1
00:00:07,230 --> 00:00:10,820
پياده نظامهاي مهاجم آهسته پیشروی میکنند،

2
00:00:10,820 --> 00:00:14,980
فيلهاي آنها قبلاً خط دفاعي را شكستهاند.

3
00:00:14,980 --> 00:00:19,990
شاه سعی میکند عقب نشینی کند،
اما دشمن او را پشت دور میکند.

4
00:00:19,990 --> 00:00:23,010
فرار غیرممکن است.

5
00:00:23,010 --> 00:00:25,200
این یک جنگ واقعی نیست --

6
00:00:25,200 --> 00:00:27,250
فقط یک بازی هم نیست.

7
00:00:27,250 --> 00:00:32,000
شطرنج در طول ۱۵۰۰ سال از عمر خود،

8
00:00:32,000 --> 00:00:35,897
به عنوان ابزاری برای استراتژی نظامی،

9
00:00:35,897 --> 00:00:41,497
و استعارهای برای امور انسانی و نشانه نبوغ
شناخته شده است.

10
00:00:41,497 --> 00:00:45,376
اولین تاریخ شطرنج به قرن هفتم برمیگردد،

11
00:00:45,376 --> 00:00:50,076
افسانهها میگویند که شطرنج به قرون قبل
باز می گردد.

12
00:00:50,076 --> 00:00:55,696
احتمالا، وقتی جوانترین شاهزاده 
امپراتوری گوپتا در نبرد کشته شد،

13
00:00:55,696 --> 00:01:00,722
برادرانش برای نشان دادن صحنه به
مادر داغذار راهی ابداع کردند.

14
00:01:00,722 --> 00:01:06,801
از صفحه ۸x۸ ای که برای دیگر بازیهای
پرطرفدار بود استفاده کردند.

15
00:01:06,801 --> 00:01:10,894
و بازی جدیدی با دو ویژگی پدیدار شد:

16
00:01:10,894 --> 00:01:14,319
مقررات مختلف برای حرکت 
ومهرههای متفاوت،

17
00:01:14,319 --> 00:01:19,179
و تک پادشاهی که سرنوشت را تعیین میکند.

18
00:01:19,179 --> 00:01:23,283
اوایل به این بازی چاتورنگا میگفتند-

19
00:01:23,283 --> 00:01:26,344
یک کلمه سانسکریت به معنی «چهار بخش».

20
00:01:26,344 --> 00:01:28,894
اما با گسترش آن به ایران در زمان ساسانیان،

21
00:01:28,894 --> 00:01:31,774
اسم و واژگان فعلی را بهدست آورد-

22
00:01:31,774 --> 00:01:38,804
«شطرنج» از کلمه «شاه» به معنی حاکم
و «مات کردن» به معنی « شاه مات»

23
00:01:38,804 --> 00:01:41,744
یا « شاه درمانده است.»

24
00:01:41,744 --> 00:01:45,534
بعد قرن هفتم و استیلای اسلام بر ایران

25
00:01:45,534 --> 00:01:48,184
شطرنج به جهان عرب معرفی شد.

26
00:01:48,184 --> 00:01:51,304
نقشی فراتر از شبیهسازی تاکتیکی،

27
00:01:51,304 --> 00:01:54,984
رفته رفته به منبعی غنی از تصاویر شاعرانه
تبدیل شد.

28
00:01:54,984 --> 00:02:00,154
دیپلماتها و کارگزاران از واژگان شطرنج برای
توضیح قدرت سیاسی استفاده میکردند.

29
00:02:00,154 --> 00:02:03,765
خلفای حاکم به بازیگران مشتاقی
تبدیل شدند.

30
00:02:03,765 --> 00:02:09,115
المسعودی، مورخ، این بازی را بهعنوان سندی 
برای نشان دادن اراده آزاد انسان

31
00:02:09,115 --> 00:02:11,679
در مقایسه با بازیهای شانسی در نظرگرفت.

32
00:02:11,679 --> 00:02:17,289
تجارت قرون وسطایی جاده ابریشم این بازی را 
به شرق و جنوب شرقی آسیا برد،

33
00:02:17,289 --> 00:02:20,316
جایی که انواع محلی آن توسعه پیدا کرد.

34
00:02:20,316 --> 00:02:24,776
در چین، مهرههای شطرنج در تقاطع 
مربعهای تخته قرار داشتند و نه ذاخل آنها

35
00:02:24,776 --> 00:02:29,496
مثل بازی راهبردی بومی گو یا ویچی.

36
00:02:29,496 --> 00:02:34,408
منطقه تحت کنترل تیمور لنگ یک تخته ۱۰x۱۰
درست کردند

37
00:02:34,408 --> 00:02:37,428
با مربعهای امن به نام ارگ.

38
00:02:37,428 --> 00:02:43,188
در شوگی شطرنج ژاپنی، از مهرههای اسیر شده 
میتوان به عنوان مهره خود استفاده کرد.

39
00:02:43,188 --> 00:02:47,518
اما در اروپا، شطرنج شکل مدرن خود را 
بدست آورد.

