0:00:00.659,0:00:02.610 Αυτό είναι το Χόχβεκ. 0:00:02.984,0:00:07.365 Είναι μια γειτονιά σε μια μικρή πόλη[br]πολύ κοντά στο Άμστερνταμ, στην Ολλανδία. 0:00:07.881,0:00:11.350 Υπάρχουν 27 σπίτια [br]με έξι, επτά ανθρώπους στο καθένα. 0:00:11.821,0:00:14.110 Υπάρχει ένα μικρό[br]εμπορικό κέντρο με εστιατόριο, 0:00:14.110,0:00:16.900 μπαρ, σούπερ μάρκετ και σύλλογος. 0:00:16.900,0:00:21.225 Υπάρχουν δρόμοι, σοκάκια κι ένα θέατρο. 0:00:22.434,0:00:24.434 Στην πραγματικότητα είναι ένα γηροκομείο. 0:00:25.093,0:00:30.727 Ένα γηροκομείο για ανθρώπους [br]με προχωρημένο στάδιο άνοιας 0:00:30.751,0:00:34.210 που χρειάζονται φροντίδα και υποστήριξη[br]όλο το εικοσιτετράωρο. 0:00:35.234,0:00:38.497 Η άνοια είναι μια τρομερή ασθένεια, 0:00:38.521,0:00:41.739 για την οποία ακόμη δεν υπάρχει θεραπεία. 0:00:42.211,0:00:45.838 Θα αποτελέσει μεγάλο [br]πρόβλημα για τον κόσμο, 0:00:45.862,0:00:47.790 για τους ανθρώπους, για τους πολιτικούς, 0:00:47.790,0:00:50.705 για τον κόσμο -- θα αποτελέσει[br]μεγάλο πρόβλημα. 0:00:51.228,0:00:54.473 Βλέπουμε ότι υπάρχουν[br]λίστες αναμονής για τα γηροκομεία. 0:00:55.093,0:00:58.893 Οι περισσότεροι άνθρωποι με άνοια [br]που έρχονται σε γηροκομεία είναι γυναίκες. 0:00:59.855,0:01:04.815 Κι αυτό συμβαίνει επειδή οι γυναίκες [br]έχουν συνηθίσει να φροντίζουν τους άλλους, 0:01:04.839,0:01:08.692 οπότε μπορούν να φροντίσουν [br]έναν σύζυγο με άνοια, 0:01:08.716,0:01:13.124 το αντίστροφο όμως δεν είναι[br]τόσο εύκολο για τους κυρίους. 0:01:14.629,0:01:18.962 Η άνοια είναι μια ασθένεια [br]που προσβάλλει τον εγκέφαλο. 0:01:18.986,0:01:21.128 Ο εγκέφαλος είναι σε σύγχυση. 0:01:21.923,0:01:24.684 Οι άνθρωποι δε γνωρίζουν πλέον[br]τι είναι ο χρόνος, 0:01:24.708,0:01:27.446 τι συμβαίνει, ποιος είναι ποιος. 0:01:27.470,0:01:28.942 Είναι πολύ μπερδεμένοι. 0:01:28.966,0:01:31.180 Και εξαιτίας της σύγχυσης, 0:01:31.204,0:01:37.249 γίνονται ανήσυχοι, [br]καταθλιπτικοί, επιθετικοί. 0:01:38.728,0:01:41.109 Αυτό είναι ένα συνηθισμένο γηροκομείο. 0:01:41.133,0:01:43.188 Εργαζόμουν σ' αυτό το 1992. 0:01:43.641,0:01:45.148 Ήμουν υπεύθυνη φροντίδας. 0:01:45.687,0:01:48.703 Συχνά μιλούσαμε για το γεγονός ότι 0:01:48.727,0:01:53.728 η δουλειά μας εκεί δεν ήταν αυτό [br]που θα θέλαμε για τους γονείς μας, 0:01:53.752,0:01:57.060 για τους φίλους μας, για εμάς. 0:01:57.815,0:01:59.600 Και μια μέρα, είπαμε, 0:01:59.624,0:02:02.378 «Δε θα αλλάξει τίποτα[br]αν απλά μιλάμε γι' αυτό. 0:02:02.402,0:02:03.775 Εμείς είμαστε υπεύθυνοι εδώ. 0:02:03.799,0:02:06.295 Πρέπει να κάνουμε κάτι γι' αυτό, 0:02:06.319,0:02:09.683 ώστε να θέλουμε να είναι [br]οι γονείς μας εδώ». 