0:00:10.101,0:00:16.140
(Wdech, wydech)

0:00:17.435,0:00:21.480
Nie zawsze zarabiałam na życie muzyką.

0:00:21.480,0:00:23.649
Przez pięć lat po ukończeniu studiów

0:00:23.649,0:00:27.016
na uznanej akademii humanistyki

0:00:27.016,0:00:31.103
tak wyglądał mój dzień pracy.

0:00:31.103,0:00:35.671
Zarabiałam jako żywy posąg,[br]2,5 metrowa Panna Młoda.

0:00:35.671,0:00:39.239
Uwielbiam opowiadać o tym [br]innym ludziom,

0:00:39.239,0:00:41.266
bo każdy zawsze chce wiedzieć

0:00:41.266,0:00:44.400
kim są tak naprawdę ci dziwacy?

0:00:44.400,0:00:46.210
Cześć,

0:00:46.210,0:00:49.071
Raz pomalowałam się na biało, [br]stanęłam na skrzynce,

0:00:49.071,0:00:51.479
kładłam u stóp czapkę lub puszkę,

0:00:51.479,0:00:53.675
a przechodzień [br]wrzucił trochę grosza,

0:00:53.675,0:01:01.736
odwdzięczałam się kwiatkiem [br]i głębokim spojrzeniem w oczy.

0:01:01.736,0:01:03.207
Jeśli nie wziął ode mnie kwiatka,

0:01:03.207,0:01:07.673
przyjmowałam pozę wyrażającą [br]smutek i tęsknotę,

0:01:07.673,0:01:11.738
gdy się oddalał.

0:01:11.738,0:01:15.060
(Śmiech)

0:01:15.060,0:01:19.384
Przeżyłam najintensywniejsze [br]spotkania z ludźmi,

0:01:19.384,0:01:21.249
zwłaszcza samotnymi, którzy wyglądali,

0:01:21.249,0:01:24.345
jakby od tygodni z nikim nie rozmawiali.

0:01:24.345,0:01:28.118
Następował wtedy ów piękny moment

0:01:28.118,0:01:32.629
długiego kontaktu wzrokowego [br]z nieznajomym z ulicy.

0:01:32.629,0:01:36.004
Trochę jakbyśmy się w sobie[br]na moment zakochali,

0:01:36.004,0:01:41.766
a moje oczy mówiły: [br]"Dziękuję. Dostrzegam cię".

0:01:41.766,0:01:44.294
Ich oczy odpowiadały:

0:01:44.294,0:01:50.481
"Nikt mnie nigdy nie dostrzega. Dziękuję".

0:01:50.481,0:01:52.357
Bywałam czasami nękana.

0:01:52.357,0:01:54.321
Czasem ktoś krzyczał [br]z przejeżdżających samochodów:

0:01:54.321,0:01:56.602
"Znajdź sobie pracę!"

0:01:56.602,0:02:00.041
A ja myślałam: [br]"Przecież to jest moja praca".

0:02:00.041,0:02:03.774
Było to jednak bolesne, [br]bo powodowało zwątpienie,

0:02:03.774,0:02:07.431
czy, to co robię, jest pracą,

0:02:07.431,0:02:10.887
jest uczciwe, godne.

0:02:10.887,0:02:16.019
Bezwiednie dostałam ważną lekcję,

0:02:16.019,0:02:18.755
przydatną potem w przemyśle muzycznym.

0:02:18.755,0:02:20.254
Ekonomistów może zainteresować,

0:02:20.254,0:02:23.859
że ta praca dawała [br]dość pewny stały zarobek,

0:02:23.859,0:02:25.562
co mnie bardzo dziwiło

0:02:25.562,0:02:28.171
bo nie miałam stałych klientów.

0:02:28.171,0:02:31.459
60 dolarów we wtorki i 90 w piątki.

0:02:31.459,0:02:32.996
To był stały dochód.

0:02:32.996,0:02:35.490
Dawałam też koncerty w okolicy,

0:02:35.490,0:02:37.592
grając w nocnych klubach [br]z moim zespołem, Dresden Dolls.

0:02:37.592,0:02:40.068
To ja na klawiszach, [br]obok genialny perkusista.