40
00:02:47,518 --> 00:02:52,512
در سال ۱۰۰۰میلادی این بازی به بخشی از
آموزش دربار تبدیل شد.

41
00:02:52,512 --> 00:02:54,762
از شطرنج بهعنوان تمثیلی از

42
00:02:54,762 --> 00:02:58,572
مناسبات طبقات مختلف اجتماعی
در ایفای نقشی که داشتنداستفاده شد،

43
00:02:58,572 --> 00:03:02,439
ومهرهها دوباره در متنی جدید تعریف شدند.

44
00:03:02,439 --> 00:03:06,949
همزمان، کلیسا نسبت به بازیها مشکوک بود.

45
00:03:06,949 --> 00:03:10,713
اخلاقگرایان نسبت به اختصاص دادن وقت زیاد 
به این بازی هشدار دادند،

46
00:03:10,713 --> 00:03:14,643
حتی شطرنج مدت کوتاهی در فرانسه ممنوع شد.

47
00:03:14,643 --> 00:03:16,673
اما بازی در حال رشد بود،

48
00:03:16,673 --> 00:03:21,603
در قرن پانزدهم صفحه شطرنج به شکل فعلی 
طراحی شد.

49
00:03:21,603 --> 00:03:27,195
مهره ضعیف مشاور جای خود را به 
مهره قویتر ملکه داد-

50
00:03:27,195 --> 00:03:31,952
شاید از نقش قدرتمند رهبران زن در دوره 
معاصر الهام گرفته باشد.

51
00:03:31,952 --> 00:03:34,723
این تغییر سرعت بازی را بیشتر کرد،

52
00:03:34,723 --> 00:03:36,953
و از آنجا که مقررات دیگری هم همگانی شد،

53
00:03:36,953 --> 00:03:41,663
نوشتارهایی به تحلیل شروع و پایان
بازی پرداخت.

54
00:03:41,663 --> 00:03:44,646
تئوری شطرنج زاده شد.

55
00:03:44,646 --> 00:03:49,986
با دوران روشنگری، بازی
ازدربارهای سلطنتی به قهوه خانهها رفت.

56
00:03:49,986 --> 00:03:53,796
شطرنج بعنوان نوعی خلاقیت دیده شد،

57
00:03:53,796 --> 00:03:57,376
حرکات جسورانه و بازیهای مهییج تشویق میشد.

58
00:03:57,376 --> 00:04:03,796
این سبک "رمانتیک" 
در بازی جاودانه سال ۱۸۵۱به اوج خود رسید،

59
00:04:03,796 --> 00:04:07,078
جایی که آدولف اندرسون یک شطرنج را

60
00:04:07,078 --> 00:04:11,408
با قربانی کردن
ملکه و دو رخ خود مدیریت کرد.

61
00:04:11,408 --> 00:04:15,963
اما ظهور رقابت رسمی
بازی در اواخر قرن نوزدهم

62
00:04:15,963 --> 00:04:21,157
به معنای یک محاسبه استراتژیک بود که 
بتدریج حریف را مغلوب کند.

63
00:04:21,157 --> 00:04:23,585
و با برپایی بازیهای بین المللی،

64
00:04:23,585 --> 00:04:27,495
شطرنج اهمیت ژئوپلتیکی جدید بدست آورد.

65
00:04:27,495 --> 00:04:28,745
در خلال جنگ سرد،

66
00:04:28,745 --> 00:04:33,585
اتحاد جماهیر شوروی منابع عظیمی را به
پرورش استعدادهای شطرنج اختصاص داد،

67
00:04:33,585 --> 00:04:37,457
و تا آخر قرن قهرمانی را از آن خود داشت.

68
00:04:37,457 --> 00:04:40,907
اما بازیکنی که واقعاً قهرمان روسی را 
دلخور کرد

69
00:04:40,907 --> 00:04:43,347
شهروند کشور دیگری نبود

70
00:04:43,347 --> 00:04:47,697
یک کامپیوتر آیبیام به نام
Deep Blue بود.

71
00:04:47,697 --> 00:04:50,862
در طول دههها بازیهای کامپیوتری شطرنج 
پیشرفت کرده بود،

72
00:04:50,862 --> 00:04:55,462
اما با پیروزی Deep Blue
بر گری کاسپاروف در سال ۱۹۹۷

73
00:04:55,465 --> 00:05:00,475
اولین باری بود که ماشین یک 
قهرمان شطرنج باز را مغلوب میکنر.

74
00:05:00,484 --> 00:05:04,794
امروزه، نرم افزار شطرنج قادر است
به طور مداوم

75
00:05:04,799 --> 00:05:06,639
بهترین شطرنجبازان را شکست دهد.

76
00:05:06,639 --> 00:05:08,759
اما درست مثل بازی آنها برتری دارند،


77
00:05:08,759 --> 00:05:12,149
این ماشینها محصول
نبوغ انسان هستند.

78
00:05:12,149 --> 00:05:18,439
و شاید همین نبوغ ما را از این 
شرایط خارج کند.