0:02:10.773,0:02:13.781 Το συζητήσαμε, και αυτό που [br]βλέπαμε καθημερινά ήταν ότι 0:02:13.805,0:02:17.498 οι άνθρωποι που ζούσαν στο γηροκομείο μας 0:02:17.522,0:02:19.887 ήταν μπερδεμένοι με το περιβάλλον, 0:02:19.911,0:02:23.458 γιατί έβλεπαν ένα νοσοκομειακό περιβάλλον, 0:02:23.482,0:02:27.593 με γιατρούς, νοσηλευτές [br]και προσωπικό με στολές, 0:02:27.617,0:02:29.284 και ζούσαν σε θαλάμους. 0:02:30.069,0:02:32.903 Και δεν καταλάβαιναν γιατί ζούσαν εκεί. 0:02:32.927,0:02:36.236 Έψαχναν έναν τρόπο να φύγουν. 0:02:36.617,0:02:41.554 Έψαχναν και ήλπιζαν να βρουν την πόρτα[br]για να γυρίσουν πάλι στο σπίτι. 0:02:42.022,0:02:45.847 Και καταλάβαμε ότι αυτό που γινόταν [br]σε αυτές τις συνθήκες 0:02:45.871,0:02:50.910 ήταν να δημιουργείται σε αυτούς τους [br]ανθρώπους με ήδη συγχυσμένο εγκέφαλο, 0:02:50.934,0:02:52.220 ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση. 0:02:52.244,0:02:55.778 Προσθέταμε σύγχυση στη σύγχυση. 0:02:56.180,0:02:58.631 Και αυτοί οι άνθρωποι [br]δεν το χρειάζονταν αυτό. 0:02:59.084,0:03:01.846 Οι άνθρωποι αυτοί ήθελαν να έχουν μια ζωή, 0:03:01.870,0:03:05.434 και βοήθεια, τη δική μας βοήθεια, [br]ν' αντιμετωπίζουν την άνοια. 0:03:05.957,0:03:10.689 Οι άνθρωποι αυτοί ήθελαν[br]να ζουν σε ένα κανονικό σπίτι, 0:03:10.713,0:03:11.863 όχι σε θάλαμο. 0:03:12.482,0:03:15.307 Ήθελαν να έχουν ένα κανονικό νοικοκυριό, 0:03:15.331,0:03:20.029 να μυρίζουν το βραδινό [br]που μαγειρεύεται στην κουζίνα. 0:03:20.966,0:03:25.228 Να είναι ελεύθεροι να πάνε στην κουζίνα[br]να πάρουν κάτι να φάνε ή να πιούνε. 0:03:25.611,0:03:27.841 Αυτό χρειάζονταν αυτοί οι άνθρωποι. 0:03:27.865,0:03:30.364 Και αυτό έπρεπε να κάνουμε γι'αυτούς. 0:03:31.269,0:03:35.990 Είπαμε ότι πρέπει [br]να το φτιάξουμε σαν σπίτι, 0:03:36.014,0:03:40.966 όπου δε θα έμεναν με άλλους 15, 20 ή 30[br]όπως σ' έναν θάλαμο. 0:03:41.434,0:03:45.648 Όχι, χρειαζόταν μια μικρή ομάδα[br]ανθρώπων, έξι ή επτά, σαν οικογένεια. 0:03:47.069,0:03:48.942 Σαν να μένεις με φίλους. 0:03:50.709,0:03:53.788 Κι έπρεπε να βρούμε έναν τρόπο [br]να διαλέξουμε ανθρώπους 0:03:53.812,0:03:56.566 με βάση τις ιδέες τους για τη ζωή, 0:03:56.590,0:03:59.690 έτσι ώστε να υπάρχει [br]δυνατότητα να γίνουν φίλοι 0:03:59.714,0:04:01.282 όταν ζούσαν μαζί. 0:04:02.225,0:04:06.379 Ρωτήσαμε τις οικογένειες όλων των ενοίκων 0:04:06.379,0:04:10.102 «τι είναι σημαντικό για τον πατέρα σου»,[br]«τι είναι σημαντικό για τη μητέρα σου» 0:04:10.126,0:04:12.875 «πώς είναι η ζωή τους»,[br]«τι είναι αυτό που θέλουν». 