0:02:40.068,0:02:42.101
Pisałam piosenki i w końcu [br]zaczęliśmy zarabiać tyle,

0:02:42.101,0:02:46.091
że mogłam zrezygnować [br]z roli posągu.

0:02:46.091,0:02:48.443
Kiedy zaczęliśmy koncertować,

0:02:48.443,0:02:50.560
nie chciałam tracić tego poczucia

0:02:50.560,0:02:53.822
bezpośredniego kontaktu z ludźmi. [br]Uwielbiałam to.

0:02:53.822,0:02:57.007
Po naszych występach[br]rozdawaliśmy autografy,

0:02:57.007,0:03:00.248
ściskaliśmy fanów, gadaliśmy, [br]spędzaliśmy z nimi czas,

0:03:00.248,0:03:05.310
i coraz lepiej nam szło proszenie ludzi, [br]by do nas dołączyli.

0:03:05.310,0:03:07.966
Wyszukiwałam okolicznych muzyków i artystów,

0:03:07.966,0:03:12.292
by występowali przed wejściem [br]na nasze koncerty

0:03:12.292,0:03:13.951
i wystawiali kapelusz,

0:03:13.951,0:03:15.501
a potem dołączali [br]do nas na scenie.

0:03:15.501,0:03:20.331
Mieliśmy zbieraninę dziwnych, [br]przypadkowych cyrkowców.

0:03:20.331,0:03:23.220
Wtedy pojawił się Twitter

0:03:23.220,0:03:25.568
i wniósł jeszcze więcej magii,[br]bo teraz mogłam poprosić

0:03:25.568,0:03:28.035
natychmiast o wszystko gdziekolwiek.

0:03:28.035,0:03:30.100
Gdy potrzebny był fortepian do prób,

0:03:30.100,0:03:33.308
po godzinie byłam już w domu [br]jednego z fanów w Londynie.

0:03:33.308,0:03:35.804
Ludzie z całego świata częstowali nas za kulisami[br]domowym jedzeniem

0:03:35.804,0:03:39.628
Karmili nas i jedli z nami.[br]To z Seattle.

0:03:39.628,0:03:43.334
Fani pracujący w muzeach i sklepach

0:03:43.334,0:03:46.614
i innych miejscach publicznych machali do mnie,

0:03:46.614,0:03:50.181
gdy w ostatniej chwili spontanicznie [br]decydowałam się im coś zagrać zupełnie za darmo.

0:03:50.181,0:03:53.301
To biblioteka w Auckland.

0:03:53.301,0:03:58.161
W sobotę zatweetowałam z prośbą o skrzynkę i kapelusz,

0:03:58.161,0:03:59.999
bo nie chciałam targać ich ze sobą ze Wschodniego Wybrzeża

0:03:59.999,0:04:01.753
i zjawiły się dzięki zaangażowaniu tego kolesia,

0:04:01.753,0:04:05.366
Chrisa z Newport Beach, który mówi 'cześć'.

0:04:05.366,0:04:09.089
Innym razem zatweetowałam z pytaniem,[br]gdzie w Melbourne dostanę dzbanuszek neti.

0:04:09.089,0:04:11.880
Za moment do kawiarni, w której siedziałam,

0:04:11.880,0:04:13.848
przywiozła go pielęgniarka z pobliskiego szpitala.

0:04:13.848,0:04:15.249
Postawiłam jej owocowy koktajl smoothie,

0:04:15.249,0:04:18.183
siedziałyśmy i rozmawiałyśmy o byciu[br]pielęgniarką i o śmierci.

0:04:18.183,0:04:20.976
Kocham to poczucie przypadkowej bliskości,

0:04:20.976,0:04:24.890
szczęśliwie się składa, bo w dużej mierze[br]wykorzystuję couchsurfing,

0:04:24.890,0:04:28.880
W domach każdy członek mojej ekipy [br]dostaje własny pokój,

0:04:28.880,0:04:31.658
ale nie ma sieci bezprzewodowej.[br]W nędznych przygodnych mieszkaniach

0:04:31.658,0:04:34.837
wszyscy śpimy na podłodze[br]w jednym pokoju bez toalet,

0:04:34.837,0:04:38.654
ale z dostępem do sieci,[br]co okazuje się lepszą opcją.

