[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.14,0:00:05.22,Default,,0000,0000,0000,,Bir gölün ya da büyük bir havun üzerinde çok büyük donmuş alan var diyelim.
Dialogue: 0,0:00:05.24,0:00:07.94,Default,,0000,0000,0000,,Böylece büyük bir buz yüzeyimiz var.
Dialogue: 0,0:00:07.100,0:00:10.71,Default,,0000,0000,0000,,Bu benim en iyi düz bir buz yüzeyi çizme girişimim.
Dialogue: 0,0:00:10.71,0:00:14.20,Default,,0000,0000,0000,,Ve buraya iki kalıp buz koyucam.
Dialogue: 0,0:00:14.23,0:00:18.47,Default,,0000,0000,0000,,Bir kalıbı şu şekilde koyucam,
Dialogue: 0,0:00:18.47,0:00:21.44,Default,,0000,0000,0000,,bir kalıp buz tam buraya
Dialogue: 0,0:00:21.48,0:00:30.01,Default,,0000,0000,0000,,sonrada diğer kalıp buzu tam buraya koyucam.
Dialogue: 0,0:00:30.01,0:00:33.05,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu buz kalıpları özdeştir.
Dialogue: 0,0:00:33.14,0:00:41.92,Default,,0000,0000,0000,,İkisi de 5 kilogram. Bunu yazayım.
Dialogue: 0,0:00:41.95,0:00:45.50,Default,,0000,0000,0000,,ya da ikisininde kütlesi 5 kilogram.
Dialogue: 0,0:00:45.53,0:00:48.11,Default,,0000,0000,0000,,Ve ikisinin arasındaki tek fark,
Dialogue: 0,0:00:48.11,0:00:50.59,Default,,0000,0000,0000,,havuza göre
Dialogue: 0,0:00:50.60,0:01:01.10,Default,,0000,0000,0000,,bu durmakta ve bu sabit hız ile hareket ediyor.
Dialogue: 0,0:01:01.10,0:01:06.18,Default,,0000,0000,0000,,Sağa doğru sabit hız.
Dialogue: 0,0:01:06.18,0:01:13.22,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu sabit hız 5 metre/saniye diyelim.
Dialogue: 0,0:01:13.22,0:01:16.98,Default,,0000,0000,0000,,Ve buz üstüne buz kalıpları koymamın tek sebebi,
Dialogue: 0,0:01:16.98,0:01:19.82,Default,,0000,0000,0000,,en azından bu videonun uğruna böyle kabul edeceğiz,
Dialogue: 0,0:01:19.82,0:01:22.61,Default,,0000,0000,0000,,sürtünme ihmal edilebilir düzeydedir.
Dialogue: 0,0:01:22.61,0:01:25.40,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi Newton'un birinci hareket yasası bize
Dialogue: 0,0:01:25.40,0:01:29.11,Default,,0000,0000,0000,,hareket etmeyen,
Dialogue: 0,0:01:29.11,0:01:32.02,Default,,0000,0000,0000,,ya da bunu sabit hızı sıfır olarak görebilirsiniz,
Dialogue: 0,0:01:32.02,0:01:34.65,Default,,0000,0000,0000,,ya da sabit bir hızlı bir cisim ile ilgili ne söyler?
Dialogue: 0,0:01:34.65,0:01:36.41,Default,,0000,0000,0000,,Eh, Newton'un birinci yasası der ki,
Dialogue: 0,0:01:36.41,0:01:41.77,Default,,0000,0000,0000,,ya sabit hızlarını koruyacaklar ya da hareketsiz kalacaklar,
Dialogue: 0,0:01:41.77,0:01:43.60,Default,,0000,0000,0000,,bu da sıfır sabit hızdır
Dialogue: 0,0:01:43.60,0:01:45.83,Default,,0000,0000,0000,,bir dengesizlik olmadığı sürece,
Dialogue: 0,0:01:45.83,0:01:49.34,Default,,0000,0000,0000,,nesne üzerinde net kuvvet olmadığı sürece.
