WEBVTT

00:00:10.038 --> 00:00:15.878
(Алга ташилт)

NOTE Paragraph

00:00:15.878 --> 00:00:18.388
За та бүхэн "Хөгжлийн бэрхшээл гэж юу вэ?"

00:00:18.388 --> 00:00:22.673
гэсэн асуултыг миний илтгэлийн
эхний хэсэг дуусан дуустал

00:00:22.673 --> 00:00:25.494
дотроо бодоод, тунгаагаад үзээрэй.

00:00:25.503 --> 00:00:28.466
Миний илтгэл ерөнхийдөө
хоёр хэсгээс бүрдэж байгаа.

00:00:28.466 --> 00:00:32.620
Эхний хэсэг дээрээ би
Болороо гэдэг бие хүн болохын тулд

00:00:32.621 --> 00:00:36.912
өнөөг хүртэл энэ тайзан дээрээс
та бүхэнтэй уулзахын тулд

00:00:36.912 --> 00:00:39.538
ямар ямар саад тотгорыг туулж байж

00:00:39.538 --> 00:00:43.687
энэ өнөөдөр энэ тайзан дээр
зогсох вэ? гэдэг тухайгаа ярина.

00:00:43.687 --> 00:00:45.430
Дараагийн хэсэг дээрээ би

00:00:45.434 --> 00:00:49.151
хөгжлийн бэрхшээл гэдэг
хүмүүсийн ерөнхий ойлголтыг

00:00:49.151 --> 00:00:51.968
аль болох өөр зүг рүү
чиглүүлэхийг оролдсон

00:00:51.981 --> 00:00:54.113
ийм илтгэлийг бэлдэж ирсэн.

00:00:54.113 --> 00:00:59.630
Би таван нас хүртлээ 
байнгын хүний асаргаанд,

00:00:59.630 --> 00:01:03.215
100% бараг 200% хүний асаргаанд байсан.

00:01:03.215 --> 00:01:05.876
Саажилт гэдэг өвчний онцлог нь өөрөө

00:01:05.876 --> 00:01:11.053
оюун ухаан нь хөдөлгөөнөө захирч чаддаггүй
тийм өвчнийг саажилт гэж хэлдэг.

00:01:11.068 --> 00:01:15.355
Хэчнээн би гараа өргөе гэж хүссэн ч
гэсэн миний гар хүслээр минь өргөгддөггүй

00:01:15.355 --> 00:01:17.622
тэр өвчнийг саажилт гэж хэлдэг.

00:01:17.622 --> 00:01:24.701
Ээж маань амьдралдаа нэг л удаа,
эмэгтэй хүнийхээ хувьд эх хүн болж төрсөн.

00:01:24.701 --> 00:01:30.440
Гэсэн хэдий ч, яахав, азгүй тохиолдлоор
нэг хүүхдээ алдаад,

00:01:30.440 --> 00:01:33.354
нөгөө хүүхдээ эмч нарын буруутай 
үйл ажиллагаанаас болж

00:01:33.354 --> 00:01:36.027
тархины саажилт гэсэн ийм өвчтэй болгосон.

NOTE Paragraph

00:01:36.027 --> 00:01:40.220
Гэхдээ ээж маань 
хэзээ ч энэ яваа насандаа

00:01:40.220 --> 00:01:42.878
амьдралд өвдөг сөхөрч, бууж өгч үзээгүй

00:01:42.878 --> 00:01:44.780
ийм баатарлаг эмэгтэй байдаг.

00:01:44.780 --> 00:01:50.225
(Алга ташилт)

00:01:50.225 --> 00:01:54.538
Би сүүлийн үед өөрийгөө
энд тэнд очоод сургагч багшийнхаа

00:01:54.538 --> 00:01:57.919
шугмаар энэ хөгжлийн бэрхшээл
гэдэг ойлголт хандлагыг өгөх гээд

00:01:57.919 --> 00:02:01.533
явж байхдаа Буянжаргалын Болороо
гэж дуудуулах аягүй дуртай.

00:02:01.533 --> 00:02:05.025
Яагаад гэвэл би 200% энэ хүний бүтээл.

00:02:05.025 --> 00:02:08.181
Энэ хүн миний төлөө 
бүх зүйлээ зориулсан учраас

00:02:08.181 --> 00:02:13.306
би энэ хүний нэрийг аль болох 
сайнаар гаргаж явахыг хүсдэг.

00:02:13.306 --> 00:02:19.205
Тэгээд 5 нас хүртлээ Болороо гэдэг хүний
нийгмийн амьдрал

00:02:19.205 --> 00:02:24.588
ерөнхийдөө гадаанаа гудас дэвсээд хэвтдэг,
гадаа тоглож байгаа хүүхдүүдийг хараад

00:02:24.588 --> 00:02:29.593
"Ямар гоё юм бэ? Би ч гэсэн эд нар шиг
ингэж тоглож наадаад, найз нөхөдтэй болоод

00:02:29.593 --> 00:02:32.647
сургуульд сурах юмсан" гэж
хүсэж, мөрөөддөг байсан.

00:02:32.656 --> 00:02:38.512
Ээж маань бол тухайн үедээ яг л тийм
мөрөөдлийг өөрт минь бий болгохын тулд

00:02:38.512 --> 00:02:42.508
"Хамаагүй, гадаа гаргаад л хэвтүүлье" гээд
гаргаж хэвтүүлдэг байсан байна лээ.

00:02:42.508 --> 00:02:46.491
"Яагаад гадаа байгаа хүүхдүүдийг
шууд хардаг вэ?" гэхээр

00:02:46.491 --> 00:02:48.801
би өөрөө нийтийн байранд амьдардаг
байсан учраас

00:02:48.801 --> 00:02:52.225
хүмүүс ажилдаа ирж очиж байгаа,
тарж ирж байгаа,

00:02:52.225 --> 00:02:54.152
хүүхдүүдийн
хичээлдээ явж байгаа гээд

00:02:54.152 --> 00:02:56.343
бүх л дүр зургийг би хардаг байсан.

00:02:56.343 --> 00:03:00.931
Тэгээд аз болоход миний хувьд
одоо өөрөө ийм "сонирхууч"

00:03:00.931 --> 00:03:02.272
сониучхан зантай.

00:03:02.272 --> 00:03:04.740
Тэгээд ээж маань 
өдөр болгон ном уншдаг

00:03:04.740 --> 00:03:07.034
ном унших дуртай хүн байсан.

