0:00:00.249,0:00:03.730
Đây là viện dưỡng lão Hogeweyk.

0:00:03.730,0:00:08.045
Nằm trong một thị trấn nhỏ [br]rất gần Amsterdam, tại Hà Lan.

0:00:08.045,0:00:11.980
Gồm 27 căn nhà, [br]mỗi căn có sáu đến bảy người.

0:00:11.980,0:00:17.001
Có khu mua sắm nhỏ gồm nhà hàng, [br]quán rượu, siêu thị và club.

0:00:17.001,0:00:22.025
Có cả đường phố, những con hẻm[br]và một rạp chiếu phim.

0:00:22.025,0:00:25.315
Đây thật ra là một viện dưỡng lão.

0:00:25.315,0:00:30.587
Dành cho những người già[br]bị mất trí nhớ trầm trọng

0:00:30.587,0:00:34.914
cần được chăm sóc và hỗ trợ 24/7.

0:00:34.914,0:00:38.537
Mất trí nhớ [br]là căn bệnh nghiêm trọng,

0:00:38.537,0:00:42.279
và vô phương cứu chữa.

0:00:42.279,0:00:45.656
Nó đang trở thành [br]vấn đề lớn trên toàn cầu,

0:00:45.656,0:00:48.274
cho con người, [br]các nhà chính trị, và thế giới

0:00:48.274,0:00:51.195
đó sẽ là một vấn đề lớn.

0:00:51.195,0:00:54.703
Danh sách chờ vào các viện dưỡng lão[br]ngày một dài.

0:00:54.703,0:00:59.505
Hầu hết người vào viện[br]vì mất trí nhớ là phụ nữ.

0:00:59.505,0:01:04.549
Vì đã quen [br]với việc chăm sóc người khác,

0:01:04.549,0:01:08.842
phụ nữ sẽ dễ dàng chăm sóc [br]khi chồng mất trí nhớ của mình,

0:01:08.842,0:01:14.319
đổi lại, sẽ chẳng dễ dàng gì[br]với những người đàn ông.

0:01:14.319,0:01:18.982
Chứng mất trí nhớ là căn bệnh [br]ảnh hưởng đến não bộ.

0:01:18.986,0:01:22.008
Não bị rối loạn.

0:01:22.008,0:01:24.684
Người bệnh không còn biết giờ giấc,

0:01:24.684,0:01:27.500
không biết điều gì đang diễn ra, [br]mọi người là ai.

0:01:27.500,0:01:29.052
Họ rất bối rối.

0:01:29.052,0:01:31.650
Tình trạng bối rối ấy

0:01:31.650,0:01:37.988
khiến họ lo sợ, trầm cảm, [br]cảnh giác.

0:01:37.988,0:01:41.063
Đây là viện dưỡng lão truyền thống.

0:01:41.063,0:01:45.078
Nơi tôi đã làm quản lý chăm sóc[br]vào năm 1992.

0:01:45.078,0:01:48.427
Chúng tôi thường tâm sự với nhau [br]về sự thật rằng

0:01:48.427,0:01:53.352
với những gì đang làm ở đây,[br]chúng tôi không muốn đưa bố mẹ

0:01:53.352,0:01:57.565
thậm chí, bạn bè, [br]và ngay cả chính mình vào viện.

0:01:57.565,0:01:59.584
Rồi một ngày, chúng tôi nói:

0:01:59.584,0:02:02.352
''Chỉ nói suông thôi, [br]sẽ chẳng thay đổi được gì.

0:02:02.352,0:02:04.055
Chúng ta phụ trách ở đây.

0:02:04.055,0:02:06.525
Và chúng ta nên làm gì đó,

0:02:06.525,0:02:10.343
để có thể[br]muốn cha mẹ mình đến đây ở.''

0:02:10.343,0:02:13.981
Chúng tôi nói về nó, [br]mỗi ngày, khi nhìn thấy

0:02:13.981,0:02:17.352
những người già ở đây

0:02:17.352,0:02:20.007
không thoải mái [br]với môi trường đang sống

0:02:20.007,0:02:23.608
vì họ nghĩ nó không khác gì [br]một cái bệnh viện.

0:02:23.608,0:02:27.537
nơi bác sĩ, y tá và nhân viên y tế [br]đều mặc đồng phục,

0:02:27.537,0:02:30.254
còn họ sống trong phòng bệnh.

0:02:30.254,0:02:33.033
Họ không biết [br]tại sao mình lại ở đây.