Dialogue: 0,0:01:49.34,0:01:50.81,Default,,0000,0000,0000,,Bunun hakkında düşünelim.
Dialogue: 0,0:01:50.81,0:01:55.51,Default,,0000,0000,0000,,Her iki durumda da cisimlerin üstünde dengelenmemiş kuvvet olmaması lazım
Dialogue: 0,0:01:55.51,0:01:58.16,Default,,0000,0000,0000,,ya da herhangi bir net kuvvet olmamalı.
Dialogue: 0,0:01:58.16,0:02:01.38,Default,,0000,0000,0000,,Ama bunların dünya üzerinde olduğunu düşünürsek,
Dialogue: 0,0:02:01.38,0:02:05.22,Default,,0000,0000,0000,,her ikisine de etki eden bir net kuvvet var.
Dialogue: 0,0:02:05.22,0:02:08.12,Default,,0000,0000,0000,,Her ikisi de, Dünya'nın yüzeyinde
Dialogue: 0,0:02:08.12,0:02:15.47,Default,,0000,0000,0000,,ve her ikisininde kütlesi var. Yani, onları aşağı doğru çeken yerçekimi kuvveti olacak.
Dialogue: 0,0:02:15.47,0:02:21.93,Default,,0000,0000,0000,,Bu buz kalıplarının ikisininde üzerinde aşşağı yönlü yer çekimi kuvveti olacak.
Dialogue: 0,0:02:21.93,0:02:26.40,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu aşşağı doğru yer çekimi kuvveti şuna eşit olacak:
Dialogue: 0,0:02:26.40,0:02:30.100,Default,,0000,0000,0000,,Dünya'nın yüzeyine yakın yerçekimi alanı
Dialogue: 0,0:02:30.100,0:02:39.07,Default,,0000,0000,0000,,çarpı, ki bu bir vektördür, cismin kütlesi. Yani, çarpı 5 kilogram.
Dialogue: 0,0:02:39.07,0:02:46.80,Default,,0000,0000,0000,,Buradaki 9,8 metre/saniye kare
Dialogue: 0,0:02:46.80,0:02:52.28,Default,,0000,0000,0000,,Yani bunu 5 ile çarparsanız 49 metre/saniye kare bulursunuz
Dialogue: 0,0:02:52.28,0:02:55.10,Default,,0000,0000,0000,,bu da 49 Newton'a eşittir.
Dialogue: 0,0:02:55.10,0:02:57.31,Default,,0000,0000,0000,,Yani, burada biraz çelişki var!
Dialogue: 0,0:02:57.31,0:03:00.63,Default,,0000,0000,0000,,Newton'un birinci yasası diyor ki,
Dialogue: 0,0:03:00.63,0:03:04.40,Default,,0000,0000,0000,,durmakta olan bir cisim durmaya devam eder, ya da hareket halindeki bir cisim hareket etmeye devam eder,
Dialogue: 0,0:03:04.40,0:03:07.97,Default,,0000,0000,0000,,bir dengesizlik veya net kuvvet olmadıkça
Dialogue: 0,0:03:07.97,0:03:12.74,Default,,0000,0000,0000,,ama burada çizdiğimize bakarsak, bir çeşit net kuvvet var gibi görünüyor.
Dialogue: 0,0:03:12.74,0:03:17.34,Default,,0000,0000,0000,,Bu şeyi aşağı çeken 49 Newton'luk kuvvet var gibi görünüyor,
Dialogue: 0,0:03:17.34,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,ama derseniz, "Hayır hayır Sal, tabii ki bu şey hızlanan aşşağı doğru hızlanmaya başlamayacak
Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:32.04,Default,,0000,0000,0000,,çünkü buz var. Büyük bir donmuş su havuzunun üstünde duruyor. "
Dialogue: 0,0:03:32.07,0:03:34.53,Default,,0000,0000,0000,,Size derim, peki,
Dialogue: 0,0:03:34.53,0:03:42.65,Default,,0000,0000,0000,,cevabınız buysa, yerçekimi kuvvetini sıfırlayan kuvvet,
Dialogue: 0,0:03:42.65,0:03:49.46,Default,,0000,0000,0000,,bu buz kalıplarını Dünya'nın çekirdeğine düşmekten kurtaran şey ne?
