0:00:00.650,0:00:04.500
Kemi mesuar gjerat qe sigurisht

0:00:04.500,0:00:07.010
perbejne konceptet me te nevojshme ne jete,

0:00:07.010,0:00:11.920
dhe mund te jene te njohura per ty, por nese nuk jane atehere

0:00:11.920,0:00:16.330
shpresojme qe do te ndihmojne per te mos bankrotuar.

0:00:16.330,0:00:20.830
Sidoqofte, do te flas per interesin, dhe pastaj

0:00:20.830,0:00:21.865
interesin e thjeshte ne raport me interesin e perbere.

0:00:21.865,0:00:23.770
Pra, cka eshte interesi?

0:00:23.770,0:00:24.840
Ne te gjithe kemi ndegjuar per te.

0:00:24.840,0:00:29.030
Normat e interesit, ose interesi ne kredine hipotekare, ose

0:00:29.030,0:00:31.240
sa interes fitoj ne kredit kartelen time.

0:00:31.240,0:00:34.140
Pra, interesi--nuk e di nese ky eshte definicioni aktual--

0:00:34.140,0:00:35.610
ndoshta duhet ta shikoj ne Wikipedia--

0:00:35.610,0:00:37.850
eshte esencial per te huazuar para.

0:00:37.850,0:00:41.350
Pra, eshte paraja qe ti paguan per te mbajtur para

0:00:41.350,0:00:42.520
per nje periudhe te caktuar.

0:00:42.520,0:00:45.420
Kjo ndoshta nuk eshte definicioni me i sakte, por

0:00:45.420,0:00:46.920
me mire ta parashtroj keshtu.

0:00:46.920,0:00:52.640
Themi qe une dua te marr hua $100 nga ty.

0:00:52.640,0:00:54.760
Pra, kjo ndodh tani.

0:00:54.760,0:00:59.120
Themi qe kjo eshte nje vit nga tani.

0:00:59.120,0:01:00.080
Nje vit.

0:01:00.080,0:01:04.830
Dhe ky je ti, ndersa ky jam une.

0:01:04.830,0:01:07.580
Tani ti m'i jep $100.

0:01:07.580,0:01:09.915
Pastaj une i mbaj $100 dhe pas nje viti,

0:01:09.915,0:01:12.570
une i kam ketu 100$.

0:01:12.570,0:01:15.980
Nese do t'ju kisha kthyer ato $100,

0:01:15.980,0:01:17.510
ti nuk do te merrje interes.

0:01:17.510,0:01:19.470
Ti vetem do merrje parate tuaja mbrapa.

0:01:19.470,0:01:20.880
Nuk do te fitoje interes.

0:01:20.880,0:01:24.470
Por, nese do thoje qe do t'i jap $100 tani nese

0:01:24.470,0:01:30.860
ti me kthen &100 pas nje viti.

0:01:30.860,0:01:34.620
Nese kete situate, sa para te kam dhene per te mbajtur

0:01:34.620,0:01:36.620
ate shume prej $100 per nje vit?

0:01:36.620,0:01:38.200
Pra, po ju paguaj $10 me shume, apo jo?

0:01:38.200,0:01:45.610
Marr hua $100, dhe kthej $10 tjere me shume.

0:01:45.610,0:01:51.510
Pra, keto $10 shtese jane ne fakt

0:01:51.510,0:01:54.570
komisioni qe paguaj per t'i mbajtur ato para dhe

0:01:54.570,0:01:56.790
pavaresisht se cka deshiroja me parate, dhe ndoshta t'i ruaj

0:01:56.790,0:01:59.630
ato, ndoshta te investoj m to, bej cfare te dua per nje vit.

0:01:59.630,0:02:02.200
Dhe ato $10 jane ne fakt interesi.

0:02:02.200,0:02:05.530
Menyra qe shpesh kalkulohet eshte perqindja

0:02:05.530,0:02:07.850
e shumes origjinale qe eshte huazuar.

0:02:07.850,0:02:11.140
Dhe shuma origjinale qe e kam huazuar ne terminologjine bankare

0:02:11.140,0:02:12.980
quhet principal.