00:03:07.034 --> 00:03:10.195
Тэгээд миний хоёр гарыг
зөөллөх массаж хийнгээ,

00:03:10.195 --> 00:03:13.217
намайг өвөр дээрээ авч суухдаа
ном унших дуртай байсан.

00:03:13.217 --> 00:03:17.409
Тэгээд би тэр болгонд нь ээжээсээ
"Энэ ямар үсэг вэ?" гэж өдөр болгон

00:03:17.409 --> 00:03:19.309
нэг нэгээр нь үсгүүдийг
асуусаар байгаад

00:03:19.317 --> 00:03:23.542
5 настай гэхдээ ерөнхийдөө
өөрөө уншаад сурчихсан.

00:03:23.542 --> 00:03:28.270
За 100 дотор чөлөөтэй нэмж хасаад,
бодоод сурчихсан байсан.

00:03:28.270 --> 00:03:33.677
Тэгээд мэдээж хүн даварна.
Хэчнээн нөгөө нэг босож сууж чадахгүй

00:03:33.677 --> 00:03:37.114
байгаа ч гэсэн ээжээсээ "Сургуульд
оруулаад өгөөч ээ" гэж гуйсан.

00:03:37.114 --> 00:03:41.436
Тэгсэн чинь ээж маань "Миний охин
жаахан бодитой бай.

00:03:41.436 --> 00:03:45.095
Хоёулаа бодитоор харъя.
Одоо чи дөнгөж нялх хүүхэд шиг

00:03:45.095 --> 00:03:47.204
хөнжлөнд ороолгож суулгаж байна.

00:03:47.204 --> 00:03:50.640
Чи суухаа байг, явахаа байг ээ.

00:03:50.647 --> 00:03:54.368
Миний охин хоёр гар чинь хоёулаа
ингээд ардаа гарчихдаг юм чинь

00:03:54.368 --> 00:03:58.561
яаж миний охин сургуульд сурах юм бэ?
Хамгийн наад зах нь сургуульд сурахад

00:03:58.561 --> 00:04:02.049
балаа барьж бичих чадвартай
байх хэрэгтэй" гэж хэлсэн.

00:04:02.049 --> 00:04:06.380
"Чамайг бал барьж бичиж чадахгүй зүгээр л
сургуульд оруулъя гээд аваачаад өгөхөд

00:04:06.380 --> 00:04:08.240
багш нар татгалзахгүй байх.

00:04:08.240 --> 00:04:11.175
Гэхдээ чи зүгээр л сурсан нэр зүүж явна"
гэж хэлсэн.

00:04:11.175 --> 00:04:16.589
Тэгээд би бүхэл бүтэн 4 жилийн хугацааг
би бал барьж сурахад зарцуулсан.

00:04:16.589 --> 00:04:20.886
Хүмүүс одоо надаас саажилттай
хүүхэдтэй эцэг эхчүүд асуудаг:

00:04:20.886 --> 00:04:24.702
"Бал барьж сургамаар байна аа.
Манай хүүхэд бал барьж чаддаггүй ээ" гээд.

00:04:24.702 --> 00:04:27.318
Тэгээд би бол 4 жилийн хугацаа зарцуулсан.

00:04:27.318 --> 00:04:29.883
"Та нар ийм тэвчээр гаргаж чадах уу?"
гэж хэлэхээр

00:04:29.883 --> 00:04:33.826
тооноос нь сүрдээд 
"За больё больё" гэж хэлдэг.

00:04:33.826 --> 00:04:37.687
Тухайн үед, миний нөхцөл байдалд 
одоогийн бид нарт байгаа шиг

00:04:37.687 --> 00:04:42.037
ухаалаг утас, компьютер гэх зэрэг
зүйлүүд бол байгаагүй учраас

00:04:42.037 --> 00:04:46.479
заавал бал барьж сурах нь
энгийн алтан дүрэм байсан.

00:04:46.479 --> 00:04:50.507
Тэгээд би тэр үед өөрөө ингээд
хичээгээд бал барьж сураагүй байсан бол

00:04:50.507 --> 00:04:54.440
миний дараа дараагийн алхмууд
надад нээлттэй болж чадахгүй байсан.

00:04:54.440 --> 00:04:59.630
Дээрээс нь би хэчнээн явж чадахгүй,
эхний хоёр жилдээ би ахаараа үүрүүлээд

00:04:59.630 --> 00:05:04.543
сургуульдаа очиж, манай ах маань
надтай цуг сууж хичээлийг минь гаргаж өгч

00:05:04.543 --> 00:05:08.345
дэвтэр дээр минь дарж байгаад би өөрөө
бичих үүрэгтэй тэгж сурдаг байсан.

00:05:08.345 --> 00:05:12.374
Эхний нэг жил би бол гараа урдаа
гаргахын тулд хичээллэсэн.

00:05:12.374 --> 00:05:16.106
Энэ хүчтэй гарыг урдаа гарган,
хүчээр татаж гаргана гэдэг бол

00:05:16.106 --> 00:05:19.683
маш их өвдөлт, маш их хөлс хүч шаардсан.

00:05:19.683 --> 00:05:25.169
Тэгээд дараа дараагийн жилдээ балаа барина,
барьсан чигээрээ гараа уяагаар боож уяна.

00:05:25.169 --> 00:05:28.331
Тэгээд тэр болгонд нь дэвтэр дээрээ
чиглүүлж тавина.

00:05:28.331 --> 00:05:32.694
Аажмаар цэг таслал, зураас гэх мэтийн
зүйлүүдийг бичиж сурах гээд

00:05:32.694 --> 00:05:34.360
маш их ажиллагаа шаардсан.

00:05:34.360 --> 00:05:37.037
Энэ бал барьж сурсан энэ явдлыгаа бол би

00:05:37.037 --> 00:05:39.773
өөр өөрийгөө ялан дийлсэн
эхний оролдого гэж үздэг.

00:05:39.773 --> 00:05:41.133
Энэ үед би...

00:05:41.133 --> 00:05:43.261
(Алга ташилт)

00:05:43.264 --> 00:05:46.423
бал барьж сураагүй байсан бол
энгийн хүүхдүүдтэй сурах нь,

00:05:46.423 --> 00:05:49.874
сураад цаашдаа тэд нараас илүү гарах
боломж бололцоо

00:05:49.874 --> 00:05:52.376
бол надад олдохгүй байсан байх гэж боддог.