0:02:33.033,0:02:36.656
Và tìm cách để trốn thoát.

0:02:36.656,0:02:42.054
Họ tìm kiếm và hy vọng [br]tìm được lối thoát để về nhà.

0:02:42.054,0:02:45.897
Chúng tôi biết những gì mình làm [br]trong tình huống này

0:02:45.897,0:02:51.534
chỉ khiến những bệnh nhân[br]rối loạn não thêm rối loạn.

0:02:51.534,0:02:55.930
Chúng ta đổ thêm dầu vào lửa.

0:02:55.930,0:02:59.101
Và đó không phải là điều [br]mà bệnh nhân muốn.

0:02:59.101,0:03:01.916
Những người này, [br]họ muốn có cuộc sống,

0:03:01.916,0:03:05.667
muốn chúng tôi giúp họ đối phó [br]với bệnh mất trí nhớ.

0:03:05.667,0:03:10.323
Họ muốn sống [br]trong một ngôi nhà bình thường,

0:03:10.323,0:03:12.623
chứ không phải bệnh viện.

0:03:12.623,0:03:15.557
Họ muốn có một gia đình bình thường,

0:03:15.557,0:03:20.506
nơi họ có thể ngửi thấy[br]bữa tối trong bếp.

0:03:20.506,0:03:25.368
Hay được tự do xuống bếp, [br]tìm thứ gì để ăn hoặc uống.

0:03:25.368,0:03:27.971
Đấy là tất cả những gì họ cần.

0:03:27.971,0:03:31.114
Và cũng là điều chúng ta[br]nên làm cho họ.

0:03:31.114,0:03:35.874
Chúng tôi nói rằng [br]mình nên biến nơi đây thành nhà,

0:03:35.874,0:03:40.884
để họ không sống như trong phòng[br]với 15, 20 hay 30 người nữa.

0:03:40.884,0:03:46.629
Mà là một nhóm nhỏ, gồm chỉ [br]sáu, bảy người, như gia đình.

0:03:46.629,0:03:50.389
Như sống cùng bạn bè.

0:03:50.389,0:03:53.898
Chúng ta nên tìm cách [br]để phân nhóm mọi người

0:03:53.898,0:03:56.656
dựa trên tư tưởng sống

0:03:56.656,0:03:59.624
để họ có cơ hội trở thành bạn,

0:03:59.624,0:04:02.262
khi sống cùng nhau.

0:04:02.262,0:04:06.145
Chúng tôi đã hỏi gia đình[br]của những người ở đây

0:04:06.145,0:04:09.936
"Điều gì quan trọng với cha bạn?",[br]''Điều gì quan trọng với mẹ bạn?''

0:04:09.936,0:04:12.965
"Họ thích cuộc sống thế nào?",[br]"Họ muốn điều gì?"

0:04:12.965,0:04:17.624
Chúng tôi phân ra bảy nhóm [br]và gọi là nhóm theo lối sống.

0:04:17.624,0:04:21.611
Chẳng hạn, chúng tôi tìm thấy [br]nhóm lối sống trang trọng.

0:04:21.611,0:04:23.147
Theo lối sống này,

0:04:23.147,0:04:26.186
mọi người giao tiếp [br]một cách trang trọng hơn,

0:04:26.186,0:04:27.879
và giữ khoảng cách.

0:04:27.879,0:04:31.609
Nhịp sống hàng ngày [br]thường bắt đầu và kết thúc trễ.

0:04:31.609,0:04:36.096
Họ thích nghe nhạc cổ điển[br]hơn những nhóm khác.

0:04:36.096,0:04:38.430
Trong thực đơn,

0:04:38.430,0:04:41.877
họ chuộng món Pháp [br]hơn món truyền thống Hà Lan.

0:04:41.877,0:04:43.669
(Cười lớn)

0:04:43.669,0:04:47.194
Trái ngược là lối sống[br]của thợ thủ công.

0:04:47.194,0:04:49.457
Đây là lối sống rất truyền thống.

0:04:49.457,0:04:52.135
họ thức dậy sớm [br]và đi ngủ sớm,

0:04:52.135,0:04:55.905
bởi họ đã làm việc tay chân [br]chăm chỉ cả đời,

0:04:55.905,0:05:00.748
thường là kinh doanh nhỏ theo gia đình[br]có một nông trại nhỏ, một cửa hàng.