0:02:19.200,0:02:23.630
Pra, ne kete rast komisioni ne parate ose interesi eshte $10.

0:02:23.630,0:02:27.920
Nese do te deshiroja ta shpreh ne perqindje, do te thoja

0:02:27.920,0:02:34.240
10 mbi principalin--mbi 100-- qe eshte e barabarte me 10%.

0:02:34.240,0:02:39.480
Pra, ti do te mendoje keshtu, une po ti huazoj ty $100 nese

0:02:39.480,0:02:41.420
ti me paguan 10% interes ne to.

0:02:41.420,0:02:44.770
Pra, 10% interes ne $100 eshte $10, qe pas nje viti,

0:02:44.770,0:02:46.810
une te paguaj ty $100, plus $10.

0:02:46.810,0:02:47.560
Dhe anasjelltas.

0:02:47.560,0:02:51.220
Pra, per cfaredo shume parash, ti do te deshiroje te me huazoje

0:02:51.220,0:02:53.540
cfaredo shume me interes 10%.

0:02:53.540,0:02:58.680
Pra, nese me huazon $1000, interesi

0:02:58.680,0:03:00.950
do te ishte 10% ne te, qe eshte $100.

0:03:00.950,0:03:11.020
Pra, pas nje viti une ju kam borxh $1000, plus 10% here $1000

0:03:11.020,0:03:14.555
qe eshte e barabarte me $1100.

0:03:14.555,0:03:17.780
Ne rregull, vetem shtova nje zero.

0:03:17.780,0:03:20.090
Ne kete rast $100 do te ishte interesi, por

0:03:20.090,0:03:22.130
do te ishte 10%.

0:03:22.130,0:03:25.170
Pra, tani do te bejme dallimin ne mes te interesit te thjeshte

0:03:25.170,0:03:27.000
dhe ineresit te perbere.

0:03:30.430,0:03:33.220
Pra, ne vetem dhame nje shembull goxha te thjeshte ku ti

0:03:33.220,0:03:36.540
me huazove para per nje vit me 10% interest, mire?

0:03:36.540,0:03:42.280
Themi qe dikush me thote qe norma e interesit

0:03:42.280,0:03:43.930
qe aplikon--ose norma e interesit qe aplikojne te njerezit e tjere--

0:03:43.930,0:03:51.000
eshte-- te themi 10% interes i mire--10% ne vit.

0:03:51.000,0:03:55.700
Themi qe principali qe do ta marr hua

0:03:55.700,0:04:01.900
prej ketij personi eshte $100.

0:04:01.900,0:04:03.980
Pra, pyetja ime per ty--dhe ndoshta ti do te doje te pritesh

0:04:03.980,0:04:18.570
pasi qe une ta parashtroj-- eshte sa kam borxh pas 10 viteve?

0:04:18.570,0:04:21.140
Sa kam borxh ne 10 vite?

0:04:21.140,0:04:23.080
Pra, jane dy menyra per ta analizuar kete.

0:04:23.080,0:04:30.350
Mund te thuash, Ok ne zerro vite-- sikur ti huazoja parate

0:04:30.350,0:04:32.430
dhe t'i ktheja menjehere,

0:04:32.430,0:04:33.730
do te ishte $100, mire?

0:04:33.730,0:04:35.210
Nuk do ta bej kete, do te vazhdoj ti mbaj to

0:04:35.210,0:04:36.570
per se paku nje vit.

0:04:36.570,0:04:40.270
Keshtu qe pas nje viti, duke u bazuar ne kete shembull,

0:04:40.270,0:04:48.870
une mund te shtoj 10% te asaj shume tek $100, dhe une

0:04:48.870,0:04:51.050
do te kisha borxh $110.

0:04:51.050,0:04:55.420
Pastaj, pas dy viteve, do te shtoja 10%

0:04:55.420,0:04:57.800
prej principalit origjinal, mire?

0:04:57.800,0:04:59.610
Pra, cdo vit une vetem shtoj $10.

0:04:59.610,0:05:03.775
Ne kete rast do te ishte $120, dhe pas tri viteve,

0:05:03.775,0:05:05.310
do te ishte $130.