00:05:52.376 --> 00:05:57.227
Би тэгээд сургуульд орсныхоо дараа бол
тооны сонгонтой ангид орсон.

00:05:57.227 --> 00:06:02.656
Тэгээд энгийн хүүхдүүдтэй суралцахад бол
бичих чадвар маш өндөр түвшинд байсан

00:06:02.656 --> 00:06:05.101
болохоор надад бол асуудал байгаагүй.

00:06:05.105 --> 00:06:10.148
Тэгээд өдөрт энгийн хүүхдүүд өдөрт 8 цаг
унтаад, 4 цаг хичээлээ хийдэг бол

00:06:10.148 --> 00:06:15.045
би яг тэд нарын эсрэг 4 цаг унтаж,
8 цаг хичээлээ хийх ёстой.

00:06:15.045 --> 00:06:21.868
Би тэд нараас 2 дахин илүү хүч,
хөлс гаргаж байж амжилт гаргах болно.

00:06:21.868 --> 00:06:24.285
Ээжийнхээ итгэлийг алдахгүйн тулд
би хичээх ёстой

00:06:24.285 --> 00:06:27.523
гэсэн тийм хатуу шаардлагыг тавьж
сурдаг байсан.

00:06:27.523 --> 00:06:30.494
Тэгээд ерөнхийдөө бол аягүй тийм идэвхтэй.

00:06:30.494 --> 00:06:34.668
Өглөө 7 өнгөрөөж сургуульдаа очоод,
орой 8,9 гэж гэртээ ирнэ.

00:06:34.668 --> 00:06:38.303
Өдөржингөө ямар л сонгон явагдана.
Бүгдэд нь суудаг.

00:06:38.303 --> 00:06:42.849
Тэгээд 6-р ангид нөгөө гадны сургуулиас
манай сургууль дээр

00:06:42.849 --> 00:06:45.607
англи хэл, компьютерийн сургалт гэж ирсэн.

00:06:45.607 --> 00:06:48.895
Тэгээд тухайн үед бол өөрийгөө хөгжүүлдэг
мундаг баатар болоод

00:06:48.895 --> 00:06:51.016
хоёуланд нь очоод бүртгүүлсэн.

00:06:51.016 --> 00:06:55.684
2004 он гэдэг бол жинхэнэ нөгөө компьютер
гэдэг зүйл хэрэглээнд орж эхэлж байсан үе.

00:06:55.684 --> 00:07:00.648
Тэгээд англи хэлний маань багш
миний бичгийн хэвийг голсон.

00:07:00.648 --> 00:07:03.765
Гэтэл компьютерийн маань багш
надад хэлэхгүй мөртлөө

00:07:03.765 --> 00:07:06.112
манай багш нарыг загнаад зогсож байсан.

00:07:06.112 --> 00:07:10.741
Тэгээд би тэрийг яг нүдээрээ харж, чихээрээ
сонссон. Юу гэж байсан гэсэн чинь:

00:07:10.741 --> 00:07:14.231
"Та нар хар л даа, маусаа ч барьж 
чадахгүй байгаа ийм хүүхдийг.

00:07:14.235 --> 00:07:17.011
салганаад энэ чинь 
маусаа ч барьж чадахгүй байна.

00:07:17.011 --> 00:07:20.939
Keyboard-н дээрээ ч гараа
олигтойхон тавьж чадахгүй байна шдээ.

00:07:20.939 --> 00:07:24.365
Та нар энэнийхээ оронд нэг ч гэсэн
эрүүл хүүхэд аваад сургасан бол

00:07:24.365 --> 00:07:29.166
танай сургуульд л аштай байсан юм даа.
Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдээ дэмжиж болно.

00:07:29.166 --> 00:07:32.100
Гэхдээ бодитой, боломжтой зүйл дээр нь 
дэмжих хэрэгтэй"

00:07:32.100 --> 00:07:34.109
гэж хэлж байгааг нь би харсан.

00:07:34.109 --> 00:07:37.013
Тэгээд тухайн үед би
өөрийгөө бүр маш их голж байсан.

00:07:37.013 --> 00:07:41.007
"Нээрээ би чинь хөгжлийн бэрхшээлтэй шдээ" 
гээд л

00:07:41.007 --> 00:07:45.354
Тэгсэн ч гэсэн би тэр зүйлд бууж өгөх юм
бол ирээдүйн ажил амьдрал маань

00:07:45.354 --> 00:07:47.281
ямар ч утгагүй болох байсан.

00:07:47.281 --> 00:07:51.884
Яагаад гэхээр би мэдээж бусадтай адилхан,
гараараа юм хийх

00:07:51.884 --> 00:07:54.048
аль эсвэл биеийн хүчний ажил хийх
чадвар байхгүй.

00:07:54.048 --> 00:07:56.754
Зөвхөн толгойгоо ажиллуулах,
компьютер дээр ажиллах

00:07:56.754 --> 00:08:00.231
ийм л хоёр зүйл бол надад нээлттэй байсан.

00:08:00.231 --> 00:08:05.556
Тэгээд би тэр 2004 оны зуны 3 сарыг бол 
тэр компьютер дээр ажиллаж сурах

00:08:05.556 --> 00:08:07.390
гэдэг зүйлд зарцуулсан.

00:08:07.390 --> 00:08:11.758
"Яаж би дасгал хийсэн бэ?" гэхээр,
мэдээж тэр үед компьютер авах боломж

00:08:11.758 --> 00:08:16.871
байхгүй байсан учраас маусны оронд чулуу
юм уу мод юм уу орлуулж тавьж байгаад

00:08:16.871 --> 00:08:23.244
хамгийн гол нь "Би гараа ямар байрлалаар
байлгавал тэр маусыг би гараа салагнахгүйгээр

00:08:23.244 --> 00:08:27.916
хүрэхийг хүссэн газраа чөлөөтэй хүрээд,
онохыг хүссэн зүйлээ онож чаддаг болох вэ?"

00:08:27.916 --> 00:08:29.297
гэж сургуулилт хийсэн.

00:08:29.297 --> 00:08:34.250
Дээрээс нь би keyboard-ний тэр бүх
үсэг, зураас, таслал, цэг бүрийг нь

00:08:34.250 --> 00:08:37.319
бичгийн цаасан дээр бичүүлж байгаад
нүдэлж авч байсан.