0:04:38.654,0:04:40.579
(Śmiech)

0:04:40.579,0:04:42.982
Kiedyś moja ekipa zaparkowała nasze auto

0:04:42.982,0:04:46.933
w biednej dzielnicy Miami

0:04:46.933,0:04:49.358
i okazało się, [br]że naszym couchsurfingowym gospodarzem

0:04:49.358,0:04:52.382
była 18-letnia dziewczyna [br]wciąż mieszkająca z rodzicami,

0:04:52.382,0:04:57.006
a jej rodzinę stanowili [br]nielegalni imigranci z Hondurasu.

0:04:57.006,0:04:59.503
Tej nocy cała jej rodzina

0:04:59.503,0:05:02.782
zajęła kanapy, [br]zaś ona sama spała z mamą

0:05:02.782,0:05:05.542
żebyśmy my mogli przespać się w ich łóżkach.

0:05:05.542,0:05:08.046
Leżałam tam, rozmyślając:[br]ci ludzie mają tak niewiele.

0:05:08.046,0:05:11.087
Leżałam tam, rozmyślając:[br]ci ludzie mają tak niewiele.

0:05:11.087,0:05:13.806
Czy to sprawiedliwe?

0:05:13.806,0:05:16.362
Rano jej mama uczyła nas

0:05:16.362,0:05:18.914
jak przyrządzać tortillę. [br]Chciała też dać mi biblię.

0:05:18.914,0:05:24.827
Wzięła mnie na bok[br]i powiedziała łamanym angielskim:

0:05:24.827,0:05:29.802
'Wasza muzyka bardzo pomaga mojej córce.

0:05:29.802,0:05:33.846
Dziękujemy, że się u nas zatrzymaliście.[br]Jesteśmy wam bardzo wdzięczni'.

0:05:33.846,0:05:37.702
Pomyślałam, że to uczciwe.

0:05:37.702,0:05:41.383
To jest to.

0:05:41.383,0:05:43.997
Kilka miesięcy później byłam na Manhattanie.

0:05:43.997,0:05:46.537
Zatweetowałam z prośbą o miejsce do spania, [br]a o północy

0:05:46.537,0:05:48.441
zadzwoniłam do drzwi na Lower East Side

0:05:48.441,0:05:50.907
i zdałam sobie sprawę,[br]że nigdy jeszcze nie robiłam tego sama.

0:05:50.907,0:05:52.453
Zawsze byłam z zespołem lub całą ekipą.

0:05:52.453,0:05:56.945
Czy to jest coś, co robią nierozsądni ludzie?[br](Śmiech)

0:05:56.945,0:05:59.432
Czy tak właśnie umierają nierozsądni ludzie?

0:05:59.432,0:06:01.498
Zanim zdążyłam zmienić zdanie, [br]drzwi otworzyły się z hukiem.

0:06:01.498,0:06:05.016
Ona jest artystką,[br]on bloguje o finansach dla Reutersa.

0:06:05.016,0:06:07.330
Nalali mi kieliszek czerwonego wina,

0:06:07.330,0:06:08.501
zaproponowali kąpiel.

0:06:08.501,0:06:13.456
Przeżyłam tysiące podobnych nocy.

0:06:13.456,0:06:17.481
Często korzystam z couchsufringu.[br]Często też zdarza mi się crowdsurfing.

0:06:17.481,0:06:20.809
Moim zdaniem couchsurfing i crowdsurfing

0:06:20.809,0:06:23.097
to w zasadzie identyczne przeżycie.

0:06:23.097,0:06:25.601
Wpadasz w publiczność

0:06:25.601,0:06:27.097
i ufacie sobie nawzajem.

0:06:27.097,0:06:29.717
Zapytałam kiedyś występujący przed nami zespół,

0:06:29.717,0:06:32.240
czy nie chcieliby rzucić się w tłum z kapeluszem

0:06:32.240,0:06:34.368
i zebrać dla siebie dodatkowe pieniądze -[br]coś, co sama wielokrotnie robiłam.

