0:00:00.604,0:00:02.570
Opowiem dzisiaj o projekcie,

0:00:02.570,0:00:03.973
który przeprowadzają

0:00:03.973,0:00:06.310
naukowcy z całego świata,

0:00:06.310,0:00:09.598
żeby nakreślić neurologiczny obraz [br]ludzkiego umysłu.

0:00:09.598,0:00:11.770
Głównym założeniem jest to,

0:00:11.770,0:00:13.628
że ludzki umysł i mózg

0:00:13.628,0:00:16.540
to nie pojedynczy procesor [br]ogólnego użytku,

0:00:16.540,0:00:17.626
ale zbiór

0:00:17.626,0:00:20.377
wysoko wyspecjalizowanych komponentów,

0:00:20.377,0:00:22.910
z których każdy[br]rozwiązuje konkretny problem.

0:00:22.910,0:00:25.246
Wszystkie razem wpływają na to,

0:00:25.246,0:00:29.602
kim jesteśmy jako ludzie i istoty myślące.

0:00:29.602,0:00:31.078
Żeby to sobie uświadomić,

0:00:31.078,0:00:33.742
weźmy następujący scenariusz.

0:00:33.742,0:00:35.938
Wchodzisz do przedszkola.

0:00:35.938,0:00:38.175
Jak zwykle mnóstwo dzieci czeka,

0:00:38.175,0:00:39.766
by ktoś je odebrał.

0:00:39.766,0:00:41.398
Jednak tym razem

0:00:41.398,0:00:44.383
dziecięce twarze są dziwnie podobne.

0:00:44.383,0:00:47.191
Nie wiesz, które dziecko jest twoje.

0:00:47.191,0:00:48.940
Czyżby potrzebne były nowe okulary?

0:00:48.940,0:00:50.848
A może tracisz zmysły?

0:00:50.848,0:00:53.300
W myślach szybko robisz rozeznanie.

0:00:53.300,0:00:55.194
Zdaje się, że myślisz trzeźwo.

0:00:55.194,0:00:57.585
Ze wzrokiem wszystko jest w porządku.

0:00:57.585,0:00:59.374
Wszystko wydaje się normalne,

0:00:59.374,0:01:01.536
oprócz twarzy dzieci.

0:01:01.536,0:01:03.322
Widzisz te twarze,

0:01:03.322,0:01:05.030
ale one się niczym nie różnią.

0:01:05.030,0:01:06.888
Żadna nie wydaje się znajoma.

0:01:06.888,0:01:09.386
Tylko dzięki pomarańczowej kokardzie

0:01:09.386,0:01:11.282
odnajdujesz wreszcie własną córkę.

0:01:11.282,0:01:14.707
Nagła utrata zdolności rozróżniania twarzy

0:01:14.707,0:01:16.253
faktycznie się zdarza.

0:01:16.253,0:01:18.307
Nazywa się prozopagnozja

0:01:18.307,0:01:19.628
i wynika z uszkodzenia

0:01:19.628,0:01:21.614
konkretnej części mózgu.

0:01:21.614,0:01:23.114
Uderzające jest to,

0:01:23.114,0:01:25.709
że szwankuje tylko rozpoznawanie twarzy.

0:01:25.709,0:01:28.148
Wszystko inne jest normalne.

0:01:28.148,0:01:32.976
Prozopagnozja to tylko jedno [br]z zaskakujących zaburzeń umysłu,

0:01:32.976,0:01:36.551
który zdarza się po uszkodzeniu mózgu.

0:01:36.551,0:01:37.914
Wszystkie to objawy razem

0:01:37.914,0:01:40.153
przez długi czas kazały myśleć,

0:01:40.153,0:01:43.921
że umysł dzieli się na osobne komponenty.

0:01:43.921,0:01:46.306
Próba odkrycia tych części

0:01:46.306,0:01:47.920
nabrała rozpędu

0:01:47.920,0:01:50.502
wraz z wynalezieniem [br]technologii obrazowania mózgu,

0:01:50.502,0:01:53.550
zwłaszcza metody rezonansu magnetycznego.[br]

0:01:53.550,0:01:56.790
MRI umożliwia zajrzenie do wnętrza

0:01:56.790,0:01:58.376
w wysokiej rozdzielczości.

0:01:58.376,0:01:59.806
Za moment pokażę wam

0:01:59.806,0:02:03.158
serię przekrojowych zdjęć[br]wykonanych za pomocą MRI

0:02:03.158,0:02:04.776
przez znajomy obiekt.