00:08:37.319 --> 00:08:42.244
Дараа жил нь би 7-р ангид ороод
хавар нь дахиад тэр сургалтанд хамрагдаад,

00:08:42.244 --> 00:08:44.554
хичнээн нэг гараараа шивдэг
байсан ч гэсэн.

00:08:44.554 --> 00:08:49.048
Хоёр гараараа шивдэг хүүхдүүдээс
хавьгүй илүү хурдан бичээд сурсан байсан.

00:08:49.048 --> 00:08:52.336
(Алга ташилт)

00:08:52.336 --> 00:08:56.516
Англи хэлний хувьд гэх юм бол 
"Би заавал бусдаас тусламж дэмжлэг авах

00:08:56.516 --> 00:08:58.144
гээд байх шаардлага байхгүй,

00:08:58.144 --> 00:09:00.948
Өөрөө өөрийгөө хөгжүүлэх 
боломж байгаа" гэж бодоод,

00:09:00.948 --> 00:09:03.738
тухайн үед дөнгөж англи хэл
орж эхэлж байсан учраас

00:09:03.738 --> 00:09:06.072
дэвтэр нээж шинэ үг бичиж аваад,

00:09:06.072 --> 00:09:09.640
өдөрт л, өглөө нь хичээлдээ явахаасаа
20 минутын өмнө босоод

00:09:09.640 --> 00:09:14.808
10 үг цээжлээд л, тэр 10 үгээрээ
өдөрт нь өгүүлбэр зохиох жишээний

00:09:14.808 --> 00:09:16.875
тэгж өөрөө өөрийгөө хөгжүүлдэг болсон.

00:09:16.875 --> 00:09:21.527
Тэгээд хамгийн гол нь компьютер дээр сууж
чаднаа гэдэг маань одоогийн миний

00:09:21.527 --> 00:09:25.442
Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яаманд
мэргэжилтэн хийгээд явж байгаа,

00:09:25.442 --> 00:09:28.565
энэ нийгмийн байр сууринд бол аваачиж
чадсан байх.

00:09:28.565 --> 00:09:32.221
Тийм учраас би компьютер дээр
ажиллаж сурсан энэ явдлыгаа бол

00:09:32.221 --> 00:09:35.276
өөрийгөө ялан дийлсэн хоёр дахь
оролдлого гэж үздэг.

00:09:35.276 --> 00:09:38.976
(Алга ташилт)

00:09:38.976 --> 00:09:42.690
Ингэж явсаар 9-р ангидаа би
илтгэлийн тэмцээнд орсон.

00:09:42.690 --> 00:09:45.991
Юм юманд л үсчиж харайж,
гүйж давхиж, явдаг.

00:09:46.004 --> 00:09:49.580
Шүлгийн тэмцээн, илтгэлийн тэмцээн
хамаагүй, тэгээд л өөрийгөө голохгүй

00:09:49.580 --> 00:09:53.062
аваачаад л бүртгүүлчдэг.
Тэгээд илтгэлийн тэмцээнд орсон чинь

00:09:53.062 --> 00:09:56.730
нөгөө урьд нь би чинь зөвхөн ингээд л,
нэг багшийн хажууд очоод л хичээлээ,

00:09:56.730 --> 00:09:59.780
уншсан хичээлээ ойлгосноо яриад л
асуугддаг байсан чинь

00:09:59.780 --> 00:10:02.743
олон хүний өмнө гараад л
ингээд л илтгэл тавьсан чинь

00:10:02.743 --> 00:10:07.876
яг нөгөө саажилт гэдэг өвчнийхөө онцлогыг
би анх удаа аягүй ихээр мэдэрсэн.

00:10:07.876 --> 00:10:10.368
"Яасан?" гэсэн чинь,
энэ саажилт гэдэг өвчин чинь

00:10:10.368 --> 00:10:13.356
сандрахаараа өөрийнхөө хөдөлгөөнийг 
захирч чадахаа больдог

00:10:13.356 --> 00:10:18.500
Яагаад гэвэл угийн шинж төрх нь,
оюун ухаан нь хөдөлгөөнөө захирч чаддаггүй

00:10:18.500 --> 00:10:22.555
гэдэг шинж тэмдэг илрээд, дээрээс нь
амьсгалаа зөв хуваарилж чаддаггүй,

00:10:22.555 --> 00:10:25.647
хөлс нь бүүр мэдээгүй гоождог
тийм шинж чанар илэрдэг.

00:10:25.647 --> 00:10:28.904
Тэгээд би яг тэр үед тийм байдалтай 
илтгэл тавьсан чинь

00:10:28.904 --> 00:10:32.651
хүмүүс нөгөө, миний илүү хөдөлгөөнд
анхаарлаа хандуулаад,

00:10:32.651 --> 00:10:36.861
ярьж байгаа зүйлийг минь ойлгож
хүлээж авч байгаа хүн бараг байгаагүй.

00:10:36.861 --> 00:10:38.861
Тэгээд яахав тэр үедээ тэгээд өнгөрсөн.

00:10:38.861 --> 00:10:42.477
Асуудлаа шийдэж чадахгүй байсаар дунд
сургуулиа төгссөн.

00:10:42.477 --> 00:10:48.041
Тэгээд онц төгсөөд, МУИС-д бол улс төр
судлаач, нийгмийн багшийн мэргэжлээр

00:10:48.041 --> 00:10:50.436
ээжээсээ зөрсөөр байгаад
нийгмийн салбарт орсон.

00:10:50.436 --> 00:10:54.739
Тэгээд хамгийн инээдтэй нь,
нийгмийн ангид орж байгаа хүн

00:10:54.739 --> 00:10:57.235
наад зах нь илтгэл тавьж 
чаддаг байх ёстой гэсэн

00:10:57.235 --> 00:11:00.439
энгийн дүрмийг би өөрөө ойлгоогүй
байж байгаад гүйгээд орчихсон.

00:11:00.439 --> 00:11:03.938
Тэгсэн чинь "Оюутан болоод ямар 
дүр зураг байсан бэ?" гэсэн чинь,

00:11:03.958 --> 00:11:07.202
Эхний хоёр сар би хичээлүүддээ
ерөөсөө оролцож чадаагүй.

00:11:07.202 --> 00:11:10.339
"Яагаад?" гэсэн чинь хичээл болгон
илтгэлээр явагддаг.