0:04:12.899,0:04:17.144 Καταλήξαμε σε επτά ομάδες [br]που τις ονομάζουμε ομάδες τρόπου ζωής. 0:04:17.709,0:04:21.370 Για παράδειγμα, έχουμε [br]τον επίσημο τρόπο ζωής. 0:04:21.851,0:04:23.077 Σε αυτόν τον τρόπο ζωής, 0:04:23.101,0:04:26.522 οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν μεταξύ τους[br]με έναν πιο επίσημο τρόπο, 0:04:26.546,0:04:27.839 πιο απόμακρο. 0:04:27.863,0:04:30.109 Η καθημερινότητα ξεκινάει[br]πιο αργά μέσα στη μέρα 0:04:30.133,0:04:31.855 και τελειώνει πιο αργά. 0:04:31.879,0:04:34.905 Προτιμούν την κλασσική μουσική[br]σε αυτόν τον τρόπο ζωής 0:04:34.929,0:04:36.632 σε σχέση με άλλους. 0:04:36.656,0:04:38.140 Και το μενού τους 0:04:38.164,0:04:41.943 είναι κυρίως γαλλική κουζίνα,[br]παρά παραδοσιακή ολλανδική. 0:04:41.967,0:04:43.559 (Γέλια) 0:04:43.583,0:04:47.194 Σε αντίθεση με τον τρόπο ζωής του τεχνίτη. 0:04:47.218,0:04:49.361 Αυτός είναι ένας πολύ[br]παραδοσιακός τρόπος ζωής 0:04:49.385,0:04:51.955 όπου ξυπνάνε νωρίς το πρωί,[br]κοιμούνται νωρίς το βράδυ, 0:04:51.979,0:04:55.981 γιατί έχουν εργαστεί σκληρά μια ζωή,[br]κυρίως σε χειρωνακτική εργασία, 0:04:56.005,0:05:00.608 πολλοί είχαν μικρές οικογενειακές[br]επιχειρήσεις, καλλιέργειες, μαγαζιά, 0:05:00.632,0:05:04.767 ή όπως ο Κύριος Β που ήταν εργάτης γης. 0:05:05.466,0:05:08.966 Μου είπε ότι πήγαινε κάθε πρωί στη δουλειά 0:05:08.990,0:05:11.194 με το μεσημεριανό του[br]σε μια χάρτινη σακούλα 0:05:12.014,0:05:13.504 κι ένα πούρο. 0:05:14.824,0:05:18.887 Αυτό το πούρο ήταν η μόνη πολυτέλεια [br]που μπορούσε να προσφέρει στον εαυτό του. 0:05:19.420,0:05:22.553 Μετά το μεσημεριανό,[br]θα κάπνιζε αυτό το πούρο. 0:05:23.460,0:05:26.788 Και μέχρι τη μέρα που πέθανε στο Χόχβεκ, 0:05:26.812,0:05:32.724 κάθε μέρα, μετά το μεσημεριανό, κάπνιζε[br]ένα πούρο σε αυτή τη μικρή αποθήκη. 0:05:35.201,0:05:36.387 Αυτή είναι η μητέρα μου. 0:05:36.411,0:05:38.102 Είναι του πολιτισμικού τρόπου ζωής, 0:05:38.102,0:05:40.512 μένει στο Χόχβεκ εδώ και 6 εβδομάδες. 0:05:41.126,0:05:43.400 Αυτός ο τρόπος ζωής έχει να κάνει[br] 0:05:43.400,0:05:46.500 με ταξίδια, συναντήσεις με άλλους[br]ανθρώπους, άλλους πολιτισμούς, 0:05:46.500,0:05:49.501 ενδιαφέρον για τις τέχνες και τη μουσική. 0:05:50.072,0:05:51.805 Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι ζωής. 0:05:52.818,0:05:56.551 Αλλά γι' αυτά μιλήσαμε και αυτά κάναμε. 