0:02:04.776,0:02:06.041
Przejrzymy obrazy,

0:02:06.041,0:02:08.124
a wy spróbujecie zgadnąć, co to jest.

0:02:08.124,0:02:10.235
Zaczynajmy.

0:02:12.241,0:02:14.130
To nie jest proste. To karczoch.

0:02:14.130,0:02:15.760
Spróbujmy czegoś innego.

0:02:15.760,0:02:18.356
Zaczynamy od dołu[br]i potem w górę.

0:02:20.812,0:02:21.763
Brokuły!

0:02:21.763,0:02:23.627
Czy to nie piękne? Uwielbiam to.

0:02:23.627,0:02:26.384
A teraz inny. To mózg, rzecz jasna.

0:02:26.384,0:02:27.970
W dodatku to mój mózg.

0:02:27.970,0:02:29.733
Przejdziemy przez części głowy.

0:02:29.783,0:02:31.461
To mój nos, tam po prawej. [br]

0:02:31.461,0:02:34.870
Teraz przesuniemy się tutaj.

0:02:34.870,0:02:39.471
Ładne zdjęcie, jeśli mogę się pochwalić,

0:02:39.471,0:02:41.383
ale to ukazuje wyłącznie anatomię.

0:02:41.383,0:02:43.903
Prawdziwy postęp [br]w obrazowaniu funkcjonalnym

0:02:43.903,0:02:45.475
nastąpił, gdy naukowcy odkryli,

0:02:45.475,0:02:48.870
jak robić zdjęcia nie samej anatomii, [br]ale aktywności,

0:02:48.870,0:02:51.305
czyli impulsów nerwowych.

0:02:51.305,0:02:52.821
Oto, jak to działa.

0:02:52.821,0:02:53.938
Mózgi są jak mięśnie.

0:02:53.938,0:02:55.501
Kiedy są aktywne,

0:02:55.501,0:02:58.475
potrzebują więcej krwi, [br]by zasilić tę aktywność.

0:02:58.475,0:02:59.825
Na szczęście dla nas,

0:02:59.825,0:03:02.295
kontrola przepływu krwi do mózgu [br]jest miejscowa.

0:03:02.295,0:03:04.205
Jeśli wiązka neuronów, na przykład tu,

0:03:04.205,0:03:05.705
uaktywni się,

0:03:05.705,0:03:08.430
to wówczas przepływ krwi[br]przyspiesza w tym miejscu.

0:03:08.430,0:03:12.151
Funkcjonalne MRI wyłapuje[br]to przyspieszenie przepływu.

0:03:12.151,0:03:14.184
Uzyskujemy większą reakcję MRI tam,

0:03:14.184,0:03:17.110
gdzie wzrasta aktywność.

0:03:17.110,0:03:18.810
Żeby bardziej wam przybliżyć,

0:03:18.810,0:03:21.295
o co chodzi z eksperymentem[br]funkcjonalnego MRI

0:03:21.295,0:03:22.734
i czego można się dowiedzieć,

0:03:22.734,0:03:24.118
a czego nie,

0:03:24.118,0:03:27.560
opiszę wam jedne z moich[br]pierwszych badań.

0:03:27.560,0:03:28.793
Chcieliśmy wiedzieć,

0:03:28.793,0:03:31.976
czy jest specjalna część mózgu, [br]która rozpoznaje twarze.

0:03:31.976,0:03:34.770
Były ku temu przesłanki.

0:03:34.770,0:03:36.490
Znaliśmy zjawisko prozopagnozji,

0:03:36.490,0:03:38.613
opisałam je przed chwilą.

0:03:38.613,0:03:40.891
Ale nikt wcześniej nie widział

0:03:40.891,0:03:42.810
takiej części mózgu u normalnej osoby.

0:03:42.810,0:03:44.866
Zaczęliśmy jej szukać.

0:03:44.866,0:03:46.817
Ja byłam pierwszą osobą badaną.

0:03:46.817,0:03:49.029
Weszłam do skanera, [br]położyłam się na plecach.

0:03:49.029,0:03:51.612
Starałam się nie ruszać głową,

0:03:51.612,0:03:56.629
gdy patrzyłam na zdjęcia[br]tego typu twarzy

0:03:56.629,0:03:58.760
i tego typu obiektów.

0:03:58.760,0:04:03.925
Twarze i obiekty pokazywane godzinami.

0:04:03.925,0:04:06.697
Jako osoba bliska osiągnięcia[br]światowego rekordu

0:04:06.697,0:04:09.460
w liczbie godzin spędzonych w skanerze,

0:04:09.460,0:04:11.672
mogę powiedzieć, że jedna z umiejętności,

0:04:11.672,0:04:14.335
niezwykle ważnych dla badań MRI

0:04:14.335,0:04:16.113
to kontrola pęcherza.