00:11:10.339 --> 00:11:13.442
Тэгээд нөгөө "Яг 9-р ангидаа болж 
байсан шигээ юм болох вий дээ" гэж

00:11:13.442 --> 00:11:18.106
бодоод "За за угаасаа л хүмүүс миний ярьж 
байгааг сонсохгүй юм чинь" гэж бодоод л,

00:11:18.106 --> 00:11:19.689
хичээлдээ оролцдоггүй байсан.

00:11:19.689 --> 00:11:22.896
Тэгсэн ээж маань бол тухайн үед
өглөө нь хүргэж өгчихөөд,

00:11:22.896 --> 00:11:27.065
өдрийн хэдэн паартай байсан ч хамаагүй
хүлээж байгаад л тарахаар нь аваад явдаг

00:11:27.065 --> 00:11:28.349
тийм байдалтай байсан.

00:11:28.349 --> 00:11:33.690
Тэгсэн ээж, тараад явж байсан чинь 
ээж маань мэлмэртлээ уйлаад

00:11:33.690 --> 00:11:36.188
"Миний охин сургуулиасаа гарах уу?" 
гээд тэгж байна.

00:11:36.188 --> 00:11:39.792
"Үгүй ээ ээжээ. Яасан бэ? Би зүгээр
яваад л байгаа шдээ" гээд тэгсэн чинь,

00:11:39.792 --> 00:11:42.833
"Сая танай ангийн чинь
хүүхэд чиний ард ирж сууснаа,

00:11:42.833 --> 00:11:47.748
"Өө ядаргаатай тэнэг мангар юм чинь урд
ирээд суучих юм, сэжгийн юм" гэчихээд

00:11:47.748 --> 00:11:52.465
босоод явчихлаа. Хэрвээ
чамтай хамт 2 сар сураагүй,

00:11:52.465 --> 00:11:55.424
өөр ангийн чинь хүүхдүүд байсан
бол ээж нь юм бодохгүй.

00:11:55.424 --> 00:12:00.534
Гэтэл хоёрын 2 сар сурсан ангийн чинь
хүүхэд чамд ингэж хэлж байна" гээд

00:12:00.534 --> 00:12:03.056
ээж маань бүр мэлмэртлээ уйлж байсан.

00:12:03.056 --> 00:12:07.515
"Тэгээд дээрээс нь миний охин арван жилд
сурж байсан шигээ тийм цог жавхаатай

00:12:07.515 --> 00:12:12.781
сурахгүй байна шдээ. Үнэхээрийн хүсэхгүй,
хичээхгүй бол заавал сурах гээд яах юм бэ?"

00:12:12.781 --> 00:12:18.502
гэсэн. Би тэр үед өөрөөсөө
болоод ээжийнхээ нулимсыг үзэж байгаадаа

00:12:18.502 --> 00:12:22.227
үнэхээрийн өөртөө гутраад,
өөрийгөө маш их голж байсан.

00:12:22.227 --> 00:12:24.710
Тэгээд би тэр оройноос нь эхлээд би

00:12:24.710 --> 00:12:27.971
"Маргаашнаас ер нь 
хичээлдээ идэвхтэй оролцоно.

00:12:27.971 --> 00:12:30.239
Хүмүүс намайг юу гэж л хэлвэл хэлэг.

00:12:30.239 --> 00:12:35.127
Хамгийн гол нь, би энэ хүртэл явж ирэхдээ
өчнөөн олон саад тотгорыг давж гарч чадсан

00:12:35.127 --> 00:12:38.707
юм чинь энэ бол юу ч биш" гэсэн ойлголтоор
би хандсан.

00:12:38.707 --> 00:12:41.315
Тэгээд мэдээж тухайн үедээ бол,

00:12:41.315 --> 00:12:45.767
гэрийнхнийхээ өмнө гарж хичээлээ
ярьж үзэх, толинд харж дасгал хийх,

00:12:45.767 --> 00:12:48.473
хамгийн гол нь,
"Гараа ямар байрлалтай байлгавал

00:12:48.473 --> 00:12:51.612
би илтгэлийг сандрахгүйгээр ярих байна?

00:12:51.612 --> 00:12:56.604
сандарсан ч гэсэн миний гар яаж надад 
удирдагдаж байна?" гэж дасгал хийсэн.

00:12:56.604 --> 00:13:00.142
Тэгээд яг тэр сурсан хөдөлгөөнөөрөө
өнөөдөр би та бүхний өмнө ярьж байна.

00:13:00.142 --> 00:13:01.406
Хоёр гараа ардаа аваад

00:13:01.406 --> 00:13:02.913
(Алга ташилт)

00:13:02.913 --> 00:13:07.813
Хэрвээ энэ хоёр гарыг урдаа гаргаад ярих 
юм бол миний гар хаа хамаагүй хөдөлнө.

00:13:07.813 --> 00:13:12.526
Тэгэхээр миний ярьж байгаа юм та нарын
оюун ухаанд хүрч чадахгүй гэсэн үг.

00:13:12.526 --> 00:13:14.938
Тэгээд энэ илтгэл тавьж
сурсан явдлыгаа бол

00:13:14.938 --> 00:13:17.958
би өөрийгөө ялан дийлсэн
3 дахь тохиолдол гэж үздэг.

00:13:18.068 --> 00:13:22.817
Хэрвээ би тэр үед, 
"Өөрчлөлтийг хийе" гэж мэрийгээгүй бол

00:13:22.817 --> 00:13:26.533
өнөөдөр та бүхний өмнө илтгэл 
тавиад зогсож байх хэмжээний

00:13:26.533 --> 00:13:28.962
Болороо гэдэг хүн бол байхгүй байх байсан.

00:13:28.962 --> 00:13:33.504
Ингэж явсаар, их сургуулиа
бас л онц дүнтэй төгссөн.

00:13:33.504 --> 00:13:35.739
Би ер нь хүнд бууж өгөх аягүй дургүй.

00:13:35.739 --> 00:13:37.974
Болж л өгвөл үзэлцээд л байх дуртай.

00:13:37.974 --> 00:13:40.383
Тэгсээр байгаад л онц дүнтэй төгссөн.

00:13:40.383 --> 00:13:43.906
Тэгээд нэг л мундаг амьтан 
онц төгссөн дипломоо бариад л

00:13:43.906 --> 00:13:45.973
олон байгууллага болгоны үүдийг сахилаа.

00:13:45.973 --> 00:13:51.632
Очсон чинь нөгөө нэг, нийгмээс өгсөн
"Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн" гэдэг тодотгол

00:13:51.632 --> 00:13:55.501
дээрээс нь миний биеийн гадаад үзэмж болох
салганасан хөдөлгөөн хоёр

00:13:55.501 --> 00:14:00.124
намайг эрүүл хүн шиг ажилтай, орлоготой
явахад маш том саад болсон.