0:06:34.368,0:06:36.513
Jak zwykle cały zespół był podekscytowany,

0:06:36.513,0:06:38.625
ale był w nim jeden facet,

0:06:38.625,0:06:42.740
który powiedział, że nie potrafi zmusić się [br]do wyjścia do tych ludzi.

0:06:42.740,0:06:46.728
Czułby się jak żebrak stojąc tam z tym kapeluszem.

0:06:46.728,0:06:55.410
Znałam ten jego strach: 'Czy to uczciwe?',[br]'Znajdź sobie pracę!'

0:06:55.410,0:06:58.856
W tym czasie mój zespół stawał się [br]coraz bardziej rozpoznawalny.

0:06:58.856,0:07:01.130
Podpisaliśmy kontrakt z dużą wytwórnią.

0:07:01.130,0:07:03.891
Nasza muzyka to skrzyżowanie punka i kabaretu.

0:07:03.891,0:07:06.096
Nie jest dla każdego,

0:07:06.096,0:07:09.464
No, może dla was.

0:07:09.464,0:07:13.408
Podpisujemy się a potem jest ten szum[br]o naszej następnej płycie.

0:07:13.408,0:07:18.740
Płyta ukazuje się i sprzedaje się w liczbie 25 tys.kopii[br]w ciągu kilku pierwszych tygodni,

0:07:18.740,0:07:22.116
a wytwórnia uznaje to za porażkę.

0:07:22.116,0:07:24.667
Mówię: '25 tys. to nie jest dużo?'

0:07:24.667,0:07:27.300
A oni na to: 'Nie, sprzedaż spada.To porażka.'

0:07:27.300,0:07:29.578
I odchodzą.

0:07:29.578,0:07:32.609
W tym samym czasie śpiewam i [br]ściskam się z fanami po występie,

0:07:32.609,0:07:34.753
i podchodzi do mnie facet

0:07:34.753,0:07:37.025
i wręcza mi banknot 10-dolarowy,

0:07:37.025,0:07:38.379
mówiąc:

0:07:38.379,0:07:42.137
'Przepraszam, skopiowałem waszą płytę od znajomego.'

0:07:42.137,0:07:45.386
(Śmiech)

0:07:45.386,0:07:48.851
'Ale czytam wasz blog, i wiem, [br]że nienawidzicie swojej wytwórni.

0:07:48.851,0:07:51.385
Chciałbym, żeby te pieniądze były wasze.'

0:07:51.385,0:07:55.225
Zaczyna zdarzać się to notorycznie.

0:07:55.225,0:07:58.690
Po moich występach to ja staję się kapeluszem,

0:07:58.690,0:08:01.976
ale muszę fizycznie stać tam i przyjmować pomoc od ludzi,

0:08:01.976,0:08:04.185
jednak w przeciwieństwie do gościa[br]z poprzedzającego nas zespołu

0:08:04.185,0:08:08.215
mam w tym duże doświadczenie.

0:08:08.215,0:08:10.331
Dziękuję.

0:08:10.331,0:08:12.482
W tym momencie zdecydowałam,

0:08:12.482,0:08:15.274
że będę po prostu rozdawać swoją muzykę[br]za darmo

0:08:15.274,0:08:17.106
przez sieć,[br]kiedykolwiek to możliwe.

0:08:17.106,0:08:20.342
Podobnie jak Metallica ze swoim "Napster jest zły!",

0:08:20.342,0:08:23.130
Amanda Palmer stoi tu.[br]Zamierzam promować

0:08:23.130,0:08:27.479
torrenty, ściąganie, udostepnianie,[br]ale będę prosić o pomoc

0:08:27.479,0:08:30.999
bo widziałam, że to działa na ulicy.

0:08:30.999,0:08:33.927
Wywalczyłam więc odejście z wytwórni.[br]Na rzecz swojego następnego projektu

0:08:33.927,0:08:36.631
z nowym zespołem, the Grand Theft Orchestra,

0:08:36.631,0:08:39.359
zwróciłam się ku ' finansowaniu społecznościowemu'.