0:05:05.310,0:05:09.770
Faktikisht, komisioni im ne vit per te marre hua $100 eshte $10, apo jo?

0:05:09.770,0:05:12.580
Sepse gjithmone marr 10% te shumes origjinale.

0:05:12.580,0:05:17.090
Pas 10 vitesh--meqe cdo vit do te duhej te paguaj $10 shtese si interes--

0:05:17.090,0:05:20.120
pas 10 vitesh une

0:05:20.120,0:05:22.630
do te kisha borxh $200.

0:05:22.630,0:05:23.200
Mire?

0:05:23.200,0:05:33.520
Dhe shuma $200 eshte e barabarte me $100 si principal, plus $100 si interes

0:05:33.520,0:05:36.580
meqe une paguaj $10 cdo vit.

0:05:36.580,0:05:39.260
The ky nocion qe e shkruajta tani, ky ne fakt

0:05:39.260,0:05:43.020
quhet interes i thjeshte.

0:05:43.020,0:05:45.260
Ky nenkupton qe ti merr shumen origjinale

0:05:45.260,0:05:48.840
qe huazon, normen e interesit, shumen, komisionin qe

0:05:48.840,0:05:51.140
paguan cdo vit i cili eshte norma e interesit shumezuar per

0:05:51.140,0:05:53.090
shumen fillestare, dhe ti vetem e paguan shtese

0:05:53.090,0:05:54.380
ate cdo vit.

0:05:54.380,0:05:55.980
Por nese mendon per kete me mire, ti ne te vertete e paguan

0:05:55.980,0:05:58.390
nje perqindje gjithnje me te vogel te cilen e ke borxh

0:05:58.390,0:05:59.170
gjate atij viti.

0:05:59.170,0:06:00.950
Dhe ndoshta kur t'ua pershkruaj interesin e perbere

0:06:00.950,0:06:01.690
do te shihni se si kjo merr kuptim.

0:06:01.690,0:06:05.530
Pra, kjo eshte nje menyre per te pershkruan 10% interes per cdo vit.

0:06:05.530,0:06:10.960
Nje menyre tjeter per ta interpretuar eshte, Ok pra, ne vitin zero shuma eshte $100

0:06:10.960,0:06:13.840
te cilen ju e keni huazuar, ose nese ju eshte dhene paraja, ti thua

0:06:13.840,0:06:15.230
oh jo jo, nuk i dua ato dhe vetem do ti kthej parate.

0:06:15.230,0:06:16.550
Ti do kishe borxh $100.

0:06:16.550,0:06:21.630
Pas nje viti, ti do te paguaje

0:06:21.630,0:06:27.450
$100 plus 10% interes prej $100, qe eshte $110.

0:06:27.450,0:06:32.830
Pra, kjo eshte $100, plus 10% prej $100.

0:06:32.830,0:06:35.180
T'i nderrojme ngjyrat, meqe u be monotone.

0:06:35.180,0:06:36.970
Mire pra, ti mendon qe kjo ka kuptim per ty.

0:06:36.970,0:06:39.030
Dhe kjo eshte kur interesi i thjeshte dhe ai i perbere

0:06:39.030,0:06:40.220
fillojne te dallojne.

0:06:40.220,0:06:42.930
Ne situaten e fundit, ne vetem vazhduam te shtonim 10%

0:06:42.930,0:06:44.480
prej shumes fillestare prej $100.

0:06:44.480,0:06:49.310
Ne interesin e perbere tani, ne nuk marrim 10% prej

0:06:49.310,0:06:50.310
shumes fillestare.

0:06:50.310,0:06:52.310
Ne tani marrim 10% nga kjo shume.

0:06:56.340,0:07:02.440
Pra, tani ne marrim $110.

0:07:02.440,0:07:05.470
Pra, mund ta shihni kete si principalin tone te ri.

0:07:05.470,0:07:06.840
Kjo eshte se sa shume ne ofrojme cdo vit, dhe pastaj

0:07:06.840,0:07:09.110
ne do marrim borxh serish ate shume.

0:07:09.110,0:07:19.810
Pra, tani ne do te fitojme $110 plus 10% interes here 110.