00:14:00.124 --> 00:14:04.206
Өөрөөр хэлэх юм бол, намайг ажилд авсан 
ажлын газар гэж нэг ч байгаагүй.

00:14:04.206 --> 00:14:11.057
Ингэж явсаар байгаад, 
2015 оны 12 сард хөөрхөн охинтой болсон.

00:14:11.057 --> 00:14:16.113
(Алга ташилт)

00:14:16.113 --> 00:14:18.842
Мэдээж эх хүн болно гэдэг 
бол аягүй том аз жаргал.

00:14:18.842 --> 00:14:21.800
Үр хүүхдээсээ маш их аз жаргалыг
мэдэрч байсан ч гэсэн,

00:14:21.800 --> 00:14:24.009
давхар надад маш их айдас төрсөн.

00:14:24.009 --> 00:14:28.719
"Би энэ хүүхдийг ажил хийж чадахгүй 
бол сарын 140 мянган төгрөгөөр

00:14:28.719 --> 00:14:30.696
элбэг дэлбэг амьдруулж чадах болов уу?"

00:14:30.696 --> 00:14:33.639
Өнөөдөр наад зах нь памперс 
нь хэд байгаа билээ?

00:14:33.639 --> 00:14:37.574
Наад захын, одоо тэр, хэрэглээнийх
нь зүйл хэд байгаа билээ?

00:14:37.574 --> 00:14:39.471
Энэ мөнгө хаана нь ч хүрэлцэхгүй.

00:14:39.471 --> 00:14:44.470
Энэ хүүхэд над дээр жаргах гэж ирсэн 
болохоос биш, зовох гэж ирээгүй.

00:14:44.470 --> 00:14:48.680
Дээрээс нь, өдийг хүртэл миний төлөө 
явсан ээжийнхээ төлөө би ингээд

00:14:48.680 --> 00:14:52.268
гэртээ ингээд хадагдах байсан юм гэж үү?" 
гээд өөрийгөө бодоод,

00:14:52.268 --> 00:14:53.798
(Алга ташилт)

00:14:53.798 --> 00:14:58.592
Тэгээд 2016 оны 6 сард охиноо 6 сартай
болонгуут нь би ажилд орохоор шулуудсан.

00:14:58.592 --> 00:15:02.575
Амьдрал маань өдрөөс өдөрт, 
миний нүдэн дээр дордож байсан учраас

00:15:02.575 --> 00:15:04.990
зайлшгүй би бол ажиллах шаардлага гарсан.

00:15:04.990 --> 00:15:10.995
Тухайн үед сонгуулийн үе таараад, бүх нэр 
дэвшигчидтэй уулзаад, учир байдлаа хэлээд

00:15:10.995 --> 00:15:15.001
нэг нь ч гэсэн надад тусламжийн гараа 
сунгах байх гэж бодооод би уулзсан.

00:15:15.001 --> 00:15:20.397
Гэтэл нэр дэвшигчдээс нэг ч хүн, 
намайг "хүн" гэдэг утгаар минь хараагүй.

00:15:20.397 --> 00:15:25.867
Хоёр хүн зэрэгцээд зогсож байхад, 
миний хажуу талын хүнтэй эхэлж мэндлээд,

00:15:25.867 --> 00:15:29.144
"За, сайн байна уу? Танд ямар 
асуудал байна? Би танд юугаар туслах уу?

00:15:29.144 --> 00:15:31.320
Юуг чинь шийдэж өгөх үү?"
гэж хэлээд л явдаг.

00:15:31.320 --> 00:15:33.722
Би өөрөө нээх дуртай
амьтан гүйж очоод л тэ?

00:15:33.722 --> 00:15:36.240
"Би тэр тэр сургуулийг
тэгж төгссөн" гээд л

00:15:36.240 --> 00:15:40.641
очоод хамаг байдлаа хэлсэн тохиолдолд 
надтай харьцдаг. Тэгээд би тэр үед

00:15:40.641 --> 00:15:45.002
"Ер нь томоосоо жижиг хүртэл бүх 
хүмүүсийн хандлагыг өөрчлөхгүй л бол,

00:15:45.002 --> 00:15:47.322
"Хөгжлийн бэрхшээлтэй 
хүмүүс бол яг л хүн биш"

00:15:47.322 --> 00:15:50.467
гэдэг байдлаараа хандсан хэвээрээ 
байх юм байна" гэж бодсон.

00:15:50.467 --> 00:15:54.857
Тэгээд, тухайн үедээ өөрчлөлтийг
хийх хэрэгтэй гэж бодоод,

00:15:54.857 --> 00:16:00.187
"Яаж өөрчлөх вэ? Мэдээж хүмүүст мессэж өгөх 
ёстой. Мессэж өгөх гол талбар нь юу вэ?"

00:16:00.187 --> 00:16:05.019
гэж бодож байгаад "Надад бэлээхэн Фэйсбүүк
гэдэг үнэгүй мэдээллийн хэрэгсэл байна."

00:16:05.019 --> 00:16:09.185
гээд Фэйсбүүкэд бичлэг
оруулах санаа төрсөн.

00:16:09.185 --> 00:16:13.260
Тэгээд анхныхаа бичлэгийг 
2016 оны 6 сарын 27нд оруулсан.

00:16:13.260 --> 00:16:15.206
Энэ маш олон хүнд хүрсэн.

00:16:15.206 --> 00:16:19.190
521 мянган хүн үзэж 8700 хүн шэйрлэсэн.

00:16:19.190 --> 00:16:21.847
Манай дүү тоглоомоор тэгж байгаа юм:

00:16:21.847 --> 00:16:26.159
"Та хүүхдүүдийг нь бодоод үз. Интернетэд
ордоггүй 0-5 насны хүүхдүүдээ бод.

00:16:26.159 --> 00:16:28.845
Интернет хэрэглэж мэддэггүй
ахмад настнуудаа бод.

00:16:28.845 --> 00:16:32.616
Тэгээд бодохоор таны бичлэгийг чинь бараг
хүн болгон үзчихсэн байгаа биз дээ?" гээд

00:16:32.625 --> 00:16:36.160
шоолж хэлж байсан. Нээрээ бодоод байхад
бас нилээн массад хүрсэн.