Dialogue: 0,0:03:49.46,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Serbest düşme yapmasını ya da Dünya'nın merkezine doğru hızlanan hareket yapmasını engelleyen şey?
Dialogue: 0,0:03:56.00,0:04:02.76,Default,,0000,0000,0000,,Ve siz derseniz, "Eh, buz olmasaydı bu şeyler düşerdi,
Dialogue: 0,0:04:02.76,0:04:06.92,Default,,0000,0000,0000,,buz tepki gücünü sağlıyor olmalı."
Dialogue: 0,0:04:06.92,0:04:09.32,Default,,0000,0000,0000,,Kesinlikle haklısınız.
Dialogue: 0,0:04:09.32,0:04:15.32,Default,,0000,0000,0000,,Buz ters yönde bir tepki kuvveti uygulamaktadır.
Dialogue: 0,0:04:15.32,0:04:19.32,Default,,0000,0000,0000,,Yani, yerçekimi kuvveti ile aynı büyüklükte ama zıt yönde.
Dialogue: 0,0:04:19.32,0:04:25.95,Default,,0000,0000,0000,,Ve böylece, bu buz kalıplarının her ikisinde de 49 Newton olan aşşağı doğru yerçekimi kuvveti,
Dialogue: 0,0:04:25.95,0:04:31.13,Default,,0000,0000,0000,,buzun yukarı doğru uyguladı kuvvet ile tamamen sıfırlanır,
Dialogue: 0,0:04:31.13,0:04:36.91,Default,,0000,0000,0000,,bu durumda her ikisinde de 49 Newtonluk yukarı yönlü kuvvet olucaktır.
Dialogue: 0,0:04:36.91,0:04:40.94,Default,,0000,0000,0000,,Ve umarım Newton'un birinci kuralının hala doğru olduğu mantığınıza yatmıştır.
Dialogue: 0,0:04:40.94,0:04:44.21,Default,,0000,0000,0000,,Bu dikey yönde hiç net kuvvetimiz yok.
Dialogue: 0,0:04:44.21,0:04:47.10,Default,,0000,0000,0000,,Aslında, bunda her iki yönde de net kuvvet yok.
Dialogue: 0,0:04:47.10,0:04:49.12,Default,,0000,0000,0000,,İşte bu yüzden sabit hızlılar.
Dialogue: 0,0:04:49.12,0:04:52.64,Default,,0000,0000,0000,,Bu adamın, yatay yönde hızı sıfır,
Dialogue: 0,0:04:52.64,0:04:55.44,Default,,0000,0000,0000,,bu adamın yatay yönde sabit hızı var.
Dialogue: 0,0:04:55.44,0:04:58.33,Default,,0000,0000,0000,,ve hiç biri düşey yönde hızlanmıyor.
Dialogue: 0,0:04:58.33,0:05:01.11,Default,,0000,0000,0000,,çünkü buz kalıplarının üstünde buzun kuvveti var.
Dialogue: 0,0:05:01.11,0:05:05.53,Default,,0000,0000,0000,,buz kalıplarını destekleyen buz, yer çekimine tamamen karşı koyuyor.
Dialogue: 0,0:05:05.53,0:05:11.10,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu güce "Normal Kuvvet" denir.
Dialogue: 0,0:05:11.10,0:05:13.88,Default,,0000,0000,0000,,Yukarı yönlü 49 Newton.
Dialogue: 0,0:05:13.88,0:05:15.98,Default,,0000,0000,0000,,Buradaki normal kuvvettir.