0:08:39.359,0:08:43.527
I uaktywniłam tysiące kontaktów, które nawiązałam,

0:08:43.527,0:08:46.295
po czym poprosiłam moich fanów, [br]by podążyli za mną.

0:08:46.295,0:08:49.343
Celem było zebranie 100.000 dolarów.

0:08:49.343,0:08:52.848
Moi fani wsparli mnie kwotą 1.2 miliona dolarów,

0:08:52.848,0:08:56.103
co było największym muzycznym projektem finansowanym społecznie.

0:08:56.103,0:09:00.191
(Brawa)

0:09:00.191,0:09:04.208
Spójrzcie, ilu to ludzi.

0:09:04.208,0:09:08.239
Około 25.000.

0:09:08.239,0:09:10.567
A media pytały: 'Amanda,

0:09:10.567,0:09:12.941
przemysł muzyczny walczy z piractwem, [br]a ty do niego zachęcasz.

0:09:12.941,0:09:14.986
Jak skłoniłaś tych wszystkich ludzi, by płacili za muzykę?'

0:09:14.986,0:09:20.258
Odpowiedź brzmi: nie nakłaniałam ich.[br]Poprosiłam.

0:09:20.258,0:09:23.387
A poprzez sam akt proszenia ludzi

0:09:23.387,0:09:25.836
zbudowałam z nimi więź

0:09:25.836,0:09:30.771
a gdy tworzysz z ludźmi więź, oni chcą ci pomóc.

0:09:30.771,0:09:34.545
Dla wielu artystów to niepojęte.

0:09:34.545,0:09:36.200
Nie chcą o nic prosić.

0:09:36.200,0:09:42.116
Ale to nie takie proste. Prośby nie są proste.

0:09:42.116,0:09:44.331
Wielu artystów wciąż ma z tym problem.

0:09:44.331,0:09:46.572
Prośby czynią cię wrażliwym.

0:09:46.572,0:09:50.935
Po tym, jak mój projekt na Kickstarterze[br]zrobił się wielki

0:09:50.935,0:09:52.782
byłam wielokrotnie krytykowana

0:09:52.782,0:09:55.564
za kontynuowanie moich szalonych praktyk crowdsourcingowych,

0:09:55.564,0:09:57.983
szczególnie za proszenie muzyków,

0:09:57.983,0:10:00.829
którzy byli też naszymi fanami, [br]by dołączyli do nas na scenie

0:10:00.829,0:10:04.331
i wykonali kilka piosenek w zamian za[br]miłość i bilety i piwo.

0:10:04.331,0:10:07.428
A był to skrzywiony obraz mojej osoby,

0:10:07.428,0:10:10.756
który pojawił się na jednej ze stron internetowych.

0:10:10.756,0:10:13.997
To zabolało w dobrze mi znany sposób.

0:10:13.997,0:10:16.971
A ludzie mówiący: 'Nie masz prawa[br]więcej prosić o taka pomoc'

0:10:16.971,0:10:18.735
A ludzie mówiący: 'Nie masz prawa[br]więcej prosić o taka pomoc'

0:10:18.735,0:10:23.303
przypomnieli mi ludzi krzyczących ze swoich samochodów: 'Znajdź sobie pracę'.

0:10:23.303,0:10:27.687
Bo nie byli z nami na chodniku

0:10:27.687,0:10:31.233
i nie widzieli tej wymiany,

0:10:31.233,0:10:33.270
która następowała między mną i moim tłumem,

0:10:33.270,0:10:38.760
wymiany, która była uczciwa dla nas, [br]ale obca dla nich.

0:10:38.760,0:10:40.684
Nie jest to całkiem bezpieczna zajęcie.

0:10:40.684,0:10:43.356
To impreza w Berlinie dla osób wspierających mnie[br]na Kickstarterze.

0:10:43.356,0:10:46.837
Gdy noc dobiegała końca, rozebrałam się i pozwoliłam każdemu rysować po moim ciele.

0:10:46.837,0:10:49.656
Powiem wam, że jeśli chcecie poczuć

0:10:49.656,0:10:52.735
bez reszty zaufanie do obcych ludzi

0:10:52.735,0:10:54.837
polecam zrobić coś takiego,

0:10:54.837,0:10:58.953
szczególnie, jeśli tymi ludźmi są pijani Niemcy.