0:04:16.113,0:04:17.915
(Śmiech)

0:04:17.915,0:04:19.452
Kiedy wyszłam ze skanera,

0:04:19.452,0:04:21.768
szybko przeanalizowałam dane.

0:04:21.768,0:04:23.271
Szukałam części mózgu,

0:04:23.271,0:04:26.077
które silniej reagowały na twarze

0:04:26.077,0:04:27.947
niż na obiekty.

0:04:27.947,0:04:30.118
Oto, co zobaczyłam.

0:04:30.118,0:04:33.774
Ten obraz wydaje się okropny[br]według dzisiejszych standardów.

0:04:33.774,0:04:36.582
Wtedy jednak myślałam, że to piękne.

0:04:36.582,0:04:38.532
Widać tu ten oto region,

0:04:38.532,0:04:41.535
tę małą plamkę wielkości oliwki

0:04:41.562,0:04:43.718
na dolnej powierzchni mózgu,

0:04:43.718,0:04:46.924
około cala z tego miejsca.

0:04:46.924,0:04:49.714
Ta część mojego mózgu

0:04:49.714,0:04:52.634
cechuje się największą reaktywnością MRI.

0:04:52.634,0:04:54.382
Większa nerwowa aktywność,

0:04:54.382,0:04:55.864
kiedy obserwowałam twarze

0:04:55.864,0:04:58.130
niż kiedy patrzyłam na obiekty.

0:04:58.130,0:04:59.490
To było niezłe,

0:04:59.490,0:05:01.808
ale skąd wiadomo,[br]że to nie przypadek?

0:05:01.808,0:05:03.228
Najłatwiej to sprawdzić,

0:05:03.228,0:05:05.342
gdy się powtórzy eksperyment.

0:05:05.342,0:05:06.981
Wróciłam do skanera.

0:05:06.981,0:05:09.412
Patrzyłam na więcej twarzy oraz obiektów.

0:05:09.412,0:05:11.601
Punkt był w podobnym miejscu.

0:05:11.601,0:05:13.496
Zrobiłam to znowu.

0:05:13.496,0:05:15.351
I znowu.

0:05:15.351,0:05:18.423
I znowu. I jeszcze raz.

0:05:18.423,0:05:19.470
Po tych powtórzeniach

0:05:19.470,0:05:22.411
byłam skłonna uznać to za fakt.

0:05:22.411,0:05:26.164
Ale może to mój mózg jest dziwny

0:05:26.164,0:05:28.626
nikt nie będzie mnie przypominał.

0:05:28.626,0:05:31.081
Dla pewności przeskanowaliśmy inne osoby.

0:05:31.081,0:05:33.527
Zauważyłam, że właściwie wszyscy [br]mają ten obszar

0:05:33.527,0:05:35.533
odpowiedzialny za rozpoznawanie twarzy

0:05:35.533,0:05:38.426
w podobnych rejonach mózgu.

0:05:38.426,0:05:40.314
Następne pytanie brzmiało:

0:05:40.314,0:05:41.788
Czym to właściwie się zajmuje?

0:05:41.788,0:05:45.720
Czy zajmuje się wyłącznie[br]rozpoznawaniem twarzy?

0:05:45.720,0:05:46.960
A może nie?

0:05:46.960,0:05:48.762
Może reaguje nie tylko na twarze,

0:05:48.762,0:05:50.871
ale też inne części ciała.

0:05:50.871,0:05:53.240
Może reaguje na cokolwiek ludzkiego

0:05:53.240,0:05:55.020
albo żywego.

0:05:55.020,0:05:56.676
Albo coś okrągłego.

0:05:56.676,0:05:58.830
Jedyny sposób, by upewnić się,

0:05:58.830,0:06:01.837
że ten region specjalizuje się [br]w rozpoznawaniu twarzy,

0:06:01.837,0:06:04.495
to wykluczyć wszystkie te hipotezy.

0:06:04.495,0:06:06.720
Spędziliśmy następne lata

0:06:06.720,0:06:08.047
na skanowaniu osób

0:06:08.047,0:06:09.973
patrzących na różne rodzaje zdjęć.

0:06:09.973,0:06:11.930
Dowiedliśmy, że ta część mózgu

0:06:11.930,0:06:13.880
silnie reaguje przy oglądaniu

0:06:13.880,0:06:17.333
dowolnych zdjęć różnych twarzy

0:06:17.333,0:06:19.246
i reaguje słabiej na zdjęcia

0:06:19.246,0:06:22.395
nieprzedstawiające twarzy.