0:05:57.766,0:06:02.617 Αλλά η ζωή δεν είναι μόνο αυτό,[br]σε ένα σπίτι με άλλους ανθρώπους 0:06:02.641,0:06:06.019 με ίδια ενδιαφέροντα,[br]με τη ζωή σου, το νοικοκυριό σου. 0:06:06.144,0:06:07.763 Υπάρχουν κι άλλα πράγματα στη ζωή. 0:06:07.787,0:06:11.091 Όλοι θέλουν διασκέδαση στη ζωή[br]και μια ζωή με νόημα. 0:06:11.688,0:06:13.109 Είμαστε κοινωνικά όντα -- 0:06:13.133,0:06:15.402 έχουμε ανάγκη μια κοινωνική ζωή. 0:06:15.817,0:06:17.617 Και αυτό κάναμε. 0:06:18.817,0:06:22.293 Θέλουμε να πάμε έξω για ψώνια, 0:06:22.317,0:06:23.784 να δούμε άλλους ανθρώπους. 0:06:24.698,0:06:28.438 Ή να πάμε σε ένα μπαρ,[br]να πιούμε μια μπύρα με φίλους. 0:06:28.462,0:06:33.444 Ή όπως ο κύριος Γ -- που[br]του αρέσει να βγαίνει κάθε μέρα 0:06:33.468,0:06:36.084 να βλέπει όμορφες γυναίκες. 0:06:36.108,0:06:38.096 (Γέλια) 0:06:38.465,0:06:40.020 Είναι πολύ ευγενικός μαζί τους, 0:06:40.044,0:06:42.545 ελπίζει σε χαμόγελα και τα παίρνει. 0:06:42.863,0:06:45.196 Χορεύει μαζί τους στο μπαρ. 0:06:46.014,0:06:47.530 Κάθε μέρα είναι γιορτή. 0:06:47.554,0:06:50.768 Υπάρχουν άνθρωποι που προτιμούν[br]να βγουν σ' ένα εστιατόριο, 0:06:50.792,0:06:52.466 να πιουν ένα κρασί με φίλους, 0:06:52.490,0:06:56.156 να βγουν για φαγητό, να γιορτάσουν τη ζωή. 0:06:56.180,0:06:58.966 Η μητέρα μου πηγαίνει βόλτα στο πάρκο, 0:06:58.990,0:07:00.673 κάθεται στο παγκάκι στον ήλιο, 0:07:00.697,0:07:03.823 ελπίζοντας να κάτσει[br]δίπλα της κάποιος περαστικός 0:07:03.847,0:07:06.410 και να συζητήσουν για τη ζωή 0:07:06.434,0:07:09.669 ή ακόμα και για τις πάπιες στη λίμνη. 0:07:10.355,0:07:12.616 Αυτή η κοινωνική ζωή είναι σημαντική. 0:07:12.998,0:07:17.574 Σημαίνει ότι είσαι μέλος της κοινωνίας,[br]ότι ανήκεις κάπου. 0:07:17.974,0:07:20.041 Αυτό είναι που χρειαζόμαστε οι άνθρωποι. 0:07:21.013,0:07:24.561 Ακόμα κι αν ζεις με[br]προχωρημένο στάδιο άνοιας. 0:07:25.482,0:07:28.347 Αυτή είναι η θέα από το γραφείο μου. 0:07:28.371,0:07:32.580 Μια μέρα, είδα μια κυρία[br]να έρχεται από τη μια μεριά 0:07:32.604,0:07:36.223 και μια άλλη από την άλλη,[br]και συναντήθηκαν στη γωνία. 0:07:36.247,0:07:38.595 Τις ήξερα καλά και τις δύο. 0:07:38.929,0:07:42.281 Τις έβλεπα συχνά να περπατάνε έξω. 0:07:42.618,0:07:46.999 Και κάθε τόσο, προσπαθούσα[br]να τους πιάσω την κουβέντα 0:07:47.023,0:07:49.776 αλλά τα λεγόμενά τους... 0:07:50.586,0:07:53.072 ήταν κάπως δύσκολα να τα κατανοήσεις. 0:07:53.839,0:07:57.498 Αλλά τις είδα να συναντιούνται, να μιλάνε, 0:07:57.522,0:07:59.402 να κάνουν χειρονομίες. 