 00:13:13,152
ve sinirli bir Sheltie çoban köpeğinde ki
ayrılık kaygısının tedavisini anlamanın,

182
00:13:13,152 --> 00:13:15,561
endişeli bir çocuğun 
okulun ilk gününde

183
00:13:15,561 --> 00:13:21,392
mücadelesine nasıl daha iyi
yardımcı olabileceğini öğreniyorlar.

184
00:13:22,612 --> 00:13:26,667
Amerika Birleşik Devletleri ve 
uluslararasında

185
00:13:26,667 --> 00:13:31,326
Zoobiquity konferanslarında
doktorlar ve veterinerler

186
00:13:31,346 --> 00:13:37,160
görüşlerini ve ön yargılarını dışarıda bırakarak

187
00:13:37,160 --> 00:13:45,085
bir meslektaş gibi, arkadaş gibi
ve doktor gibi buluşuyorlar.

188
00:13:46,965 --> 00:13:52,385
Sonuç olarak, biz, insanlarda birer
hayvanız.

189
00:13:52,385 --> 00:13:55,845
Biz doktorlar için hastalarımızın

190
00:13:55,845 --> 00:14:00,392
ve kendi tabiatımızı benimseme
ve sağlık için

191
00:14:00,392 --> 00:14:02,530
tek tür yaklaşımı ile

192
00:14:02,530 --> 00:14:07,518
veterinerlere katılma zamanı.

193
00:14:07,518 --> 00:14:13,881
Çünkü,bazı en iyi ve en insancıl tıbbın


194
00:14:15,211 --> 00:14:18,169
hastaları insan olmayan doktorlar
tarafından

195
00:14:18,169 --> 00:14:20,939
uygulandığı ortaya çıkıyor.

196
00:14:20,939 --> 00:14:23,851
Hastalar ile ilgilenmenin
en iyi yollarından biri,

197
00:14:23,851 --> 00:14:29,772
dünya üzerindeki diğer tüm hayvanların

198
00:14:31,212 --> 00:14:35,345
nasıl yaşadıkları, geliştikleri,
hastalandıkları

199
00:14:35,345 --> 00:14:39,312
ve iyileştiklerine yakından dikkat etmek.

200
00:14:39,312 --> 00:14:41,897
Teşekkürler.

201
00:14:41,897 --> 00:14:44,377
(Alkışlama)-