0:07:19.810,0:07:23.220
Pra, ti mund ta thjeshtosh 110, dhe kjo do te jete

0:07:23.220,0:07:32.950
e barabarte me 110 here 110.

0:07:32.950,0:07:34.440
Ne fakt, 110 here 1.1

0:07:39.730,0:07:41.280
Ne fakt mund ta rishkruaj ne kete menyre gjithashtu.

0:07:41.280,0:07:45.850
Mund ta rishkruaj si 100 here 1.1 ne katror,

0:07:45.850,0:07:49.920
qe eshte e barabarte me $121.

0:07:49.920,0:07:52.790
Pastaj, ne vitin e dyte, ky do te jete principali im i ri--ky eshte

0:07:52.790,0:07:55.110
$121--ky eshte pra principali i ri.

0:07:55.110,0:07:57.990
Dhe tani duhet ta bej per vitin e trete--pra ky ishte viti i dyte.

0:07:57.990,0:08:01.710
Pra, do te marr me shume hapesire, pra ky eshte viti i dyte.

0:08:01.710,0:08:06.450
Dhe tani ne vitin e trete, do te paguaj $121

0:08:06.450,0:08:14.820
qe kam huazuar ne fund te vitit te dyte, plus 10% here shumen

0:08:14.820,0:08:20.450
e parave te cilat i kam huazuar gjate vitit, $121.

0:08:20.450,0:08:22.950
Pra, kjo eshte e njejta gje--mund te vendosim kllapa perreth

0:08:22.950,0:08:29.270
kesaj--pra kjo eshte e njejta gje sikurse 1 here 121 plus 0.1 here

0:08:29.270,0:08:35.650
121, pra kjo eshte e njejta gje sikur se 1.1 here 121.

0:08:35.650,0:08:38.800
Nje menyre tjeter per ta shikuar kete, eshte e barabarte me

0:08:38.800,0:08:44.180
principalin tone fillestar here 1.1 ne fuqine e trete.

0:08:44.180,0:08:46.060
Dhe nese vazhdon ta besh kete--dhe ju inkurajoj ta beni,

0:08:46.060,0:08:48.660
sepse ne te vertete ju jep nje pasqyre-- ne fund te

0:08:48.660,0:08:52.030
vitit te 10-te, ne do te kemi borxh, ose me mire te themi ju do te keni borxh,

0:08:52.030,0:08:57.962
harrova kush ka huazuar nga kush--$100 here 1.1 ne fuqine e 10-te.

0:08:57.962,0:08:59.050
Dhe me cka eshte kjo e barabarte?

0:08:59.050,0:09:01.320
Ta shohim ne databazen time.

0:09:01.320,0:09:02.690
Ta selektojme nje qelize te rendomt.

0:09:02.690,0:09:10.980
Pra, plus 100 here 1.1 ne fuqine e 10-te.

0:09:10.980,0:09:14.160
Pra, $259 dhe disa cente.

0:09:19.890,0:09:22.730
Pra, duket si nje diference e parendesishme, por

0:09:22.730,0:09:24.580
perfundon duke qene nje diference e madhe.

0:09:24.580,0:09:30.610
Kur e perbeva interesin me 10% per 10 vite duke perdorur

0:09:30.610,0:09:33.100
interesin e perbere, kisha borxh $259.

0:09:33.100,0:09:37.290
Kur e bera kete duke perdorur interesin e thjeshte, kisha borxh vetem $200.

0:09:37.290,0:09:40.770
Pra, ato $59 ishin shtese nga sa shume

0:09:40.770,0:09:43.360
me kushtoi interesi i perbere.

0:09:43.360,0:09:45.610
Eshte duke me ikur koha, prandaj do te bej disa

0:09:45.610,0:09:47.560
shembuj tjeter ne videon e radhes, vetem qe ju te keni

0:09:47.560,0:09:50.460
nje kuptueshmeri te thelle te interesit te perbere, si funksionojne

0:09:50.460,0:09:53.680
eksponentet, dhe cka ne te vertete eshte dallimi.

0:09:53.680,0:09:54.060
Shihemi ne videon e radhes.