00:16:36.160 --> 00:16:41.624
Тэгээд хамгийн гол нь, 
ерөнхийлөгчийн сонорт хүрч чадсан.

00:16:41.624 --> 00:16:48.029
Тэрнийхээ ачаар ч гэх үү, 2016 оны 9 сард 
Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны

00:16:48.029 --> 00:16:51.677
хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн 
хөгжлийн хэлтэст мэргэжилтнээр орсон.

00:16:51.677 --> 00:16:56.250
Миний хариуцдаг асуудал бол, миний
ойлголтоор бол хамгийн чухал асуудал.

00:16:56.250 --> 00:16:59.916
Олон нийтийн ойлголт хандлагыг хариуцсан 
мэргэжилтэн гэж явдаг.

00:16:59.916 --> 00:17:04.335
Тэр ч утгаараа одоо хөгжлийн бэрхшээлийн
тухай ойлголт хандлага өгсөн

00:17:04.335 --> 00:17:06.364
мэргэжилтэн хийгээд явж байгаа.

00:17:06.364 --> 00:17:10.399
Тэгээд энэ болтол явж ирэхэд Болороо 
гэдэг хүн ганцаараа байгаагүй.

00:17:10.399 --> 00:17:12.455
Миний ард маш олон хүн байсан.

00:17:12.455 --> 00:17:17.528
Хамт олон, найз нөхөд, гэр бүл,
хань ижил, ах эгч гээд

00:17:17.528 --> 00:17:23.039
Гэхдээ энэ бүх хүмүүсийн урд, хамгийн
найдвартай тэргүүн эгнээнд зогсдог байсан

00:17:23.039 --> 00:17:24.614
нэг хүн бол миний ээж.

00:17:24.614 --> 00:17:30.238
Ээж маань бол насныхаа, одоо энэ 
амьдралынхаа бүх зүйлийг надад зориулсан.

00:17:30.238 --> 00:17:33.437
Би бол ээжийгээ миний хувьд
ид шидийг бүтээгч,

00:17:33.437 --> 00:17:36.352
жинхэнэ амьд бурхан юм аа гэж хардаг.

00:17:36.419 --> 00:17:41.661
Ээж маань надад маш хатуу шаардлага 
тавьдаг. "Яаж тавьдаг вэ?" гэхээр,

00:17:41.661 --> 00:17:46.956
7 настай би дөнгөж зогсдог болсон. 
Тэгээд зогсдог болонгуут нь ээж шууд

00:17:46.956 --> 00:17:51.280
гаргаад намайг хүүхдүүдтэй тоглуулчихсан.
Тэгээд л нэг гишгээд л бүдрээд унана.

00:17:51.280 --> 00:17:54.915
Өвдөгнөөс баахан цус нөж гоожоод л, 
гэртээ гүйгээд ороод ирнэ.

00:17:54.915 --> 00:17:58.640
Хүүхдүүд өргөөд л ороод ирнэ. 
Тэгэнгүүт ээж, "Эвий эвий" гэхийнхээ оронд

00:17:58.640 --> 00:18:01.072
цусыг нь арчаад буцаагаад
гаргаад явуулдаг байсан.

00:18:01.072 --> 00:18:06.069
"Чи чулуун дээр ингэж явж сурч байж л 
тэнцвэрээ олно" гээд буцаагаад гаргадаг.

00:18:06.069 --> 00:18:09.814
"Ийм сайхан хүний үр, удам болохоор би 
одоо ингээд зогсож байгаа."

00:18:09.814 --> 00:18:13.068
гэсэн үгээр эхнийхээ хэсгээ өндөрлөе.

00:18:13.320 --> 00:18:15.319
За, миний илтгэлийн дараагийн хэсэг бол,

00:18:15.809 --> 00:18:18.657
"Хөгжлийн бэрхшээл гэж юу вэ?"

00:18:18.657 --> 00:18:22.166
гэсэн ойлголтыг та бүхэнд чадан ядан, 
энгийнээр хүргэхийг зорьсон.

00:18:22.166 --> 00:18:26.594
Энэ бол би сургагч багшийнхаа
хувьд маш олон хүнээс асуудаг.

00:18:26.630 --> 00:18:31.814
Тэгэхээр хүмүүс дандаа бие эрхтнийх нь 
бэрхшээлд тулгуурлаж хариулдаг байхгүй юу.

00:18:31.814 --> 00:18:35.602
Би саажилттай болохоороо хөгжлийн
бэрхшээлтэй гэж та нарт танигдаж байгаа тэ?

00:18:35.602 --> 00:18:39.233
Гэтэл "Үгүй", энэ ойлголтыг
бол аль хэлийнээ халчихсан.

00:18:39.233 --> 00:18:42.651
2016 оны 2 сарын 5 өдөр батлагдсан,

00:18:42.651 --> 00:18:45.832
"Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний
эрхийн тухай" хууль гэж байгаа.

00:18:45.832 --> 00:18:50.579
Энэ хуулин дээр бол "орчны бусад саад"
гэсэн нэр томьёог оруулж өгсөн.

00:18:50.579 --> 00:18:53.616
Өмнө нь бол нийгмийн
хамгааллын тухай хууль дээр бол

00:18:53.616 --> 00:18:56.355
"орчны бусад саад" гэдэг нэр
томьёо ороогүй байсан.

00:18:56.355 --> 00:19:01.248
Тэгээд "Энийг юу гэж ойлгох уу?" гэхээр
"Хувь хүний бие эрхтний бэрхшээлээсээ

00:19:01.248 --> 00:19:04.770
аль хэлийн гараад, нийгмийн
асуудал болчихсон шүү.

00:19:04.770 --> 00:19:08.809
Хөгжлийн бэрхшээл гэдэг чинь тухайн хүний
бие эрхтний бэрхшээлийг хэлдэггүй юм аа.

00:19:08.809 --> 00:19:13.164
Нийгэмд байгаа саад тотгорыг хэлж байгаа юм"
гэсэн ийм санааг агуулсан хууль байсан.

00:19:13.164 --> 00:19:16.539
"Саад тотгор" гэхээр хүмүүс маш
хүндээр ойлгодог байхгүй юу.

00:19:16.539 --> 00:19:20.515
Зүгээр л, энгийнээр хэлэхэд, хүний нийгэмд
оролцож байгаа оролцоог нь хязгаарлаж

00:19:20.515 --> 00:19:22.468
байгаа зүйлийг л "саад тотгор" гэж хэлнэ.