0:10:58.953,0:11:03.595
To był najwyższy stopień wtajemniczenia[br]w zacieśnianiu więzi z fanami,

0:11:03.595,0:11:06.503
bo wtedy tak naprawdę mówiłam:

0:11:06.503,0:11:09.103
'Tak bardzo wam ufam.

0:11:09.103,0:11:13.223
Ale czy powinnam? Pokażcie mi.'

0:11:13.223,0:11:15.069
W historii ludzkości

0:11:15.069,0:11:20.411
muzycy, artyści byli częścią społeczeństwa,

0:11:20.411,0:11:24.834
łącznikami przełamującymi lody, [br]nie zaś nietykalnymi gwiazdami.

0:11:24.834,0:11:29.176
Być celebrytą to znaczy być kochanym przez ludzi[br]bardzo oddalonych od ciebie,

0:11:29.176,0:11:31.199
lecz internet i treści,

0:11:31.199,0:11:33.807
którymi możemy swobodnie się dzielić

0:11:33.807,0:11:36.744
znów nas zbliżają.

0:11:36.744,0:11:40.452
Chodzi o garstkę mocno kochających was ludzi

0:11:40.452,0:11:44.939
i ta garstka jest wystarczająca.

0:11:44.939,0:11:47.154
Wielu ludzi zbija z tropu pomysł

0:11:47.154,0:11:48.308
braku metki z ceną.

0:11:48.308,0:11:51.690
Postrzegają to jako ryzyko [br]o nieprzewidywalnych skutkach.

0:11:51.690,0:11:53.874
Tego co zrobiłam, Kickstarter, [br]ulica, dzwonek do drzwi -

0:11:53.874,0:11:56.002
ja nie postrzegam jako ryzyko.

0:11:56.002,0:11:57.807
Widzę w tym przejaw zaufania.

0:11:57.807,0:12:01.315
Narzędzia do wymiany online,

0:12:01.315,0:12:04.681
tak proste i intuicyjne jak ulica,

0:12:04.681,0:12:06.603
wreszcie nadchodzą.

0:12:06.603,0:12:10.202
Ale nawet najlepsze narzędzia nie pomogą,

0:12:10.202,0:12:12.670
jeśli nie spojrzymy sobie wzajemnie w twarz,

0:12:12.670,0:12:15.478
nie zaczniemy bez obaw dawać i otrzymywać

0:12:15.478,0:12:18.299
ale, co ważniejsze,

0:12:18.299,0:12:21.818
prosić bez uczucia wstydu.

0:12:21.818,0:12:24.492
Swoją karierę muzyczną spędziłam,

0:12:24.492,0:12:27.506
próbując nawiązać kontakty z ludźmi w internecie

0:12:27.506,0:12:30.003
w sposób, w jaki mogłam to robić na skrzynce,

0:12:30.003,0:12:33.515
a więc poprzez blogowanie i tweetowanie nie tylko[br]o datach moich koncertów

0:12:33.515,0:12:37.106
i nowych teledyskach, ale również o[br]naszej pracy i naszej sztuce

0:12:37.106,0:12:41.689
naszych lękach, kacach, naszych błędach -

0:12:41.689,0:12:43.707
w ten sposób widzimy się nawzajem.

0:12:43.707,0:12:47.558
Wydaje mi się, że gdy naprawdę widzimy się nawzajem,

0:12:47.558,0:12:50.410
chcemy sobie pomagać.

0:12:50.410,0:12:54.926
Myślę, że ludzie obsesyjnie zadają sobie [br]niewłaściwe pytanie,

0:12:54.926,0:12:58.540
brzmiące: 'Jak zmusić ludzi, by płacili za muzykę?'

0:12:58.540,0:13:00.988
A co jeśli zaczęlibyśmy pytać:

0:13:00.988,0:13:05.632
'Jak umożliwić ludziom płacenie za muzykę?'

0:13:05.632,0:13:08.483
Dziękuję.

0:13:08.483,0:13:12.483
(Brawa)