0:06:22.395,0:06:23.700
Takie jak te.

0:06:23.700,0:06:25.939
Czy w końcu ustaliliśmy,

0:06:25.939,0:06:29.179
że ta część mózgu jest niezbędna,[br]by rozpoznawać twarze?

0:06:29.179,0:06:30.502
Wcale nie.

0:06:30.502,0:06:32.453
Obrazowanie mózgu nigdy nie pokaże,

0:06:32.453,0:06:34.893
czy dana część mózgu [br]jest do czegoś niezbędna.

0:06:34.893,0:06:36.693
Obrazowaniu mózgu pokazuje tylko,

0:06:36.693,0:06:38.381
jak regiony się uaktywniają

0:06:38.381,0:06:40.349
w zależności od różnych myśli.

0:06:40.349,0:06:43.960
Żeby mieć pewność, [br]że dana część mózgu jest niezbędna,

0:06:43.960,0:06:46.469
trzeba by ją zniszczyć [br]i zobaczyć, co się stanie.

0:06:46.469,0:06:48.744
Zazwyczaj nie mamy takich możliwości.

0:06:48.744,0:06:51.328
Ale pojawiła się cudowna okazja,

0:06:51.328,0:06:53.792
kiedy koledzy badali

0:06:53.792,0:06:56.863
tego chorego na padaczkę.

0:06:56.863,0:06:59.545
Tutaj widać go w szpitalnym łóżku,

0:06:59.545,0:07:01.262
po tym jak założono mu elektrody

0:07:01.262,0:07:02.983
na powierzchni mózgu,

0:07:02.983,0:07:05.537
aby rozpoznać źródło ataków.

0:07:05.537,0:07:08.070
Całkiem przypadkiem okazało się,

0:07:08.070,0:07:10.019
że dwie z elektrod znalazły się

0:07:10.019,0:07:13.242
nad obszarem rozpoznającym twarze.

0:07:13.242,0:07:15.571
Za zgodą pacjenta

0:07:15.571,0:07:18.158
lekarze pytali go, co się dzieje,

0:07:18.158,0:07:22.324
kiedy stymulują tę część mózgu.

0:07:22.324,0:07:23.978
Pacjent nie wie,

0:07:23.978,0:07:25.362
gdzie są te elektrody.

0:07:25.362,0:07:27.574
Nie słyszał o obszarze[br]rozpoznającym twarze.

0:07:27.574,0:07:29.565
Zobaczmy, co się dzieje.

0:07:29.565,0:07:31.534
Zacznie się to od stanu kontrolnego,

0:07:31.534,0:07:33.941
z prawie niewidocznym napisem "lipa"

0:07:33.941,0:07:35.651
na czerwono w lewym dolnym rogu,

0:07:35.651,0:07:37.933
gdy nie jest dostarczany prąd.

0:07:37.933,0:07:41.748
Usłyszycie jak neurolog mówi do pacjenta.

0:07:41.748,0:07:43.829
(Wideo) Neurolog: Spójrz na moją twarz

0:07:43.829,0:07:47.114
i powiedz, co się dzieje, kiedy to robię.

0:07:47.114,0:07:48.048
W porządku?

0:07:48.048,0:07:50.871
Pacjent: W porządku.

0:07:50.871,0:07:55.191
Neurolog: Raz, dwa, trzy.

0:07:55.191,0:07:58.206
Pacjent: Nic.[br]Neurolog: Nic? Jasne.[br]

0:07:58.206,0:08:00.613
Zrobię to jeszcze raz.

0:08:00.613,0:08:03.807
Spójrz na moją twarz.

0:08:03.807,0:08:08.307
Raz, dwa, trzy.

0:08:08.307,0:08:11.131
Pacjent: Jesteś kimś innym.

0:08:11.131,0:08:13.268
Twarz ci się zmieniła.

0:08:13.268,0:08:16.279
Nos przekrzywił się na lewo.

0:08:16.279,0:08:19.815
Wyglądałeś prawie jak ktoś,[br]kogo kiedyś widziałem.

0:08:19.815,0:08:22.449
Ale ktoś inny.

0:08:22.449,0:08:24.521
To był odlot.

0:08:24.521,0:08:27.653
(Śmiech)

0:08:29.268,0:08:33.491
(Brawa)

0:08:33.491,0:08:36.173
Ten eksperyment ujawnia w końcu,

0:08:36.173,0:08:37.998
że ten obszar mózgu nie tylko

0:08:37.998,0:08:40.135
wybiórczo reaguje na twarze,

0:08:40.135,0:08:43.180
ale przyczynowo wiąże się [br]z postrzeganiem twarzy.