00:19:22.468 --> 00:19:24.460
Бүгдээрээ энэ зурган дээр харъя л даа.

00:19:24.460 --> 00:19:27.227
Эхний зурган дээр энэ хүүхэд маш
аз жаргалтай байгаа биз?

00:19:28.816 --> 00:19:31.896
"Гэхдээ энэ хүүхэд явж чадахгүй байна"
гэж та нар харж байгаа.

00:19:31.896 --> 00:19:34.611
Хамаагүй. Энэ хүүхэд
явж чадахгүй байсан ч гэсэн

00:19:34.611 --> 00:19:39.583
өөрийнхөө тэр явж чадахгүй байгаа асуудлыг
тэргэнцэр дээрээ суугаад шийдчихсэн байна.

00:19:39.583 --> 00:19:42.328
Одоохондоо энэ хүүхдэд ямар ч
саад тулгараагүй байна.

00:19:42.328 --> 00:19:45.588
Гэтэл хоёр дахь зургийг харцгаая.

00:19:45.588 --> 00:19:50.267
Өнөөдөр энэ зурган дээр харахад 
"шат" гэдэг саад тотгор гарч ирж байна.

00:19:50.267 --> 00:19:54.279
Энэ хүүхэд "шат" гэдэг зүйлтэй тулгарсан
учраас царайны хувирал ийм

00:19:54.279 --> 00:19:58.546
уруу дорой буюу сэтгэлээр унасан байдалтай
байгаа. Яагаад гэвэл энэ хүүхэд

00:19:58.546 --> 00:20:01.994
тэргэнцэртэй гэдгээрээ хөгжлийн
бэрхшээлтэй гэдгээ мэдэрдэггүй,

00:20:01.994 --> 00:20:05.288
саадтай тулгарснаараа 
"Өө би чинь нээрээ явж чадахгүй шдээ"

00:20:05.288 --> 00:20:08.112
гэдгээ мэдэрдэг байхгүй юу. 
Яг тэрэнтэй адилхан,

00:20:08.112 --> 00:20:12.137
надад хүмүүс стаканд ус хийгээд өгөх юм
бол би тэрийг бариад ууж чадахгүй.

00:20:12.137 --> 00:20:16.530
Тэр үед, "Өө Болороо, би чинь нээрээ
саажилттай шдээ" гээд тэр үед

00:20:16.530 --> 00:20:18.429
өөрийгөө бэрхшээлтэй гэдгээ санадаг.

00:20:18.429 --> 00:20:21.626
Бусад үед би өөрийгөө бэрхшээлтэй гэж
ерөөсөө хүлээн зөвшөөрдөггүй.

00:20:21.920 --> 00:20:26.033
За тэгвэл одоо бүгдээрээ
дараагийн зурган дээр харцгаая.

00:20:26.033 --> 00:20:30.622
Зүгээр энгийнээр тайлбарлахад, од гэдэг
дүрсийг хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн гээд

00:20:30.622 --> 00:20:36.477
харуулахад, "Бөөрөнхий амсартай энэ
хайрцаг буюу нийгэмд хүнийг яаж оруулах вэ?"

00:20:36.500 --> 00:20:38.993
Бүгдээрээ гоё төсөөллөөрөө бодоцгооё.

00:20:38.993 --> 00:20:42.789
Хоёр аргаар бид оруулж болно.

00:20:42.789 --> 00:20:47.704
Одыг бөөрөнхий хэлбэртэй буюу хайрцагны
амсарт нь тааруулж оруулах.

00:20:47.704 --> 00:20:51.978
Энэ тохиолдолд зөвхөн нэг хэлбэрийн
дүрсүүд л тэр хайрцганд орно.

00:20:51.978 --> 00:20:57.581
Өөрөөр хэлэх юм бол та бүхэн намайг өдийд
бараг боловсрол эзэмшээгүй, явж сураагүй

00:20:57.581 --> 00:21:00.923
бол та нар намайг "хүн" гэдэг
утгаар нь харж чадах уу?

00:21:00.923 --> 00:21:05.102
Өнөөдрийн яг Монголын нийгэм бол
эхний дүр зургийг л харуулж байгаа.

00:21:05.102 --> 00:21:11.813
Гэтэл дараагийн хайрцгийг яг байгаагаар нь
оруулах буюу нийгмээ тэр чигээр нь томсгох,

00:21:11.813 --> 00:21:16.677
нийгмийн хүрээг томоор харах, бүх хүн нэг дор хамтран амьдрах энэ нийгмийг бол

00:21:16.677 --> 00:21:18.911
Япон улс бол цогцлоож чадсан.

00:21:18.911 --> 00:21:24.590
Япон улс энэ процессыг хийх явцдаа
бол 40, 50 жилийг зарцуулсан.

00:21:24.590 --> 00:21:30.395
Гэтэл, Монгол Улсад өнөөдөр яг одоогийн
байдлаар, бид нар эндээс гарахдаа ядаж

00:21:30.395 --> 00:21:35.121
нэг нэг хүний хандлагыг нь өөрчилж
чадах юм бол бүгдээрээ энэ

00:21:35.121 --> 00:21:39.536
Япон орны 40, 50 жил хийсэн зүйлийг
10, 20 жилийн дотор хийх боломж байгаа.

00:21:39.536 --> 00:21:44.132
Хөгжлийн бэрхшээл гэдэг салбарт
олон хууль батлах нь чухал биш ээ.

00:21:44.132 --> 00:21:47.606
Хамгийн гол нь олон нийтийн ойлголтыг
нэмэгдүүлэх нь л чухал байдаг юм.

00:21:47.606 --> 00:21:51.132
Тийм болохоор л хөгжлийн бэрхшээлтэй
хүнийг "хүн" гэдэг утгаар нь хараад,

00:21:51.132 --> 00:21:54.561
хамтаараа бүгдээрээ амьдрах
тийм нийгмийг бүтээхийн төлөө,

00:21:54.561 --> 00:21:58.355
өөрийнхөө эдэлж байгаа эрхийг
бусаддаа нээж өгөхийн төлөө

00:21:58.355 --> 00:21:59.934
Та бэлэн үү?
(Алга ташилт)

00:21:59.934 --> 00:22:01.508
Би бол бэлэн байна аа.
(Алга ташилт)

00:22:01.508 --> 00:22:03.112
Баярлалаа.

00:22:03.112 --> 00:22:07.777
(Алга ташилт)