0:07:59.426,0:08:01.159 Περνούσαν καλά μαζί. 0:08:01.554,0:08:04.632 Και μετά χαιρετήθηκαν[br]και η καθεμιά τράβηξε το δρόμο της. 0:08:05.331,0:08:08.569 Αυτό θες από τη ζωή, να συναντάς ανθρώπους 0:08:08.593,0:08:10.640 και να είσαι μέλος της κοινωνίας. 0:08:11.093,0:08:13.227 Και αυτό το είδα να συμβαίνει. 0:08:14.148,0:08:16.155 Το Χόχβεκ έγινε ένα μέρος 0:08:16.179,0:08:19.861 όπου οι άνθρωποι με προχωρημένο[br]στάδιο άνοιας μπορούν να ζήσουν, 0:08:19.885,0:08:21.821 να είναι ελεύθεροι και ασφαλείς, 0:08:21.845,0:08:26.329 γιατί οι επαγγελματίες και[br]οι εθελοντές που δουλεύουν εκεί 0:08:26.353,0:08:28.575 ξέρουν πώς ν' αντιμετωπίσουν την άνοια. 0:08:29.093,0:08:32.426 Οι επαγγελματίες ξέρουν[br]πώς να κάνουν τη δουλειά τους 0:08:32.450,0:08:37.482 με έναν τρόπο που μοιάζει[br]τελείως φυσικός στη ζωή των ενοίκων. 0:08:38.826,0:08:43.506 Αυτό σημαίνει ότι[br]η διοίκηση παρέχει όλα όσα 0:08:43.530,0:08:45.864 χρειάζονται για να κάνουν τη δουλειά τους. 0:08:46.866,0:08:50.710 Χρειάζεται μια διοίκηση[br]που τολμά να το κάνει αυτό. 0:08:50.734,0:08:53.871 Να λειτουργεί διαφορετικά[br]απ' ό,τι συνήθως γίνεται 0:08:53.895,0:08:56.028 σ' ένα συνηθισμένο γηροκομείο. 0:08:58.989,0:09:00.893 Βλέπουμε ότι αυτό λειτουργεί. 0:09:02.006,0:09:05.172 Πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο[br]μπορεί να γίνει παντού, 0:09:05.196,0:09:07.396 γιατί δεν είναι για τους πλούσιους. 0:09:07.863,0:09:12.212 Το κάνουμε αυτό με τον ίδιο προϋπολογισμό 0:09:12.236,0:09:16.315 που έχει κάθε γηροκομείο στη χώρα μας. 0:09:16.339,0:09:19.116 Λειτουργούμε μόνο[br]με τον κρατικό προϋπολογισμό. 0:09:20.220,0:09:27.092 (Χειροκρότημα) 0:09:28.226,0:09:31.798 Γιατί έχει να κάνει με έναν[br]διαφορετικό τρόπο σκέψης, 0:09:31.822,0:09:34.552 με το να κοιτάς τον άνθρωπο απέναντί σου 0:09:34.576,0:09:38.257 και να βλέπεις αυτό που χρειάζεται τώρα. 0:09:39.352,0:09:42.592 Έχει να κάνει με ένα χαμόγελο,[br]με μια άλλη οπτική, 0:09:42.616,0:09:46.663 με το πως ενεργείς, κι αυτό δεν κοστίζει. 0:09:47.823,0:09:51.490 Και είναι και κάτι ακόμη:[br]Έχει να κάνει με τις επιλογές μας. 0:09:51.903,0:09:55.636 Επιλογές για το πώς [br]θα ξοδέψεις τα χρήματά σου. 0:09:56.855,0:09:58.131 Όπως λέω πάντα, 0:09:59.323,0:10:04.069 «Οι κόκκινες κουρτίνες είναι[br]εξίσου ακριβές με τις γκρι». 0:10:04.093,0:10:05.470 (Γέλια) 0:10:05.494,0:10:08.017 Είναι εφικτό, παντού. 0:10:09.263,0:10:10.422 Ευχαριστώ. 0:10:10.446,0:10:15.077 (Χειροκρότημα)