0:08:43.180,0:08:45.310
Przeanalizowałam szczegóły o tym obszarze,

0:08:45.310,0:08:47.774
chcąc zobaczyć, czego trzeba,

0:08:47.774,0:08:50.113
aby stwierdzić, że ta część mózgu

0:08:50.113,0:08:53.241
angażuje się w konkretny proces umysłowy.

0:08:53.241,0:08:55.400
Teraz trochę szybciej zaprezentuję

0:08:55.400,0:08:58.060
inne wyspecjalizowane regiony mózgu,

0:08:58.060,0:09:00.160
które ja i inni badacze odkryliśmy.

0:09:00.160,0:09:02.274
Żeby to zrobić, spędziłam mnóstwo czasu

0:09:02.274,0:09:04.141
w skanerze przez ostatni miesiąc,

0:09:04.141,0:09:06.402
żeby móc pokazać te rzeczy w moim mózgu.

0:09:06.402,0:09:08.767
Zaczynajmy. To moja prawa półkula.

0:09:10.332,0:09:12.297
Głowa jest skierowana w tę stronę.

0:09:12.297,0:09:13.390
Usuwamy czaszkę.

0:09:13.390,0:09:15.658
I widać mózg o tak.

0:09:15.658,0:09:16.856
Jak widać,

0:09:16.856,0:09:18.919
powierzchnia mózgu jest pofałdowana.

0:09:18.919,0:09:20.640
Niedobrze. Coś tam może się chować.

0:09:20.640,0:09:22.074
Chcemy wszystko zobaczyć.

0:09:22.074,0:09:25.386
Nadmuchajmy to, by[br]wszystko zobaczyć.

0:09:25.386,0:09:28.215
Potem znajdźmy obszar rozpoznający twarze,

0:09:28.215,0:09:30.442
który reaguje na tego typu obrazy.

0:09:30.442,0:09:31.961
Żeby to zobaczyć, obróćmy mózg.

0:09:31.961,0:09:33.980
Spójrzmy na wewnętrzną[br]dolną powierzchnię.

0:09:33.980,0:09:36.285
Tutaj jest mój obszar rozpoznający twarze.

0:09:36.285,0:09:38.992
Zaraz po prawej stronie[br]jest inny obszar.

0:09:38.992,0:09:40.630
Pokazany na fioletowo.

0:09:40.630,0:09:43.702
Reaguje, gdy przetwarza się[br]informacje o kolorach.

0:09:43.702,0:09:46.393
Niedaleko są inne obszary,

0:09:46.393,0:09:48.756
zaangażowane w postrzeganie miejsc.

0:09:48.756,0:09:51.594
Przykładowo teraz widzę [br]przestrzeń dookoła.

0:09:51.594,0:09:53.346
Te zielone regiony

0:09:53.346,0:09:54.620
są naprawdę aktywne.

0:09:54.620,0:09:56.990
Jeszcze jeden poza tą powierzchnią.

0:09:56.990,0:09:59.795
Tam również jest kilka obszarów [br]rozpoznających twarze.

0:09:59.795,0:10:02.140
W pobliżu znajduje się obszar

0:10:02.140,0:10:03.785
wybiórczo zaangażowany

0:10:03.785,0:10:05.721
w przetwarzanie postrzeganego ruchu,

0:10:05.721,0:10:07.225
takiego jak te ruchome punkty.

0:10:07.225,0:10:09.914
Zaznaczony na żółto na dole mózgu

0:10:09.914,0:10:13.082
i obok tego jest obszar, który reaguje,

0:10:13.082,0:10:16.739
na oglądanie ciał i części ciała, jak te.

0:10:16.739,0:10:18.724
Ten region jest zielonkawy,

0:10:18.724,0:10:20.727
na dnie mózgu.

0:10:20.727,0:10:23.359
Wszystkie obszary, które wam pokazałam,

0:10:23.359,0:10:27.712
biorą udział w konkretnych aspektach [br]percepcji wizualnej.

0:10:27.745,0:10:29.939
Czy mamy wyspecjalizowane obszary

0:10:29.939,0:10:32.752
dla innych zmysłów, na przykład słuchu?

0:10:32.752,0:10:35.789
Tak, mamy. Jeśli trochę obrócimy mózg,

0:10:35.789,0:10:38.190
widać ciemnoniebieski obszar,

0:10:38.190,0:10:40.536
odkryty tylko parę miesięcy temu.