0:05:00.748,0:05:05.136
như Mr.B là nông dân.

0:05:05.136,0:05:09.416
Ông chia sẻ với tôi rằng [br]ông luôn đến nông trại vào mỗi sáng

0:05:09.416,0:05:12.054
với một túi cơm trưa

0:05:12.054,0:05:14.904
và một điếu xì gà.

0:05:14.904,0:05:19.427
Điếu xì gà là thứ xa xỉ duy nhất[br]ông có thể tự mua cho mình.

0:05:19.427,0:05:23.113
Ăn trưa xong, [br]ông sẽ hút điếu xì gà đấy.

0:05:23.113,0:05:27.408
Cho đến khi qua đời tại Hogeweyk,

0:05:27.408,0:05:34.171
mỗi ngày, ông thường ngồi [br]trong nhà kho nhỏ để hút xì gà.

0:05:34.171,0:05:36.211
Đây là mẹ tôi.

0:05:36.211,0:05:38.172
Thuộc nhóm lối sống văn hóa.

0:05:38.172,0:05:41.292
Bà ở Hogeweyk đã được sáu tuần.

0:05:41.292,0:05:46.450
Đây là nhóm thích du lịch, [br]gặp gỡ mọi người, mọi nền văn hóa,

0:05:46.450,0:05:50.131
hứng thú với nghệ thuật và âm nhạc.

0:05:50.131,0:05:52.945
Và còn nhiều nhóm khác.

0:05:52.945,0:05:57.791
Đó là những gì chúng tôi [br]đã thảo luận và đã làm.

0:05:57.791,0:06:02.481
Được sống chung [br]với một nhóm người,

0:06:02.481,0:06:05.924
cùng chí hướng là chưa đủ.

0:06:05.924,0:06:08.123
Cuộc sống còn cần nhiều hơn thế.

0:06:08.123,0:06:11.208
Mọi người thích có được niềm vui [br]và tìm được ý nghĩa.

0:06:11.208,0:06:13.229
Chúng ta là động vật sống bầy đàn.

0:06:13.229,0:06:15.972
Chúng ta cần đời sống xã hội.

0:06:15.972,0:06:18.897
Đó là khởi điểm của chúng tôi.

0:06:18.897,0:06:22.247
Chúng ta muốn ra ngoài, mua sắm,

0:06:22.247,0:06:24.934
và gặp gỡ mọi người.

0:06:24.934,0:06:28.352
Hay đến quán rượu, [br]làm vài ly với bạn bè.

0:06:28.352,0:06:33.158
như Mr.W -- ông thích [br]đi chơi mỗi ngày,

0:06:33.158,0:06:35.978
tìm kiếm những quý bà xinh đẹp.

0:06:35.978,0:06:38.166
(Cười)

0:06:38.166,0:06:40.190
Ông cư xử lịch thiệp với họ.

0:06:40.190,0:06:42.915
Ông muốn làm họ cười và hiểu họ.

0:06:42.915,0:06:46.186
Ông nhảy cùng họ trong quán rượu.

0:06:46.186,0:06:47.880
Mỗi ngày là một bữa tiệc.

0:06:47.880,0:06:50.808
Có những bệnh nhân [br]thích đến nhà hàng hơn,

0:06:50.808,0:06:52.806
uống rượu với bạn bè,

0:06:52.806,0:06:56.216
ăn trưa, ăn tối[br]và tận hưởng cuộc sống.

0:06:56.216,0:06:58.910
Mẹ tôi, bà ấy thường đi dạo [br]trong công viên,

0:06:58.910,0:07:01.203
ngồi tắm nắng trên băng ghế,

0:07:01.203,0:07:03.777
và mong ai đó sẽ đến và ngồi cạnh,

0:07:03.777,0:07:06.600
trò chuyện với bà về cuộc sống,

0:07:06.600,0:07:10.195
hay về những con vịt đang bơi trong hồ.

0:07:10.195,0:07:13.156
Đời sống xã hội rất quan trọng.

0:07:13.156,0:07:17.774
Điều đó có nghĩa bạn là một phần [br]của xã hội, và bạn thuộc về nó.

0:07:17.774,0:07:21.151
Đó là điều chúng ta cần.

0:07:21.151,0:07:25.152
Ngay cả khi [br]bị mất trí nhớ trầm trọng.

0:07:25.152,0:07:28.477
Tôi đã thấy điều ấy mỗi ngày [br]qua cửa sổ văn phòng.