Dialogue: 0,0:05:15.98,0:05:19.87,Default,,0000,0000,0000,,ve ilerideki videolarımızda normal kuvvet ile ilgili daha fazla konuşucaz
Dialogue: 0,0:05:19.87,0:05:25.40,Default,,0000,0000,0000,,normal kuvvet, herhangi bir cisim herhangi bir yüzeyde dururken yüzeye dik olarak uygulanan kuvvettir.
Dialogue: 0,0:05:25.40,0:05:29.45,Default,,0000,0000,0000,,ve sürtünme hakkında konuşmaya başladığınızda çok önemli olmaya başlayacak.
Dialogue: 0,0:05:29.45,0:05:32.97,Default,,0000,0000,0000,,İlerideki videolarda görücez eğik düzlemde bir cisim olduğu zaman,
Dialogue: 0,0:05:32.97,0:05:35.54,Default,,0000,0000,0000,,şu şekildeki bir eğik düzlemde bu kalıbı var diyelim.
Dialogue: 0,0:05:35.54,0:05:44.07,Default,,0000,0000,0000,,Bu bloğun normal kuvveti yüzeye dik olacak.
Dialogue: 0,0:05:44.07,0:05:47.98,Default,,0000,0000,0000,,Ve gerçekten burada neler olduğunu düşürseniz temelde elektromanyetik kuvvettir
Dialogue: 0,0:05:47.98,0:06:02.66,Default,,0000,0000,0000,,çünkü gerçekten buz kalıplarının moleküllerini büyütürseniz, ya da daha iyisi atomlarını büyütürseniz
Dialogue: 0,0:06:02.66,0:06:07.20,Default,,0000,0000,0000,,Bu buz kalıbının düşmesini ne engelliyor,
Dialogue: 0,0:06:07.20,0:06:14.47,Default,,0000,0000,0000,,aşşağı inebilmesi için, moleküllerinin
Dialogue: 0,0:06:14.47,0:06:20.80,Default,,0000,0000,0000,,buradaki buzdaki su moleküllerini ya da bağımısız atomları sıkıştırması ya da yaklaşması gerekiyor.
Dialogue: 0,0:06:20.80,0:06:25.34,Default,,0000,0000,0000,,Ve atomlar, burada bir atom düzeyinde çizeyim.
Dialogue: 0,0:06:25.34,0:06:32.45,Default,,0000,0000,0000,,Bunlardan birinin moleküllerini çizeyim,
Dialogue: 0,0:06:32.45,0:06:39.65,Default,,0000,0000,0000,,Yani, bir oksijen iki hidrojeni var
Dialogue: 0,0:06:39.65,0:06:44.89,Default,,0000,0000,0000,,ve bu büyük bir örgüyapısı oluşturuyor. Kimya çalma listesinde bu konu hakkında daha fazla konuşabiliriz.
Dialogue: 0,0:06:44.89,0:06:47.96,Default,,0000,0000,0000,,ve buz moleküllerinden biri hakkında konuşalım
Dialogue: 0,0:06:47.96,0:06:54.88,Default,,0000,0000,0000,,Yani belki bunun gibi bir şeye benze ver iki hidrojeni var
Dialogue: 0,0:06:54.88,0:06:58.18,Default,,0000,0000,0000,,ve böylece, bu ikisinin sıkıştırılmasını ne engelliyor,
Dialogue: 0,0:06:58.19,0:07:01.64,Default,,0000,0000,0000,,bu buz kalıbını daha aşşağı inmekten ne alıkoyuyor
Dialogue: 0,0:07:01.64,0:07:06.31,Default,,0000,0000,0000,,bu ve diğer molekül arasındaki elektronlar arasında oluşan itme kuvveti.
Dialogue: 0,0:07:06.31,0:07:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani bunu bir keşit makro düzeyde temas kuvveti olarak düşünebiliriz
Dialogue: 0,0:07:10.00,0:07:17.94,Default,,0000,0000,0000,,ancak mikroskobik düzeyde veya atomik seviyede, gerçekten aslında sadece elektromanyetik itme.