0:10:40.536,0:10:42.170
Ten obszar silnie reaguje,

0:10:42.170,0:10:45.599
gdy słyszycie dźwięki [br]o wyraźnym rejestrze.

0:10:45.599,0:10:47.742
(Syreny)

0:10:47.742,0:10:49.823
(Wiolonczela)

0:10:49.823,0:10:51.740
(Dzwonek do drzwi)

0:10:51.740,0:10:55.348
Jednocześnie ten sam obszar [br]nie reaguje tak silnie,

0:10:55.348,0:10:56.910
gdy słyszycie znajome dźwięki,

0:10:56.910,0:10:59.272
które nie mają wyraźnego rejestru,[br]takie jak te.

0:10:59.272,0:11:01.741
(Chrupanie)

0:11:01.741,0:11:03.941
(Werbel)

0:11:03.941,0:11:06.708
(Spłukiwanie toalety)

0:11:06.708,0:11:09.206
Obok obszaru rozpoznającego tony

0:11:09.206,0:11:11.680
jest kilka innych obszarów,

0:11:11.680,0:11:14.445
które wybiórczo reagują na dźwięki mowy.

0:11:14.445,0:11:16.285
Spójrzmy na te same obszary.

0:11:16.285,0:11:18.753
W mojej lewej półkuli jest podobny układ,

0:11:18.753,0:11:20.226
nie identyczny, ale podobny.

0:11:20.226,0:11:22.435
Wiele z tych samych[br]obszarów tu się znajduje,

0:11:22.435,0:11:24.437
choć czasem różnią się wielkością.

0:11:24.437,0:11:26.451
Wszystko, co wam do tej pory pokazałam,

0:11:26.451,0:11:29.477
to obszary zaangażowane [br]w różne aspekty postrzegania,

0:11:29.477,0:11:31.310
wzroku i słuchu.

0:11:31.310,0:11:32.970
Czy mamy wyspecjalizowane obszary

0:11:32.970,0:11:36.405
dla wymyślnych, skomplikowanych [br]procesów umysłowych?

0:11:36.405,0:11:37.834
Tak, mamy.

0:11:37.834,0:11:41.223
Na różowo są moje obszary językowe.

0:11:41.223,0:11:42.651
Od dawna wiadomo,

0:11:42.651,0:11:44.686
że okolice mózgu

0:11:44.686,0:11:46.879
angażują się w przetwarzanie języka,

0:11:46.879,0:11:48.611
ale niedawno pokazaliśmy,

0:11:48.611,0:11:50.321
że te różowe obszary

0:11:50.321,0:11:52.526
reagują bardzo wybiórczo.

0:11:52.526,0:11:55.338
Reagują, gdy rozumiemy znaczenie zdania,

0:11:55.338,0:11:58.670
ale nie podczas [br]złożonych operacji myślowych,

0:11:58.682,0:12:00.355
takich jak liczenie w pamięci,

0:12:00.355,0:12:02.751
czy przechowywanie informacji w pamięci

0:12:02.751,0:12:05.406
albo docenianie złożonej struktury

0:12:05.406,0:12:07.690
utworu muzycznego.

0:12:09.664,0:12:12.553
Najbardziej zadziwiająca sfera[br]odkryta do tej pory

0:12:12.553,0:12:15.860
to ta tutaj zaznaczona na turkusowo.

0:12:15.860,0:12:18.050
Ten obszar reaguje,

0:12:18.050,0:12:22.318
gdy zastanawiacie się, [br]o czym myśli druga osoba.

0:12:22.318,0:12:23.962
To wydaje się szalone,

0:12:23.962,0:12:27.830
ale właściwie ludzie robią to cały czas.

0:12:27.830,0:12:30.023
Robisz to, gdy zdasz sobie sprawę,

0:12:30.023,0:12:31.654
że partner będzie się martwił,

0:12:31.654,0:12:34.161
jeśli nie zadzwonisz, że wrócisz później.

0:12:34.161,0:12:37.630
To samo dzieje się teraz z moim mózgiem,

0:12:37.630,0:12:39.911
kiedy pomyślę sobie,

0:12:39.911,0:12:41.509
że zastanawia was teraz

0:12:41.509,0:12:44.056
ten szary, nieznany obszar mózgu.

0:12:44.056,0:12:46.020
O co z nim chodzi?

0:12:46.020,0:12:47.705
Też się nad tym zastanawiam.

0:12:47.705,0:12:50.100
Przeprowadzamy teraz [br]kilka badań w laboratorium,

0:12:50.100,0:12:51.783
staramy się odkryć

0:12:51.783,0:12:54.145
inne możliwe specjalizacje mózgu

0:12:54.145,0:12:57.513
związane z konkretnymi[br]funkcjami umysłowymi.