0:07:28.477,0:07:32.670
Rồi một ngày, tôi thấy một quý bà [br]đi đến từ một phía,

0:07:32.670,0:07:36.147
và một quý bà khác từ phía kia,[br]gặp nhau tại một góc.

0:07:36.147,0:07:39.195
Tôi biết rất rõ hai người ấy.

0:07:39.195,0:07:42.671
Tôi thường thấy họ đi dạo ở ngoài.

0:07:42.671,0:07:46.963
Thỉnh thoảng, tôi cố gắng [br]bắt chuyện với họ,

0:07:46.963,0:07:50.456
có điều cuộc nói chuyện giữa họ

0:07:50.456,0:07:53.709
thật khó hiểu.

0:07:53.709,0:07:57.242
Tôi thường thấy họ gặp nhau, [br]nói chuyện với nhau,

0:07:57.242,0:07:59.532
và dùng điệu bộ.

0:07:59.532,0:08:01.959
Cả hai đều rất vui.

0:08:01.959,0:08:05.181
Rồi họ tạm biệt nhau[br]và đường ai nấy đi.

0:08:05.181,0:08:07.589
Đó là điều bạn ao ước trong đời

0:08:07.589,0:08:11.220
gặp gỡ mọi người [br]và hòa nhập xã hội.

0:08:11.220,0:08:14.267
Đó là điều tôi tận mắt thấy.

0:08:14.267,0:08:16.445
Hogeweyk trở thành nơi

0:08:16.445,0:08:19.861
những bệnh nhân bị mất trí [br]trầm trọng có thể sống,

0:08:19.861,0:08:22.237
được tự do và an toàn,

0:08:22.237,0:08:26.203
vì các chuyên gia [br]và tình nguyện viên tại đó

0:08:26.203,0:08:29.235
biết cách ứng phó [br]với căn bệnh.

0:08:29.235,0:08:32.736
Những chuyên gia [br]làm công việc chuyên môn

0:08:32.736,0:08:38.496
sao cho phù hợp với [br]cuộc sống tự nhiên của người nơi đây.

0:08:38.496,0:08:43.340
Nghĩa là ban quản lý [br]phải cung cấp mọi thứ

0:08:43.340,0:08:46.994
cần cho công việc của họ.

0:08:46.994,0:08:50.760
Chúng ta cần một ban quản lý [br]dám làm

0:08:50.760,0:08:54.221
để thay đổi cách [br]ta đã luôn làm trước đó

0:08:54.221,0:08:58.729
với viện dưỡng lão truyền thống.

0:08:58.729,0:09:01.763
Chúng tôi thấy nó hiệu quả.

0:09:01.763,0:09:05.222
Chúng tôi cho rằng, [br]điều này có thể làm ở bất cứ đâu,

0:09:05.222,0:09:08.086
Không chỉ riêng cho người giàu.

0:09:08.086,0:09:12.016
Chúng tôi đang làm điều này [br]với cùng một ngân sách

0:09:12.016,0:09:16.219
của bất kì viện dưỡng lão [br]ở nước ta.

0:09:16.219,0:09:20.286
Chúng tôi chỉ dùng [br]ngân sách nhà nước.

0:09:20.286,0:09:27.736
(Vỗ tay)

0:09:27.736,0:09:31.752
Bạn cần nghĩ khác đi,

0:09:31.752,0:09:35.012
nhìn vào người [br]đang đứng trước bạn,

0:09:35.012,0:09:39.252
hiểu người ấy cần gì [br]ngay lúc này.

0:09:39.252,0:09:42.802
Chỉ cần một nụ cười, [br]một lối nghĩ khác,

0:09:42.802,0:09:47.453
cách bạn hành động, [br]chẳng mất mát gì.

0:09:47.453,0:09:51.750
Một thứ khác nữa, [br]đó chính là đưa ra lựa chọn.

0:09:51.750,0:09:56.525
Lựa chọn bạn sẽ dùng tiền vào đâu.

0:09:56.525,0:09:59.371
Tôi vẫn thường nói:

0:09:59.371,0:10:03.773
''Màn đỏ hay xám [br]thì cũng đắt như nhau''.

0:10:03.773,0:10:06.010
(Cười)

0:10:06.010,0:10:09.063
Đây là điều khả thi ở bất cứ đâu.

0:10:09.063,0:10:11.072
Xin cảm ơn.

0:10:11.072,0:10:15.787
(Vỗ tay)