0:12:57.513,0:13:00.134
Co ważne, nie mamy raczej

0:13:00.134,0:13:01.698
specjalizacji w mózgu

0:13:01.698,0:13:04.770
dla każdej ważnej umysłowej funkcji.

0:13:04.770,0:13:07.853
Nawet dla funkcji istotnych dla przeżycia.

0:13:07.853,0:13:09.105
Kilka lat temu

0:13:09.105,0:13:11.072
naukowiec w moim laboratorium,

0:13:11.072,0:13:12.481
był przekonany,

0:13:12.481,0:13:14.230
że odkrył sferę w mózgu,

0:13:14.230,0:13:16.142
która wyczuwa jedzenie

0:13:16.142,0:13:18.060
i reaguje silniej w skanerze,

0:13:18.060,0:13:20.788
gdy ludzie patrzą na takie zdjęcia.

0:13:20.788,0:13:23.700
Potem odkrył podobną reakcję

0:13:23.700,0:13:25.639
w mniej więcej tym samym miejscu

0:13:25.639,0:13:27.640
u 10 na 12 badanych.

0:13:27.640,0:13:29.934
Był bardzo podekscytowany,

0:13:29.934,0:13:31.194
biegał po całej pracowni

0:13:31.194,0:13:33.196
i mówił, że pójdzie do telewizji

0:13:33.196,0:13:35.214
i opowie o swym odkryciu.

0:13:35.214,0:13:38.236
Jednak potem wymyślił test sprawdzający.

0:13:38.236,0:13:41.419
Pokazał badanym zdjęcia jedzenia, jak te,

0:13:41.419,0:13:45.730
i porównał je do obrazów podobnych [br]pod względem koloru i kształtu

0:13:45.730,0:13:47.420
ale nie jadalnych, jak te.

0:13:48.200,0:13:50.101
Jego obszar reagował tak samo

0:13:50.101,0:13:52.050
przy obu zestawach zdjęć.

0:13:52.050,0:13:53.377
To nie był obszar jedzenia,

0:13:53.377,0:13:56.148
tylko obszar lubiący kolory i kształty.

0:13:56.148,0:13:58.709
I tyle z telewizji.

0:14:00.483,0:14:02.708
Pozostaje oczywiście pytanie,

0:14:02.708,0:14:04.834
jak przetwarzamy te informacje,

0:14:04.834,0:14:07.804
dla których nie mamy [br]wyspecjalizowanych obszarów mózgu?

0:14:07.804,0:14:09.615
Wydaje mi się, że oprócz opisanych już,

0:14:09.615,0:14:13.169
wysoce wyspecjalizowanych komponentów,

0:14:13.169,0:14:16.848
mamy także mechanizm ogólnego użytku,

0:14:16.848,0:14:18.342
który pozwala nam

0:14:18.342,0:14:20.448
poradzić sobie z dowolnymi problemami.

0:14:20.448,0:14:22.503
W gruncie rzeczy udowodniliśmy ostatnio,

0:14:22.503,0:14:24.571
że te białe obszary

0:14:24.571,0:14:26.442
reagują za każdym razem,

0:14:26.442,0:14:29.083
gdy zmagamy się [br]z jakimkolwiek trudnym zadaniem,

0:14:29.083,0:14:32.654
z tych siedmiu, które przebadaliśmy.

0:14:32.654,0:14:36.183
Każdy obszar omówiony do tej pory

0:14:36.183,0:14:38.896
znajduje się mniej więcej[br]w tym samym miejscu

0:14:38.896,0:14:40.638
u każdego badanego.

0:14:40.638,0:14:42.261
Mogłabym kogokolwiek z was

0:14:42.261,0:14:43.487
wsadzić do skanera

0:14:43.487,0:14:45.772
i znaleźć opisany obszar w waszym mózgu.

0:14:45.772,0:14:47.677
Wyglądałby tak samo, jak u mnie,

0:14:47.677,0:14:49.747
z nieznacznymi różnicami

0:14:49.747,0:14:53.311
co do umiejscowienia i rozmiaru.

0:14:53.311,0:14:55.676
W tej pracy jest dla mnie ważne

0:14:55.676,0:14:58.645
nie konkretne umiejscowienie[br]tych obszarów w mózgu,

0:14:58.645,0:15:01.232
ale prosty fakt, że w ogóle mamy

0:15:01.232,0:15:05.180
wybiórcze, określone komponenty[br]umysłu i mózgu.

0:15:05.188,0:15:07.459
Mogło przecież być inaczej.

0:15:07.459,0:15:09.620
Mózg mógł być jednym wielkim

0:15:09.620,0:15:11.395
urządzeniem do ogólnych celów,

0:15:11.395,0:15:12.867
bardziej jak nóż kuchenny

0:15:12.867,0:15:14.550
niż szwajcarski scyzoryk.

0:15:14.550,0:15:17.661
Zamiast tego neuroobrazowanie pokazało,

0:15:17.661,0:15:21.507
jak bogaty i ciekawy[br]jest obraz ludzkiego umysłu.

0:15:21.507,0:15:23.970
Mamy wyobrażenie [br]o służącym do ogólnych celów

0:15:23.970,0:15:25.040
mechanizmie w głowach,

0:15:25.040,0:15:27.397
jako dodatku do zaskakującego zbioru

0:15:27.397,0:15:30.832
bardzo wyspecjalizowanych komponentów.

0:15:31.712,0:15:33.865
Nasze przedsięwzięcie dopiero się zaczyna.

0:15:33.865,0:15:36.641
To pierwsze pociągnięcia pędzla

0:15:36.641,0:15:39.568
w neurologicznym portrecie [br]ludzkiego umysłu.

0:15:39.568,0:15:42.650
Najbardziej fundamentalne pytanie[br]pozostaje bez odpowiedzi.

0:15:42.650,0:15:45.890
Co konkretnie robią te obszary?

0:15:45.890,0:15:48.592
Na co nam trzy obszary [br]do rozpoznawania twarzy

0:15:48.592,0:15:50.317
i trzy do miejsc?

0:15:50.317,0:15:52.925
Jak dzielą się pracą?

0:15:52.925,0:15:55.618
Po drugie jak te wszystkie rzeczy

0:15:55.618,0:15:57.330
są powiązane z mózgiem?

0:15:57.330,0:15:58.917
Za pomocą obrazowania dyfuzyjnego

0:15:58.917,0:16:01.096
można śledzić wiązki neuronów,

0:16:01.096,0:16:03.671
które łączą różne części mózgu.

0:16:03.671,0:16:05.302
Za pomocą tej metody

0:16:05.302,0:16:08.999
można śledzić powiązania[br]pojedynczych neuronów w mózgu.

0:16:08.999,0:16:11.717
Pewnie kiedyś uzyskamy schemat połączeń

0:16:11.717,0:16:13.783
w ludzkim mózgu.

0:16:13.783,0:16:15.830
Po trzecie jak powstają

0:16:15.830,0:16:18.979
te bardzo systematyczne struktury,

0:16:18.979,0:16:21.935
zarówno w dzieciństwie

0:16:21.935,0:16:24.747
jak i podczas ewolucji gatunku?

0:16:24.747,0:16:26.647
By odpowiedzieć na te pytania,

0:16:26.647,0:16:28.430
naukowcy skanują obecnie

0:16:28.430,0:16:30.587
inne gatunki zwierząt.

0:16:30.587,0:16:34.453
Skanują także małe dzieci.

0:16:36.931,0:16:40.582
Usprawiedliwia się wysokie koszty [br]badań neurobiologicznych tym,

0:16:40.582,0:16:43.336
że być może kiedyś nam pomogą

0:16:43.336,0:16:46.793
w leczeniu schorzeń typu[br]Alzheimer czy autyzm.

0:16:46.793,0:16:48.740
To bardzo doniosły cel.

0:16:48.740,0:16:51.961
Będę poruszona, jeśli moja praca[br]się do tego przyczyni.

0:16:51.961,0:16:54.959
Ale naprawianie wad tego świata

0:16:54.959,0:16:57.760
to nie jedyna rzecz, [br]którą warto się zajmować.

0:16:57.760,0:17:00.988
Próba zrozumienia [br]ludzkiego umysłu i mózgu

0:17:00.988,0:17:02.916
jest zawsze wartościowa,

0:17:02.916,0:17:05.483
nawet jeśli nie wyleczy [br]ani jednej choroby.

0:17:05.483,0:17:07.520
Co jest bardziej ekscytującego

0:17:07.520,0:17:10.661
od zrozumienia podstawowych mechanizmów

0:17:10.661,0:17:12.957
rządzących ludzkim doświadczeniem,

0:17:12.957,0:17:15.883
czyli zrozumienia, kim właściwie jesteśmy?

0:17:15.883,0:17:18.862
Uważam, że to największe ze wszystkich

0:17:18.862,0:17:22.045
wyzwanie nauki.

0:17:22.045,0:17:27.515
(Brawa)